وزارت بهداشت متولی مناسبی برای امنیت غذایی نیست

به گزارش شفا آنلاين،رسول کدخدایی، امروز در نشست خبری درباره متولی موضوع امنیت غذایی در کشور گفت: در برنامه چهارم توسعه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی تصویب و اجرایی شد و وزارت بهداشت تولیت امنیت غذایی کشور را بر عهده گرفت ولی با توجه به شرایط موجود در کشور یعنی مشکلات در عرصه خودکفایی محصولات استراتژیک باید دید این مسئولیت به درستی تفویض شده است یا خیر.

وی درباره علت نامناسب بودن وزارت بهداشت برای حوزه امنیت غذایی گفت: متأسفانه در ایران امنیت غذایی با ایمنی غذایی خلط موضوع شده است یعنی در حوزه امنیت غذایی نیز محورهای ایمنی غذایی را در نظر گرفته‌اند که بسیار از هم دور هستند و امنیت غذایی حداقل ارتباط را با وزارت بهداشت دارد.

کدخدایی خاطرنشان کرد: شورای عالی سلامت و امنیت غذایی را کسی باید ریاست کند که بیشترین ارتباط را با حوزه تولید غذا داشته باشد در برنامه چهارم توسعه موضوع را بد فهمیدند که این مورد باب شد و ایمنی غذایی را به جای امنیت غذایی در نظر گرفتند.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی  تصریح کرد: ایمنی غذایی بخشی از امنیت غذایی است، تولید مواد خام کشاورزی بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است، فرآوری این محصولات نیز بر عهده وزارت صنعت و معدن و تجارت است حال باید دید جایگاه وزارت بهداشت در این میان کجاست که رئیس شورای عالی سلامت و امنیت غذایی شده است.

وی خاطرنشان کرد: وظیفه وزارت بهداشت در قوانین اسناد بالادستی پیشگیری از بروز بیماری‌ها و درمان است و هیچکس از وزارت کشور نخواهد پرسید که علت کاهش تولید سیب زمینی قند و شکر و گندم و برنج چیست.

کدخدایی گفت: در کشورهای دیگر متولی امنیت غذایی سازمان‌هایی جدا از وزارت بهداشت هستند برای مثال در آمریکا این وظیفه بر عهده FDA یا سازمان غذا و داروی آمریکا است که هیچ ربطی به وزارت بهداشت و وزارت کشاورزی ندارد یا در کشورهای دیگر ادارات استاندارد متولی امنیت غذایی هستند که سازمان استاندارد در ایران معادل آن است.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی افزود: در ایران نهادهای بسیاری در حوزه امنیت و ایمنی غذایی درگیرند شامل اداره نظارت بر مواد غذایی وابسته به وزارت بهداشت،‌اداره استاندارد، سازمان دامپزشکی وابسته به وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت معدن و تجارت نیز در حوزه غذا وارد می‌شوند و بعضاً ناقض یکدیگرند که در صنایع دیگر دیده نمی شود.

وی در ادامه درباره نقش محصولات استراتژیک در شکل گیری اقتصاد غیر نفتی نیز گفت: زعفران و گیاهان دارویی از جمله محصولات استراتژیک کشور هستند که اگر به درستی برای استفاده از این محصولات و امکانات بالقوه کشور برنامه‌ریزی کنیم، حرکت از اقتصاد غیرنفتی به سمت اقتصاد نفتی با استفاده از صادرات محصولات دانش بنیان محقق خواهد شد اما درشرایط فعلی فاصله زیادی با این هدف داریم.

کدخدایی تصریح کرد: در حال حاضر همانند فروش نفت خام و خرید بنزین به قیمت بسیار بالاتر، زعفران را به‌صورت فله‌ای خام فروشی می‌کنیم و آن را به کشورهای دیگر به قیمت پایین می‌فروشیم و ارزش افزوده زیادی از این کالای استراتژیک کسب نمی‌کنیم و درآمد حاصل از فروش را به شکل خرید غذا و دارو و ترکیبات زیست فعال از دست می‌دهیم.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی گفت: ما همواره در حال واردات غذاداروهایی هستیم که در کشور خود نیز می‌توانیم آنها را تولید کنیم یعنی مواد اولیه و علم تولید آن را داریم ولی کارخانه‌ای برای اینکار وجود ندارد برای مثال 50 قرص کلروفیل یا سبزینه گیاهان در بازار جهانی 4 پوند قیمت دارد که از علف‌ها و سبزیجات گرفته می‌شود که مکمل غذایی و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است ولی کارخانه‌ای برای تولید آن در کشور وجود ندارد.

وی تأکید کرد: در ایران کارخانه‌ای برای تولید غذادارو وجود ندارد؛ غذا- داروهایی که از غذاها یا حتی ضایعات غذایی تولید می‌شوند ولی در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها نقش اساسی دارند و کشورهای دنیا در حال توسعه صنعت غذا-دارو هستند تا از ابتلا به بیماری‌ها پیشگیری کنند و هزینه های درمانی را کاهش دهند.

