شفاآنلاین-گیاهان دارویی علاوه بر تاثیر مستقیم در سلامت جامعه و درمان دردهای جسم و روح افراد در صورت توسعه و بهره برداری صحیح نقش مهمی در درمان دردهای اقتصادی کشور از جمله تک محصولی بودن خواهد داشت.
به گزارش شفا آنلاین،به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، وابستگی ایران به منابع زیر زمینی از جمله
نفت از مشکلات ریشه ای اقتصاد کشور است و توجه به منابع روی زمین همانند
گیاهان دارویی از جمله راهکارهای رفع این مشکل است.
گیاه شناسان حدود هشت هزارگونه گیاهی که دو هزارو 300 گونه آنها جزو گیاهان معطرو دارویی هستند را درایران شناسایی کرده و پژوهش ها برروی مواد موثر این گیاهان نشان می دهد برخی از این گونه های دارویی انحصاری و بومی کشور، دارای ارزش دارویی و صنعتی بالایی هستند.
ایران از دیرباز مهدعلم و تمدن بشری و از نظرعلوم پزشکی و طب، دستاوردهای علمی علما و دانشمندان مشهور و کم نظیر این مرز و بوم بویژه شیخ الرییس ابوعلی سینا از منابع معتبرعلمی و دروس دانشگاهی کشورهای پیشرفته محسوب می شود.
در همین راستا؛ برنامه ریزی جامع برای گیاهان دارویی می تواند علاوه بر دست یابی به مدیریت توسعه پایدار در این بخش بالاخص در ابعاد کلان توسعه اقتصادی، زیست محیطی، بهداشتی (خودکفایی دارویی)، اشتغال، امنیت غذایی وذخایرژنتیکی درعرصه ملی و جهانی به عنوان یک منبع درآمد ارزی مناسب برای کشور موثر باشد.
وجود برنامه ای جامع وهماهنگ بین مراکز تحقیقاتی، آموزشی واجرایی و نیزتخصیص اعتبارات لازم دراین امر می تواند راهگشای توسعه گیاهان دارویی در کشور باشد.
ازهمین رو باید نیازهای تحقیقاتی و اجرایی کشور توسط یک نظام مدیریتی و جامع نگر تعیین و راهبردهای مناسب به منظور توسعه در امر تولید و فرآوری گیاهان دارویی اندیشیده شود.
*** وضعیت فعلی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی در ایران
در شرایطی که امروزه استفاده از داروهای گیاهی و مواد آرایشی با منشاء گیاهی در کشورهای توسعه یافته رو به فزونی گذاشته و 71 درصد از داروهای مصرفی آلمان، 35 درصد در سوییس، 25 درصد در آمریکا و انگلیس، 40 درصد در ژاپن و 50 درصد در چین و هند را داروهای گیاهی تشکیل می دهد، این مقدار در ایران به حدود چهار درصد می رسد.
براساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ حدود 300 قلم دارو و 60 قلم ترکیبات آرایشی تولیدی در کشور منشاء گیاهی دارند که برای تولید آنها از 90 گونه گیاهی استفاده می شود.
برهمین اساس، حدود 50 گونه گیاه دارویی در نقاط مختلف کشور در سطح وسیع کشت وی شود که به عنوان نمونه می توان زیره، گشنیز، رازیانه، آویشن، بابونه، همیشه بهار، سنبل الطیب و گل محمدی را نام برد.
در سالهای اخیر بالغ بر 100 شرکت خصوصی با هدف خرید، تولید و توزیع گیاهان دارویی در بازارهای داخلی و خارجی در کشور به ثبت رسیده که از این تعداد تنها 35 شرکت به کار تولید داروهای گیاهی فعالیت دارند.
