با کمبود پزشک در مناطق محروم، مردم برای دسترسی به خدمات پزشکی مجبور می‌شوند به مراکز استان‌ها و تهران سفر کنند.
شفاآنلاین>سلامت>در حالیکه دانشگاه آزاد اسلامی آمادگی خود را برای افزایش ظرفیت پزشک اعلام کرده اما هنوز این اقدام بی نتیجه باقی مانده است.به گزارش شفاآنلاین:در حالی روسای ۴۴ دانشکده پزشکی مدعی کمبود امکانات برای افزایش ظرفیت پزشکی هستند که درخواست تاسیس دانشکده‌های پزشکی جدید به دلیل تعارض منافع رسیدگی نمی‌شود. علاوه بر این، دانشگاه آزاد اسلامی هم آمادگی خود را برای افزایش ظرفیت پزشک اعلام کرده که آن هم بی نتیجه باقی مانده است.
سلامت جسمی و روانی از مهم‌ترین ابعاد وجودی هر فرد بوده و تأمین آن بر اساس اصل ۲۹ قانون اساسی از مهم‌ترین تعهدات حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران است؛ همچنین بر اساس بند ۶ و ۹ اصل سوم قانون اساسی دولت موظف به رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه، در تمام زمینه‌های مادی و معنوی است که یکی از این ابعاد سلامت بوده و یکی از ارکان نظام سلامت کشور هم پزشکان هستند.
در حال حاضر سرانه پزشک در ایران ۷/۱۱ است یعنی به ازای ۱۰ هزار نفر و یک‌چهارم کشور‌های اروپایی است. سرانه پزشک ایران در منطقه نیز از جایگاه مناسبی برخوردار نیست و از بین بیست‌وپنج کشور منطقه، در رتبه بیستم و پایین‌تر از کشور‌هایی مانند عربستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ترکیه قرار دارد.
با کمبود پزشک در مناطق محروم، مردم برای دسترسی به خدمات پزشکی مجبور می‌شوند به مراکز استان‌ها و تهران سفر کنند. صف طولانی دریافت خدمت و کاهش کیفیت خدمات پزشکی از دیگر تبعات کمبود پزشک است.
همچنین کمبود پزشک موجب بالارفتن آسیب پذیری نظام سلامت در بحران‌ها می‌شود. برای مثال کمبود پزشک در بحران کرونا موجب خستگی کادر درمان به علت فشار کاری بالا و نبود نیروی جایگزین شد. تعداد بالای شهدای مدافع سلامت به‌ویژه پزشکان گواهی بر این مدعاست.
سالمندی جمعیت؛ زنگ خطر بزرگ برای نظام سلامت
بر اساس پیش‌بینی‌ها جمعیت سالمند کشور تا ۲۰ سال آینده بیش حدود ۳ برابر خواهد شد. مطالعه سازمان بهداشت جهانی به‌وضوح نشان می‌دهد، بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان‌ها، پرفشاری خون، کاهش قدرت شنوایی، ضعف استخوانی عضلانی و اختلالات روانی، شیوع بالایی در بین سالمندان دارند.
افزایش جمعیت سالمند، از مهم‌ترین چالش‌هاى اقتصادى اجتماعی و بهداشتی در قرن بیست و یکم بوده و تبعات بسیارى به دنبال خواهد داشت. اهمیت تغییرات جمعیتی اخیر، تا حدی است که از سالمندی جمعیت به‌عنوان یک‌فوریت جهانی (Emergency Global) نام برده می‌شود. این مسئله نیاز به خدمات پزشکی را به‌شدت افزایش خواهد داد و درنتیجه کشور را با معضلات جدی در حوزه ارائه خدمات سلامت روبرو خواهد کرد.
