نسخه جدید برای جبران کمبود دارویی

شفاآنلاین>سلامت>با صدور مجوز برای واردات 8آنتی‌بیوتیک خارجی، به‌زودی دسترسی پایدار به داروهای فصل سرما در داروخانه‌ها ایجاد خواهد شد

 به گزارش شفاآنلاین:سازمان غذا و دارو با هدف حمایت از شرکت‌های دارویی و بازنگری درخواست برخی از آنها، قیمت برخی محصولات را در طرح دارویار اصلاح کرد. آنتی‌بیوتیک‌ها هم که این روزها کمبودشان در داروخانه‌ها مشکلات متعددی را برای بیماران به‌وجود آورده، شامل این افزایش قیمت‌هاست و برخی از آنها با اصلاح قیمت 40درصدی تا 100درصدی همراه شده‌اند، اما این افزایش تنها برای تولیدکنندگان است و هیچ پرداخت اضافه‌ای برای بیمارانی که اقدام به خرید دارو با نسخ می‌کنند، به همراه نخواهد داشت. حالا به‌گفته مشاور رئیس سازمان غذا و دارو «آنتی‌بیوتیک‌‌سازها در 3شیفت شبانه‌روزی در حال تولید هستند و به‌زودی ثبات دسترسی به این داروها در داروخانه‌ها فراهم خواهد شد، البته این مسئله تنها شامل داروهای فصل زمستان نیست و با بازنگری در درخواست سایر شرکت‌های دارویی برای اصلاح قیمت‌ها، برنامه‌ریزی برای تامین به موقع سایر داروها هم صورت گرفته است.» این در حالی است که علاوه بر تولید داخل، مجوز واردات 8 آنتی‌بیوتیک هم به‌صورت تک‌نسخه‌ای از سوی سازمان غذا و دارو صادر شده و هرچند هزینه گزافی به دولت و نظام سلامت کشور تحمیل می‌کند، اما با هدف تامین سبد دارویی کشور، واردات آنها صورت خواهد گرفت.

تغییر الگوی مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها
«80درصد موارد مراجعه بیمار با علائم سرماخوردگی (آنفلوآنزا یا سرماخوردگی معمولی) منجر به تجویز آنتی‌بیوتیک است. گزارش‌های ارسالی از مراکز درمانی این مسئله را تأیید می‌کند و به‌شدت موجب افزایش بار مصرف شده است.» این نکته‌ای است که سجاد اسماعیلی، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو به‌عنوان یکی از دلایل افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور طی هفته‌های اخیر   اعلام می‌کند و می‌گوید: «در نیمه اول1401 حدود 17میلیون عدد سوسپانسیون‌های آنتی‌بیوتیک برای کودکان تامین شد که این رقم به اندازه کل 1400 بود. البته در نیمه اول سال1400 با وجود پیک‌های کرونا، شدت بستری بیماران بیشتر بود و در زمان بستری نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک نبود و درمان‌هایی ازجمله رمدسیویر و کورتون مدنظر بود.» اسماعیلی با بیان اینکه واکسیناسیون گسترده و سراسری منجر به کاهش پیک‌های کرونا طی یک سال اخیر شده و دیگر نیازی به بستری بیمارانی که مبتلا به کرونا می‌شدند نبود، ادامه می‌دهد: «در نیمه اول1401 وضعیت بیماری مشابه سال گذشته نبود و افراد با علائم کرونا و سرماخوردگی عمدتا به‌صورت سرپایی درمان خود را دریافت می‌کردند. این مسئله باعث شد که الگوی نامناسب تجویز دارو ازجمله آنتی‌بیوتیک‌ها تقویت شود و افزایش مصرف رقم بخورد.» به‌گفته این فعال حوزه دارو همچنین افزایش تقاضای القایی در بحث آنتی‌بیوتیک و سرم هم باعث افزایش مصرف شده است: «هم‌اکنون سرم به‌صورت بی‌سابقه در حال تامین است و در ماه حدود 18میلیون عدد سرم تامین می‌شود. بین 15 تا 16میلیون از این میزان تولید داخل است. گزارش‌ها‌ و دلایل افزایش مصرف از سوی معاونت‌های غذا و دارو و ادارات پایش و نظارت بر مصرف به ما می‌رسد و آنها را به معاونت درمان اعلام می‌کنیم. این در حالی است که برای افراد حتی با وجود یک سرماخوردگی ساده هم سرم تجویز می‌شود، درحالی‌که اصلا نیازی به آن ندارند. در برخی درمانگاه‌های کوچک صف‌های تزریق سرم به 100نفر هم رسیده و غیرطبیعی است. این مسئله باید از سوی معاونت درمان مورد بررسی قرار بگیرد و نظارت جدی بر مصرف سرم‌ها و کنترل آن وجود داشته باشد. البته با وجود افزایش مصرف حتی با وجود تقاضای القایی، سرعت تامین به قدری بالاست که اکنون براساس گزارش‌های ارسالی از دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، کمبود سرم به کمترین میزان خود در مراکز درمانی رسیده است.»

