بر اساس اعلام سازمان تامین اجتماعی نسخهنویسی الکترونیک در ۱۲ استان بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد و در ۱۰ استان بین ۸۰ تا ۹۰ درصد در حال اجراست و شاخص درصد تحقق نسخه الکترونیک به صورت تجمعی در آذر ماه به ۷۵ درصد رسیده است.
شفاآنلاین>سلامت> سالاریان معاون سازمان نظام پزشکی: باوجودی که بیمهها خود میدانند هنوز زیرساخت اجرای نسخهنویسی الکترونیک آماده نیست، از آمادگی کامل اجرای این برنامه میگویند
به گزارش شفاآنلاین: سال گذشته بود که در پی تفاهم دو سازمان نظام پزشکی و تامین اجتماعی سرانجام پرونده نسخهنویسی الکترونیک در مسیر اجرا افتاد، از آن زمان تا امروز به گفته سازمان تامین اجتماعی 75 درصد پروژه نسخه الکترونیک در کشور محقق شده است. این در حالی است که هنوز بسیاری از مردم، پزشکان و داروخانهها در پشت درگاههای صفر و یک به رنج مضاعفی افتادهاند.
بر اساس اعلام سازمان تامین اجتماعی نسخهنویسی الکترونیک در ۱۲ استان بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد و در ۱۰ استان بین ۸۰ تا ۹۰ درصد در حال اجراست و شاخص درصد تحقق نسخه الکترونیک به صورت تجمعی در آذر ماه به ۷۵ درصد رسیده است.
شاخص روزانه درصد تحقق نسخه الکترونیک از ابتدای آذر ماه تا ۲۳ آذر ماه ۱۴۰۰ در استان سمنان از ۵۶ درصد به ۸۶ درصد رسیده است. در همین بازه زمانی در استان فارس از ابتدای ماه جاری، شاخص روزانه از ۳۴ درصد به ۷۴ درصد و در استان مازندران از ۴۵ به ۶۱ درصد رسیده است. استانهای تهران، البرز، سیستان و بلوچستان، گیلان، خراسان رضوی و اصفهان، شاخصها به کندی افزایشی است.
در استان تهران از ابتدای ماه جاری، شاخص روزانه از ۴۳ درصد با اندکی افزایش به ۴۹ درصد و در استان البرز از ابتدای ماه جاری، شاخص روزانه از ۴۸ درصد به ۵۵ درصد رسیده است. همچنین بر اساس قانون، از اول دی ماه ۱۴۰۰ نسخه نویسی و
نسخه پیچی الکترونیک باید به طور کامل اجرایی شود.
مخالفت رئیس جمهور با درخواست وزیر بهداشت
این اعلام سازمان تامین اجتماعی در حالی است که چندی قبل وزیر بهداشت در نامهای به رئیس جمهور خواستار استمهال ششماهه و توقف موقت طرح نسخه نویسی الکترونیک شده بود، با این حال غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر سید ابراهیم رئیسی، در نامهای به بهرام عیناللهی از مخالفت رئیسجمهور در این رابطه خبر داد و خواستار همکاری وزارت بهداشت در اجرای نسخه نویسی الکترونیک شد.
اسماعیلی در نامه خود خطاب به عیناللهی وزیر بهداشت نوشت: «مخالفت با درخواست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر استهمال و توقف شش ماهه طرح نسخهنویسی الکترونیک» که تصویر آن به پیوست ارسال میشود، به استحضار ریاست محترم جمهوری رسید، پی نوشت فرمودند: «برای اجرای طرح نسخهنویسی الکترونیک همکاری نمائید.» نامه عیناللهی این موضوع را به اثبات رساند که نه تولیت نظام سلامت و نه جامعه پزشکی و حتی مردم به عنوان گیرندگان خدمات سلامت هیچ یک هنوز آمادگی اجرای کامل نسخه نویسی الکترونیک را ندارند.
سردرگمی مردم و پزشکان
علی سالاریان، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی در رابطه با ضربالعجل سازمان تامین اجتماعی برای اجرای 100 درصدی نسخه الکترونیک اظهار کرد: «اجرای نسخههای الکترونیک باید تمدید اعتبار شود، چرا که هنوز زیرساختهای آن به طور کامل آماده نیست.»
