خطر لخته شدن خون پس از تزریق واکسن آسترازنکا چه میزان است؟

شفاآنلاین>سلامت> یک بررسی بزرگ در انگلیس نشان می‌دهد خطر عارضه لخته شدن خون پس از تزریق واکسن کرونای آسترازنکا بسیار اندک است.

به گزارش شفاآنلاین: این بررسی در انگلیس نشان داد خطر موارد لخته شدن خون پس از واکسن آسترازنکا فقط یک تا سه مورد در میلیون است و آن هم پس از دوز اول واکسن است.

پژوهشگران در این بررسی می‌خواستند رابطه میان واکسن‌های کرونا و موارد نادر لخته شدن خون در مغز، چه شریان‌ها یا وریدها که گاهی با افت تعداد پلاکت‌های خون همراه است، تجزیه و تحلیل کنند. گزارش این موارد لخته شدن خون پس از تزریق واکسن آسترازنکا در سال گذشته باعث شد که بسیاری از کشورها تزریق این واکسن را که با همکاری دانشگاه آکسفورد ساخته شده است، متوقف کنند.

این بررسی که یافته‌های آن در ژورنال PLOS Medicine منتشر شده است، سوابق پزشکی ۴۶ میلیون بزرگسال در انگلستان در فاصله دسامبر ۲۰۲۰ تا مارس ۲۰۲۱ از لحاظ خطر لخته شدن در ماه پس از واکسیناسیون با واکسن فایزر-بیونتک یا واکسن آسترازنکا- آکسفورد بررسی و با خطر این عارضه در افراد واکسینه‌نشده مقایسه کرده است.

این بررسی نشان داد در افراد ۷۰ ساله و بالاتر خطر لخته شدن عمده خون در شریان‌ها یا وریدها پس از تزریق هر دو نوع واکسن وجود ندارد.

اما خطر «لخته شدن خون در وریدهای داخل‌جمجمه» (ICVT) به دنبال تزریق واکسن آسترازنکا در افراد زیر ۷۰ سال تقریبا دو برابر شده بود، اما این خطر معادل یک تا سه مورد بیشتر در هر میلیون نفر افراد بود.

این پژوهشگران می‌گویند اثرات سودمند این واکسن‌ها در کاهش مرگ‌ومیر و عوارض ناشی از کووید-۱۹ بر خطرات ناشی از این نوع لخته شدن خون و بستری شدن به علت افت شمار پلاکت‌های خون برتری دارد.

موارد نادر لخته شدن خون پس از عرضه شدن واکسن آسترازنکا-آکسفورد در سال گذشته میلادی در اروپا گزارش شدند.

واکسن کرونای شرکت جانسون اند جانسون که بر اساس پلتفرمی مشابه با واکسن آسترازنکا-آکسفورد است، نیز با موارد نادر ترکیب لخته شدن خون و افت پلاکت‌های خون ارتباط داده شده است.

برخی از کشورها پس از اینکه سازمان ناظر دارویی اتحادیه اروپا رابطه احتمالی میان این واکسن‌ها و این عارضه لخته شدن را تایید کرد، استفاده از آن را محدود یا معلق کردند.

سازمان‌های ناظر دارویی بین‌المللی گفته‌اند که سودمندی‌هایی این واکسن‌ها بیش از خطرات آنها است.

یافته‌های این بررسی با یافته‌های بازبینی سازمان ناظر دارویی اتحادیه اروپا همخوان است که ماه پیش به این نتیجه رسید که پس از دوز دوم واکسن آسترازنکا کمتر چنین عوارض جانبی رخ می‌دهد.

سال پیش نیز یک بررسی که هزینه آن را شرکت آسترازنکا تامین کرده بود، نشان داد که این واکسن باعث افزایش اندکی در خطر لخته شدن خون به همراه افت شمار پلاکت‌های خون پس از تزریق دوز اول و نه پس از دوز دوم واکسن می‌شود.

یک بررسی دیگر «داوری همتا شده» (با بازبینی کارشناسان مستقل) در انگلیس که یافته‌های آن در روز سه‌شنبه منتشر شد، نیز نشان داد که خطر «لخته شدن خون در سینوس‌های وریدی مغز» (CVST) در چهار هفته پس از دریافت واکسن آسترازنکا-آکسفورد تقریبا دو برابر پیش از تزریق واکسن است، اما با این وجود خطر بروز این عارضه فقط یک در چهار میلیون نفر است.

این بررسی داده‌های مربوط به بیش از  ۱۱ میلیون نفر در انگلستان، اسکاتلند و ویلز در فاصله هفت ماهه از دسامبر ۲۰۲۰ تا ژوئن ۲۰۲۱ را ارزیابی کرده است.