پارازیت در ایران؛ آری یا نه؟

به گزارش شفاآنلاين ،رسانه ها در کنار انتشار خبرهای گوناگون درباره جنگ، خشونت و...، درباره آلودگی های زیست محیطی پیرامون انسان هم هشدارهایی می دهند که شاید بیش از جنایت ها و درگیری ها، انسان را نگران می کند.

انواع آلودگی آب، خاک و هوا زندگی انسان و سایر موجودات زنده را تهدید می کند. در این میان، انتشار امواج نامریی و پارازیت ها به علت آثاری که بر جسم، روان و سلول های عصبی و به طور کلی سلامت انسان دارند بسیار خطرناک و نگران کننده هستند.

پارازیت (NOISE) یا اختلال هر گونه مداخله درونی یا بیرونی در فرآیند ارتباطات است. به عبارت دیگر به هرگونه مانعی که جلو رسیدن پیام از فرستنده یا ارتباط گر به گیرنده را بگیرد «مانع ارتباطی» گفته می شود (1).

به عبارت ساده پارازیت، امواج الکترومغناطیسی از نوع «مایکروویو» و از جنس امواج ماهواره اما قوی تر از آن است و به همین علت نیز در سیگنال های ماهواره اختلال ایجاد می کند (2).

ایسنا ششم آبان ماه 1391 در مورد پارازیت می نویسد: نخستین پارازیت ثبت شده جهان، صدای 78 ثانیه ای است که قدیمی ترین صدای قابل پخش یک آمریکایی و نخستین اجرای موسیقایی کشف شده روی یک ورق قلع به شمار می رود.

این صدا در سال 1878 میلادی (1257 خورشیدی)، روی گرامافون «توماس ادیسون» ضبط شده است که یک دریچه کلیدی در تولید صدا به شمار می رود.

با توجه به حجم بالای وسایل ارتباطی و الکترونیکی در جهان امروز فرستادن امواج و پارازیت ها امری اجتناب ناپذیر است.

از مغناطیس زمین، امواج خورشیدی و نور ستارگان تا وسایل خانگی (ماکروویو، موتورهای الکتریکی و...)، سیم های برق، شبکه های انتقال الکتریسیته، رادیو و تلویزیون و... همه و همه مولد امواج الکترومغناطیس هستند (3).

انواع امواجی که از تلویزیون، مودم، تلفن همراه، دستگاه مایکروفر و... پیرامون انسان پخش می شوند به 2 شیوه اثرگذارند:

در حالت نخست پارازیت روی فرستنده فرستاده می شود و بر جامعه هدف تاثیری ندارد.

حالت دوم پارازیت های محلی هستند که به آن پارازیت های افقی نیز گفته می شود. این امواج از دستگاه های فرستنده مایکروویو نصب شده بر روی دکل ها و مناطق بلند فرستاده می شود.

این دستگاه ها با توجه به دامنه امواج، بسامد (فرکانس)های متغیری ایجاد کرده و روی گیرنده های ماهواره اثر می گذارند و به طور مستقیم به دریافت سیگنال ها در گیرنده آسیب می زنند.

**پارازیت و سلامت انسان

امروزه محققان دریافته اند پارازیت نه فقط بر دریافت پیام اثرگذار است بلکه انتشار این امواج تهدیدی برای سلامت انسان و ریشه بسیاری از بیماری ها به شمار می رود.

تاثیر امواج الکترومغناطیس بر زندگی انسان و طبیعت از دیرباز مورد توجه بوده زیرا فضای پیرامون انسان از امواج الکترو مغناطیس پر شده است که پیامدهای مثبت و منفی داشته و بخشی جدانشدنی از محیط زندگی انسان شده اند.

دانشمندان همیشه درباره آثار خطرناک انواع آلودگی ها بر سلامت انسان ها هشدار داده و طی این سال ها بر بررسی خطر امواج الکترومغناطیسی یا همان پارازیت ها متمرکز شده اند؛ به طوری که پزشکان و کارشناسان آن را سرطان زا و عامل بیماری ها و اختلالات ژنتیکی در انسان می دانند.

