نيمه پنهان مسموميت‌ها

شفاآنلاین:سلامت>هفته اول آبان، هفته آگاهی و پیشگیری از انواع مسمومیت‌ها با شعار «سلامتی را با افزایش آگاهی و اقدام پیشگیرانه از مسمومیت‌ها محافظت کنیم» است؛ از مسمومیت دارویی، غذایی و الکلی گرفته تا مسمومیت با مونوکسید‌کربن و مواد شیمیایی و... .
مسمومیت‌ها علاوه بر آسیب‌های جزئی و اولیه ممکن است اثرات ماندگاری بر سلامت هم داشته باشند یا منجر به شرایط مزمن، مشکلات عصبی یا آسیب به اندام‌ها شوند؛ به همین دلیل شناخت علائم و نشانه‌های مسمومیت می‌تواند به مداخله پزشکی بموقع، کاهش عوارض شدید و کاهش مرگ‌ومیر منجر شود. حتی آگاهی از خطرات احتمالی خوراکی‌ها و موقعیت‌های مسمومیت‌زا افراد را قادر می‌سازد تا انتخاب‌های ایمن‌تری در مورد سلامت و سبک زندگی خود داشته باشند. در این مطلب چند نکته درباره انواع مسمومیت‌ها بخوانید تا درصورت مواجهه با چنین شرایطی آگاهانه‌تر عمل کنید.

مسمومیت دارویی
به گزارش شفا آنلاین:بیشترین مسمومیت‌های ارجاع شده به بیمارستان‌ها، مسمومیت‌های دارویی هستند و لحظات اولیه هم  برای نجات فرد مسموم بسیار حیاتی است. مهم‌ترین راه‌های ورود سموم به بدن در این بخش هم خوراکی، تنفسی، پوستی و تزریقی است.
مقادیر بالای برخی از داروهای به‌ظاهر کم‌خطر، می‌تواند برای فرد کشنده باشد.
هرگز سعی نکنید با چشیدن یا بوییدن یک ماده ناشناخته آن را شناسایی کنید.
از خوراندن مایعات به فردی که به‌دلیل مسمومیت دارویی بیهوش شده خودداری کنید.
مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم در تهران با شماره تلفن 190در این‌باره پاسخگوست.

10000 نفردر 5‌ماه 1403به‌دلیل سوءمصرف داروها به بیمارستان‌ها مراجعه کرده‌اند.

مسمومیت با  گازها و منوکسید کربن
مسمومیت با گاز منوکسید‌کربن یکی از کشنده‌ترین مسمومیت‌های غیرعمدی در ایران است و شیوع آن در فصل سرما بیشتر می‌شود. منوکسیدکربن بر اثر سوختن ناقص سوخت‌های فسیلی، دود اگزوز اتومبیل و زغال‌چوب ایجاد می‌شود.
قبل از راه‌اندازی مجدد وسایل گرمایشی آنها را از نظر اتصالات و دودکش کنترل کنید.
علائم ارتباط با منوکسیدکربن، سردرد، گیجی، ضربان شدید شقیقه‌ها، وزوز گوش و خواب‌آلودگی است که در ادامه فرد را دچار مسمومیت، تهوع، استفراغ و تپش قلب می‌کند.
سردبودن لوله دودکش بخاری، نشانه خارج نشدن دود و گاز سمی است.

153 موردمسمومیت  ناشی از منوکسید کربن در مهر امسال گزارش شده که نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته 46درصد  کاهش داشته است.

مسمومیت با مواد شیمیایی
محصولات خانگی ازجمله سموم دفع حشرات یا لوله‌بازکن، جوهر نمک، جرم‌گیر، محلول سفیدکننده و لک‌بر، مواد شوینده، گاز پاک‌کن، داروهای حاوی مواد سمی و شیمیایی برای سلامت انسان‌ها و به‌ویژه کودکان خطرناک هستند.
تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، اسهال، اشک، آبریزش بینی و... از علائم این مسمومیت است.
از نگهداری محصولات خطرناک مانند قرص برنج در منزل اجتناب کنید.
برخی از لوازم‌آرایشی تقلبی، غیراستاندارد و حاوی مقادیر بالای سرب هستند.
مخلوط کردن فرآورده‌های سفیدکننده با ترکیبات جرم‌برممنوع است.

540 مرگ غیرطبیعی ناشی از مسمومیت با سم در بهار امسال از سوی مرکز آمار ایران گزارش شده است.

مسمومیت  کودکان
این  مسمومیت‌هابه‌دلیل بی‌توجهی والدین در کودکان زیر 5سال رخ می‌دهد و ناشی از مصرف الکل، مواد شوینده، شیمیایی و... و حتی بلع باتری‌های کوچک است که عوارض جدی برای کودک دارد و باید به سرعت به مراکز درمانی رسانده شود.
برخی گیاهان و گل‌های آپارتمانی  منجر به مسمومیت در کودکان می‌شوند.
تمامی سموم و مواد شوینده مورد استفاده در منزل را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
اگر به کودک خود دارو می‌دهید حتما بگویید که داروست و آبنبات نیست.
مسمومیت‌ سرب منجر به اختلال در تکامل سیستم عصبی کودکان می‌شود.

17درصد مراجعات ناشی از مسمومیت به مراکز درمانی در سال 1400برای کودکان بوده است.

مسمومیت با خوراکی‌ها
مسمومیت غذایی با بوتولیسم کشنده‌ترین نوع  مسمومیت است که بر اثر مصرف موادغذایی مانند سوسیس، کالباس، کنسرو ماهی، کنسرو ذرت، کنسرو لوبیا و... که در شرایط نامناسب و غیربهداشتی تهیه و نگهداری شده‌اند، ایجاد می‌شود.
از مصرف کنسروهای دارای برآمدگی و فرورفتگی و زنگ‌زدگی، خودداری کنید.
علائم و نشانه‌های بوتولیسم به شکل تاری دید، دوبینی، افتادگی پلک، عدم‌توانایی حرکتی، سختی بلع، اختلال تکلم و یبوست ظاهر می‌شود.
اسهال یکی از علائم در بسیاری از مسمومیت‌های غذایی است.

4000 مورد  مسمومیت ناشی از مصرف غذای ناسالم سال گذشته در مراکز درمانی کشور ثبت شده است.

مسمومیت با مواد‌مخدر و الکل
مسمومیت با مواد‌مخدر و نوشیدنی‌های الکلی تقلبی از مرگبارترین انواع مسمومیت‌هاست و علاوه بر آن می‌تواند منجر به بروز سکته‌های قلبی و مغزی، تشنج، نارسایی کبد و کلیه و تخریب سلول‌های مغزی و عضلانی شود.
علائم مسمومیت با الکل، اختلال تعادل، دوبینی، اختلال حافظه، کما و مرگ است.
متانول  الکلی بسیار سمی است که در نوشیدنی‌های الکلی قاچاق و دست‌ساز، ضدیخ و برخی از حلال‌ها به‌کار می‌رود و می‌تواند منجر به از دست رفتن بینایی یا مرگ فرد شود.
مصرف انواع مخدر با داروهای خواب‌آور سبب بروز مسمومیت‌های شدید و مرگ است.

4235 نفر  در 5‌ماه نخست امسال به‌دلیل مسمومیت‌ ناشی از سم، دارو و مواد‌مخدر و محرک جان خود را از دست داده‌اند.