از خانواده جانباختگان دلجویی کنیم

شفاآنلاین>سلامت> با گذشت بیش از دو ماه از آغاز اعتراضات شهروندان، یک فعال حوزه زنان، توجه دیرهنگام به مطالبات شهروندان معترض را «غلط» خواند و خواستار دلجویی از خانواده جانباختگان شد و گفت: «باید اعتماد عمومی را جلب کنیم.»

به گزارش شفاآنلاین: زهرا نژادبهرام در میزگردی که با عنوان «راه گفت‌وگو، بررسی نقش زنان در تنش‌های اجتماعی اخیر»، هفته گذشته در محل روزنامه اطلاعات و با حضور فاطمه قاسم‌پور؛ رییس فراکسیون زنان مجلس برگزار شد، گفت: «گفت‌وگو راهکار است، اما هدف نیست. گفت‌وگو ملزومات خود را نیاز دارد و باید در شرایط برابر انجام شود.

چشم امید من به نمایندگان مردم است و از نمایندگان تقاضا دارم از راهکار گفت‌وگو استفاده کنند و به راه‌حلی برسند.لازم است به تفاهم برسیم تا گفت‌وگو کنیم، اول آنکه اعتراض را باید بپذیریم، اعتراض یک حق است و قانون اساسی کشور نیز این امر را پذیرفته است. باید نیازها و مطالبات انباشته شده زنان را باور کنیم. اینها در طول چهل سال گذشته وجود داشته و باید باور کنیم زنان مطالبات خود را جست‌وجو می‌کنند. همچنین در خصوص پیشگیری از خشونت و جلوگیری از خشونت نیز باید به تفاهم برسیم. خشونت دایره‌ای به وسعت حذف یک کشور دارد و برای جلوگیری از خشونت راهکار لازم است.»


اعتراضات شهروندان از 25 شهریور آغاز شد. 25 شهریور سال جاری، مهسا امینی؛ دختر 22 ساله سقزی که در سفری به تهران، روز 22 شهریور توسط عوامل گشت ارشاد در ایستگاه متروی شهید حقانی دستگیر و با اتهام «بدحجابی» به بازداشتگاه وزرا منتقل شد، در حالی که طبق تصاویر منتشر شده در شبکه‌های مجازی و همچنین فیلمی که پلیس امنیت اخلاقی به شهروندان نشان داد، پوشش این دختر جوان نه‌تنها هیچ کم و کاستی به معنای بدحجابی نداشت، بلکه به‌زعم بسیاری از چهره‌های متعصب، حتی این دختر جوان مصداق یک دختر محجبه بود.

با این حال، این دختر جوان بعد از انتقال به بازداشتگاه وزرا، دچار مرگ مغزی شد که به گفته اعضای کمیته حقیقت‌یاب در مجلس، ماموران بازداشتگاه در درخواست اورژانس و انتقال دیرهنگام این دختر جوان به بیمارستان هم تعلل کردند. مهسا امینی، روز 25 شهریور در بیمارستان کسری جان باخت و از همان روز اعتراضات شهروندان نسبت به برخوردهای غیرقانونی عوامل گشت ارشاد آغاز شد.

طی دو ماه اخیر چهره‌های مختلف از گرایش‌های سیاسی متفاوت نسبت به برخوردهای سلیقه‌ای با مساله حجاب اعتراض کرده و خواستار اصلاحات اساسی در رفتارهای دولتی و حکومتی شده و بر ضرورت جدی توجه به مطالبات و خواسته‌های شهروندان تاکید کرده‌اند. عذرخواهی از شهروندان، خواسته اغلب چهره‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بوده، اما تا امروز هیچ ‌کدام از اعضای بدنه دولت سیزدهم، به خاطر رخدادهای دو ماه گذشته از شهروندان عذرخواهی نکرده‌اند. طبق آمارهای پراکنده، در رخدادهای دو ماه اخیر بیش از 330 شهروند در استان‌های مختلف جان باخته‌اند که تعدادی از جانباختگان هم کودک و کمتر از 18 سال هستند.


نژادبهرام در ادامه صحبت‌های خود ضمن اشاره به سرچشمه اعتراضاتی که منجر به رخدادهای اخیر شد خطاب به مسوولان گفت: «دلایل از دست دادن جان دختر ۲۲ ساله در تهران که مهمان شهر ما بود هنوز هم قابل بحث است. یک نهادی به دلایلی که به گفته دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، حتی قانونی برای آن وجود ندارد، این دختر را دستگیر کردند، این دختر وارد نهاد شد و مسائلی برایش ایجاد شد و جانش از دست می‌رود. این امر باعث شد مطالباتی که دهه‌ها انباشته شده و در قالب نظرسنجی‌های گوناگون، اعتراضات مختلف و مطالعات پژوهشی متعدد و نیز کم‌توجهی ما نادیده انگاشته شده است، بیان شود.»


نژادبهرام که در دوره پنجم شورای شهر تهران هم عضو شورا بود، گفت: «با جریان انباشته شده‌ای از مطالبات و کم‌توجهی به آن از سوی تمام بخش‌های مدیریتی و سیستمی مواجهیم. طبق نتایج پژوهشی که در سال ۹۶ در ۸ کلانشهر در خصوص مطالبات زنان انجام شد، اولین مطالبه زنان تبعیض و سپس اشتغال بود.