دریافت تعهد تولید از شرکت‌های دارویی
مشاور رئیس سازمان غذا و دارو درباره اینکه چرا با وجود گذشت 3ماه از اجرای طرح دارویار، همچنان برخی کمبودها و گرانی‌ها موجب نارضایتی مردم است، توضیح می‌دهد: «برخی موارد خارج از سیاستگذاری‌های سازمان غذا و داروست. ازجمله قرار بود بانک مرکزی تسهیلاتی برای شرکت‌ها درنظر بگیرد یا بحث مالیات بر ارزش افزوده که قرار بود از 9درصد به یک درصد کاهش پیدا کند و با تأخیر انجام شد. هنوز زمان لازم برای پایش طرح تکمیل نشده و حداقل باید یک بازه زمانی 6ماهه سپری شود تا بتوان نظر قطعی درباره آن داد. امیدواریم روند تامین دارو طی روزهای آینده سرعت بیشتری بگیرد.»

 هنوز به پیک مصرف داروهای سرما نرسیده‌ایم
«سهم مواد اولیه آنتی‌بیوتیک‌ها ۷۰درصد است و این مسئله موجب افزایش قیمت و گران شدن مواداولیه برای تولید داروهای آنتی‌بیوتیک و کمبود این دارو در داروخانه‌ها شده است.»
 این نکته را علی فاطمی، نایب‌رئیس انجمن داروسازان ایران به‌عنوان یکی از دلایل کمبودهای دارویی در هفته‌های اخیر اعلام می‌کند و  می‌گوید: «بیشترین اعتراضی که طی این مدت باعث کمبودها شد، نحوه قیمت‌گذاری‌ها بود و به‌ویژه تولیدکنندگان آنتی‌بیوتیک معتقد بودند قیمت‌گذاری‌ها متناسب با هزینه‌ها تعیین نشده و به همین دلیل تولید متوقف شد. البته سازمان غذا و دارو در این‌باره تجدیدنظر کرده و قرار است افزایش قیمت مواداولیه دارو به‌گونه‌ای درنظر گرفته شود که برای صنایع داروسازی به‌صرفه باشد. هر چند که هیچ اضافه پرداختی از جیب مردم رخ نخواهد داد.»
به‌گفته فاطمی هفته گذشته براساس بازنگری‌های انجام شده از سوی سازمان غذا و دارو درباره تغییر قیمت برخی داروها ازجمله آنتی‌بیوتیک‌ها، قیمت‌ها از 30، 40درصد و حتی بیش از 100درصد افزایش پیدا کرده و به‌نظر می‌رسد که این مسئله باعث رضایت تولیدکنندگان شده و تولید آنتی‌بیوتیک شروع شده است: «البته علاوه بر تولید آنتی‌بیوتیک از سوی شرکت‌های دارویی داخلی، هفته گذشته هم مجوز واردات 8آنتی‌بیوتیک به‌صورت تک‌نسخه‌ای صادر شده است. البته واردات این داروها بار مالی بسیار زیادی برای دولت و نظام بهداشت دارد اما مجبور به تامین آن هستیم. اتفاقی که درباره سرم‌ها هم رخ داد و همین حالا ماهانه 2 تا 3میلیون سرم وارد می‌شود تا جبران‌کننده کمبودها باشند.»‌
این فعال حوزه دارو درباره اینکه علاوه بر توقف تولید، آیا افزایش مصرف و تقاضا هم می‌تواند منجر به این کمبودها شده باشد، توضیح می‌دهد: «چندان مطمئن نیستم که افزایش تقاضا و مصرف غیرعادی صورت گرفته باشد، چون هنوز به پیک مصرف داروهای سرما نرسیده‌ایم. این مسئله مربوط به آبان و آذر است که آنفلوآنزا و سرماخوردگی به اوج خود می‌رسند و مصرف افزایش پیدا می‌کند. اکنون به‌نظر می‌رسد بیشترین کمبودها به‌دلیل همان کاهش تولید و عرضه به بازار رخ داده است. البته یک نکته مهم وجود دارد و اینکه برخی از این شرایط سوءاستفاده‌هایی می‌کنند که به هیچ عنوان از نظر اخلاقی درست نیست.»
او ادامه می‌دهد: «به‌عنوان مثال برخی شرکت‌های پخش دارو، شروطی را برای عرضه درنظر می‌گیرند، مثلا داروخانه‌ها را ملزم به خرید محصولات مکمل یا آرایشی بهداشتی می‌کنند تا به آنها سهمیه سرم و آنتی‌بیوتیک بدهند. این مسئله تحت عنوان سبدفروشی مطرح است و با ضوابط و قوانین سازمان غذا و دارو همخوانی ندارد. به‌نظر می‌رسد رهاشدگی موجود باعث می‌شود که شرکت‌های پخش در این‌باره تصمیم‌گیری کنند و مشکلات اینچنینی را رقم بزنند.» همشهری