برخی کارشناسان حوزه حقوقی بر این عقیده‌اند که این روزها نحوه برخورد با دانش‌آموزان معترض محلی از بحث است، زیرا طبق قانون حمایت از اطفال و نوجوانان جمهوری اسلامی ایران پلیس‌هایی که متخصص اطفال و نوجوانان هستند باید به جرائم احتمالی آنها رسیدگی کنند
شفاآنلاین>سلامت>طی چهار ماه اخیر دامن اعتراضات به مدارس نیز کشیده شده بود. اما در این میان به دلیل شک و شبهات موجود و اخبار ضد و نقیضی که درباره نحوه برخورد با دانش‌آموزان معترض بازداشت‌شده مطرح شده است، وقت آن است که از لحاظ قانونی این موضوع بررسی و شیوه رسیدگی به رفتار دانش‌آموزان هم واکاوی شود، زیرا در این مدت اخبار ضد و نقیض از نحوه بازداشت و رسیدگی به دانش‌آموزان معترض و صدور احکام حبس یا اخراج موقت، نگرانی‌هایی بابت آینده آنها به وجود آورده است.
به گزارش شفاآنلاین: برخی کارشناسان حوزه حقوقی بر این عقیده‌اند که این روزها نحوه برخورد با دانش‌آموزان معترض محلی از بحث است، زیرا طبق قانون حمایت از اطفال و نوجوانان جمهوری اسلامی ایران پلیس‌هایی که متخصص اطفال و نوجوانان هستند باید به جرائم احتمالی آنها رسیدگی کنند. این در حالی است که این روزها جای خالی پلیس اطفال بیش از همیشه به چشم می‌آید اما خبری از آنها نیست. از طرفی طبق قوانین هنگامی که پلیس با کودک و نوجوان مجرمی اعم از امنیتی یا کیفری رو‌به‌رو می‌شود، بلافاصله باید با سازمان بهزیستی تماس بگیرد و این سازمان مطابق قانون باید در تمامی مراحل قضایی از کودک و نوجوان حمایت کند و حتی برای او وکیل مناسبی در نظر گیرد. این در حالی است که به گفته حقوقدانان در این چهار ماه سازمان بهزیستی نه تنها به وضعیت دانش‌آموزان معترض رسیدگی نکرده بلکه اظهارنظری هم بیان نکرده است. از طرفی روانپزشکان کودک و نوجوان، آموزش و پرورش را نشانه گرفته‌اند، زیرا به عقیده آنها مدارس باید پیش از بروز هر رویدادی دانش‌آموزان را نه تنها برای زندگی آینده بلکه در مقابل موضوعات سیاسی و اجتماعی روز آموزش دهند. به همین دلیل با توجه به راهکارهای پیش رو به جای برخوردهای قهری بهترین راه برای برخورد با دانش‌آموزان معترض گفت‌و‌گو است؛ گفت‌وگویی که بتواند به آینده‌سازان کشور کمک شایانی کند.