این امواج وقتی خطرناک می شوند که به دلیل تابش بیش از اندازه آنها به سلول ها و بافت های انسانی، انرژی آنها به انسان برسد و بیماری های گوناگون ایجاد شود. در بحث تابش ها، میزان خطرناک بودن آنها برای انسان با توجه به توان فرستنده ای که نزدیک فرد قرار گرفته است، تعیین می شود.

با وجود اینکه در سال های گذشته مردم به شیوه های گوناگون در برابر امواج قرار داشته و به نوعی در زندگی خود با آنها سروکار داشته اند اما امروز نگرانی آنان در مورد امواج و پیامدهای منفی آن بیش از گذشته شده است.

شاید علت ایجاد و افزایش این نگرانی ها، بالا رفتن آگاهی و شناخت مردم از پارازیت ها و تاثیر منفی آنها باشد، به طوری که پیدایش و گسترش بیماری ها و نارسایی های گوناگون در سلامت خود و محیط زیست را به افزایش میزان امواج فرستاده شده، طول و قدرت آنها پیوند می دهند.

**جریان فزاینده امواج در ایران

در ایران سال ها است درباره آثار پارازیت بسیار سخن گفته اند اما گوش برخی مسوولان نه فقط بدهکار نیست بلکه گاهی پارازیت و زیان های آن را به طور کلی رد کرده یا نادیده می گیرند.

نکته قابل درنگ در این زمینه پذیرش و تایید و گاه رد پیامدهای منفی پارازیت از سوی کارشناسان و مسوولان و سردرگمی مردم درباره درستی یا نادرستی این ادعاها است.

گسترش انواع سرطان ها، ناباروی در مردان و زنان، سقط جنین های غیرعمدی و ناگهانی، نارسایی نوزدان متولد شده و... مواردی است که کارشناسان و محققان آن را نتیجه مستقیم و غیرمستقیم وجود پارازیت ها در زندگی انسان امروزی می دانند.

به دلیل وجود عوارض و پیامدهای انتشار امواج رادیویی و پارازیت ها در بسیاری از کشورهای جهان قوانین روشنی درباره استانداردهای مرتبط تصویب شده است.

در ایران افزون بر پارازیت های ناشی از وسایل الکترونیکی همچون یارانه، تلفن، گوشی همراه و...، فرستادن پارازیت برای ایجاد اخلال در شبکه های ماهواره ای به نگرانی ها درباره گسترش بسیاری از بیماری ها و بروز انواع آلودگی های هم پیوند با انتشار امواج رادیویی دامن زده است.

پدیده پارازیت اندازی مخالفان و موافقان خود را داشته و دارد. عده ای به دلیل تهاجم فرهنگی رسانه های بیگانه موافق آن بوده و عده ای دیگر به دلیل ضرر و زیان های پارازیت برای سلامت شهروندان مخالف آن هستند.

موافقان، فرستادن پارازیت را به منظور رویارویی با اقدام های سایر کشورها برای پخش برنامه های هدفدار از ماهواره برای تاثیرگذاری منفی و بلندمدت بر سلامت روانی فردی، خانوادگی و اجتماعی ضروری می دانند.

مخالفان نیز بر زیان های این امواج برای سلامت فیزیکی انسان ها پافشاری می کنند.

به گزارش بیست و پنجم اردیبهشت ماه 1389 تارنمای «خبر آنلاین»، دکتر «محمدرضا نوروزی» عضو انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری در ایران، می گوید: بر پایه تحقیقات روشن شده است امواج محیطی و پارازیت ها به افزایش سقط های ناخواسته می انجامد.

به گفته او، دست اندرکاران دولت ناباروری را مشکلی جدی در نظر نمی گیرند و با وجود روند رو به افزایش زوج های نابارور در هر سال به دلیل عوامل اجتماعی و محیطی، در این زمینه پشتیبانی هایی صورت نمی گیرد.

به گزارش همان روز خبرآنلاین، دکتر «محمدعلی محققی» عضو هیات علمی گروه جراحی بیمارستان امام خمینی (ره) و بنیانگذار مرکز تحقیقات سرطان، تاکید می کند تاثیر امواج پارازیت های ماهواره ای روی کودکان می تواند به بروز برخی از انواع سرطان ها بینجامد.

