زندگی با طعم فقر

با افزایش بی‌مهابای نرخ دلار و تاثیر مستقیم آن بر خانوار چنان سفره مردم کوچک شده که دیگر این روزها دخل و خرج با هم همخوانی ندارد و افراد زیادی به علت گرانی‌های اخیر مجبور هستند از خرید اقلام مورد نیاز چشم‌پوشی کنند. امسال شاید سال رکوردزنی‌های عجیب و غریب ارز در بازار بود. کاهش چند هزار تومانی نرخ ارز هم تنها یک بازی روانی در بازار است که اگر جز این بود، حداقل قیمت اقلام خوراکی و کالاهای مصرفی که به واسطه این حباب، سیر صعودی و یک‌شبه را تجربه کردند، به قبل بازمی‌گشت، اما چنین اتفاقی رخ نداد.
از ابتدای سال نیز با حذف ارز ترجیحی با وجود قول دولت سیزدهم مبنی بر کنترل افزایش قیمت اقلام اساسی و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر، دایره گرانی مواد غذایی گسترده‌تر و فشار بر دهک‌های پایین جامعه بیشتر شده است. اصلاح نظام یارانه‌ای با کالاهایی آغاز شد که به گفته بسیاری از کارشناسان اقتصادی قوت غالب مردم به شمار می‌رود، به این معنا که این کالاها نقش بسزایی در تامین حداقلی نیازهایی دارند که بخشی از سلامت مردم به آن وابسته است. این در حالی است که افزایش پی‌در‌پی قیمت‌ها دست مردم را از مواد غذایی اصلی و مفید کوتاه کرده و قدرت خرید آنها کاهش قابل توجهی یافته است. افزایش قیمت برای چند قلم کالاهای اساسی شاید در بازار تاثیرگذار باشد، اما تغییر روزانه و استمرار آن طی سال با گرانی سالانه تفاوت زیادی دارد و افزایش قیمت آنها در تامین معیشت مردم و سایر سطوح زندگی آنها بسیار تاثیرگذار است.
کارد به استخوان رسیده است
قرار بود ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شود تا این مردم باشند که انتخاب کنند هزینه یارانه خود را می‌خواهند برای خرید کدام کالا مصرف کنند، قرار بود سود آن به جیب مردم برود و مردم از منفعت آن برخوردار شوند، اما در عمل مردم با گرانی افسارگسیخته‌ای مواجه شدند که حتی دیگر حق انتخاب هم ندارند و کارد به استخوان‌شان رسیده است. در واقع حذف ارز ترجیحی چیری جز تورم، افزایش بهای تمام شده کالاها و کاهش قدرت خرید برای مردم نداشته است.
دیگر نرخ‌های دستوری و تنظیم بازار و… نه باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود و نه قدرت خرید مردم را افزایش می‌دهد. با این تورم روزافزون، افزایش دستمزدها همچنان بر همان ۲۰ درصد سالانه باقی مانده است و در این بین خیلی از افراد هر روز بیش از پیش قدرت خرید خود را از دست می‌دهند.
دیگر حتی نمی‌توان به نان و سیب‌زمینی ناقابلی بسنده کرد یا تخم‌مرغ ۳ هزار و پانصد تومانی را بر سفره به عنوان یکی از وعده‌های شام یا نهار داشت، کارگران با حقوق و دستمزد حداقلی در کنار اجاره‌بهای سرسام‌آور شاید سالانه رنگ گوشت و مرغ را هم به سفره خود نبینند، و یک وعده غذای سالم که برای سلامتی ضروری است، حتی از مخیله‌شان هم نمی‌گذرد.
در روزگاری نه چندان دور که وضعیت معیشت مردم به این روز نیفتاده بود، یک کارگر با حقوق حداقلی می‌توانست گاهی سفره خود را مزین به گوشت کند، اما دریغ و افسوس که اکنون سهم مردم از بازار کالاهای اساسی فقط گرانی است و بس! چگونه یک کارگر با افزایش ناچیز سالانه حقوق خود از پس گرانی ۱۰۰ درصدی یا حتی ۲۰۰ درصدی اقلام مصرفی برآید، مگر جز این است که افراد بسیاری یا طعم برخی از مواد غذایی را فراموش کرده‌اند یا اصلا توان مالی خرید آن را ندارند که بدانند چه مزه‌ای دارد، اما مزه فقر را خیلی خوب چشیده‌اند، همان‌طور که بخش عمده جامعه طعم فقر را تجربه کرده‌اند و این اتفاق برایشان تازگی ندارد! اما چگونه می‌توان بر این همه فقر و نابسامانی بازار و واسطه‌گری‌ها چشم بست و سقوط طبقه متوسط به قعر چاه فقر را ندید، البته اگر از دست رفتن زندگی حداقلی دهک‌های پایین و حاشیه‌‌نشینی‌ها و کپرنشینی‌های بسیاری از آنها را نادیده نگیریم.
دستمزدهای ناچیز و قدرت خریدی که نیست
سیر صعودی تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها
تورم نقطه‌ای در بهمن ۱۴۰۱ برابر با ۴/۵۳ درصد ثبت شده و از ماه قبل حدودا ۱/۲ واحد درصد بیشتر شده است. داده‌های آماری نشان می‌دهند وضعیت هزینه‌های خانوار در بهمن‌ماه امسال حدودا ۴/۵۳ درصد از موقعیت مشابه خود در سال گذشته بیشتر شده است.
افزایش ۱۳۳ درصدی گوشت قرمز
از سال ۱۳۹۹
افزایش ۲۵۱ درصدی برنج ایرانی
از سال ۱۳۹۹
افزایش ۱۴۱ درصدی مرغ از سال ۱۳۹۹
افزایش ۳۷۶ درصدی روغن مایع
از سال ۱۳۹۹
افزایش ۱۲۲ درصدی تخم‌مرغ از سال ۱۳۹۹
افزایش ۱۳۸ درصدی شیر از سال ۱۳۹۹
افزایش ۳۶۷ درصدی پیاز از سال ۱۳۹۹
افزایش ۲۱۸ درصدی سیب‌زمینی
از سال ۱۳۹۹
در پایان باید تاکید کرد که یکی از وظایف دولت تثبیت قیمت‌ها و ایجاد تعادل در بازار عرضه و تقاضا است و مردم نیز در انتظار اقدامات دولتمردان و مسوولان هستند تا قیمت کالاهای ضروری و معیشتی مردم روند رو به کاهش بگیرد، اما سال ۱۴۰۱ هم به ایستگاه پایانی خود رسید و نه تنها خبری از کاهش قیمت‌ها و بهبود معیشت مردم نیست، بلکه مردم غرق در گرانی و فقر روزگار می‌گذرانند.جهان صنعت