خلاء پلیس متخصص اطفال و نوجوانان«رضا شفاخواه» وکیل دادگستری و فعالان حقوق کودک با اشاره به اینکه باید برخورد ماموران با دانش‌آموزان معترض و افراد بالغ متفاوت باشد، گفت: در سال ۱۳۷۳ کنوانسیون حقوق کودک توسط رای نمایندگان مجلس آن دوران به قانون تبدیل شده است. در این کنوانسیون حق اعتراض از حقوق اولیه و اساسی اطفال و نوجوانان است. بنابراین این حق باید از سوی آموزش‌و‌پرورش یا هر سازمان مربوطه دیگری در چارچوب قانون تقویت و حمایت شود. این در حالی است که این روزها برخی مسوولان اعتراضات اخیر را به رسمیت نمی‌شناسند، به همین دلیل به عنوان یکی از مصادیق مجرمانه با آن برخورد می‌کنند. اما نوع برخورد دولت با افراد زیر ۱۸ سال و افراد بالغ در این موضوع طبق قانون باید متفاوت باشد. آیین دادرسی کیفری نحوه برخورد با متهمان را توضیح کامل داده است. در ماده ۳۱ همین قانون آمده است: «به منظور حسن اجرای وظایف ضابطان در مورد اطفال و نوجوانان، پلیس ویژه اطفال و نوجوانان در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل می‌شود. وظایف و حدود اختیارات آن به موجب لایحه‌ای است که توسط رییس قوه قضاییه تهیه می‌شود.» از سال ۹۴ این قانون تصویب شده است اما بعد از گذشت هفت سال هنوز هیچ نشانه‌ای از آن مشاهده نکرده‌ایم. البته چند روز پیش از احتمال ارائه لایحه «پلیس اطفال» به صحن مجلس پیش از پایان سال خبر دادند. این در حالی است که براساس قانون مامور برخوردکننده با دانش‌آموزان معترض باید پلیس متخصص اطفال باشد اما در این مدت اینگونه نبوده است، بلکه دانش‌آموزان مانند سایر افراد بازداشت و حتی محکوم به حبس نیز شدند. البته در برخی کلانشهرها مانند تهران دادسرای اطفال و نوجوانان وجود دارد، به همین دلیل بسیاری از آنها به دادسراهای مخصوص ارجاع شدند. اما در بسیاری از شهرها دادسرای تخصصی اطفال و نوجوانان ندارند. به همین دلیل با این نوجوانان مانند بزرگسالان برخورد شده است. برخورد با دانش‌آموزان به هر دلیلی باید توسط پلیس متخصص اطفال و نوجوانان انجام شود.
وی افزود: از طرفی در ماده ۳ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان آمده است: «بزهکاری یا در معرض بزهکاری قرار گرفتن اطفال و نوجوانان یک وضعیت مخاطره‌آمیز است.» بنابراین اگر یک کودک یا نوجوانی جرم امنیتی، سرقت، نزاع و غیره را انجام داد، مامور مکلف است به سازمان بهزیستی فورا اطلاع دهد. سازمان بهزیستی به عنوان متولی اصلی حقوق کودک و نوجوانان در کشور موظف است، از دانش‌آموزان معترض حمایت‌های لازم را به عمل آورد. این سازمان باید روند رسیدگی قضایی کودک را به دقت پیگیری کند و اجازه ندهد محکوم به حبس شود. همچنین دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان دادگستری به عنوان یکی دیگر از حامیان دانش‌آموزان معترض باید وقتی متوجه تشکیل این پرونده‌ها شد، حمایت‌های لازم را از این کودکان به عمل آورد. تمام این متولیانی که ذکر کردم باید به گونه‌ای عمل کنند که هیچ نوجوانی به صورت اشتباهی هم در این شرایط پیچیده به بازداشتگاه‌های بزرگسالان ارجاع داده نشود.
این حقوقدان با تاکید بر اینکه در حال حاضر برای برخی دانش‌آموزان معترض مجازات حبس تعیین شده است، بیان کرد: متاسفانه برای یکی از دانش‌آموزان معترض ۱۴ ساله مجازات ۴ ماه حبس در کانون اصلاح و تربیت دادند که البته با کمک قوه قضاییه این کودک آزاد شد. اما اینگونه موارد در برخی دادسراهای شهرستان‌ها وجود دارد که خلاء سازمان بهزیستی بیش از همیشه به چشم می‌آید. او ادامه داد: در نتیجه از بدو بازداشت دانش‌آموزان معترض براساس قانون، باید پلیس اطفال باشد حتی مرجع دستگیری آنها هم باید پلیس اطفال باشد. جرائم احتمالی این دانش‌آموز باید توسط دادسرا و دادگاه ویژه رسیدگی به اطفال و نوجوانان