طبق آمارها واردات دارو و تجهیزات پزشکی در سال 20 میلیون دلار است. با خروج شرکتهای غربی از این کشور به دلیل تحریم، بازار مناسبی پیش روی شرکتهای ایرانی قرار گرفته است
شفاآنلاین>سلامت>کمبود دارویی کشور در یک ماه گذشته به داروهایی مانند آنتیبیوتیک رسید؛ معضل کمبود دارو در ماههای اخیر بسیار پررنگ شده و در خصوص آن نیز گزارشهای زیادی تدوین کرده ایم؛ زیرا این موضوع با جان مردم ارتباط مستقیم دارد. اما ریشه یابی علت این مسئله یکی از مواردی است که باید انجام شود تا مشخص باشد چرا دارو در کشور ما با کمبودهای شدیدی مواجه شده است
به گزارش شفاآنلاین:در این زمینه افراد و کارشناسان زیادی اظهار نظر کردهاند اما یکی از مهمترین مواردی که تکرار شده است و باید مورد توجه قرار بگیرد بحث ردپای روسیه در ماجرای کمبود دارو در ایران است. سالهاست که ایران با کمبود دارو مواجه است اما این روزها شرایط به گونهای شده که صف بیماران به داروهای معمول نسخه پزشکان و تولید داخل رسیده است.در این مدت نه تنها مشکل داروهای قبلی حل نشدند بلکه به لیست کمبودها هم اضافه شده است.
برخی میگویند که علت این کمبودها نه تحریم بلکه در مدیریت داخلی و احتمالا صادرات داروست.روسیه بازاری به ارزش 20 میلیون دلار برای واردات دارو دارد. پس از حمله روسیه به اوکراین و تحریمهای غرب، کشور روسیه با کمبود دارو به ویژه داروهای حیاتی مواجه شد.هشدارها برای کمبود دارو به ابتدای سال برمیگردد. خردادماه سال جاری مهدی پیرصالحی، نایب رئیس سندیکای صنایع دارویی به خبرآنلاین گفت که اگر شرایط با وضعیت موجود ادامه پیدا کند، در ماههای آینده کمبود دارو به 300 تا 400 قلم دارو میرسد.حال سوال این است که آیا در شرایطی که کشور با کمبود دارو مواجه است صادرات دارو به روسیه انجام میگیرد؟
به دنبال ردپای روسیه
اخیرا سجاد اسماعیلی، مشاور سازمان غذا و دارو درباره صادرات داروهای ایرانی گفت تا زمانی که نیاز داخل کشور تامین نشده، مجوز صادرات به هیچ شرکتی نمیدهد. این در حالی است که 24 مهرماه یعنی در روزهایی که کمبود دارو بارها از سوی رسانهها مطرح شده بود، معاون وزیر صمت از برنامهریزی برای صادرات دارو به روسیه گفت.
در آن زمان علیرضا پیمان پاک گفت: «طبق آمارها واردات دارو و تجهیزات پزشکی در سال 20 میلیون دلار است. با خروج شرکتهای غربی از این کشور به دلیل تحریم، بازار مناسبی پیش روی شرکتهای ایرانی قرار گرفته است. برنامهریزی از چند ماه قبل آغاز شده و اکنون به توافقات خوبی در صادرات داروهای ضدسرطان انجام شده است.»پیش از این نیز صادرات داروهای ایرانی به روسیه صورت گرفته اما بنا بر اظهارات مقامات دولتی پس از تحریمهای روسیه، ایران به دنبال صادرات بیشتر بوده است.چندی پیش مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو به ایسنا از صادرات دارو به روسیه گفت. به گفته حسین شمالی، سال گذشته ارزش صادرات داروهای ایرانی به روسیه حدود 7.5 میلیون دلار بود. آنطور که مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو گفته اینترفرون بتا و فاکتور هفت دو قلم از این داروهای صادراتی است.اینترفرون بتا، یکی از داروهایی است که برای بیمارانام اس و کاهش حملات عصبی آنها تجویز میشود. محمدعلی صحراییان، نایب رئیس انجمنام اس ایران در این خصوص میگوید: «در حال حاضر بیمارانام اس با کمبود این دارو مواجه نیستند اما سال گذشته با کمبودهای مقطعی برای این دارو مواجه بودیم.» یعنی دورهای که این دارو به روسیه صادر میشد.
آمار دقیقی از میزان کمبود دارو در دست نیست
در خصوص کمبودهای دارویی علی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان به تجارتنیوز میگوید: «آمار دقیقی از میزان کمبود دارو در دست نیست. معمولا وزارت بهداشت تعریفی از کمبود دارو ارائه میدهد که حساسیتی در این مورد به وجود نیاید. ما در تشکلها و انجمنها هر دارویی که به اندازه کافی در بازار نباشد را کمبود دارو میدانیم. آنچه ما از داروخانههای خصوصی استعلام کردهایم، حدود 200 قلم دارو را کمبود دارند.»او توضیح میدهد: «معمولا سازمان غذا و دارو، کمبود دارو را زیر 100 قلم اعلام میکند. آماری که انجمنها، مجلس و…اعلام میکنند بین 200 تا 400 قلم متفاوت است. این اختلاف چهار برابری با آمارهای سازمان غذا و دارو به دلیل تعاریف متفاوت از کمبود داروست.»
