شایعترین مشکلی که در زمینه اطفال وجود دارد بیاشتهایی است.
ابتلا به عفونتهای ادراری، انگل، مشکلات کبدی، ریوی، مننژیت توأم با تب و
سرماخوردگی میتواند جزو عوامل عضوی بیاشتهایی در کودکان باشد.
بنابراین بیاشتهایی ممکن است حاد یا مزمن باشد. در نوع حاد کودک بهطور
ناگهانی دچار بیاشتهایی میشود و در نوع مزمن، کودک به مدت ٦ ماه تا
یکسال دچار بیاشتهایی میشود.
قبل از هر اقدامی باید آزمایش خون برای تعیین کمخونی، ادرار جهت سنجش
میزان عفونت، مدفوع برای تشخیص انگل و سنجش میزان روی، آهن و کلسیم به عمل
آید.
بیاشتهایی در کودکان را باید جدی بگیریم زیرا ممکن است کودک دچار سرطان
شده و بیاشتهایی مقدمه ابتلا به این بیماری باشد. بنابراین بیاشتهایی
میتواند علامت مهمی تلقی شود.
علل روحی باتوجهبه سنین مختلف متفاوت است. گاهی دیده میشود مادری بر اثر
علاقه میخواهد هر ٢٠ دقیقه یکبار به کودک خود شیر دهد درحالیکه این مسأله
کودک را خسته میکند زیرا او نیاز به تنوع غذایی دارد و بهتر است غذا
دادن در ساعاتی انجام شود که کودک واقعا گرسنه است.
گاهی دیده میشود به کودکان ٣ ساله به اجبار غذا میدهند درحالیکه
مهمترین علت بیاشتهایی در این کودکان عدم صرف غذاهای متنوع در ساعاتی است
که واقعا گرسنه هستند.
تکفرزندها معمولا دچار بیاشتهایی میشوند زیرا داشتن خواهر و برادر
میتواند موجب تحریک اشتهای کودکان شود. همچنین ممکن است عدم علاقه کودک به
محیط مدرسه و فشارهای روحی که از سوی معلم و همشاگردیها تحمل میکند موجب
بیاشتهایی او شود.
شایعترین علل بیاشتهایی در کودکان مسائل عصبی، خلقی و روحی است و کمتر علل عضوی دارد.
گاهی والدین مانند یک برنامه نوشته شده به کودک غذا میدهند که این مسأله
در درازمدت باعث بیاشتهایی او میشود. در این موارد بهتر است برای پیشگیری
از بیاشتهایی عصبی در کودکان با اجبار به آنها غذا ندهیم، غذاهای آنها
متنوع باشد، سر سفره و در جمع غذا بخورند و سفره آنها متنوع باشد.
مثلا بهتر است مادران بر سر سفره از سوپ، سبزی و ماست استفاده کنند تا کودک فرصت بیشتری برای انتخاب داشته باشد.
گاهی بیاشتهایی مقدمه ابتلا به سل و لوسمی در کودکان است.
تحقیقات نشان میدهد، عفونت ادراری در دختران شیرخوار زیر یکسال خود را با
بیاشتهایی نشان میدهد. بنابراین بیاشتهایی عامل مهمی است که میتوان آن
را بهعنوان علامتی برای ابتلا به یک اختلال در نظر گرفت.
فرزندان سرمایه زندگی انسان هستند و اگر فردی فرزند موفقی به جامعه تحویل
دهد موفق بوده و کسی که فرزند موفقی تحویل جامعه ندهد ورشکسته است.
۵سال اول عمر دوران انسانسازی است یعنی اگر فرد از نظر جسمی، روحی،
واکسیناسیون و تغذیه رسیدگی شود فرد قوی بار خواهد آمد و در صورت عدم رعایت
این موارد با مشکلات جسمی و روانی مواجه خواهد شد.
۵سال اول زندگی دورانی است که رشد مغز به حداکثر خود میرسد. ثابت شده هر
چه آموزش کودک در دوران مهدکودک و پیشدبستانی بیشتر باشد در آینده او موثر
است چرا که بین نورونها که سلولهای عصبی هستند رشتههایی به نام سیناپس
وجود دارد که آموزش موجب ارتباط بیشتر این شبکه میشود.
میزان مراجعات کودکان به متخصصان کودک در یکسال اول باید هر ماه باشد پس از آن تا
٢ سالگی هر ٢ ماه یکبار انجام میشود. همچنین از ٢ تا ٥ سالگی باید هر ٣
ماه یکبار به متخصص اطفال مراجعه کرد و فرزند خود را از سنین ٥ تا ١٠ سالگی
هر ٦ ماه یکبار نزد پزشک متخصص ببرید. حتما نباید کودک بیمار شود تا او را
نزد پزشک ببرید. کودک امانتی است که خداوند به شما داده است. برخی افراد
هر از گاهی دکور منزل خود را تغییر میدهند اما توجهی به فرزند خود ندارند.
بیاشتهایی علامت مهمی است که میتواند بسته به علل آن نقش مهمی در سلامت
جسمی و روحی کودک داشته باشد. همچنین چنانچه کودک رفتارهایی مانند جویدن
ناخن و شبادراری دارد باید جهت بررسی بیشتر به متخصص روانپزشک کودک ارجاع
داده شود.
| محمدرضا بلورساز | دبیر انجمن کودکان ایران|