بررسی شود. همچنین پس از دستگیری، نهادهای متولی مانند سازمان بهزیستی باید در حمایت از این دانش‌آموزان اقدام کنند، زیرا طبق قانون حمایت از اطفال و نوجوانان وضعیت کودک مخاطره‌آمیز تلقی می‌شود و با کودک‌آزاری هیچ تفاوتی ندارد به همین دلیل سازمان بهزیستی باید فورا به موضوع ورود کند. این در حالی است که طی ۴ ماه اخیر سازمان بهزیستی در هیچ پرونده‌ای ورود نکرده، حتی در رسانه‌ها درباره نحوه رسیدگی به این دانش‌آموزان اظهارنظری هم نکرده است. شفاخواه با اشاره به نقش آموزش‌و‌پرورش در این‌باره تاکید کرد: آموزش‌و‌پرورش باید اعتراض دانش‌آموزان را به عنوان یک حق به رسمیت بشناسد و آنها را سرکوب نکند، بلکه شرایطی را فراهم کند تا این دانش‌آموزان از طریق مجرای قانونی اعتراض خود را بیان و با معلمان زبده گفت‌و‌گو کنند. این در حالی است که این روزها هیچ اراده‌ای در این باره در مدارس دیده نمی‌شود. مبنا و منشوری که همگان باید به آن پایبند باشند، کنوانسیون حقوق کودک است اما آیا فعالان حقوق کودک برای تحقق حق اعتراض دانش‌آموزان قدمی برداشته‌اند؟! آموزش‌و‌پرورش و دولت در این‌باره چه اقدامی کرده‌اند؟! متاسفانه این روزها برخی مسوولان رسیدگی به مشکلات دانش‌آموزان و گفت‌و‌گو با آنها را در اولویت کار خود نمی‌دانند، این در حالی است که با زبان تند و برخوردهای قضایی نمی‌توان دانش‌آموزان را متقاعد کرد. راهکارهای اصلی گفت‌و‌گوی مسالمت‌آمیز با کودکان‌مان است.
ضرورت آموزش تفکر نقاد در مدارس
دکتر «الهام شیرازی» فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان با اشاره به اینکه آموزش و پرورش باید آموزش های لازم را برای شرایط بحرانی به دانش آموزان بدهد، گفت: به نظرم معلمان باید بی طرفانه درباره هر موضوعی اعم از خانوادگی و به خصوص شرایط اجتماعی با دانش آموزان گفت و گو کنند. البته شرایط هر دانش آموزی براساس سن، جنسیت، محل زندگی، نوع نگاه خانواده به شرایط اجتماعی روز، برخورد مدرسه و میزان آگاهی او درباره رخدادها متفاوت است. نمی توان یک نسخه کلی برای تمام دانش آموزان پیچید اما مدرسه محلی است برای گفت و گو و آموزش مهارت زندگی، به همین دلیل در اینگونه مواقع آموزش و پرورش باید در راستای ارتقای فکری و ذهنی دانش آموزان تلاش کند. اگر می تواند روانشناس متخصص کودک و نوجوانان در هر مدرسه ای حضور پیدا کند تا نه تنها درباره مشکلات اجتماعی و مسائل روز بلکه مشکلات شخصیتی و خانوادگی آنها را هم واکاوی کند. البته در این اوضاع اقتصادی استخدام روانشناس برای آموزش و پرورش هزینه هنگفتی دارد. به همین دلیل شاید بهتر است از نیروهای موجود آموزش دیده استفاده شوند. البته استخدام این روان شناس های کودک و نوجوان می تواند کمک بزرگی به آینده کشور باشد. مربی پرورشی یا روانشناس باید دانش آموزان را درباره مسایل اجتماعی، خانوادگی و جهانی آگاه کند. دانش آموزان باید تفکر انتقادی را از مدرسه آموزش ببینند تا همیشه تک وجهی به قضایا نگاه نکنند بلکه همیشه زوایای مختلف آن موضوع را مورد بررسی کنند.
وی افزود: دانش آموزان ممکن است تحت تاثیر رسانه ها یا افکار خانواده و همسالان خود دچار هیجاناتی شوند که گاهی کنترل آن برایشان مشکل است. بنابراین آگاهی بخشی و آموزش تفکر نقاد در میان دانش آموزان توسط آموزش و پرورش امری حیاتی است. آموزش و پرورش باید قوه تمیز به دانش آموزان آموزش دهد تا توانایی بررسی صحت و سقم اخبار و گفته های افراد دیگر را داشته باشند. دانش آموزان باید چگونگی کنترل هیجانات خود را به خوبی فرا بگیرند. یکی از وظایف اصلی آموزش و پرورش آموزش آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان است. بنابراین مدیران مدرسه باید راه های صحیح گفت و گو با دانش آموزان را آموزش بببینند.جهان صنعت
نظرشما
آخرین اخبار