در سایه برنامه ریزی مناسب و تدابیر جدی مسوولان ذیربط ؛ دور از ذهن نخواهد بود که ایران با توجه به استعدادهای بومی وجغرافیایی، بتواند رتبه خود را از نظر طب سنتی وعلوم گیاهان دارویی ارتقا بخشد و به جایگاه واقعی در سطح جهانی دست یابد چرا که براساس سند ملی چشم انداز 20 ساله (افق 1404) باید در زمره 12 کشور برتر در زمینه گیاهان صنعتی و دارویی به منظور توسعه اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی قرار گیرد.
کارشناسان علوم دارویی معتقدند: طب سنتی و حوزه گیاهان دارویی یکی از قابلیت های دست نخورده و بکر سرزمینی ایران است و با توجه به ظرفیت اقلیمی کشورمان و دانش فنی که محققان داخلی از آن برخوردارند، صنعت گیاهان دارویی می تواند به عنوان صنعتی نوپا و درآمدزا برای رونق اقتصادی کشور به حساب آید.
آنان می گویند: در سالهای اخیر با تغییرفرهنگ مصرف داروهای گیاهی و نیز کاهش نسبی قیمت این داروها، اعتماد مردم نسبت به داروهای گیاهی بیشتر شده بطوری که امروزه شاهد رونق و تنوع داروهای گیاهی در داروخانه ها بوده و نسخه های حاوی این داروها افزایش قابل توجهی پیدا کرده است.
کارشناسان علوم دارویی اضافه می کنند: حمایت دولت و قرار گرفتن داروها در لیست بیمه ای، علاوه بر افزایش قدرت خرید مردم ، رغبت پزشکان برای تجویز این قبیل داروها را باعث می شود.
به باور این کارشناسان، مصرف داروهای گیاهی علاوه بر صرفه اقتصادی، به لحاظ حفظ سلامتی نسبت به استفاده از داروهای شیمیایی که دارای عوارض جانبی زیادی است، دارای ارزش بوده و می تواند برای نظام سلامت کشور مفید باشد.
*** تنها 100 گونه گیاه دارویی در ایران از اهمیت دارویی و صنعتی برخوردار است
معاون طب سنتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به شناسایی هشت هزار گونه گیاهی در جهان گفته است: از این تعداد تنها یک هزار و 800 گونه گیاهی در ایران ارزش دارویی و قابلیت درمانی دارد.
«محمود خدادوست» بااشاره به پراکندگی و تنوع کشت گیاهان دارویی و اینکه سطح زیرکشت این گیاهان به طور دقیق مشخص نیست، افزوده است: هم اکنون تنها حدود 100 تا 200 گونه گیاهان دارویی در ایران از اهمیت دارویی و صنعتی برخوردارند.
وی سهم صادرات سالانه ایران از تولید گیاهان دارویی را کمتر از یک هزار تن اعلام و اضافه کرده است: در حالی که گردش مالی سالانه گیاهان دارویی در برخی کشورهای تولیدکننده این محصول حدود 114 میلیارد دلار است، این رقم در ایران اکنون کمتر از 50 میلیون دلار در سال است که به صورت خام و فرآوری نشده صادر می شود.
خدادوست ، گونه های دارویی نظیر زعفران، آویشن، باریجه، بومادران، گزنه، گلپیر، گشنیز، گل راعی، شیرین بیان، کتیرا، اسطوخودوس و بادرنجبویه را از مهمترین و پرمصرف ترین گونه های دارویی در کشور معرفی کرده و گفته است: روند گیاه درمانی در کشور سنتی و غیربهداشتی است و فقط در عطاری ها عرضه می شود.
*** طریقه مصرف گیاهان دارویی
گیاهان دارویی و معطر به شکل های تازه خوری، خشک شده یا کنسرو شده ، فرآوری شده با استفاده از حرارت و استحصال مواد موثره در صنعت مصرف می شود و روش تهیه برخی از اشکال مصرفی این داروها به صورت دم کرده، جوشانده ملایم، جوشانده معمولی و خیسانده است.