پارازیت در افراد بالغ نیز به بروز مخاطرات و بیماری ها در سیستم های عصبی، قلب و عروق و دستگاه گوارش و حتی سرطان خون منجر شده است.

تاثیر این امواج به اندازه ای در زندگی امروز زیاد است که برخی کارشناسان، حتی ناتوانی پیش بینی طوفان دوازدهم خردادماه 1393 را به گردن تاثیر پارازیت ها بر دستگاه های سازمان هواشناسی انداخته اند.

به نوشته چهارم مرداماه 1393 ایرنا، «محمدرضا تابش» رییس فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس٬ با تاکید بر بررسی موضوع پارازیت ها در این فراکسیون اعلام می کند «با توجه به تاثیر پارازیت ها بر انسان و با هدف جلوگیری از به خطر افتادن سلامت مردم بررسی این موضوع در اولویت کاری فراکسیون محیط زیست قرار دارد».

به گفته تابش، «بر پایه بررسی های انجام شده، در آسیب رسانی پارازیت ها بر سلامت انسان تردیدی وجود ندارد. به این منظور نیز در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای تحقیق و بحث کارشناسی کمیته ای تشکیل شده است.

** جمع بندی

مساله پارازیت ها طی سال ها در کشورمان مطرح بوده و هر بار پس از چند روز طرح آشکار موضوع در جامعه، تب آن بدون بررسی فروکش کرده است.

مدتی است در دولت و مجلس شورای اسلامی بحث پارازیت ها مطرح شده است و هربار نیز موافقان و مخالفان درباره آن سخن می گویند اما مساله همچنان به جای خود باقی می ماند.

با توجه به هشدارهای دانشمندان حوزه محیط زیست و سلامت و شیوع سرطان و انواع ناباروری ها و اختلال های ژنتیکی، بایسته است دستگاه های مسوول و دست اندرکاران فرستادن پارازیت ها به سلامت مردم و پیامدهای منفی امواج بیشتر بیندیشند و به جای اینکه این مسائل را به طور کلی رد یا پنهان کنند در سالم سازی زندگی و محیط زیست شهروندان تلاش کنند.

از سوی دیگر، این پرسش ها همچنان بی پاسخ مانده اند که چرا در جامعه کنونی ایران، مردم تا این اندازه به شبکه های ماهواره ای گرایش دارند و چه عاملی آنان را به این شبکه ها جذب می کند؟

چرا صدا و سیما نتوانسته است خلاءهای موجود را پر کند و مردم را به عنوان مخاطبان همیشگی خود داشته باشد؟

چرا نهادها و دستگاه های متولی و دست اندرکار فرهنگ نتوانسته اند فرهنگ ایرانی را آنگونه که سزاوار است به مردم آموزش دهند و فرهنگ حاصل از فناوری ها و دگرگونی های نوین را در تعامل با فرهنگ ایرانی به گونه ای کارآمد در نسل کنونی نهادینه کنند؟

اگر طی سال های گذشته تاکنون، دستگاه ها و نهادهای فرهنگی کشور در این عرصه به طور هدفمند و جامع فعالیت می کردند و با برنامه های ژرف و اعتمادسازی، فضای مناسبی را برای مردم فراهم می آوردند هم اکنون با حجم بالای استفاده از ماهواره و شبکه های بیگانه در کشور روبرو نبودیم.

به هر روی، زندگی در جهان امروزی با فناوری های نوین و در نتیجه پیامدهای منفی آنها همنشین شده است اما با توجه آثار زیانبار امواج بر سلامت انسان و محیط زیست می توان با برنامه ریزی و تحقیقات کارشناسی از حجم بالای آسیب های روانی و فیزیکی آنها کاست.

-----------------------------

پی نوشت ها:

1) ام. برکو، ری و دیگران(1380)، مدیریت ارتباطات، ترجمه سیدمحمد اعرابی و داود ایزدی، تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی.

2) http://www.nividar.com

3) www.alborznews.net

-----------------------------

از فاطمه دوله - گروه تحقیق و تفسیر خبر-ايرنا