کار درمان می‌تواند به افرادی که درد، مصدومیت و آسیب، بیماری یا ناتوانی داشته و از آن رنج می برند به طوری که انجام وظایف شغلی یا تکالیف مدرسه، مراقبت از خود، انجام کارهای خانه، حرکت کردن و جابجایی یا شرکت در فعالیت‌ها را برایشان دشوار می‌کند، مفید و موثر باشد.
شفاآنلاین>سلامت> امروز ششم آبان ماه، روز جهانی کادرمانی است. رشته‌ای که حدود 100 سال قدمت دارد و به همه ابعاد انسانی، زیستی، جسمی، شناختی، روانی، معنوی و شغلی توانبخشی پرداخته و با درکی بهتر طرح‌واره‌های درمانی را برای بیماران نیازمند پی‌ریزی می‌کند.
به گزارش شفاآنلاین: کاردرمانی تنها رشته توانبخشی در جهان است که با وسعت زیادی نقش‌آفرینی می‌کند. اگر هر انسانی در هر بعدی دچار مشکل شود، کارشناس این رشته می‌تواند به ارتقای توانمندی و کاهش مشکل فرد کمک کند تا به استقلال فردی برسد و بتواند شغل داشته باشد.
کار درمان می‌تواند به افرادی که درد، مصدومیت و آسیب، بیماری یا ناتوانی داشته و از آن رنج می برند به طوری که انجام وظایف شغلی یا تکالیف مدرسه، مراقبت از خود، انجام کارهای خانه، حرکت کردن و جابجایی یا شرکت در فعالیت‌ها را برایشان دشوار می‌کند، مفید و موثر باشد.
این رشته همچنین به افراد در سازگاری بیشتر با محیط زندگیشان کمک می‌کند. این شیوه درمانی همچنین می‌تواند به افراد در انجام فعالیت‌های مختلف که در مدرسه، محل کار یا منزل با مشکل در انجام آنها روبرو هستند نیز کمک کننده باشد. همچنین افراد در صورت نیاز خواهند آموخت که چگونه از ابزارها استفاده کنند.
یک متخصص بهداشت به نام کاردرمانگر می‌تواند راه‌هایی برای تغییر حرکات افراد ارائه داده تا آنها بتوانند فعالیت‌های خود را انجام دهند، از خود مراقبت کرده، وظایف خود را در خانه انجام داده، ورزش کنند یا فعال باشند.
همچنین یک کاردرمانگر می‌تواند به افراد در جهت تسهیل انجام فعالیت‌هایی از جمله غذا خوردن بدون کمک دیگران، شرکت کردن در فعالیت‌های اوقات فراغت، انجام کارهای اداری، حمام کردن و لباس پوشیدن، نظافت منزل و شست‌وشوی لباس‌ها که ممکن است انجام آنها برای این افراد دشوار باشد نیز کمک کند.
کاردرمانگران با افراد در رده‌های سنی مختلف از نوزادان نارس گرفته تا خردسالان، بزرگسالان در میانسالی و سالمندان کار می‌کنند. به طور خلاصه، یک کاردرمانگر بر نحوه انجام هر نوع فعالیت توسط مراجعینش نظارت کرده و سپس طرحی را به افراد به منظور آسان‌تر شدن انجام فعالیت‌ها و کاهش دشواری در انجام آنها، ارائه می‌کند.
رشته کاردرمانی در ایران با حضور کاردرمانگرانی از کشورهای دانمارک و هلند با تربیت تکنسین‌های کاردرمانی در بیمارستان شفا یحیائیان تهران در سال ۱۹۶۲ تاسیس شد و پس از آن برنامه کارشناسی این رشته مصوب شد و دانشکده رفاه اجتماعی (دانشگاه علوم پزشکی ایران) به تربیت دانشجوی کار درمانی پرداخت.
نیاز روزافزون به کاردرمانگران باعث شد تا دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از سال ۱۹۸۷ و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی از سال ۱۹۹۱ مقطع کارشناسی کاردرمانی را تاسیس کرده و با کوریکولم آموزشی وزارت بهداشت، دانشجوی کاردرمانی بپذیرند پس از آن رشته کار درمانی در 13 دانشگاه کشور تدریس شد.
به گفته فعالین صنفی که در این رشته به فعالیت می‌پردازند، علی‌رغم نیاز روزافزون به خدمات کاردرمانی و نیاز روزافزون جامعه هدف که 90 درصد آن را گروه‌های معلولین در جامعه تشکیل می‌دهند، مشکلاتی مانند عدم حمایت بیمه‌ها و تعرفه‌های پایین بسیاری از کاردرمانگران را راهی کشورهایی کرده است که از خدمات آنها استقبال می‌کنند. از سوی دیگر کرونا نیز موجب شد تا بر مشکلات این جامعه افزوده شده و حتی خطر تعطیلی مطب‌ها و مراکز کار درمانی به وجود آید.
محمدرضا اسدی، نایب رئیس انجمن علمی کار درمانی سپید، با اشاره به جایگاه کنونی کار درمانی در ایران اظهار کرد: «در زمینه بیمه که عمده‌ترین مشکل جامعه هدف مراجعه کننده به کار درمانی است. پوشش خدمات تنها برای 30 درصد جامعه هدف از طریق سازمان بیمه سلامت برقرار شده است. این افراد عمدتا تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند. البته این امیدواری وجود دارد که از طریق کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی دیگر بیمه‌های پایه مانند بیمه تامین اجتماعی و نیروهای مسلح را نیز پای کار آوریم.»