سالاریان با اشاره به نامه عیناللهی به رئیسی در مورد توقف شش ماهه اجرای این نسخهها، گفت: «پس از اینکه وزیر بهداشت بر اساس درخواست جامعه پزشکی و ارکان نظام سلامت این نامه را نوشت و با مخالفت رئیس جمهور مواجه شد، بیمهها اینگونه اعلام میکنند که زیرساختها آماده اجرای 100 درصدی نسخه نویسی هستند، در حالیکه خود این بیمهها در جلسات داخلی، به وزیر بهداشت رساندند که هنوز زیرساختها آماده اجرای کامل نسخههای الکترونیک نیستند.» وی ادامه داد: «با توجه به اینکه نسخه نویسی الکترونیک یک تکلیف قانونی بوده و چند سالی از تصویب آن میگذرد، سازمان تامین اجتماعی برای اینکه حتما به این تکلیف قانونی عمل کند، اعلام میدارد که در بسیاری از نقاط آن را اجرا کرده و بدون مشکل و ایراد است لذا میتوان آن را در سراسر کشور به اجرا درآورد. در حالیکه خود آنها بهتر از هر کس دیگری میدانند که اشکالات کار بسیار زیاد است.»
معاون فنی سازمان نظام پزشکی در ادامه با تاکید بر اینکه اصرار بر اجرای کامل طرح نسخه نویسی الکترونیک بدون فراهم کردن زیرساختهای آن موجب سردرگمی پزشکان، داروخانهها و مردم میشود، گفت: « اینکه بیمهها در مورد عدم آمادگی خود به مردم واقعیت را نمیگویند، یک گناه میدانم، البته شاید از تبعات آن میترسند و به همین دلیل از گفتن واقعیتها پرهیز میکنند.»
وی با بیان اینکه اجرای نسخهنویسی الکترونیک در این مقطع زمانی بیش از یک یا دو ایراد دارد، گفت: «در این شرایط کرونایی و تنگناهای اقتصادی نباید باری به مشکلات مردم اضافه کرد. از نظر من یکم دیماه مشخص میشود که وضعیت چگونه خواهد بود و کسانی که میخواهند طرحی را به زور اجرا کنند متوجه تبعات آن خواهند بود. قطعا مردم و پزشکان نسبت به اجرای اجباری طرح نسخهنویسی الکترونیک زیان کرده و معترض خواهند شد.»
عدم تحقق وعدههای تامین اجتماعی به پزشکان
سال گذشته مصطفی سالاری، مدیرعامل سابق سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد که مشوقهایی را برای پزشکانی که از نسخههای الکترونیک به جای نسخههای کاغذی استفاده کنند در نظر گرفته است. وی در این رابطه گفت: «پزشکانی که نسبت به اجرای نسخه الکترونیک اقدام کردهاند، فرانشیز درمانی آنها را تا پایان همان شب به حسابشان واریز میکنیم و همچنین وام ۴۰ میلیونی برای تجهیز مطب پزشکانی که سخت افزار لازم برای اجرای نسخه ندارند، در نظر گرفته شده که این مبلغ برای مراکز درمانی و درمانگاهها ۱۰۰ میلیون تومان است.» این وعده سازمان تامین اجتماعی به گفته سالاریان معاون سازمان نظام پزشکی نه تنها محقق نشد که حتی پرداختهایی که قرار بود به روز شود با تاخیرهای ششماهه مواجه شد.
معاون فنی و نظارت سازمان پزشکی در این رابطه گفت: «این عدم تحقق وعده موجب دلسردی پزشکانی شد که این نسخهها را صادر کرده و موجب شد تا دیگران هم رغبتی برای انجام این کار نداشته باشند.»
سالاریان در ادامه گفت: «در حال حاضر نسخه نویسی الکترونیک مشکلات عدیدهای دارد، گاه پزشک نسخهای را به صورت الکترونیک مینویسد، اما در داروخانه لود نمیشود و بیمار مجبور است دوباره به مطب پزشک مراجعه کند تا مشکل را برطرف کند. از سوی دیگر مشکلات قطعی برق، کندی سرعت اینترنت و مشکلات فنی نیز وجود دارد.»