اگر نحوه آماده سازی داروهای گیاهی و تحویل آنها به مردم به نحو صحیح انجام نگیرد خواص درمانی گیاه از بین رفته یا تقلیل می یابد که این مساله موجب عدم تاثیر گیاه در درمان بیماری خواهد شد.
کشت در زمینی که از نظر موادخاص مورد نیاز گیاه کمبود داشته باشد، عدم مبارزه صحیح با آفات و بیماری های گیاهان دارویی کشت شده، رعایت نکردن زمان مناسب برداشت (برحسب وضعیت هوا وساعات روز)، خشک کردن گیاه درشرایط نامناسب (ازنظر درجه حرارت، مدت زمان خشک کردن یا سرعت خشک کردن)، عدم نگهداری صحیح و بسته بندی نامناسب و تقلبات دارویی ازجمله مواردی است که باعث کاهش اثربخشی گیاهان دارویی می شود.
مسوول بهره برداری از محصولات فرعی مراتع اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان مرکزی می گوید: در حالی که سرانه مصرف داروهای گیاهی در کشور 130 گرم است، این رقم در استان مرکزی 100 گرم می باشد.
«محسن چقایی» اظهارکرد: بالارفتن تقاضای شرکت های داروسازی به منظور جایگزینی استفاده از موادشیمیایی و نیز افزایش درآمد بهره برداران نسبت به سایر کشت ها، از دلایل رشد سرانه مصرف گیاهان دارویی در سال های اخیر بوده است.
وی افزود: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی به کشاورزان علاقه مند برای کشت گیاهان دارویی که دارای زمین قابل کشت و آب کافی باشند؛ وام کم درصد با خواب پنج ساله پرداخت می کند.
وی بیان کرد: در اجرای این طرح به ازای هر هکتار زمین کشاورزی مبلغ 20 میلیون تومان با همکاری و مشارکت بانک کشاورزی پرداخت خواهد شد.
چقایی گفت: تمامی کشاورزان می توانند برای کشت گل محمدی و ترویج گیاهانی از قبیل گل گاو زبان، اسطوخودوس و غیره که دارای صرفه اقتصادی هستند، تقاضای دریافت وام کم بهره داشته باشند.
به گفته این کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی، امسال 107 میلیون تومان وام کم بهره به 9 بهره بردار استان جهت کشت گیاهان دارویی داده شده است.
چقایی افزود: این کشاورزان مجموعا در 6،5 هکتار از مزارع خود اقدام به کشت گیاهان دارویی کرده اند.
وی با این توضیح که ترویج کشت گیاهان دارویی از نابودی این گونه ها جلوگیری می کند، برای مثال گفت: گل محمدی در سال چهارم به حداکثر میزان گل دهی خود به مقدار حدود چهار تن در هکتار می رسد که از قرار هر کیلوگرم حدود 10 هزار تومان، سود نصیب کشاورزان خواهد شد.
وی افزود: با توجه به شرایط آب و هوایی استان مرکزی، در اجرای تبصره 7 ماده 3 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور، بهره برداری از باریجه و کتیرا نیز باید در قالب طرح مصوب انجام شود که متقاضیان بومی در اولویت قرار دارند.
چقایی با ابرازتاسف ازاینکه شیره های باریجه بطور کامل و به صورت خام به خارج صادر می شود و در ایران هیچگونه فرآوری صورت نمی گیرد، گفت: از شیره های باریجه برای تثبیت کننده ادکلن و عطر استفاده می شود و بهترین چسب الماس و یک ماده منفجره از آن استحصال می شود.
مسوول بهره برداری از محصولات فرعی مراتع اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان مرکزی افزود: هرکیلوگرم ازاین شیرابه باقیمت حدود 140 هزارتومان از صادرکنندگان خریداری و پس ازفرآوری درکشورهای دیگر با قیمت هایی سرسام آور وارد کشورمان می شود.