انتظارات زنان پس از انقلاب دستیابی به مطالبات‌شان بوده است، اما با موانع عجیبی مواجه شدند که هر روز رنگ تازه‌ای به خود می‌گیرد. روزی برای لباس، روزی برای کار، روزی برای دوچرخه‌سواری و موتورسواری و روزی برای فرزندآوری با تحدید و محدودیت مواجه می‌شوند. در حال حاضر در مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس و شورای کلانشهرها چند زن را می‌بینیم؟ در عرصه اشتغال چند زن حضور دارند؟ نرخ اشتغال زنان چقدر است؟ با فیلتر شدن واتس‌آپ و اینستاگرام بیش از ۶۰ درصد مشاغل که حدود ۱۰ میلیون نفر از آن بهره می‌بردند، محدود شدند.

با حجم کثیری از نابرابری مواجهیم و بعد از حضور پرشکوه زنان در عرصه دانش و دانشگاه دایم به عقب رانده می‌شویم و برای تصمیم‌گیری آنها در عرصه خانواده تحدید و محدودیت ایجاد می‌شود. هنوز هم نرخ دیه زنان نصف نرخ دیه مردان است. اینها همگی عناصری هستند که آن نابرابری و تبعیض را در قوانین و رفتارهای اجتماعی روزبه‌روز بیشتر می‌کند.

قرار است بار اخلاقی جامعه را زنان به دوش بکشند، اما در عین حال از هیچ مواهبی برخوردار نشوند. زنان اخلاق‌مداراند و در اخلاق‌مدار بودن آنها مشکلی نیست، اما برای این اخلاق‌مداری جایزه نمی‌خواهند و می‌خواهند تبعیض‌ها رفع شود و در تمام بخش‌های جامعه مشارکت داشته باشند. زنان می‌خواهند تبعیض رفع شود.»


این سیاستمدار با بیان اینکه نمادهایی نظیر برداشتن و کشف حجاب، آتش زدن حجاب و... حرکت نمادین برای رفع تبعیض است و اگر این امر را به حجاب تقلیل دهیم مرتکب ظلم اجتماعی شده‌ایم، افزود: «مساله زنان تبعیض است. می‌گویند من اگر لازم ببینم روسری را سر می‌کنم. سیستم پاسخی برای این رفع تبعیض نداده است، زن برای شنیده شدن صدایش و دیده شدنش داد می‌زند، در خیابان چیزی را بلند می‌کند که او را ببینیم، اما نوع مواجهه ما با این اعتراض مهم است. رخدادهای اخیر، یک حرکت اعتراضی بوده و پیشگامان این حرکت اعتراضی زنان بودند و بعد بقیه افراد از جمله مردان به آن پیوستند، اما در مسیر حرکت اعتراضی با خشونت فراگیر روبه‌رو شدیم. امروز شکل اعتراض با نوعی تقابل روبه‌رو شده است‌.

باید روی واقعیت قدم‌ برداریم. این زنان، جانباختگان، جاندادگان و... مردم ایران هستند. «اغتشاش» بار معنایی بدی برای اعتراض مردم دارد. اعتراض مردم به خشونت کشیده شده، چراکه عده‌ای که قدرت بیشتری داشتند با لباس و سلاح و قانون بودند و قدرت عده‌ای دیگر هم شعار و دست و تحصن بود.باید برای حرکت اعتراضی بسترسازی و ظرفیت امنیت مناسب ایجاد شود. امنیت مناسب به این معناست که پلیس باید امنیت مردم را تامین می‌کرد. اگر پلیس تقابل نمی‌کرد و امنیت معترضین را تامین می‌کرد، شاید به اینجا نمی‌رسیدیم.»


این فعال حوزه زنان با بیان اینکه نگران این هستم که برخی نیروها «کورکورانه» تیراندازی می‌کنند و تیر به سر مادری می‌خورد که فرزندش در کنارش است، تصریح کرد: «چرا ما در مواجهه با اعتراض از قدرت خود استفاده و ضریب خشونت‌زایی را افزایش می‌دهیم؟ اینها درد ماست. چه اشکال دارد خانواده جانباختگان چهلم بگیرند و منِ استاندار در مراسم آنها حاضر شوم و عرض تسلیت بگویم؟ چرا هر روز برای این جانباختگان سناریو ساختیم که یا بیماری زمینه‌ای داشتند و فوت کردند یا از ارتفاع سقوط کردند یا سگ آنها را گاز گرفت؟ منزل من نزدیک زندان اوین است.

هر روز آنجا کلی مادر و خواهر می‌بینم‌. چرا باید آنقدر زندانی داشته باشیم؟ باید اعتماد عمومی را جلب کنیم. هزینه کردن قدرت از خودش گام نخست است. معترض ابزاری جز خیابان ندارد. همه جانباختگان، «ساعده» و «نیکا» و «ناهید» و «آرمان» فرزندان کشورند و مردم می‌خواهند بشنوند که بپذیرید اینها فرزندان کشورند و در مراسم اینها شرکت کنیم. درست است ما تفاوت نظر و فرهنگ داریم، اما در یک چیز مشترکیم و آن هویت ایرانی، منافع ملی و آزادی‌خواهی ما در سال ۵۷ است.»


نژادبهرام افزود: «۵۵ روز است کشور در التهاب است و بخش‌های شرقی و غربی کشور ملتهب شده و هر روز با عزیزانی که فرزندان‌شان را از دست داده‌اند و خود را داغدار می‌دانند و ما نیز داغدار آنها هستیم، مواجهیم. هر قدر دیرتر به مطالبات زنان توجه کنیم، هر قدر بیشتر نسبت به خانواده‌هایی که عزیز از دست داده‌اند، بی‌توجهی کنیم و رویکرد تقابلانه داشته باشیم و هر قدر دیرتر بررسی کرده، حقیقت را جست‌وجو کنیم و فردی که تصمیم غلط گرفته را شناسایی کنیم، غلط است.» روزنامه اعتماد