کم کردن آمار کمبود دارو به سبک سازمان غذا و دارو!
نایب رئیس انجمن داروسازان میگوید: «پیش از این رئیس سابق سازمان غذا و دارو گفته بود که برای ما مولکول دارو مهم است. به این معنا که اگر دارویی شربت و اسپری آن موجود باشد، دیگر جز لیست کمبود دارویی محسوب نمیشود.»فاطمی ادامه میدهد: «از نظر ما این تعریف درستی نیست. هر قلم دارویی که در نسخه بیماران باشد و برای پیدا کردن آن سرگردان شوند، به معنای کمبود داروست. کمبود دارو میتواند، مولکول دارو، شکل دارو و حتی دز آن باشد. برای مثال در نسخه بیمار کپسول 125 میلیگرمی باشد، اما کپسول موجود در داروخانهها 500 میلیگرمی است. در این حالت بیمار نمیتواند کپسول را خرد کند و به کودک خود بدهد.«به گفته او حتی برند دارو هم مهم است. گاهی پزشک یک برند خاص ایرانی یا خارجی را برای بیمار خود تجویز میکند.
علت کمبود دارو تحریم نیست
نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در خصوص نقش تحریمها در کمبود دارو میگوید: «ما از نظر ظرفیت برای بیشتر داروهای مورد نیاز مشکلی نداریم. مشکل اینجاست که برخی از تولیدکنندگان از همه ظرفیت خود برای تولید دارو استفاده نمیکنند. تحریمها در کمبودهای دارویی موثر است، اما علت کمبود فعلی، تحریم نیست.»او ادامه میدهد: «کمبود نقدینگی کارخانهها برای خرید مواد اولیه و ترخیص از گمرک و پایین بودن قیمت نهایی موجب کاهش تولید از سوی تولیدکنندگان داخلی شد.»
جنگ روانی دشمن
غلامحسین رضوانی نماینده مجلس در خصوص ادعای صادرات واکسن به روسیه گفت:«این ادعا و بحث صادرات دارو به روسیه خلاف واقع است و افرادی که چنین ادعایی را مطرح میکنند باید با سند و مدرک نشان دهند که چه مقدار صادرات دارو به کشور روسیه وجود داشته است. علی رغم اینکه این افراد باید دلیل خود را ارائه کنند من میگویم وقتی چنین چیزی وجود ندارد ما چه چیز میتوانیم بگوییم. آن افرادی که میگویند دارو به روسیه صادر میشود باید بگویند چه مقدار، چه دارویی و چه زمانی به روسیه صادر شده است. اما در اینجا تاکید میکنم که صادرات دارو به کشور روسیه در شرایط کنونی خلاف واقع و کذب محض است. به نظر من این نوع از گفتهها بخشی از جنگ روانی دشمن است.»
صادرات دارو غیر ممکن است
همایون سامه یح نجف آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در این باره گفت:«در خصوص صادرات دارو به روسیه باید مدرک و سند ارائه داد. من بسیار بعید میدانم که چنین چیزی وجود داشته باشد و در شرایط کنونی به کشور روسیه دارو صادر شود زیرا اگر چنین اقدامی انجام شود در این شرایط خیانت محض به ملت ایران به حساب میآید. اما واقعیت امر این است که من در این خصوص چیزی نشنیدهام و بعید میدانم که این نوع ادعاها صحت داشته باشد. دلیل کمبودهای دارویی کنونی مشکلات دیگری است که در خود کشور وجود دارد و مطمئنا تولیدات داروها به شدت افت کرده است لذا اصلا ممکن نیست که در این شرایط صادرات دارو به کشورهای دیگر مانند روسیه اتفاق افتد.»
بحث نادرستی است
عبدالحسین روح الامینی از دیگر اعضای این کمیسیون گفت:« داروهایی که به کشور روسیه صادر میشود داروهای مورد نیاز آنها است که از اروپا وارد میکردند. این داروها، داروهای تخصصی هستند که ما ظرفیت تولید بالایی از آنها داریم مانند واکسنهای مازاد و داروهای تخصصی. داروهای سادهای که امروز با کمبود مواجه هستند مشخص است و لیست آن را باید از سازمان غذا و دارو درخواست کرد. نصف بیشتر ظرفیت تولید کشور الان خالی است و وقتی که تولید بیشتر شود کشور هم از آن بهره مند میشود. لذا بحث صادرات دارو و تاثیر آن در کمبودهای کنونی بحث بیربط و نادرستی است. آفتاب یزد