چقایی اظهارکرد: برای جلوگیری از خطر انقراض گیاهان دارویی در مراتع استان مرکزی؛ یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری از بهره برداری های غیرمجاز جلوگیری به عمل آورده و متخلفان را به مراجع ذیصلاح معرفی می کند.
وی گفت: مردم در صورت مشاهده هرگونه تخلف و تعدی به مراتع و بهره برداری از گیاهان دارویی، مراتب را به ادارات منابع طبیعی شهرستان ها و یا با شماره تلفن 1504 اطلاع دهند.
مسوول بهره برداری از محصولات فرعی مراتع اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان مرکزی گفت: تاکنون بیش از یک هزار و 200 گونه گیاهی درسطح این استان جمع آوری شده و حاصل آن تولید 227 گونه گیاه دارویی بوده است.
چقایی اظهارکرد: براساس سیاست سازمان وقوانین مربوطه؛ اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی از سال 1372 تاکنون 37 طرح بهره برداری کتیرا و باریجه درسطح 103 هزارو 946 هکتار شامل 21 طرح درسطح 55 هزارو 19 هکتار مربوط به باریجه و 16 طرح در سطح 48 هزار و 927 هکتار مربوط به کتیرا، به اجرا درآورده است.
وی گفت: با توجه به شرایط آب وهوایی و رویش مناسب گیاهان دارویی دراستان مرکزی، متقاضیان بهره برداری از این گونه های گیاهی می توانند با اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان قرارداد ببندند که این امر علاوه بر اشتغالزایی در سال های بهره برداری، احیای دوباره گیاهان دارویی و صنعتی در دیمزارهای ملی تخریب شده را به دنبال خواهد داشت.
معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی نیز می گوید: سه واحد فعال شامل شرکت های داروسازی ابن ماسویه (در زرندیه)، باریج اسانس و کشت و صنعت گلکاران (در دلیجان) در زمینه تولید داروهای گیاهی در حوزه سلامت کار می کنند.
«مرتضی طاهری نژاد» افزود: محصول تولیدی این واحدها سالانه پنج هزار و 325 تن نشاسته ذرت دارویی، عصاره های گیاهی، انواع داروهای گیاهی به شکل قطره، قرص، کپسول، شربت ومحلول، پودر یا دانه، محصولات آرایشی پوست، حالت دهنده و ژل مو، افزودنی های موادغذایی، انواع داروهای دامپزشکی و اسانس های گیاهی، روغن شربت اسانس ، گلاب و عرقیات از گیاهان است.
به گفته او، برای این سه واحد صنعتی در مجموع حدود 500 میلیارد ریال سرمایه گذاری شده و میزان اشتغالزایی آنها 469 نفر است.
وی افزود: شرکت «باریج اسانس» تولیدکننده محصولات پزشکی از میان واحدهای سه گانه فعال در زمینه تولید داروهای گیاهی استان مرکزی؛ از حیث تولید کالاهای مربوط به نسخ پزشکی و کیفیت محصول، جزو واحدهای شاخص کشور محسوب می شود.
طاهری نژاد اظهارکرد: با اینکه تمامی واحدهای یادشده، ظرفیت صادرات دارند ولی چون صدور کالا از گمرکات استان مرکزی انجام نمی شود بنابراین میزان صدور کالا و درآمد ارزی عاید شده، مشخص نیست.
وی گفت: برای رفع این مشکل با همکاری حوزه معاونت بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت ، موضوع صدور داروهای گیاهی و ثبت آن از طریق گمرکات استان مرکزی در حال انجام است.
وی ادامه داد: هم اکنون دو جواز تاسیس توسعه نیز برای شرکت های کشت و صنعت گلکاران و باریج اسانس با هدف افزایش ظرفیت و نوع محصول تولیدی، میزان سرمایه گذاری و اشتغالزایی آنها صادر شده است.
