قربانیان بی‌پناه

یکی از جامعه‌شناسان و اساتید دانشگاه کابل که برای حفظ جانش از فاش نام او معذوریم، درخصوص وضعیت نابسامان مردم این کشور می‌گوید: در حال حاضر مردم افغانستان بین بد و بدتر گیر کرده‌اند، چراکه رانت و فساد مالی در دولت قبلی موج می‌زد و از طرفی امنیت در کشور وجود نداشت.

اما امروزه امنیت در کشور وجود دارد، چون همان افرادی که در دولت قبلی امنیت را برهم می‌زدند، امورات دولت را برعهده گرفتند. ولی با این حال تصمیمات دیوانه‌وار طالبان درخصوص عدم ادامه تحصیل دختران، نوع پوشش زنان، خانه‌نشینی زنان و ریش بلندکردن مردان همگان را کلافه کرده است. ملت مظلوم افغانستان در این بین گیر افتاده‌اند و جهانیان هم در مقابل این ظلم سکوت کردند. اگر دولت قبلی به دنبال کسب ثروت نبود، طالبان جرات نمی‌کرد این‌گونه کشور را به دست بگیرد. بنابراین سکوت ملت افغانستان به نشانه رضایت آنها نیست، چرا که آنها چاره‌ای جز سکوت ندارند. با این حال حداقل خون و خون‌ریزی کاهش پیدا کرده است.

وی افزود: وضعیت اقتصادی افغانستان در دولت قبلی بسیار بد بود. مردم حاشیه شهرها، روستاها و یا شهرهایی همانند هرات به قدری فقیر بودند که کلیه خود را برای لقمه‌ای نان به پایین‌ترین قیمت می‌فروختند تا بچه‌ها از گرسنگی تلف نشوند. کلیه‌فروشی در بین آنها زن و مرد و کودک و نوجوان نمی‌شناسد. چرا که در بیشتر خانواده‌ها این امر به نوعی وظیفه تلقی می‌شود. حال با ظهور طالبان مردم بیش از گذشته فقیر شده‌اند و یک لقمه نان خشک حق هر انسانی است، که امروزه این حق از مردم مظلوم افعانستان سلب شده است. زیرا کسب‌وکارهای بسیاری از بین رفته است. اساسا خانوارهای افغانستانی پرجمعیت‌اند، جمعیت آنها بین ۸ تا ۱۰ نفر است. این در حالی است که قیمت هر نان ۱۰ افغانی است، اگر هر یک از اعضای خانواده یک نان بخورد، حدود ۸۰ یا ۱۰۰ افغانی باید پرداخت شود. اگر در روز سه وعده غذایی نان بخوردند، ۲۴۰ یا ۳۰۰ افغانی باید هزینه کنند. در صورتی که حقوق یک کارگر روزانه۱۵۰ تا ۲۰۰ افغانی است. بنابراین حقوق یک کارگر کفاف نان خشک آنها را هم نمی‌دهد. به همین خاطر وعده غذایی بیشتر خانواده‌های افغانستانی نان خشک و چای است. کارگر افغانستانی توانایی پرداخت هزینه‌های آب، برق و دیگر مخارج رایج زندگی را ندارد. امروزه هم که طالبان به این کشور یورش برده‌اند، وضعیت اقتصادی مردم بدتر شده است. چون طی همین مدت کوتاه گرانی بیخ گلوی مردم را گرفته است. تمام اجناس از قبیل نان و چای که مصرف روزانه مردم است، ۳۰ درصد گران‌تر از قبل شده است. مردم افغانستان این روزها فقیرتر از قبل شده‌اند. آنها از کشورهای اسلامی انتظار داشتند به آنها کمک کنند ولی تاکنون هیچ کشوری دلش به حال مردم نسوخته است.

