قطعا الان که واردات واکسن و تولید آن در داخل شتاب گرفته است، مشخص میشود که در دولت گذشته کارشکنیها و بیرغبتیهایی در برخی زمینهها وجود داشته است
شفاآنلاین>سلامت> درخواستها از قوه قضائیه درباره تحقیق و تفحص درخصوص واردات واکسن کرونا بالا گرفته است. علی خضریان، نماینده تهران و سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس طی یادداشتی در یکی از روزنامههای اصولگرا، مقامات دولت قبل از جمله مدیران وزارت بهداشت و درمان و سازمان نظام پزشکی کشور را به سیاسی کردن مسئله واردات واکسن متهم کرده است و از دادستان کل کشور خواسته است که این مسئله را پیگیری کند.
به گزارش شفاآنلاین: حجتالاسلام موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی نیز پیشنهاد مشابهی درخصوص تفحص از عدم واردات واکسن در دولت قبل مطرح کرده است. او گفته لازم است تا مجلس درباره روند واردات واکسن و داروهای کرونا در دولت گذشته تحقیق و تفحصی داشته باشد. غضنفرآبادی با اشاره به اینکه در دولت گذشته برخی وارد نشدن واکسن کرونا را به FATF ربط میدادند، میافزاید: قطعا الان که واردات واکسن و تولید آن در داخل شتاب گرفته است، مشخص میشود که در دولت گذشته کارشکنیها و بیرغبتیهایی در برخی زمینهها وجود داشته است.
در حالیکه خبرها در رسانههای ایران چه اصلاحطلب و چه اصولگرا از ادامه روند کاهشی آمار کرونا همزمان با تشدید سرعت واکسیناسیون حکایت میکند و از وضعیت واکسیناسیون کشور تحت عنوان «واکسنِ سریع و فوری و انقلابی» و «گام تحولی در کنترل کرونا» یاد میشود، شواهد از آغاز پیک ششم بیماری این بار در استانهای شمالی کشور خبر میدهد.
اکنون روند کرونا در استان مازندران افزایش معناداری بعد از یک هفته روند کاهشی تعداد ابتلا و مرگ روزانه پیدا کرده است. از طرفی، سرعت واکسیناسیون در کشور به این دلیل شدت یافته است که جبرانی برای عقب افتادگی 200روزه کشور از برنامه واکسیناسیون جهانی باشد. اینکه تعداد مبتلایان و مرگها علیرغم واکسیناسیون کاهش پیدا نمیکند یا کشور به طور متوالی گرفتار موجها و پیکهای متعدد بیماری میشود به این دلیل است که اولا شتاب واکسیناسیون دیرهنگام بوده است و ثانیا واکسنهای وارداتی به کشور مخصوصا واکسن سینوفارم و واکسن ایرانی موجود روی گونههای دلتا و لامبدا تاثیرگذاری کمی خواهند داشت.
در حال حاضر حتی کشورهای دنیا که واکسنهای معتبر خارجی از نوع فایزر و مدرنا تزریق کردهاند گرفتار ویروسهای جدیدتر کرونا شدند و در حال تزریق دز سوم و برنامهریزی برای دز چهارم هستند. بنابراین در ایران بعد از پایان واکسیناسیون و تزریق کامل دو دز واکسن باید به فکر واردات دز سوم و چهارم واکسن به کشور بود.در حالی، نادر توکلی، معاون درمان ستاد کرونا اعلام داشته برنامه واکسیناسیون در ایران حداقل باید تا ۲ سال آینده انجام شود و در واقع بین ۶ تا ۹ ماه یک بار، کل کشور باید واکسینه شوند، که تاکنون دز یادآور و تقویتی برای واکسنهای چینی و ایرانی استفاده شده در کشور تعریف نشده است. طبق اعلام معاون فنی گمرک ایران، ارزش حدود ۴۹.۸میلیون دز واکسنی که تاکنون وارد کشور شده حدود ۴۲۱میلیون دلار است و با توجه به کیفیت ایمنیزایی واکسنهای وارداتی به کشور و واکسنهای داخلی به نظر میرسد کشور از نظر پیدایش ایمنی جمعی در جمعیت کشور با چالشهای جدی در آینده مواجه شود و مجبور به صرف هزینه دوباره و این بار درخصوص واردات واکسنهایی به کشور شود که دز سوم و دز چهارم و دزهای تقویتی برای آن تعریف شده باشد.