طاهری نژاد افزود: تولید داروهای گیاهی در استان مرکزی با توجه به مزیت های آن در حوزه سلامت، توجیه اقتصادی دارد و چنانچه متقاضیان تمایل به سرمایه گذاری دراین زمینه داشته باشند، سازمان صنعت، معدن و تجارت و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان حمایت های لازم پیش بینی شده در قانون را انجام می دهند.
ایرنا
گیاه شناسان حدود هشت هزارگونه گیاهی که دو هزارو 300 گونه آنها جزو گیاهان معطرو دارویی هستند را درایران شناسایی کرده و پژوهش ها برروی مواد موثر این گیاهان نشان می دهد برخی از این گونه های دارویی انحصاری و بومی کشور، دارای ارزش دارویی و صنعتی بالایی هستند.
ایران از دیرباز مهدعلم و تمدن بشری و از نظرعلوم پزشکی و طب، دستاوردهای علمی علما و دانشمندان مشهور و کم نظیر این مرز و بوم بویژه شیخ الرییس ابوعلی سینا از منابع معتبرعلمی و دروس دانشگاهی کشورهای پیشرفته محسوب می شود.
در همین راستا؛ برنامه ریزی جامع برای گیاهان دارویی می تواند علاوه بر دست یابی به مدیریت توسعه پایدار در این بخش بالاخص در ابعاد کلان توسعه اقتصادی، زیست محیطی، بهداشتی (خودکفایی دارویی)، اشتغال، امنیت غذایی وذخایرژنتیکی درعرصه ملی و جهانی به عنوان یک منبع درآمد ارزی مناسب برای کشور موثر باشد.
وجود برنامه ای جامع وهماهنگ بین مراکز تحقیقاتی، آموزشی واجرایی و نیزتخصیص اعتبارات لازم دراین امر می تواند راهگشای توسعه گیاهان دارویی در کشور باشد.
ازهمین رو باید نیازهای تحقیقاتی و اجرایی کشور توسط یک نظام مدیریتی و جامع نگر تعیین و راهبردهای مناسب به منظور توسعه در امر تولید و فرآوری گیاهان دارویی اندیشیده شود.
*** وضعیت فعلی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی در ایران
در شرایطی که امروزه استفاده از داروهای گیاهی و مواد آرایشی با منشاء گیاهی در کشورهای توسعه یافته رو به فزونی گذاشته و 71 درصد از داروهای مصرفی آلمان، 35 درصد در سوییس، 25 درصد در آمریکا و انگلیس، 40 درصد در ژاپن و 50 درصد در چین و هند را داروهای گیاهی تشکیل می دهد، این مقدار در ایران به حدود چهار درصد می رسد.
براساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ حدود 300 قلم دارو و 60 قلم ترکیبات آرایشی تولیدی در کشور منشاء گیاهی دارند که برای تولید آنها از 90 گونه گیاهی استفاده می شود.
برهمین اساس، حدود 50 گونه گیاه دارویی در نقاط مختلف کشور در سطح وسیع کشت وی شود که به عنوان نمونه می توان زیره، گشنیز، رازیانه، آویشن، بابونه، همیشه بهار، سنبل الطیب و گل محمدی را نام برد.
در سالهای اخیر بالغ بر 100 شرکت خصوصی با هدف خرید، تولید و توزیع گیاهان دارویی در بازارهای داخلی و خارجی در کشور به ثبت رسیده که از این تعداد تنها 35 شرکت به کار تولید داروهای گیاهی فعالیت دارند.
در سایه برنامه ریزی مناسب و تدابیر جدی مسوولان ذیربط ؛ دور از ذهن نخواهد بود که ایران با توجه به استعدادهای بومی وجغرافیایی، بتواند رتبه خود را از نظر طب سنتی وعلوم گیاهان دارویی ارتقا بخشد و به جایگاه واقعی در سطح جهانی دست یابد چرا که براساس سند ملی چشم انداز 20 ساله (افق 1404) باید در زمره 12 کشور برتر در زمینه گیاهان صنعتی و دارویی به منظور توسعه اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی قرار گیرد.
