ماماها خدمات بسیار متنوع را در حیطه باروری ارائه میدهند و باید به وظیفه اخلاقی و قانونی خود به خوبی آشنا باشند؛ رعایت اخلاق در مراقبتهای بهداشتی بسیار مهم محسوب میشود.
وظیفه ماماها مراقبت از سلامت زنان است، به همین دلیل در فعالیتهای حرفهای شان با موضوعات اخلاقی مهمی مواجه هستند و آنها باید منطبق با اصول اخلاقی کار کنند.
عملکرد اخلاقی از مولفههای اصلی ارائه خدمات و مراقبت با کیفیت و شایسته به زنان و مادران باردار است، چرا که هر گونه مشکل در ارائه مراقبتهای بهداشتی ماماها، سلامت زنان و مادران تحت تاثیر قرار میدهد.
رعایت موازین اخلاقی ضامن حفظ حقوق بیماران است، براین اساس و با استناد به نتیجه مطالعه ای توسط ناهید خداکرمی و برخی از همکارانش به دست آمده است که 87 درصد مادران تازه زایمان کرده هرگز درباره نوع زایمان، مزایا و مضرات روشهای زایمان و حقوق خود در بارداری و زایمان اطلاعاتی دریافت نکردند، بنابراین ماماها باید برای حفظ حقوق بیماران و از جمله زنان بیشتر مورد توجه قرار گیرد. مطالعات انجام شده در بیمارستانها نشان میدهد که حقوق بیماران به خوبی رعایت نمیشود.
عوامل مؤثر بر تداوم مراقبتهای زنان باردار، کودکان، نوزادان توسط گروههای حرفهای مانند ماما، پرستاران و پزشکان عمومی انجام میشود که بستگی به برقراری ارتباط مناسب و صحیح با مراجعان و خانوادهها دارد و این امر بیش تر از آن که تحت تأثیر تعامل درست بین حرفهای باشد، تحت تأثیر روابط صحیح و دوستانه حرفهای در داخل هر گروه از ارائه دهندگان خدمات سلامتی و بهداشتی است. در این مطالعه نشان داده شد که موفقیت سیستم بهداشتی ارتباط مستقیم با رفتار خوب همکاران با یکدیگر و سپس تعامل بین حرفه ای صحیح دارد.
از آنجا که چگونگی وضعیت سلامت باروری بستگی زیادی به عواملی نظیر مباحث اقتصادی، عدالت و اخلاق دارد و در ایران، سلامت باروری و جنسی یکی از موضوعات بسیار مهم نظام سلامت محسوب میشود، پیشنهاد میشود مدیران و مسئولان آموزش در دانشکدهها و مراکز بهداشت و درمان با تقویت آموزش اخلاق حرفهای، تدوین برنامههای آموزش ضمن خدمت، تهیه پوستر و کتابچههای آموزشی در زمینه اخلاق حرفه ای به ارتقای هر چه بیشتر و بهتر عملکرد اخلاقی ماماها و ارائه دهندگان خدمات سلامت باروری بپردازند.
محسنپور یک ماما در خصوص ضرورت اخلاق ماماها با زنان و مادران میگوید: در هر صنفی مشکلات وجود دارد و بسیاری از ناراحتیها و عدم رضایت از شغل ناشی از مشکلات اقتصادی است.
به گفته وی در یک زایمان همه زحمتها بر عهده ماماهاست، ولی پزشک باید زایمان را انجام دهد و فقط در برخی از بیمارستانهای دولتی ماماها زایمان را انجام میدهند البته بیمارستانهای پایین شهر.
این ماما میافزاید: در هر صنفی تربیت خانوادگی بسیار شرط است و من بد اخلاقی ماماها را قبول ندارم چرا که مامایی قشنگ ترین شغل است، چرا که جان 2 نفر در دست ماماست و باید دقت بسیار داشته باشند، البته خستگی و مشکلات اقتصادی خود عاملی برای بروز برخی بی حوصلگی ماماها هنگام انجام وظیف است.
محسنپور ادامه میدهد:اگر افراد شغل خود را با علاقه انتخاب کنند از کارشان نیز لذت میبرند و به بهترین نحو انجام وظیفه خواهند کرد.
وی بیان میکند: مامایی شغل پُر استرسی است چرا که هر لحظه امکان بروز مشکلی برای مادر است و دقت در حین کار بسیار اهمیت دارد چرا که یک مادر 9 ماه زحمت میکشد و ثمره تلاش 9 ماهه آن در دست ماما قرار میگیرد.
وی عنوان میکند: بسیاری از زنان باردار هنگام زایمان به دلیل دردهایی که میکشند هر گونه ناسزایی ممکن است به ماما بگویند و بسیاری از ماماها تحمل میکنند چرا که مادران اجر زیادی دارند و همگام زایمان با مادر باید خیلی خوب رفتار شود تا از زایمان تجربه شیرینی برایش باشد.
احمدی یک مامای دیگر در خصوص ضرورت در حرفه مامایی میگوید: مامایی یک شغل حساس و شیرینی است چرا که با بچه سر و کار دارد و زنان باردار مراجعه کننده اصلی آنها هستند.
وی با اشاره به اینکه من از روی اجبار شغل مامایی را انتخاب کردم، ادامه میدهد: در دانشگاه رشته مامایی در تهران و یک رشته دیگر در شهرستان قبول شدم ولی پدرم اصرار زیاد داشت که مامایی در تهران را قبول کنم ولی از این رشته خوشم نمیآمد.
این ماما عنوان میکند: به هر ترتیبی که بود من مامایی را در تهران به پایان رساندم و مشغول به کار شدم ولی چون از شغل خود راضی نبودم هیچ وقت نمیتوانستم با زنان بارداری که به من مراجعه میکنند با مهربانی رفتار کنم و هنگام زایمان نیز خیلی بیحوصله بودم و با زن باردار نمیتوانستم به خوبی رفتار کنم.
احمدی میگوید: همیشه از حقوق خود ناراضی بودم چرا که برخی اوقات چند شیفت کار میکردم و استراحتمان نیز کم بود به همین دلیل همیشه از کارم لذت نمیبردم و پس از گذشت 5 سال شغل مامایی را کنار گذاشتم و مشغول کار دیگر شدم ولی برخی از همکارانم توجه به حقوق خستگی یا ... نمیکردند و به وظیفه خود به خوبی عمل میکردند.
تسنیم