بیمه قالیبافان و کارگران ساختمانی در بیراهه

به گزارش شفا آنلاین،بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی در سال 86 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید؛ در این قانون حق بیمه پرداختی گروه های هدف هفت درصد حداقل دستمزد قانون کار در 3 رده شغلی (استادکار، کمک استادکار و کارگر ساده) تعیین شد و سهم دولت نیز 20 درصد بود.

قانون بیمه بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی شناسه دار (دارای کد) نیز در سال 88 از تصویب نمایندگان مجلس گذشت تا در راستای اجرای اصل 123 قانون اساسی به پشتوانه ای برای قالیبافان و هنرمندان این سرزمین باشد.

در این قانون نیز سهم حق بیمه پرداختی توسط گروه هدف یعنی قالیبافان هفت درصد و سهم دولت نیز 20 درصد حداقل دستمزد قانون کار مشخص شد.

تعرفه پایین حق بیمه و برخورداری از خدمات درمان رایگان تامین اجتماعی اگرچه به عنوان دو وجه متمایز این 2 نوع بیمه در مقایسه با دیگر بیمه ها بود، اما راه را برای سوء استفاده برخی افراد جهت بهره مندی از مزایای بیمه کارگری و قالیبافی فراهم کرد.

ملاک تحت پوشش قرار گرفتن گروه های هدف از کارگران ساختمانی و بافندگان قالی داشتن گواهی مهارت آموزی رسمی از سوی مراکز آموزش فنی و حرفه ای و اشتغال به کار تعیین شده بود و تامین اجتماعی نیز می بایست بر اساس مدارک فوق افراد را تحت پوشش قرار می داد اما در عمل چنین رویه ای کمتر اجرا شد.

گفته شده است، تصویب این 2 نوع بیمه، زمینه را برای برخی آموزشگاه های فنی و حرفه ای بخش خصوصی در صدور گواهی مهارت آن هم بدون رعایت ضوابط قانونی و یا طی مراحل آموزشی فراهم کرد.

این آموزشگاه ها یا برخی افراد خبره در صنعت قالیبافی در قبال دریافت مبالغی گواهی مهارت به افراد می دادند به گونه ای که اکنون بالغ بر 6 هزار و 200 نفر قالیباف تنها در گنبدکاووس دارای این نوع بیمه اجتماعی هستند.

بیشتر بانوانی که فاقد کمترین مهارت در حوزه قالیبافی بودند و یا مهارت های شغلی در رشته های دیگری چون آرایشگری و خیاطی داشتند، با تهیه گواهی مهارت در زمینه قالیباقی از مزایای بیمه قالیبافان استفاده کردند.

در حوزه بیمه کارگران ساختمانی نیز چنین رویه ای اعمال شد و در اوایل اجرای این قانون نیز برخی افراد دارای مشاغل دیگر از جمله رانندگی یا مشاغل آزاد با هماهنگی برخی مهندسان و بناها در قالب کارگر ساده ساختمانی موفق به اخذ گواهی مهارت آموزی شده و خود را بیمه تامین اجتماعی کردند.

رییس شعبه تامین اجتماعی گنبدکاووس در این زمینه معتقد است، قانون بیمه قالیبافان و کارگران ساختمانی به بیراهه رفته است و افرادی زیادی که مستحق این بیمه بودند در نوبت انتظار هستند.

حسین زنجانی گفت: 6 هزار و 200 قالیباف و حدود 2 هزار کارگر ساختمانی در گنبدکاووس بیمه شده اند و صدها نفر بویژه در حوزه کارگران ساختمانی در نوبت بیمه قرار دارند.

وی با تاکید بر ضرورت نظارت بیشتر بر فعالیت آموزشگاه های فنی و حرفه ای بخش خصوصی از سوی مرکز آموزش فنی و حرفه ای این شهرستان در صدور گواهی های مهارت، افزود: این سازمان براساس قانون موظف است در قبال ارائه مدارک مستند نسبت به بیمه افراد اقدام کند.

زنجانی با اشاره به اجرای طرح راستی آزمایی بیمه شدگان این مشاغل که از 2 ماه قبل آغاز شده است، اضافه کرد: در این طرح بازرسان تامین اجتماعی با همکاری بازرسان صنعت، معدن و تجارت و اتحادیه فرش و قالیبافان در حال بررسی اشتغال و وضعیت بیمه شدگان قالیبافی و کارگران ساختمانی هستند.

وی تصریح کرد: نتایج بازرسی ها نشان می دهد تنها یک سوم بیمه شدگان حوزه قالیبافی دارای دار قالی بوده و مشغول کار هستند ضمن این که دو سوم بیمه شدگان دیگر این حوزه نیز یا اصلا دار قالی ندارند و یا دار قالی نمایشی با چند 'رج' بافته شده دارند که به هنگام مراجعه بازرس آن را نشان می دهد.

رییس شعبه تامین اجتماعی گنبدکاووس خاطرنشان کرد: دولت هر ساله میلیاردها ریال بابت حق بیمه این مشاغل به تامین اجتماعی پرداخت می کند در حالی که برخی افراد واقعی این 2 حوزه یعنی قالیبافی و کارگران ساختمانی از نعمت بیمه محروم یا در انتظار هستند.

رییس اداره صنعت، معدن و تجارت نیز در این خصوص اظهار داشت: از مجموع 6 هزار قالیباف بیمه شده در این شهرستان، افزون بر چهار هزار نفر آنان فاقد مهارت لازم حتی برای گره زدن قالی هستند.

'سیعد میرزایی'  افزود: بر اساس طرح راستی آزمایی و با همکاری تامین اجتماعی اقدامات خوبی برای حذف افرادی که فاقد مهارت در قالیبافی هستند اما موفق به کسب گواهی مهارت شدند، در حال انجام است.

رییس مرکز آموزش فنی و حرفه ای گنبدکاووس نیز معتقد است: داشتن گواهی مهارت از سوی افراد تنها 70 درصد راه است و افراد باید 30 درصد کار را نیز در قالب کار تجربی بدست آورند تا مهات آنان کامل شود.

'یحیی عباسی'  گفت: حداقل ساعت استاندارد آموزش های فنی و حرفه ای برای گروه قالیبافی 76 ساعت و برای 16 گروه مختلف کارگران ساختمانی به طور میانگین 70ساعت است.

وی افزود: تامین اجتماعی که متولی بیمه این دو گروه است باید در کنار توجه به گواهی مهارت، افراد را به لحاظ تجربی نیز مورد بازبینی قرار دهد و سپس نسبت به بیمه آنان اقدام کند.

با این حال، آنچه مشخص است و به اعتقاد کارشناسان، به رغم این که طرح بیمه کارگران ساختمانی و قالیبافان از طرح های خوب در حمایت از این قشر زحمتکش تصویب شده اما در عمل بخش زیادی از آن به بیراهه رفته است.

در چنین شرایطی ضروری است متولیان با بررسی های مجدد، مزایای این بیمه ها را به صاحبان اصلی آن باز گردانند و کام آنان و خانواده هایشان را شیرین کنند.

شهرستان گنبدکاووس با بیش از 325 هزار نفر جمعیت درشرق استان گلستان واقع است و قالیبافی در بین اقوام مختلف آن بویژه قوم ترکمن قدمتی دیرینه دارد.
ایرنا