وی ادامه داد: «برای برخی زیرگروههای پزشکی هنوز زیرساختی آماده نشده است، وضعیت داروهای ترکیبی در این نسخهها مشخص نیست از سوی دیگر گاه بیماران مبتلا به بیماریهای صعبالعلاج مانند بیماران مبتلا به سرطان نیز در این وضعیت دچار مشکل شدهاند.» سالاریان یادآور شد: «یکی دیگر از مشکلات این است که با توجه به اینکه نسخه به صورت دو طرفه بین داروخانه و پزشک تولید میشود، فردی که یک تزریق دارد وقتی به تزریقاتی مراجعه میکند نمیتواند اثبات کند که داروی او با نسخه پزشک نوشته شده است یا خیر؟ اینها مشکلاتی است که به ما میگوید اول دیماه برای اجرای نسخه الکترونیک زود است.»
مشکلات داروسازان با نسخه الکترونیک
نسخه نویسی الکترونیک همچنین منتقدان دیگری را به ویژه در میان جامعه داروسازان دارد. سید علی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در واکنش به الزامی شدن نسخه نویسی الکترونیک از اول دی ماه ۱۴۰۰، اظهار کرد: «عمدتاً پزشکانی که با سازمانهای بیمهگر، قرارداد دارند نسخهنویسی الکترونیکی را انجام میدهند.» وی ادامه داد: «با آغاز طرح نسخهنویسی الکترونیک، بسیاری از پزشکان, ارتباط و قراردادشان را با سازمانهای بیمهگر، قطع کردند و بر اساس آمار تعداد نسخههایی که به داروخانهها وارد میشود اعم از الکترونیک و نسخههای کاغذی، در برخی از داروخانهها، شاید حدود ۱۰ درصد نسخهها الکترونیک و بیشتر نسخهها، هنوز کاغذی است البته داروخانههایی هم وجود دارند که ۷۰ تا ۸۰ درصد نسخههای ورودی به آنها، الکترونیک است.»
فاطمی افزود: «شاید به سختی بتوان گفت حدود ۵۰ درصد نسخههای ورودی به داروخانهها، الکترونیک باشد. اینکه بگوییم از اول دی، هیچ نسخه کاغذی در داروخانهها پیچیده نشود و همه نسخهها باید الکترونیک باشد، تکلیف مردم چه میشود؟ اگر پزشکان بخواهند همچنان نسخههای کاغذی بنویسند قطعاً مردم معترض میشوند و مشکلاتی برای داروخانهها ایجاد میشود.»
فاطمی افزود: «در مرداد امسال، هیئت وزیران، مصوبهای را بر اساس تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ تصویب کرد که بر مبنای آن، چنانچه پزشکان، نسخهها را الکترونیک ننوشتند، داروخانهها این کار را انجام دهند و به ازای هر نسخه 4 هزار تومان به داروخانه پرداخت شود. این موضوع هر چند همه زیانهای داروخانه را پوشش نمیداد اما تا حدودی برخی مشکلات را پوشش میداد و مردم هم ناراضی نبودند.»
وی افزود: «این کار از مرداد اجرا شد و قرار بود به مدت ۵ ماه یعنی تا اول دی باشد اما در عمل تا اول آذر اجرا شد. در این ۴ ماه، داروخانهها جور این طرح را کشیدند و نسخههای کاغذی پزشکان را به نسخههای الکترونیکی تبدیل کردند.»
نیازهای اجرای نسخه نویسی الکترونیک
از سوی دیگر، قاسم جانبابایی معاون درمان وزیر بهداشت، نیز به نیازهای اجرای کامل نسخه نویسی الکترونیک پرداخت و با بیان اینکه بستری شدن سالانه بیش از 11 میلیون بیمار در مراکز درمانی کشور از حجم انبوه تبادل اسناد پزشکی حکایت دارد، گفت: «هر ایرانی در حوزه سلامت 11.5 خدمت دریافت میکند و این نیازمند اسناد زیادی است که باید با ایجاد زیرساختهای مناسب به صورت الکترونیکی انجام شود.»
معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به مزیتهای الکترونیکی شدن تبادل اسناد در حوزه بهداشت و درمان کشور تاکید کرد: «استحقاق سنجی، نسخهنویسی الکترونیکی، تایید اصالت دارو و تبادل اسناد پزشکی در بستری امن، 4 مرحله از اجرای پروژه نسخهنویسی و نسخهپیچی الکترونیکی در حوزه سلامت است که اجرای آن هم اکنون در بسیاری از استانها و کلانشهرها آغاز شده است.»
