شفاآنلاین>سلامت>رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور معتقد است، فضای مجازی به خصوص پس از پاندمی کرونا به مکانی برای آموزش، تعلیم و تربیت، سرگرمی، بازی و به نوعی حضور و زندگی کودکان بدل شد و این موضوع بر اخلاق، خلق وخو و روحیات آنان اثر گذاشت.به گزارش شفاآنلاین: رعایت اخلاق و هویت کودکان در زندگی و ارتباطات اجتماعی ضرورت انسانی زیستن است.
اخلاق و هویت کودکان منحصر به فضای واقعی و زندگی اول نیست بلکه در زندگی دوم و فضای مجازی نیز مورد نیاز است و نمی توان از آن غفلت کرد. این روزها که بیش از پیش شاهد حضور و فعالیت کودکان در فضای مجازی و تغییر رفتارهای آنان هستیم، شاید نیاز باشد که نگاهی جدی تر به فضای مجازی داشته باشیم.
فضای مجازی به رغم همه کاربردها و نکات مثبتی که در خود دارد، دربرگیرنده آثار منفی و تهدیدکننده ای هم هست؛ به خصوص به موازات سن و عدم آگاهی می‌تواند آسیب‌ها متعددی را متوجه کودکان سازد.
بی‌صداقتی، فریب و دروغ، کاهش نوعدوستی و خیر خواهی، عدم رعایت حقوق و احترام دیگران، کاهش عزت نفس، کمرنگ شدن هویت های ملی و اجتماعی را می توان از جمله پیامدهای منفی و مخرب فضای مجازی درنظر گرفت.
آنچه اولویت دارد این است که به جای برخورد سلبی با این مساله بررسی و ریشه یابی مشکلات و پیش گرفتن راه حل های اصلاحی مسلما نتایج بهتری در بر خواهد داشت.
در این راستا ضرورت دارد سیاستگذاران و برنامه ریزان به عنوان بازیگران فعال در عرصه جهانی و با اتخاذ تدابیر لازم، هوشمندانه و به صورت مستمر با رویکرد محققانه به این امر نگاه کرده و با استفاده از امکانات و فرصت های ایجاد شده شرایط تقویت و گسترش اخلاق و هویت کودکان اجتماعی را برای افراد جامعه فراهم نمایند.
اثرات فضای مجازی بر کودکان
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور در توضیح اثرات فضای مجازی بر کودکان و نوجوانان گفت: در دو سالی که شرایطی ویژه بر کشور حاکم و جامعه تحت فشار کووید ۱۹ بود این بودن در قرنطینه و تعطیلی مدرسه بیش از همه روی تربیت و رفتار کودکان و نوجوانان اثر گذاشت.
محمد حاتمی تصریح کرد: تفاوت بچه ها با بزرگسالان اینجا برجسته بود که آنان خواهان شادی و نشاط و فعالیت و ارتباط با دیگران هستند اما شاید فضای قرنطینه و در انزوا بودن نیازی بود که بزرگسالان به دلیل مشغله های زندگی به آن نیاز داشتند.
وی ادامه داد: بر این اساس در دو سالی که گذشت بچه ها در تنها مکانی که مجاز و مجبور به حضور بودند، فضای مجازی بود؛ فضایی که به دلیل درس خواندن و انتقال مدرسه به آن پس از درس هم استمرار می یافت و به نوعی عادت برای کودکان بدل شد و این فضا برای همه کودکان و نوجوانان ایرانی و برای خانواده ها با شدت و ضعف متفاوت در جریان بود.
حاتمی تاکید کرد: این شرایط خاص علت اصلی عادت بچه ها به فضای مجازی بود که مکانی برای آموزش، تعلیم و تربیت، سرگرمی، بازی و به نوعی حضور و زندگی آنان در دو سال گذشته شد و این موضوع بر اخلاق، خلق و خو و روحیات آنان اثر گذاشت.
وی با تاکید بر لزوم چاره اندیشی در باب اثرات فضای مجازی بیان کرد: حضور مستمر در فضای مجازی نوعی گسست بین خانواده و کودکان و نوجوانان ایجاد کرده و باید در صدد رفع و این مهم باشیم.
این روانشناس افزود: این گسست را باید به وسیله آموزش، برنامه ها و مهارت هایی که در خانه و خانواده و مدرسه به والدین و معلمین یاد می دهیم، پرکنیم. باید بتوانیم فعالیت های جاذبی را برای کودکان و نوجوانان تعریف کنیم تا آنان را به سمت فاصله گرفتن از فضای مجازی ترغیب کنیم.
وی ادامه داد: فعالیت های بدنی و حرکتی، بخشی است که در این دوره مغفول مانده، حرکاتی است که نسل ما داشت چنانچه بخش زیادی از زندگی و فراغت ما با بازی و تحرک همراه با دوستان و همسالانمان می‌گذشت و در نسل جدید و به خصوص در این دوسال، این تحرکات بدنی حذف شده است.
محدودیت حضور در فضای مجازی باید برای کودکان اعمال شود
حاتمی در ادامه با اشاره به فعالیت هایی که می تواند اثرات منفی فضای مجازی را کاهش دهد، اظهارداشت: نقاشی کشیدن، نقش بازی کردن، داستان نوشتن، داستان خواندن، می تواند اثر فضای مجازی را کاهش دهد البته که فضای مجازی واقعیتی انکار ناپذیر است که باید بپذیریم که در زندگی همه وجود دارد و راه فراری بر آن نیست. باید با آن کنار آمد و راه های مقابله با پیامدهای منفی آن را آموخت.
وی افزود: در بسیاری از کشورها و به ویژه در اروپا دانش آموزان افسارگسیخته در فضای مجازی نیستند و محدودیت هایی برایشان اعمال شده و آنها بسته به سن با کنترل والدین و جامعه در این فضا هستند.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با تاکید بر نقش و اهمیت خانواده‌ها در محافظ از کودکان در مقابله با فضای مجازی خاطرنشان کرد: مسئول اول این وضعیت خانواده ها هستنند. فرزندپروری صحیح از نقش های اصلی خانواده است.
وی بیان کرد: محرومیت افراد در کودکی و زمانی که به نیازهای کودکان پاسخ داده نشود، باعث به وجود آمدن چیزی می شود که آن را شخصیت رشد نیافته یا شخصیت نابهنجار می نامند. کودکان نیازهایی دارند که هم روانی هستند و هم جسمانی.
حاتمی گفت: کودکان نیاز دارند از نظر هیجانی توسط محیط اطراف که خانواده مهمترین آنان است تامین شوند و به آنها توجه و به سوالاتشان پاسخ داده شود. از همه مهمتر رها نشدن بچه ها در سنین خاصی از زندگی هست که باید از سوی والدین مورد توجه قرار گیرند.
.شیوع ویروس کرونا از چین آغاز شد و مرکز بیماری شهر ووهان با تقریبا ۹ میلیون نفر جمعیت بوده است این ویروس درایران از ابتدای اسفند سال ۱۳۹۸ در کشور شیوع یافت.ایرنا