وی با بیان اینکه یکی از دغدغه‌های کاردرمانگران، شناسایی جایگاه این رشته در بین افراد نیازمند خدمات و مجامع دانشگاهی است، گفت: «کاردرمانی خوشبختانه در حال حاضر توفیقات مناسبی را کسب کرده است و در حال حاضر کاردرمانی ایران عضو رسمی فدراسیون جهانی است و خدمات آن مورد استقبال بسیاری از کشورهایی است که به این رشته اهمیت می‌دهند. این فدراسیون دانش‌آموختگان کاردرمانی ایران را بدون هیچ آزمونی به عضویت فدراسیون در می‌آورد چرا که سطح دانش کاردرمانگران ایرانی بالا بوده و امروزه از کشورهای مختلفی برای بهره‌گیری از خدمات این افراد به ایران سفر کنند. در بحران کرونا نیز که آموزش‌های مجازی کار درمانی در دستور کار قرار گرفته بود بسیاری از نیازمندان به این خدمات از کشورهای خارجی از خدمات مجازی کار درمانگران ایرانی بهره گرفتند.»
عضو هیئت رئیسه سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ در ادامه با بیان اینکه اگر راه‌کارهای مناسبی را داشته باشیم می‌توان به گسترش توریسم درمانی در رشته خدمات کاردرمانی امیدوار بود، اظهار کرد: «با توجه به تجربیاتی که در زمان کرونا به دست آوردیم می‌توانیم این بخش را گسترش داده و حتی می‌توان زمینه پذیرش دانشجویان و کار درمانگران را در دانشگاه‌های ایران فراهم کرده و هم اینکه کاردرمانگران ایرانی را برای ارائه کارگاه‌های آموزشی به کشورها خارجی اعزام کنیم.»
وی همچنین با اشاره به عدم استخدام کاردرمانگران در بخش‌های دولتی مانند وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی اظهار کرد: «بخش کمی از این افراد به استخدام درآمده‌اند اما با توجه به نیاز خدمات کاردرمانگری و فیزیوتراپی در بیمارستان‌ها، به استخدام این نیروها در مجموعه وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی نیاز زیادی وجود دارد.»
وی یادآور شد: «با جلسات متعددی که با روسای بیمارستان‌های خصوصی تهران زیر نظر معاونت فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی تهران بزرگ انجام داده‌ایم امیدواریم طی شش ماه آینده از خدمات کار درمانی در این بیمارستان‌ها بهره‌مند شویم. امیدواریم با جلسات مشترک با مسئولین وزارت بهداشت این خدمات را در مراکز دولتی داشته باشیم.»
اسدی به ذکر موانع کاردرمانی در ایران و مشکلات بیماران و توانخواهان در بهره‌گیری از این خدمات پرداخت و تصریح کرد: «۴۳۵۰ فارغ‌التحصیل رشته کاردرمانی در کشور حضور دارند که از این تعداد فقط ۳ هزار و ۳۰۰ نفر کارت نظام پزشکی را اخذ کرده و مشتاق انجام فعالیت‌های کلینیکی هستند. در خوش‌بینانه‌ترین حالت ۶۰ درصد افراد دارای کارت نظام پزشکی، خدمات کاردرمانی را انجام می‌دهند که از جمله دلایل عدم اشتغال ۱۰۰ درصدی این افراد، عدم بازار کار یا عدم استقبال و استخدام نهاد‌های مرتبط مانند وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی و وزارت آموزش و پرورش است. علی‌رغم اینکه امکان بهره‌گیری از خدمات کاردرمانی در کشور بسیار ناچیز است، بیشترین نیاز جامعه هدف یعنی افراد معلول، که ۹۰ درصد مراجعان کاردرمانی در کشور را تشکیل می‌دهند، به این خدمات ضروری است؛ لذا دولت باید اقداماتی را انجام دهد تا این بخش از خدمات توانبخشی در مراکز دولتی بیشتر شود.»
وی با تاکید بر استقبال کشورهای خارجی به ویژه کشورهای حوزه اسکاندیناوی از خدمات کاردرمانگران ایرانی، گفت: «همانگونه که اشاره شد حدود هزار نفر کارت سازمان نظام پزشکی را دریافت نکرده‌اند و حدس ما این است که این افراد مهاجرت کرده باشند. کشورهای دیگر نیاز به این خدمات را بیشتر احساس می‌کنند. این برای جامعه هدف ما نگران کننده است و اگر بتوانیم دغدغه این افراد را که تعرفه‌های نا عادلانه است برطرف کنیم مطمئنا این افراد نیز به فعالیت در داخل کشور رغبت پیدا می‌کنند.»
اسدی با اشاره به جمعیت یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفری معلول اظهار کرد: «براساس آمار سازمان بهداشت جهانی که ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت هر کشور را افراد دارای معلولیت‌های مختلف تشکیل می‌دهند، باید حدود ۱۰ میلیون نفر در کشورمان افراد دارای معلولیت‌های مختلف باشند؛ این تعداد معلول با حجم محدود مراکز کاردرمانی دولتی دچار مشکلات مختلفی می‌شوند. بر همین اساس این انتقاد به دولت وارد است که به رشته‌هایی که به این افراد استقلال می‌دهد کمترین توجه را می‌کند. این امر موجب صرف هزینه‌های زیادی برای خانواده‌ها شده است، چراکه عمده این افراد باید از کلینیک‌ها و مراکز خصوصی استفاده کنند. ضمن اینکه بخش زیادی از خدمات کاردرمانی تحت پوشش بیمه نیست. لذا بسیاری از معلولان ممکن است از خدمات کاردرمانی محروم شوند که همین امر منجر به افزایش معلولیت و فقر بیشتر می‌شود.»
نظرشما
آخرین اخبار