طالبان می‌گوید آمده تا مردم را به بهشت ببرد، این در حالی است که ما بهشتی را که طالبان در آن باشند نمی‌خواهیم. این روزها ملت افغانستان سر و پا درد هستند، چرا که اگر در دولت قبلی امنیت وجود نداشت حداقل نان بود تا شکم مردم سیر شود، ولی در حال حاضر با وجود امنیتی که از سوی خود برهم‌زدگان آن به وجود آمده یک لقمه نان هم پیدا نمی‌شود. ادارات که تعطیل شده‌اند، وضعیت کسب‌وکارهای آزاد هم خوابیده است. مردم افغانستان پیش از ورود طالبان وضعیت مالی خوبی نداشتند، حالا بدتر هم شده است. رنگ مردم به دلیل تغذیه بد زرد شده است. به نظرم اگر وضع به همین منوال پیش ‌رود، مردم افغانستان بر اثر سوءتغذیه جان می‌بازند. امروزه گدایان جدید به خیابان‌ها اضافه شده‌اند. ۹۰ درصد افغانستانی‌ها فقیرند و طی این مدت بیشترین صدمه را آنها دیده‌اند.

این استاد دانشگاه با اشاره به خبرهایی که در فضای مجازی درخصوص ازدواج دختران بالای ۱۲ سال با طالبان گسترش پیدا کرده، اظهار کرد: ابتدای امر باید بدانید که اعضای طالبان تنها افغانستانی نیستند، بلکه تعداد بیشماری از آنها پاکستانی و چینی هستند. به همین دلیل آنها را تشویق به جنگ می‌کنند تا بعد از پیروزی به عنوان غرامت دختران کم سن و سال را تصاحب کنند. البته دست آنها به دختران شهری نمی‌رسد ولی متاسفانه دختران مناطق روستایی یا جنگی همانند پنجشیر و مزار شریف را به عنوان غنائم جنگی می‌برند.

پشتو‌ها دختران دیگر قوم‌ها را براساس روایت حلال می‌دانند، در حالی که طالبانی‌ها معنای جهاد را نمی‌دانند و اسارت دختران از جهالت آنهاست. وگرنه چنین رعب و وحشتی در دل دختران افغانستانی نمی‌انداختند. چرا باید دختران افغان نگران این وضعیت باشند!؟ آنها باید همانند دیگر دختران هم سن و سال‌شان در دیگر کشورها به فکر تحصیل و بازی باشند. دنیا در مقابل این وحشی‌گری‌ها سکوت کرده است و این امر واقعا دردآور است.

این جامعه‌شناس درخصوص ممنوعیت ادامه تحصیل دختران در افغانستان گفت: طالبان سال‌هاست مخالف ادامه تحصیل دختران هستند. آنها به طور کلی بر این عقیده‌اند که زنان برای ازدواج و فرزندآوری به دنیا آمده‌اند. طالبان بر اساس تفکری که دارند، حقوقی برای زنان قائل نیستند. البته این امر در دنیای کشورهای اسلامی رایج است. با این حال طالبان اخیرا بیانیه‌ای درباره ممنوعیت تحصیل دختران صادر کردند. دختران تنها تا کلاس ششم حق تحصیل دارند و بس. در حالی که دختران افغانستانی بسیار با استعدادند و از اینکه دیگر نمی‌توانند به دانشگاه بروند ناراحت هستند. به نظرم دختران قربانی اصلی هجوم طالبان به افغانستان هستند. شوک‌های عصبی که به دختران وارد شده جبران‌ناپذیر است. امروزه دختران بر این تصورند که دختر بودن ضعف است. در این هیاهو تعداد زیادی از آنها از ترس طالبان دست به خودکشی زدند ولی در هیچ رسانه‌ای منتشر نشده است. چنین اتفاق‌هایی در قرن ۲۱ عمق جهالت طالبانی‌ها را نشان می‌دهد، چه‌بسا چنین اتفاق‌هایی در قرن پنجم هم رخ نداده بود. کشورهایی که دم از حقوق بشر می‌زنند الان کجا هستند!؟ من از جهانیان یک سوال دارم، ظلمی که بر مردم مظلوم افغانستان شد انسانی بود؟! ملتی را به حال خود رها کردید تا گرگ‌ها آنها را بدرند؟