واکسنهای فعلی هم که این روزها مورد استفاده قرار میگیرند امکان ترکیب با واکسنهای فایزر و مدرنا و آسترازنکا در آینده را نخواهند داشت و لاجرم میباید واکسیناسیون را تجدید کرد. بنابراین با توصیفی که از شرایط واکسیناسیون در کشور رفت، باید وضعیت کشور درخصوص کیفیت واکسنهای وارداتی و داخلی راستیآزمایی شود و تمامی جمعیت واکسینه شده و واکسینه نشده را تحت نظر داشت و سپس صحبت از بازگشاییها به ویژه مدارس و دانشگاهها کرد.ایران نخستین کشور دنیا از نظر آلودگی به کرونا و ابتلا و فوت از نظر جمعیت است. طی دو هفته واردات واکسن به کشور حتی واکسن آسترازنکا که ایمنیزایی بالاتری داشته و میتواند در مقابل سویههای جدید ویروس موثرتر عمل کند به قدر کافی وارد نشده است، به طوری که اکنون مردم و گروههای هدف واکسیناسیون ساعتها در صف میمانند، سپس به آنها اعلام میشود که واکسن آسترازنکا موجود نیست.
در همین حال؛ علیرضا زالی، فرمانده عملیات ستاد مقابله با بیماری کرونا، واردات واکسن فایزر از کشورهایی جز آمریکا را بلامانع عنوان کرده است و پیشتر هم ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، وعده تامین منابع پولی داخلی برای واردات واکسنهای فایزر و مدرنا را داده بود. بخش خصوصی در اتاق بازرگانی ایران نیز از رفع مشکلات واردات چنین واکسنهایی به کشور خبر داده بود. اما پس از این وعدهها و قول و قرارها، ناگهان واردات واکسنهای فایزر و مدرنا به واردات واکسنهای چینی تغییر جهت میدهد و خبری هم از وعدههای بخش خصوصی درباره واکسنهای فایزر و مدرنا منتشر نمیشود.
کریم همتی، رئیس جمعیت هلال احمر درباره واردات واکسن چینی به ایران گفته: «این واکسنها را بدون واسطه و با قیمت ۹ دلار به ازای هر دز، از کارخانه اصلی تهیه میکنیم.» او اضافه کرد: واکسنهای سینوفارم وارد شده از چین، «تولید پکن» است. اظهارات این مقام هلال احمر در حالی است که مشاهدات و شنیدهها حکایت از واردات محمولههای واکسن چینی تحت نام «حیات واکس» از کشور امارات متحده عربی و ابوظبی بوده است.