کدخدایی اظهار داشت: کارخانجات تولید غذا - دارو از ضایعات انگور یا تفاله‌های انگور موادی تولید می‌کنند که در کاهش ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی موثر است که در بازارهای جهانی به قیمت بالایی فروخته می‌شوند اما در ایران این گونه ضایعات خوراک دام‌ها می‌شوند.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی افزود: کارخانجات تولید رب گوجه فرنگی تفاله‌های گوجه را به مصرف دام می‌رساند در خارج از کشور از این تفاله‌ها لیکوتان استخراج می‌شود که نقشی تأثیرگذار در پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات ایفا می‌کند و خودمان وارد می‌کنیم.

وی یادآور شد: کشور ایران با اقلیم گسترده و منابع خدادادی مانند خلیج فارس و دریای عمان می‌تواند منافع زیادی را در پی داشته باشد اما به این منافع بی‌توجهیم.

کدخدایی با اشاره به بازار پردرآمد صنعت غذای حلال تأکید کرد: در ایران هیچ ارگان دولتی و مجازی نداریم که به جد وارد حوزه غذای حلال شده باشد و مجلس شورای اسلامی قانونی وجود ندارد که وظیفه توسعه صنعت غذای حلال را به دولت واگذار کرده باشد.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی گفت: گردش مالی صنعت و بازار غذای حلال در دنیا چند ۱۰بیلیون دلاری است و بیشتر در دست غیر مسلمانان است که به طور دقیق بخشی از آن در اختیار ترکیه، مالزی و اندونزی و بخش قابل ملاحظه دیگر در دست غیر مسلمانان است.

وی تصریح کرد: کشور تایلند با 4 تا 6 درصد مسلمان کشوری بودایی است که به شدت وارد باز غذای حلال شده است که این بازار از سامانه پولی حلال آغاز می‌شود تا توزیع حلال و تنها به ذبح حلال دقت نکرده است بلکه کل بازار را تدارک دیده است ولی ایران به معنای واقعی به این موضوع بی توجهی کرده است.

کدخدایی خاطرنشان کرد: علاوه بر از دست دادن منافع بازار غذای حلال، دغدغه واردات محصولات حلال را نیز در کشور داریم برای مثال افزوده‌های دارویی و غذایی که وارد کشور می‌شود لزوماً حلال نیستند برای مثال آنزیمی که برای پنیرسازی وارد کشور شده است در مکانی تولید شده است که ممکن است محیط کشت آن میکروارگانیسم اجزاء خوک داشته باشد و این با آنزیم وارد غذا می‌شود.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی در معرفی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی این مرکز را تنها مرکز تحقیقات ملی کشور وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دانست که متولی انجام تحقیقات کاربردی و پژوهش محور است که تلاش می‌کند تا نیاز صنعت را برآورده کند.

وی درباره اهمیت امنیت غذایی در جهان گفت: تا سال 2050 جمعیت جهان 2 برابر می‌شود که باید برای سیرکردن این تعداد جمعیت تدابیر لازم صورت گیرد و این در حالی است که بیش از 800 میلیون گرسنه در جهان وجود دارد.

کدخدایی با اشاره به تعریف امنیت غذایی از نظر فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) مبنی بر دسترسی سهل و ممتنع همه آحاد بشر به غذای سالم و مقوی برای زندگی فعال و پویا گفت: در بیانیه اهداف هزاره که اهداف توسعه هزاره مبنی بر 8 آرمان شامل از بین بردن فقر شدید و گرسنگی تا سال ۲۰۱۵ بود کشورها تلاش کردند تا این تعداد گرسنه را به نصف برسانند که بسیاری از کشورها در تحقق این هدف ناکامند.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی امنیت غذایی در کشورهای اسلامی را دارای اهمیتی دوچندان توصیف و تصریح کرد: امنیت غذایی در کشورهای اسلامی با دین گره خورده است زیرا فقر ارزش‌های اخلاقی را متأثر می‌کند.

وی در راستای پژوهش با انتقاد از وضعیت پژوهش و حمایت از اقدامات پژوهشی در کشور گفت: در تمام اسناد بالادستی پژوهش عنوان شده است اما ضمانت اجرا نداشته است و هیچ جا دیده نشده است که وزیری را به علت پژوهش سوال نشده است.

کدخدایی گفت: طبق قانون باید 1 تا 3 درصد بودجه عمومی کشور را برای پژوهش هزینه کنیم که بر اساس قانون 5 توسعه باید 3 درصد هزینه پژوهش شود اما در بهترین وضعیت ۶ دهم تا ۷دهم درصد بودجه کشورمان است که این آمار بر اساس آمار رسمی است.

رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی خاطرنشان کرد: تاکنون دیده نشده است که به علت پژوهش در استانی از استاندار سوال شود زیرا موضوع اجرای 1 تا 3 درصد به استانداران واگذار شده است.

وی افزود: بر اساس آمار بانک جهانی تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2013 حدود 500 میلیارد دلار بوده است کسی توضیح دهد که سهم پژوهش در این میان چقدر بوده است.

کدخدایی خاطرنشان کرد: کسی توضیح نداده است در صادرات سهم پژوهش و محصولات دانشی چقدر بوده است زیرا دوران صادرات سنی گذشته است و اگر در صادرات به دانش توجه نداشته باشیم به اهداف اسناد بالادستی نخواهیم رسید.



فارس