بازنشستگی پزشکان؛ تشدیدکننده بحران کمبود پزشک
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برای جبران کمبود پزشک در کشور و بی‌نیازی از پزشکان خارجی، ظرفیت پذیرش رشته‌های پزشکی افزایش یافت و این روند در نیمه دهه ۶۰ به اوج خود رسید؛ اما پس از آن درحالی‌که هنوز مردم بسیاری از مناطق کشور از کمبود پزشک رنج می‌بردند به بهانه اشباع بازار شغلی پزشکان ظرفیت پذیرش به‌شدت کاهش یافت، تا حدی که حدود نیمی از پزشکان کنونی را فارغ‌التحصیلان دهه ۶۰ تشکیل می‌دهند که تا ۲۰ سال آینده به سن بازنشستگی خواهند رسید. بازنشستگی پزشکان در کنار طوفان سالمندی جمعیت، بحران کمبود پزشک را تشدید خواهد کرد.
با توجه به بحران کمبود پزشک در کشور، نمایندگان مجلس در جریان بررسی صلاحیت عین اللهی به عنوان وزیر پیشنهادی بهداشت، افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی را از مطالبات اصلی خود از وزیر پیشنهادی بهداشت عنوان کردند. عین‌اللهی نیز افزایش ظرفیت پذیرش رشته پزشکی و بومی گزینی را از مهم‌ترین برنامه‌های خود بیان کردند.
پس از آن تعدادی از روسای دانشکده‌های پزشکی با انتشار نامه‌ای نسبت به افزایش بی‌رویه ظرفیت پزشکی هشدار دادند. این افراد ادعا کردند که دانشکده‌های پزشکی بیشتر از توان خود دانشجو می‌پذیرند.
این در حالی است که مقایسه امکانات وزارت بهداشت اعم از دانشکده پزشکی و تخت بیمارستانی و همچنین بررسی آمار دانشجویان پزشکی پذیرفته‌شده در دانشگاه‌های علوم پزشکی طول زمان نشان می‌دهد که ادعا برخی روسای دانشکده‌های علوم پزشکی مبنی بر نبود امکانات و توانمندی برای افزایش ظرفیت پزشکی بی‌اساس است و وزارت بهداشت امکانات لازم برای افزایش ظرفیت را به‌اندازه کافی دارد.
برای مثال ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی در ۳ دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی در سال ۶۷ برابر با ۱۵۰۰ نفر بوده است و این مقدار در سال ۹۹ با وجود توسعه امکانات، تنها حدود ۷۰۰ نفر بوده است.
پس از نامه روسای دانشکده‌های پزشکی، وزیر بهداشت در دیدار با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، ضمن دفاع از افزایش ظرفیت پزشکی و برمی‌گزینی، افزایش ظرفیت پزشکی را موجب افزایش کیفیت ارائه خدمات پزشکی دانست.
رؤسای دانشکده‌های پزشکی در حالی از ناتوانی در توسعه آموزش پزشکی صحبت می‌کنند که به رغم پیگیری نمایندگان و مردم شهر‌های مختلف، با در خواست تاسیس دانشکده‌های جدید پزشکی در بسیاری از مناطق موافقت نمی‌شود. هم‌اکنون در ۶۸ دانشگاه علوم پزشکی سراسری ۵۳ دانشکده پزشکی وجود دارد و ۱۵ دانشکده امکان پذیرش دانشجوی جدید را دارند؛ همچنین محسن نفر، معاون علوم پزشکی دانشگاه آزاد نیز اخیراً آمادگی این دانشگاه را برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی اعلام کرد.
افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر
با توجه به دلایل گفته‌شده، افزایش ظرفیت پذیرش رشته پزشکی یک اقدام ضروری و اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. اما هم‌اکنون با وجود شرکت بیش از ۵۵۰ هزار داوطلب در کنکور تجربی تنها یک درصد در رشته پزشکی پذیرفته می‌شوند. در صورت ناکافی بودن امکانات دانشکده‌های پزشکی کنونی، می‌توان از ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی و ایجاد دانشکده‌های پزشکی جدید، برای توسعه آموزش پزشکی بهره برد. باید دید وزیر بهداشت فعلی، مطابق رویه وزرای سابق بهداشت پیش خواهد رفت یا با تغییر رویکرد، نسبت به افزایش ظرفیت پزشکی اقدام خواهد کرد.
نظرشما
آخرین اخبار