اصول اخلاق پزشکی عامل مهم سروسامان دادن به ارتقاء خدمات درمانی است

شفاآنلاین>سلامت>نایب رئیس کمیسیون تخصصی اخلاق پزشکی چهار اصل احترام به خودمختاری بیمار، سودرسانی، عدالت و عدم ضرر رسانی را عوامل مهم سروسامان دادن به کیفیت پژوهش های پزشکی و ارائه خدمات درمانی به بیماران عنوان کرد و گفت: اصول اخلاق پزشکی آکادمیک بر مبنای این چهار اصل استوار بوده که البته با اخلاق پزشکی عرفی و سنتی که بسیاری از همکاران به آن متخصل هستند، تفاوت هایی دارد.

به گزارش شفاآنلاین:دکتر شهریار موسوی نژاد با بیان این که اخلاق پزشکی  به صورت آکادمیک طی چند دهه اخیر  باعث تحولی شگرف در زمینه ارتقاء کیفیت ارائه خدمت به گیرندگان آن شده است؛ اظهار کرد: اصول اخلاق پزشکی آکادمیک که برمبنای چهار اصل اساسی احترام به خود مختاری بیمار ؛ سود رسانی ؛ عدم ضرررسانی و عدالت استوار بوده؛ عامل مهمی در سروسامان دادن وارتقاء کیفیت پژوهش های پزشکی و ارائه خدمات درمانی شده است.

وی افزود: البته اخلاق پزشکی آکادمیک با اخلاق پزشکی عرفی و سنتی که بسیاری از همکاران هم  به آن متخلص هستند و به عنوان "خوش اخلاقی پزشکی" می توان از آن یاد کرد ؛ تفاوت هایی دارد و در برگیرنده همه جوانب پزشکی از درمان  تا سیاست گذاری های کلان بهداشتی و درمانی است.

نایب رئیس کمیسیون‌تخصصی اخلاق پزشکی اضافه کرد: با آموزش صحیح و فراگیر این اصول برای اعضاء جامعه پزشکی که از ابتدای ورود به دانشکده ها و به صورت طولی وعرضی(یعنی هم به صورت مداوم در طول زمان وهم پیشرفته با توجه به حساسیت موضوعات و جایگاه فراگیران ) انجام می شود ، وضعیت اخلاق پزشکی و تعهد به اصول حرفه ای یا Professionalism  روز به روز در جهان بهتر شده  و ارائه خدمت و احترام به بیمار براساس بهترین مصالح او به صورت بارزتری اجرا می شود.

موسوی نژاد گفت: آن چه در زمینه پایبندی به اصول اخلاق پزشکی بسیار مهم است؛ حساسیت اخلاقی جامعه پزشکی نسبت به موضوعات اخلاقی و حتی  در درجه اهمیتِ بالاتر حساسیت جامعه نسبت به امور اخلاقی است،، به شکلی که در کشورهای پیشرفته  علاوه برمداخلات درمانی و دارویی حتی برای مداخلاتی ساده  مانند تغییرات روش زندگی نیز بر اساس اصول اخلاق پزشکی و مشارکت دادن بیمار در تصمیم سازی اقدام می شود.

به گفته وی در جوامع پیشرفته که این حساسیت هم در کل جامعه وهم در گروه  پزشکی زیاد است رعایت اصول اخلاق پزشکی و تعهدات اخلاقی بیشتر از جوامعی است که حساسیت اخلاقی در آن ها کمتر است.

وی با اشاره به این که 2 اصل مهم اخلاق پزشکی یعنی سود رسانی وعدم ضرررسانی درارتباط مستقیم با خطاهای پزشکی و قصورات است، تصریح کرد:  تمام اعضاء جامعه پزشکی اقداماتشان برای بهبود وضعیت بیمار باید براساس ارزش ها و شرایط او یا همان بهترین مصلحت بیمار باشد و از هرگونه خطا به علت ضرر و آسیبی که برای بیمار بوجود می آورد  باید جلوگیری ویا در صورت ایجاد ،به بیمار ومقامات ذیصلاح گزارش شود.

 رئیس نظام پزشکی ملارد خاطرنشان کرد: آن چه در حال حاضر براساس پژوهش های متعدد در مورد خطا های پزشکی به اثبات رسیده این است که  بیشتر خطا های پزشکی اصولا ناشی از نقص سیستم است تا فرد؛ بنابر این داشتن یک سیستم پزشکی اخلاق مدار یا دراصل یک سازمان اخلاقی می تواند به کاهش خطا ها کمک کند.

وی ادامه داد: در کشورهای اخلاق مدار نظارت اخلاقی بر سیستمهای بهداشتی ودرمانی و کمک به آشکار سازی اخلاقی خطاها چه به وسیله خود فرد یا به واسطه همکاران باعث کاهش این خطا ها شده است.

موسوی نژاد با اظهار تاسف از این که هنوز در کشور ما اخلاق پزشکی به عنوان یک موضوع تزئینی و فرعی شناخته می شود و ساز وکارهای لازم مانند کمیته های اخلاق بالینی بیمارستانی یا سازمانی به شکل واقعی خود نهادینه نشده است؛ بیان کرد: حتی در وزارتخانه متبوع نیز اهمیت رشته اخلاق پزشکی به خوبی درک نشده است و بطور حتم اگر آموزش اصولی و مبتنی بر نیاز جامعه پزشکی ارائه داده شود و حساسیت اخلاقی همکاران نیز بالاتر رود ،رعایت اصول تعهدات حرفه ای بیشتر شده و مواردی  مثل طبابت دفاعی ، ارجاعات نامتعارف ، دریافت هزینه های غیرمعمول ، کم اهمیتی به خواسته بیمارو…. که رعایت همگی آن ها باعث کاهش خطاهای پزشکی می شوند، کمتر خواهد شد.

وی تاکید کرد: رعایت اخلاق چه در سطح جامعه پزشکی  وچه در سطح کلان جامعه و بالابردن این حساسیت به عوامل بیرونی مانند اقتصاد، امنیت ، تامین اجتماعی ، امید به زندگی و…. ارتباط مستقیم دارد و در صورتی می توان از جامعه پزشکی درخواست داشت به نحو تمام وکمال به اصول حرفه ای و اخلاقی خود پایبند باشد که شرایط رعایت آن هم وجود داشته باشد .

نایب رئیس کمیسیون‌تخصصی اخلاق پزشکی ضمن بیان این مطلب که به طور کلی در کشورما بررسی تعداد پرونده های انتظامی و شکایات انجام شده علیه همکاران در دادسرای انتظامی نظام پزشکی ها و دادسراهای عمومی (که درصد بسیار ناچیزی نسبت به تعداد خدمات ارائه شده به مردم است)  نشان می دهد که رضایت مردم از ارائه دهندگان خدمات بسیار بالا است؛ یاد آور شد: علیرغم تمام مشکلات و بی مهری ها نسبت به جامعه پزشکی در ایران؛  همکاران با حداکثر توان خود و رعایت اصول حرفه ای و اخلاقی به ارائه خدمت مشغول هستند.