کارشناسان علوم دارویی معتقدند: طب سنتی و حوزه گیاهان دارویی یکی از قابلیت های دست نخورده و بکر سرزمینی ایران است و با توجه به ظرفیت اقلیمی کشورمان و دانش فنی که محققان داخلی از آن برخوردارند، صنعت گیاهان دارویی می تواند به عنوان صنعتی نوپا و درآمدزا برای رونق اقتصادی کشور به حساب آید.
آنان می گویند: در سالهای اخیر با تغییرفرهنگ مصرف داروهای گیاهی و نیز کاهش نسبی قیمت این داروها، اعتماد مردم نسبت به داروهای گیاهی بیشتر شده بطوری که امروزه شاهد رونق و تنوع داروهای گیاهی در داروخانه ها بوده و نسخه های حاوی این داروها افزایش قابل توجهی پیدا کرده است.
کارشناسان علوم دارویی اضافه می کنند: حمایت دولت و قرار گرفتن داروها در لیست بیمه ای، علاوه بر افزایش قدرت خرید مردم ، رغبت پزشکان برای تجویز این قبیل داروها را باعث می شود.
به باور این کارشناسان، مصرف داروهای گیاهی علاوه بر صرفه اقتصادی، به لحاظ حفظ سلامتی نسبت به استفاده از داروهای شیمیایی که دارای عوارض جانبی زیادی است، دارای ارزش بوده و می تواند برای نظام سلامت کشور مفید باشد.
*** تنها 100 گونه گیاه دارویی در ایران از اهمیت دارویی و صنعتی برخوردار است
معاون طب سنتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به شناسایی هشت هزار گونه گیاهی در جهان گفته است: از این تعداد تنها یک هزار و 800 گونه گیاهی در ایران ارزش دارویی و قابلیت درمانی دارد.
«محمود خدادوست» بااشاره به پراکندگی و تنوع کشت گیاهان دارویی و اینکه سطح زیرکشت این گیاهان به طور دقیق مشخص نیست، افزوده است: هم اکنون تنها حدود 100 تا 200 گونه گیاهان دارویی در ایران از اهمیت دارویی و صنعتی برخوردارند.
وی سهم صادرات سالانه ایران از تولید گیاهان دارویی را کمتر از یک هزار تن اعلام و اضافه کرده است: در حالی که گردش مالی سالانه گیاهان دارویی در برخی کشورهای تولیدکننده این محصول حدود 114 میلیارد دلار است، این رقم در ایران اکنون کمتر از 50 میلیون دلار در سال است که به صورت خام و فرآوری نشده صادر می شود.
خدادوست ، گونه های دارویی نظیر زعفران، آویشن، باریجه، بومادران، گزنه، گلپیر، گشنیز، گل راعی، شیرین بیان، کتیرا، اسطوخودوس و بادرنجبویه را از مهمترین و پرمصرف ترین گونه های دارویی در کشور معرفی کرده و گفته است: روند گیاه درمانی در کشور سنتی و غیربهداشتی است و فقط در عطاری ها عرضه می شود.
*** طریقه مصرف گیاهان دارویی
گیاهان دارویی و معطر به شکل های تازه خوری، خشک شده یا کنسرو شده ، فرآوری شده با استفاده از حرارت و استحصال مواد موثره در صنعت مصرف می شود و روش تهیه برخی از اشکال مصرفی این داروها به صورت دم کرده، جوشانده ملایم، جوشانده معمولی و خیسانده است.
اگر نحوه آماده سازی داروهای گیاهی و تحویل آنها به مردم به نحو صحیح انجام نگیرد خواص درمانی گیاه از بین رفته یا تقلیل می یابد که این مساله موجب عدم تاثیر گیاه در درمان بیماری خواهد شد.
