فاجعه کارگاه‏‌های زیرزمینی

شفا آنلاین>سلامت>شاید ساده‌ترین نوع کار کودک، فعالیت در سر چهارراه‌هاست. درحالی‌که اتفاقات اصلی در کارگاه‌های زیرزمینی رخ می‌دهد؛ جایی که این کودکان دیده نمی‌شوند و حقوق‌شان پایمال می‌شود. کودکان زباله‌گردی که لباس‌های فرم به تن دارند و کاملا مشخص است برای کدام سازمان و نهاد فعالیت می‌کنند هم در این گروه قرار می‌گیرد و نشان‌دهنده سیستماتیک‌شدن کار کودک است.

 همین که به سر چهارراه‌ها نگاه می‌کنیم متوجه افزایش جمعیت‌شان می‌شویم. حالا در مناطقی که قبلا کودک کاری تردد نمی‌کرد، این افراد را می‌بینیم و در این شرایط با تغییر سیاست‌ها و مسئولان حوزه‌های مختلف شهرداری و اورژانس اجتماعی و... هیچ تغییری در روند بهبود این ماجرا دیده نمی‌شود. ازسوی‌دیگر سن این کودکان کمتر شده و تعداد دختران در میان‌شان بالا رفته است، افزایش تعداد آنها بسیار واضح است. قبلا شرایطی بود که سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانستند مشکلات و آسیب‌های مربوط به این گروه را منعکس کنند و پرسشگری را رقم بزنند، اما حالا که فشار روی سازمان‌های مردم‌نهاد بالا رفته است، آنها ترجیح می‌دهند برای حفظ بقای خود و ارائه خدمات به همان گروه کوچک سکوت کنند و مطالبه‌گری نکنند. در میان کشمکش میان مسئولان و نهادهای‌مردمی، این کودکان هستند که آسیب می‌بینند. وضعیت این کودکان نسبت به گذشته بغرنج‌تر شده است. خانواده‌ها تمایل بیشتری برای فرستادن فرزندان‌شان به کارگاه‌ها پیدا کرده‌اند. درحالی‌که در این کارگاه‌ها، کودکان کار دیده نمی‌شوند و آنجا شرایط کاملا متفاوت از خیابان است. آنها حرفه‌ای آموزش نمی‌بینند بلکه فقط ناچارند کار کنند تا درآمدی برای خانواده داشته باشند. در این کارگاه‌های زیرزمینی سوءاستفاده‌های جنسی و حوادث تلخ مانند نقص‌عضو برای این کودکان رخ می‌دهد و حق‌وحقوق‌شان پایمال می‌شود. شاید برخی بگویند که کودکان کار فلان‌قدر درآمد دارند اما اگر هم درآمدی داشته باشند، این درآمد درازای سوخت‌شدن کودکی، ترک‌تحصیل، آزارهای جسمی و جنسی آنهاست. ماجرا فقط به درآمد محدود نمی‌شود. بررسی وضعیت کودکان کار نیاز به یک اقدام پژوهشی دارد؛ کار سختی هم نیست.

سازمان بهزیستی برای بخش کودکان کار و خیابان و وزارت رفاه برای فعالیت کودکان در کارگاه‌های زیرزمینی می‌توانند ورود کنند. نکته اما اینجاست که میزان کودکان مهاجر در این کارگاه‌ها زیاد شده و یک سوال را ایجاد می‌کند که چرا باید کشور ما، بستری شود تا کودک مهاجری به قصد کار واردش شود؟ کودکان کارگاه‌ها و زباله‌گردها، کودکان بسیار درون‌گرایی‌اند، کودکان سرچهارراه‌ها اما به‌دلیل شرایطی که در آن قرار گرفته‌اند پرخاشگر‌تر شده‌اند و این مسئله باعث شده تا شهروندان با آنها برخوردهای خوبی نداشته باشند. درحالی‌که ما نمی‌دانیم این کودکان شب‌قبل‌از آن‌روز چه شرایطی را ازسر گذرانده‌اند. باید به این کودکان محبت کرد اما با پرداخت پول، به کارشان هویت نداد.