سیاست سازمان غذا و دارو در قیمت‌گذاری تجهیزات پزشکی

شفاآنلاین>سلامت>تجهیزات پزشکی در کنار دارو، به عنوان کالاهای مهم در مسیر درمان بیماران شناخته می شود و اگر قرار باشد بازار تجهیزات پزشکی دچار اختلال شود، آسیب آن متوجه سلامت بیماران خواهد بود.

 به گزارش شفاآنلاین:سهم تجهیزات پزشکی در حوزه درمان، اگر بیشتر از دارو نباشد، کمتر هم نیست. یعنی اینکه به اندازه‌ای که دارو برای بیمار حیاتی است، ملزومات پزشکی هم نیاز است.

این ملزومات که اغلب در بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، تأمین آنها برای برخی از بیماران به مراتب مهم‌تر از دسترسی به دارو است. به عنوان مثال، استنت یکی از ملزومات حیاتی برای بیماران قلبی است که کاربرد زیادی در بیمارستان‌ها دارد. زیرا، با توجه به شیوع بیماری‌های قلبی عروقی در کشور و افزایش تعداد بیماران، نیاز به تجهیزات و ملزومات قلبی هم، بیش از پیش احساس می‌شود.

البته فقط استنت نیست، بلکه ملزومات پزشکی در سایر بیماری‌ها همچون مغز و اعصاب، ارتوپدی، چشم و…، نیز از اهمیت زیادی برخوردار هستند. لذا، دسترسی به تجهیزات و ملزومات پزشکی مثل دارو، حیاتی است.

در بازار تجهیزات پزشکی کشور، متأسفانه شاهد تصمیم گیری هایی هستیم که هیچکدام از آنها در راستای منافع تولید کننده و وارد کننده و بیمار نیست. صرف، تعیین قیمت‌های دستوری، نمی‌تواند منجر به کنترل بازار شود. زیرا، شرایط تولید، واردات و تأمین تجهیزات و ملزومات پزشکی در کشور، مثل دارو نیست. بنابراین، لازم است برای کنترل بازار و اعتماد تولید کننده و تأمین کننده به قیمت گذاری، شرایطی فراهم شود که انجمن‌های صنفی در حوزه تجهیزات پزشکی، مورد مشورت قرار بگیرند.

در شرایط کنونی، تولید کننده و وارد کننده و تأمین کننده تجهیزات و ملزومات پزشکی در کشور، از شرایط حاکم بر بازار تجهیزات پزشکی راضی نیستند.

موضوع قیمت گذاری دستوری سازمان غذا و دارو، پاشنه آشیل بازار تجهیزات پزشکی کشور شده است. زیرا، تصمیمات اداره کل تجهیزات پزشکی، با آنچه که واقعیت‌های این بازار است؛ زمین تا آسمان فرق دارد و همین موضوع؛ محل اختلاف بین تولید کننده و تأمین کننده با سازمان غذا و دارو شده است.

عمادالدین حسینی تودشکی کارشناس اقتصاد بهداشت و درمان، با اشاره به وضعیت قیمت‌گذاری تجهیزات پزشکی، این موضوع را بر خلاف نفع مصرف کننده و بیمارستان‌ها دانست و گفت: هرگونه اقتصاد دستوری که از موضوع اقتصاد آزاد خارج می‌شود مشکلاتی را برای تولید کنندگان در زمینه تعیین قیمت تجهیزات ایجاد خواهد کرد.

وی ادامه داد: باید قیمت‌گذاری تجهیزات بر اساس اقتصاد آزاد باشد تا عرضه و تقاضا متعادل شده و قیمت تعادلی در بازار تعیین شود.

این کارشناس اقتصاد بهداشت و درمان تصریح کرد: اگر در حوزه‌های مختلف و به ویژه تجهیزات پزشکی قیمت گذاری تحمیلی رخ دهد مشکلات مختلفی به دلیل وجود تورم در کشور به وقوع می‌پیوندد. هنگامی که یک قیمت دستوری و تحمیلی بر تجهیزات پزشکی تعیین شود، به دلیل اینکه برای همان محصول، سه مدل قیمت گذاری برای مصارف افراد، بیمارستان‌ها و دیگر شرکت‌ها متفاوت ابلاغ خواهد شد، بازار چند نرخی ایجاد می‌شود که اصلاً به نفع مصرف کننده و بیمارستان‌ها نخواهد بود.

حسینی گفت: اصل اقتصاد آزاد این است که دولت هیچ‌گونه دخالتی در تعیین قیمت تولیدات و تجهیزات پزشکی نداشته باشد و اینکه یک سود مشخص دستوری برای تجهیزات تعیین شود این احتمال وجود دارد که شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی و حتی وارد کنندگان ضرر کنند.

اداره کل تجهیزات پزشکی با تصمیمات خود می‌خواهد قیمت گذاری را مدیریت کند، در حالی که با این سیاستی که در پیش گرفته؛ تولید کننده و تأمین کننده تجهیزات را دچار مشکل ساخته و باعث شده بازار تجهیزات از شرایط مطلوب فاصله بگیرد.

کاهش قیمت کالاها اتفاق بسیار خوبی است و همه از آن استقبال می‌کنند ولی به شرط آنکه ناشی از رقابت سالم و در فضای عرضه و تقاضای بازار صورت بگیرد، نه اینکه به شکل دستوری و بخشنامه‌ای باشد.

در واقع کاهش قیمت واقعی و نه دستوری، حکایت گر رونق اقتصادی، مناسب بودن عوامل تولید و تجارت، افزایش بهره وری و همچنین افزایش عرضه است و به همین دلیل است که این نوع کاهش قیمت، پایداری بیشتری در بازار دارد و حتی می‌تواند به افزایش کیفیت و صادرات نیز منجر شود و این به معنای واقعی کلمه، تداعی کننده جهش تولید خواهد بود.

در این شکل از کاهش قیمت‌ها، همه ذی نفعان بازار یعنی تولید کننده، سرمایه گذار، خرده فروش، عمده فروش و همچنین سیاستگزار از منافع و مواهب برنامه ریزی ها بهره مند می‌شوند ولی با سیطره اقتصاد دستوری، در واقع شاهد ارائه تعداد زیادی آدرس غلط به تولیدکنندگان و سرمایه گذاران خواهیم بود که به دنبال آن موجب بیراهه رفتن سرمایه‌ها، فرسایش تولید، آسیب تولیدکنندگان و کاهش رضایت مصرف کنندگان خواهد شد.

بدون تردید نتیجه اقدامات دستوری و دخالت حداکثری در اقتصاد، کاهش انگیزه بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری و عدم اعتماد سرمایه گذار به پایداری محیط اقتصادی است. ضمن اینکه سلامت مردم هم در این میان تحت شعاع قرار می‌گیرد.

تجربه سال‌های گذشته نشان داده که تولیدکنندگان در اغلب شرایط، اسیر کلاف سردرگم قیمت گذاری دستوری تجهیزات پزشکی هستند و نمی‌توانند از تمام ظرفیت و پتانسیل خود بهره برداری کنند.

شیوه‌های قیمت گذاری نادرست، موجب تضعیف تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی و به مخاطره افتادن سلامت مصرف کنندگان این تجهیزات و ملزومات پزشکی می‌شود.

با توجه به اینکه مدیریت بازار تجهیزات پزشکی متوجه سازمان غذا و دارو است؛ لذا بهتر است تا قبل از اینکه شرایط به نقطه بحران برسد، از تصمیمات دستوری دست کشیده و به تعامل و همفکری با دست اندرکاران حوزه تجهیزات و ملزومات پزشکی بیاندیشد.