کشت در زمینی که از نظر موادخاص مورد نیاز گیاه کمبود داشته باشد، عدم مبارزه صحیح با آفات و بیماری های گیاهان دارویی کشت شده، رعایت نکردن زمان مناسب برداشت (برحسب وضعیت هوا وساعات روز)، خشک کردن گیاه درشرایط نامناسب (ازنظر درجه حرارت، مدت زمان خشک کردن یا سرعت خشک کردن)، عدم نگهداری صحیح و بسته بندی نامناسب و تقلبات دارویی ازجمله مواردی است که باعث کاهش اثربخشی گیاهان دارویی می شود.
مسوول بهره برداری از محصولات فرعی مراتع اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان مرکزی می گوید: در حالی که سرانه مصرف داروهای گیاهی در کشور 130 گرم است، این رقم در استان مرکزی 100 گرم می باشد.
«محسن چقایی» اظهارکرد: بالارفتن تقاضای شرکت های داروسازی به منظور جایگزینی استفاده از موادشیمیایی و نیز افزایش درآمد بهره برداران نسبت به سایر کشت ها، از دلایل رشد سرانه مصرف گیاهان دارویی در سال های اخیر بوده است.
وی افزود: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی به کشاورزان علاقه مند برای کشت گیاهان دارویی که دارای زمین قابل کشت و آب کافی باشند؛ وام کم درصد با خواب پنج ساله پرداخت می کند.
وی بیان کرد: در اجرای این طرح به ازای هر هکتار زمین کشاورزی مبلغ 20 میلیون تومان با همکاری و مشارکت بانک کشاورزی پرداخت خواهد شد.
چقایی گفت: تمامی کشاورزان می توانند برای کشت گل محمدی و ترویج گیاهانی از قبیل گل گاو زبان، اسطوخودوس و غیره که دارای صرفه اقتصادی هستند، تقاضای دریافت وام کم بهره داشته باشند.
به گفته این کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی، امسال 107 میلیون تومان وام کم بهره به 9 بهره بردار استان جهت کشت گیاهان دارویی داده شده است.
چقایی افزود: این کشاورزان مجموعا در 6،5 هکتار از مزارع خود اقدام به کشت گیاهان دارویی کرده اند.
وی با این توضیح که ترویج کشت گیاهان دارویی از نابودی این گونه ها جلوگیری می کند، برای مثال گفت: گل محمدی در سال چهارم به حداکثر میزان گل دهی خود به مقدار حدود چهار تن در هکتار می رسد که از قرار هر کیلوگرم حدود 10 هزار تومان، سود نصیب کشاورزان خواهد شد.
وی افزود: با توجه به شرایط آب و هوایی استان مرکزی، در اجرای تبصره 7 ماده 3 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور، بهره برداری از باریجه و کتیرا نیز باید در قالب طرح مصوب انجام شود که متقاضیان بومی در اولویت قرار دارند.
چقایی با ابرازتاسف ازاینکه شیره های باریجه بطور کامل و به صورت خام به خارج صادر می شود و در ایران هیچگونه فرآوری صورت نمی گیرد، گفت: از شیره های باریجه برای تثبیت کننده ادکلن و عطر استفاده می شود و بهترین چسب الماس و یک ماده منفجره از آن استحصال می شود.
مسوول بهره برداری از محصولات فرعی مراتع اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان مرکزی افزود: هرکیلوگرم ازاین شیرابه باقیمت حدود 140 هزارتومان از صادرکنندگان خریداری و پس ازفرآوری درکشورهای دیگر با قیمت هایی سرسام آور وارد کشورمان می شود.
چقایی اظهارکرد: برای جلوگیری از خطر انقراض گیاهان دارویی در مراتع استان مرکزی؛ یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری از بهره برداری های غیرمجاز جلوگیری به عمل آورده و متخلفان را به مراجع ذیصلاح معرفی می کند.