کریم همتی، رئیس جمعیت هلال احمر در ایران همچنین اظهار داشته که ۱۰ میلیون دز واکسن تا آبان ماه برای گروه دانشآموزان وارد کشور خواهد شد. بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت و درمان هم قول داده است تا با واردات ۱۳ میلیون دز واکسن ظرف دو هفته آینده، واکسیناسیون دانشآموزان، آغاز، تا مدارس کشور بازگشایی شوند. تمامی این اظهارات در صورتی است که درخصوص واکسن کودکان و نوجوانان و دانشآموزان نباید عجله کرد؛ حتی سازمان غذا و دارو آمریکا درباره شرکت فایزر که تولیدکننده واکسن مورد تایید سازمان بهداشت جهانی و ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا و خاورمیانه است، اعلام کرده که تجويز واکسن کرونا در مورد کودکان به دلیل احتمال ایجاد عوارض جنبی باید حداقل به مدت دو ماه تحت نظر قرار گیرد.اما اینکه عنوان شده است دولت تازه نفس با پرهیز از نگرش سیاسی به مقوله سلامت مردم، در تامین واکسن گل کاشته است و ناگهان عدهای با پیش کشیدن اسامی چون محمدرضا ظفرقندی، رئیس وقت سازمان نظام پزشکی و حسن روحانی، رئیس جمهور سابق، و طرح «واکسن سیاسی» خواستار ورود دادستانی به پروژه واکسیناسیون میشوند، جای تعجب دارد. قطعا روحانی این توانایی از نظر سیاسی و اقتصادی را داشته که واکسن چینی وارد کند، اما بنا به ملاحظات خاصی حتی به بهای مرگ بیماران، تن به این اقدام نداده است. روحانی میتوانست مثل امروز با یک تلفن نسبت به واردات میلیونها دز واکسنهای فایزر و مدرنا و آسترازنکا به کشور اقدام کند، اما عدهای در وزارت بهداشت و درمان و ستاد ملی کرونا با توجیه تحریمهای واکسنهای انگلیسی و آمریکایی این اجازه را به او نمیدادند. سازمان نظام پزشکی نیز همواره بر تهیه واکسن معتبر از هر طریق ممکن تأکید داشته و تامین واکسن باکیفیت و نجات جان مردم و سلامت جامعه را مقدم دانسته است.در پایان تاکید مینماید؛
جناحی که امروز در قدرت به سر میبرد و محموله پشت محموله اقدام به واردات واکسن میکند باید به سوالات و ابهامات مهمی که در افکار عمومی نقش بسته است پاسخ دهد. اینکه اولا مشخص شود آیا واکسنهای چینی وارد شده به کشور با کیفیت 500 میلیون دز واکسن سینوفارم استفاده شده در چین برابری میکند؟ اگر چنین است؛ قبل از تهدید مردم به تزریق اجباری واکسن و محروم ساختن بخشی از جامعه از خدمات عمومی به علت نداشتن کارت واکسیناسیون، باید جزئیات قراردادها و شناسنامه واکسنهای وارداتی منتشر شود تا متخصصین و کارشناسان مستقل و غیردولتی قادر به راستیآزمایی و اعتبارسنجی واکسنهای وارداتی باشند. ثانیا قبل از پرداختن به کاهش آمار مبتلایان و تعداد مرگ و میرها در کشور به علت واکسیناسیون جمعیت، باید دادهها و آمار خام بیماری کرونا از حالت محرمانه خارج شود تا بهتر بتوان در این مورد قضاوت کرد. ثالثا درپی ورود دادستانی به پرونده «واکسیناسیون سیاسی» و پرداختن به این نکته که منازعه بر سر قدرت و ثروت باعث اخلال در نظام سلامت و تاخیر در واکسیناسیون عمومی کرونا در کشور شده است، باید معلوم شود که آیا روحانی درباره انگیزه خود درخصوص جلوگیری دولتش از واردات واکسن، ناگفتههایی داشته است که به لحاظ امنیتی مصلحت نمیدانسته است مطرح کند؟ آنچه مسلم است؛ درباره واردات و تولید و مصرف واکسن تنها خط قرمز بایستی کیفیت واکسن و سلامت مردم باشد و نه کمیت واکسن و رکوردشکنی تا سر حد رتبه دوم و اول جهانی در شتاب تعداد واکسیناسیون! بنابراین بدون پاسخ به این پرسشها و ابهامات، میتوان منتظر نزول شأن و اعتبار فرآیند فعلی واکسیناسیون و تبعات اسفبار آن برای آینده کشور بود.محمدرضا محبوبفر (کارشناس حوزه سلامت)/ روزنامه همدلی