جان بابایی اظهار کرد: «طبق قانون قرار است که نسخهنویسی و نسخهپیچی الکترونیکی از اول دی ماه سال جاری در کشور به طور کامل اجرایی شود، اما به علت ضعف در زیر ساختهای مورد نیاز در نامهای وزیر بهداشت از رئیس جمهور درخواست کرد که 6 ماه دیگر به حوزه بهداشت و درمان فرصت داده شود تا این پروژه بزرگ ملی به طور کامل به مورد اجرا گذاشته شود.»
معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یادآور شد: «برای اجرای مرحله نخست این پروژه باید در تمام اتاقهای مراکز درمانی و بیمارستانی کشور یک دستگاه کامپیوتر نصب شود در حالی که بسترهای لازم برای تامین چنین امکاناتی در برخی از مراکز درمانی فراهم نیست.»
جان بابایی تاکید کرد: «برای اجرای این پروژه بزرگ باید از چند سال پیش ردیف بودجه در نظر گرفته میشد تا منابع مالی مورد نیاز اجرای این پروژه تامین شود در حالی که تاکنون ردیف بودجه برای این پروژه در نظر گرفته نشده است، ضمن اینکه برای اجرای این مهم باید هماهنگیهای لازم نیز بین سازمانها و نهادهای ذیربط انجام شود.»
محمد مهدی ناصحی مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران نیز گفت: «نسخه الکترونیکی یک پروژ بزرگ ملی است که با اجرای کامل آن شاهد تغییر و تحولات بزرگی در حوزه بهداشت و درمان کشور خواهیم بود.» ناصحی افزود: «با وجود ضعف زیر ساختها اجرای این پروژه در برخی از استانهای کشور 100 درصد عملیاتی شده است و هم اکنون بسیاری از کلانشهرها از جمله تهران، مشهد و یا اصفهان میتوانند اجرای کامل این پروژه را پوشش دهند.»
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران تاکید کرد: «اجرای این پروژه از اول دی ماه الزام قانونی است و در قانون بودجه آمده است که از اول دی ماه سال جاری باید همه پرداختیها در حوزه بهداشت و درمان باید به صورت الکترونیکی انجام شود و هم اکنون در 22 استان بیش از 80 درصد تبادل اسناد پزشکی الکترونیکی شده است.»
ناصحی بیان کرد: «برای اجرای این پروژه همه دست اندرکاران توان خود را گذاشتهاند و از اول دی ماه ستادی در بیمه سلامت تشکیل میشود تا هر مشکلی پیش بیاید مردم بتوانند با شماره تلفن 1666 آن را مطرح کنند تا مشکل در اسرع وقت برطرف و خللی در پرداختها در حوزه بهداشت و درمان به وجود نیاید.»
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران اظهار کرد: «در حال حاضر ماهانه 3 میلیون و 477 هزار نسخهالکترونیکی در این سازمان تولید میشود و این در حالی است که در فروردین ماه سال جاری فقط 5 درصد نسخههای پزشکی در بیمه سلامت الکترونیکی بود، در آذرماه سال جاری به بیش از 80 درصد افزایش یافت.»
شهرام غفاری مدیرکل درمان غیر مستقیم سازمان تامین اجتماعی نیز گفت: «هم اکنون بیش از 99 درصد گردش کار در مراکز درمانی ملکی سازمان تامین به صورت الکترونیکی انجام میشود.»
غفاری» افزود: «هم اکنون 22 هزار پزشک در سطح کشور به سیستم الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی وصل هستند و میتوانند نسخهنویسی الکترونیکی را انجام دهند و بیش از 80 درصد نسخه در مراکز طرف قرار داد تامین اجتماعی به صورت الکترونیکی انجام میشود.»
مدیرکل درمان غیر مستقیم سازمان تامین اجتماعی با بیان اینکه اجرای نسخهنویسی الکترونیکی مزیتهای زیادی دارد و تسهیل کننده ارائه خدمات درمانی و پزشکی در سطح کشور است، اظهار داشت: «این در حالی است که عدم آمادگی برخی از مراکز درمانی دولتی و دانشگاهی سبب شده اجرای این پروژه با کندی انجام شود، هرچند که برخی از مراکز درمانی و دانشگاهی هم اکنون به این سیستم الکترونیکی متصل شدهاند.»روزنامه سپید