وی گفت: مردم در صورت مشاهده هرگونه تخلف و تعدی به مراتع و بهره برداری از گیاهان دارویی، مراتب را به ادارات منابع طبیعی شهرستان ها و یا با شماره تلفن 1504 اطلاع دهند.
مسوول بهره برداری از محصولات فرعی مراتع اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان مرکزی گفت: تاکنون بیش از یک هزار و 200 گونه گیاهی درسطح این استان جمع آوری شده و حاصل آن تولید 227 گونه گیاه دارویی بوده است.
چقایی اظهارکرد: براساس سیاست سازمان وقوانین مربوطه؛ اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی از سال 1372 تاکنون 37 طرح بهره برداری کتیرا و باریجه درسطح 103 هزارو 946 هکتار شامل 21 طرح درسطح 55 هزارو 19 هکتار مربوط به باریجه و 16 طرح در سطح 48 هزار و 927 هکتار مربوط به کتیرا، به اجرا درآورده است.
وی گفت: با توجه به شرایط آب وهوایی و رویش مناسب گیاهان دارویی دراستان مرکزی، متقاضیان بهره برداری از این گونه های گیاهی می توانند با اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان قرارداد ببندند که این امر علاوه بر اشتغالزایی در سال های بهره برداری، احیای دوباره گیاهان دارویی و صنعتی در دیمزارهای ملی تخریب شده را به دنبال خواهد داشت.
معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی نیز می گوید: سه واحد فعال شامل شرکت های داروسازی ابن ماسویه (در زرندیه)، باریج اسانس و کشت و صنعت گلکاران (در دلیجان) در زمینه تولید داروهای گیاهی در حوزه سلامت کار می کنند.
«مرتضی طاهری نژاد» افزود: محصول تولیدی این واحدها سالانه پنج هزار و 325 تن نشاسته ذرت دارویی، عصاره های گیاهی، انواع داروهای گیاهی به شکل قطره، قرص، کپسول، شربت ومحلول، پودر یا دانه، محصولات آرایشی پوست، حالت دهنده و ژل مو، افزودنی های موادغذایی، انواع داروهای دامپزشکی و اسانس های گیاهی، روغن شربت اسانس ، گلاب و عرقیات از گیاهان است.
به گفته او، برای این سه واحد صنعتی در مجموع حدود 500 میلیارد ریال سرمایه گذاری شده و میزان اشتغالزایی آنها 469 نفر است.
وی افزود: شرکت «باریج اسانس» تولیدکننده محصولات پزشکی از میان واحدهای سه گانه فعال در زمینه تولید داروهای گیاهی استان مرکزی؛ از حیث تولید کالاهای مربوط به نسخ پزشکی و کیفیت محصول، جزو واحدهای شاخص کشور محسوب می شود.
طاهری نژاد اظهارکرد: با اینکه تمامی واحدهای یادشده، ظرفیت صادرات دارند ولی چون صدور کالا از گمرکات استان مرکزی انجام نمی شود بنابراین میزان صدور کالا و درآمد ارزی عاید شده، مشخص نیست.
وی گفت: برای رفع این مشکل با همکاری حوزه معاونت بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت ، موضوع صدور داروهای گیاهی و ثبت آن از طریق گمرکات استان مرکزی در حال انجام است.
وی ادامه داد: هم اکنون دو جواز تاسیس توسعه نیز برای شرکت های کشت و صنعت گلکاران و باریج اسانس با هدف افزایش ظرفیت و نوع محصول تولیدی، میزان سرمایه گذاری و اشتغالزایی آنها صادر شده است.
طاهری نژاد افزود: تولید داروهای گیاهی در استان مرکزی با توجه به مزیت های آن در حوزه سلامت، توجیه اقتصادی دارد و چنانچه متقاضیان تمایل به سرمایه گذاری دراین زمینه داشته باشند، سازمان صنعت، معدن و تجارت و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان حمایت های لازم پیش بینی شده در قانون را انجام می دهند.
ایرنا
نظرشما
آخرین اخبار