این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه طالبان اجازه کار به زنان را نمی‌دهند، اظهار کرد: متاسفانه طالبان در حالی زنان را ممنوع کار و فعالیت اجتماعی کرده‌اند که نیمی از این زنان سرپرست خانوار هستند. نیمی از زنان بالاجبار کار می‌کردند تا شکم فرزندانشان را سیر کنند، نیمی دیگر دارای تحصیلات دانشگاهی و در ادارات مشغول بودند حالا تمام آنها بیکار شده‌اند. زنانی که فقیر بودند، امروزه برای لقمه‌ای نانی بر سر چهارراه‌ها گدایی می‌کنند یا مجبورند با جنگجویان طالبانی ازدواج کنند. اغلب این زنان شوهرانشان را در جنگ با طالبان یا انتحاری‌ها از دست داده‌اند. ۲۰ سال تلاش کردیم تا زنان و دختران جایگاه اصلی خود را در جامعه پیدا کنند، حالا با ظهور طالبان تمام این موفقیت‌ها به فراموشی سپرده شده و ما دوباره ۲۰ سال به عقب بازگشتیم. تمام این اتفاق‌ها در حالی رخ می‌دهد که دختران مقطع ابتدایی ما به سه زبان دنیا مسلط بودند. چگونه به آنها بگوییم باید در خانه بنشینید؟! زنان افغانستانی نه دست ستیز دارند، نه پای گریز؛ زندگی میلیون‌ها زن افعانستانی نابود شده است.

این استاد دانشگاه درخصوص آینده حکومت طالبانی‌ها گفت: براساس آن چیزی که ما در خیابان‌ها می‌بینیم، بعید می‌دانم طالبانی‌ها بتوانند بر مردم حکومت کنند زیرا دنیا به اندازه‌ای پیشرفت کرده که تفکرات پوسیده آنها به درد حکمرانی نمی‌خورد. طالبانی‌ها حتی از رو در رو شدن با مردم خجالت می‌کشند. چرا که سر و وضع درست و حسابی ندارند. ظاهر آنها بسیار وحشتناک است. از قضا دستور دادند تمام مردان ریش‌های خود را بلند کنند تا ظاهری شبیه به آنها پیدا کنیم. موضوعی که منجر به ناراحتی بسیاری از مردان افغانستانی شده است. مردم عادی سعی دارند شبیه طرفداران طالبان به نظر برسند تا مورد بازخواست قرار نگیرند. ولی مگر با زور می‌شود بر ملتی حکمرانی کرد!

وی درخصوص آینده ملت افغانستان عنوان کرد: همان‌طور که پیش‌تر گفتم ۹۰ درصد از ملت افغانستان فقیر هستند و آنچنان آنها گرسنه‌اند که توان مبارزه با طالبان را ندارند. آنها در چاهی سقوط کرده‌اند که هیچ منجی برای نجات آنها وجود ندارد. حتی جبهه مقاومت هم توانایی مبارزه با طالبان را ندارد. چرا که جنگ با طالبانی‌ها که تمام مهمات آمریکایی‌ها را غصب کرده‌اند شوخی نیست. جبهه مقاومت اسلحه و مهمات ندارد. بعید می‌دانم چهار نفر با دست خالی بتوانند کشور را از دست طالبان نجات دهند. اما اگر وضعیت مردم از این وخیم‌تر شود با وجود اسلحه‌هایی که در هر خانه‌ها پیدا می‌شود بالاخره اتفاق‌های خوبی رخ می‌دهد، به اصلاح هر کسی که به تنگ بیاید به جنگ می‌رود. بنابراین ملت افغانستان در پایان کار مجبورند آستین‌ها را بالا بزنند و حقشان را از طالبان بگیرند. از سوی دیگر مردم دل خوشی از جبهه مقاومت ندارند و متاسفانه رسانه‌ها احمد مسعود را بزرگ کردند زیرا همین شاه احمد مسعود و ربانی باعث به وجود آمدن طالبان شدند. همان دوران بین مجاهدین درگیری بر سر قدرت به وجود آمد که در آن هیاهو پاکستانی‌ها از فرصت استفاده کردند و طالبان را به وجود آوردند وگرنه طالبانی‌ها سواد ندارند وقتی سواد نداشته باشند، استقلال فکری و مالی هم نخواهند داشت. وقتی یک انسان نمی‌تواند به ظاهر خود‌ش برسد چگونه ادعا کند می‌تواند یک کشور را اداره کند!؟‌ ای‌کاش مثل آلمان معادن نداشتیم، ما به این آتش می‌سوزیم.