متاسفانه به دلیل شرایط بازار کار برای فارغ‌التحصیلان پزشکی، تعداد قابل‌توجهی از پزشکان تمایلی به استفاده از رشته پزشکی برای ادامه امرارمعاش ندارند زیرا یا بازار کار مناسب برای آنان وجود ندارد و یا کار در این رشته برایشان به صرفه نیست.
شفاآنلاین>سلامت>چندی است در فضای مجازی و حقیقی و در بسیاری از تریبون‌ها، کارشناسان امور اجتماعی در خصوص افزایش پذیرش رشته پزشکی و تخصص‌های مربوطه به کرات اصرار و ابرام دارند و برای این امر، دو دلیل را بیش از همه تاکید می‌کنند:
۱- نسبت پزشک به جمعیت در کشور ما در قیاس با دنیا
۲- شلوغی مطب برخی پزشکان بسیار سرشناس
اصل مطلب اما ورای همه این مقال است. به طور کلی ما به تعداد مشخصی پزشک در کشور نیاز داریم و مثل سایر مشاغل به میزان کافی در بازار کار فعالیت دارند. افرادی که مدعی کمبود پزشک در کشور هستند وضعیت بسیار خراب بازار کار را برای فارغ‌التحصیلان پزشکی نمی‌بینند؟ باید گفت نه تنها کمبود پزشک نداریم بلکه در حال حاضر حدود ۴۰ هزار نفر از فارغ‌التحصیلان پزشکی به دو دلیل عدم تمایل به اشتغال به عنوان پزشک و یا سایر علل برای دریافت شماره نظام‌پزشکی به سازمان مراجعه نکرده‌اند. متاسفانه به دلیل شرایط بازار کار برای فارغ‌التحصیلان پزشکی، تعداد قابل‌توجهی از پزشکان تمایلی به استفاده از رشته پزشکی برای ادامه امرارمعاش ندارند زیرا یا بازار کار مناسب برای آنان وجود ندارد و یا کار در این رشته برایشان به صرفه نیست. آن وقت برخی از این سرمایه‌های بی‌بدیل انسانی، به دنبال کار در کشورهای دیگر هستند و آن وقت سرمایه انسانی ما فقط و فقط بی‌بدیل به آن کشورها فرار خواهد کرد؛ کمااینکه اکنون نیز به شدت این اتفاق در حال گسترش است؛ از کشورهای خلیج‌فارس تا اروپا و آمریکای شمالی. دردناک‌تر اینکه این نوع برخورد غیرمنطقی با رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی هم انجام می‌شود. به قول رییس سازمان نظام‌پزشکی در جلسه سازمان نظام‌پزشکی در ششم آبان ۱۴۰۰ در حضور رییس محترم مجلس: «اگر مشکلات پیش‌روی جامعه پزشکی به درستی فهم و حل نشود، در آینده‌ای نه‌چندان دور با یک عقبگرد چهل‌ساله در برخی حوزه‌های درمانی مواجه می‌شویم و در برخی رشته‌ها مجبور خواهیم شد کمیسیون اعزام به خارج تشکیل دهیم و با از دست دادن منابع ارزی برخی بیماران را به خارج اعزام کنیم و… این تصمیم دردناک برای برخی رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی نزدیک شده است. راه علاج این درد، فقط و فقط، افزایش ظرفیت نیست چون در حال حاضر بسیاری از پزشکان ما علاقه‌ای به ورود به برخی رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی ندارند.»
لازم به ذکر است سن و سال نگارنده این متن، در وضعیتی است که افزایش پذیرش دانشجویان پزشکی و یا ظرفیت‌های تخصصی اصلا تاثیر مستقیمی بر کار و حرفه اینجانب نخواهد گذاشت و شاید با یک نگاه خودبینانه، افزایش تعداد دانشجویان در دانشکده‌های پزشکی، به نوعی باعث گرم‌تر شدن ظاهری بازار کار امثال اینجانب هم بشود!!! البته که این گرمی ظاهری بازار برای امثال اینجانب، آتشی بر جان سرمایه‌های نخبه کشور خواهد بود.
اما اجازه دهید این بار از دریچه نظام سلامت به این موضوع نگاه نکنیم. متاسفانه ما به اجبار به دلیل فرهنگ اشتباهی که در بین خانواده‌ها وجود دارد بهترین نخبه‌های علمی را از دبیرستان به اجبار و با فشار کنکور روانه دانشکده‌های پزشکی با بازار کاری آشفته‌تر از همیشه کرده‌ایم. آیا کشور ما به متخصص هنر، متخصص اقتصاد، متخصص فرهنگ، متخصص زبان و ادب فارسی، متخصص جامعه‌شناسی، متخصص فیزیک و غیره نیاز ندارد؟ پس چرا اصرار بر تمرکز نخبگان کشور برای ورود به رشته پزشکی است در حالی که همین الان تعداد قابل توجهی از فارغ‌التحصیلان برای دریافت شماره نظام‌پزشکی اقدام نکرده‌اند؟
به فرض که از سال آینده، همه دانشکده‌های هنر و اقتصاد و فیزیک و شیمی و علوم انسانی را تعطیل کنیم تا همه داوطلبان کنکور فقط پزشکی بخوانند! فرض محال هم که محال نیست! اولا آیا سایر رشته‌های علمی کشور به دانشجویان نخبه احتیاج ندارد؟ ثانیا برخی از مردم ما عادت دارند هنگام هر نوع بیماری و کسالت مستقیما به پزشکان و متخصصان معروف و شناخته‌شده مراجعه کنند در نتیجه تا وقتی نظام ارجاع توسط وزارت بهداشت درست نشود، اگر ظرفیت پزشکان جامعه ۱۰ برابر هم افزایش پیدا کند باز هم مطب این دسته از پزشکان متخصص و یا فوق تخصص شلوغ خواهد بود و مشکل این دسته از مردم حل نخواهد شد.
بیایید باور کنیم جامعه پیشرفته جامعه‌ای است که منافع خود را در گرو پیشرفت متوازن می‌بیند و برای نیروی انسانی نخبه خود بیش از هر ثروت دیگری ارزش قائل است.
این تصور جامعه که پول و رفاه کافی فقط در پزشکی وجود دارد باید اصلاح شود.
دکتر علی دباغ/ استاد تمام دانشکده پزشکی شهیدبهشتی، عضو شورای عالی سازمان نظام‌پزشکی و هیات‌مدیره نظام‌پزشکی تهران
نظرشما
آخرین اخبار