خروج اقتصاد از شوک کرونا و تحریم

شفاآنلاین>سلامت> تکرار رشد اقتصادی بالای 4درصدی در 2سال پیاپی 1399 و 1400 به روایت بانک مرکزی نشان می‌دهد اقتصاد ایران به‌صورت نسبی از شوک کرونا و تحریم‌ها خارج شده است. اکنون مهم‌ترین چالش پیش‌روی سیاستگذاران اقتصاد این است که آیا می‌توان قطار اقتصاد ایران را روی ریل رشد پایدار و مستمر اقتصادی نگه داشت؟ آیا اقتصاد ایران به قد‌کشیدن خود در سایه فشار تحریم‌ها ادامه می‌دهد؟
تجربه 2سال رشد اقتصادی پیاپی، هرچند دلگرم‌کننده به‌نظر می‌رسد اما کافی نیست زیرا این احتمال را نباید از نظر دور داشت که درصورت افزایش فشارها، تنگناها و تحریم‌ها از هم‌اکنون سیاستگذاران اقتصادی باید برنامه‌ای برای جلوگیری از شوک جدید را طراحی کنند و به اجرا گذارند. از این جهت دولت سیزدهم بارها تأکید کرده سرنوشت اقتصاد را به مذاکرات رفع تحریم‌ها گره نخواهد زد اما نکته اینجاست که تاب‌آوری دیگر بخش‌های اقتصادی ازجمله بخش کشاورزی ناشی از کم‌آبی و خشکسالی در معرض تهدید قرار دارد. افزون بر این اگر موج هفتم کرونا و شیوع سویه‌های جدید فراگیر شود و دولت ناگزیر به اعمال محدودیت‌ها و قرنطینه‌‌ها شود، این خطر وجود دارد که بخش خدمات هم با شوک دیگری درگیر شود.

صنعت یا خدمات؟
موتور پیشران اقتصادی ایران در 3سال باقی‌مانده از دولت سیزدهم می‌تواند درصورت رفع‌نشدن تحریم‌ها، صنعت و معدن و به‌ویژه بخش ساختمان و البته خدمات باشد. از این‌رو مهم است که دولت چه برنامه‌ای برای حرکت سریع‌تر بخش ساختمان و خدمات ارائه می‌دهد و شاید یکی از گزینه‌های محتمل سرعت‌دادن به پروژه ساخت سالانه یک میلیون مسکن باشد که به‌طور زنجیره‌وار می‌تواند صنایع و خدمات مرتبط با ساخت‌وساز را به لکوموتیو اقتصادی ایران تبدیل کند. افزون بر این افزایش حجم تجارت و رونق صادرات غیرنفتی هم می‌تواند یاری‌رسان رشد اقتصاد قلمداد شود که لازمه آن تقویت دیپلماسی اقتصادی به‌ویژه با کشورهای همسایه و منطقه خواهد بود.