اورژانس را می‌توان خط مقدم درمان بیماران مبتلا به کرونا دانست. این روزها شاهد وخیم شدن اوضاع در اغلب مراکز اورژانس هستیم. برخی از کارشناسان و متولیان سلامت تاکید دارند که اورژانس‌ها بسیار فراتر از توان و ظرفیت خود در حال خدمت به بیماران است
شفاآنلاین>سلامت> اورژانس بیمارستان‌ها با چند برابر ظرفیت خود در حال پذیرش بیماران هستند
به گزارش شفاآنلاین: در 18 ماه اخیر که کرونا همه مناسبات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی کشور را دگرگون کرده است، هرگز تا این حد در بحران عمیق کرونا گرفتار نبودیم. موج پنجم کرونا، بی‌رحمانه در حال درو کردن بیماران است و سویه دلتا دیگر پیر و جوان هم نمی‌شناسد. در وضعیتی که برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند آمار فوتی‌های کرونا حتی به حدود هزار نفر در روز هم برسد، در این شرایط بحرانی، اورژانس بیمارستان‌ها در سخت‌ترین شرایط قرار دارند.
اورژانس را می‌توان خط مقدم درمان بیماران مبتلا به کرونا دانست. این روزها شاهد وخیم شدن اوضاع در اغلب مراکز اورژانس هستیم. برخی از کارشناسان و متولیان سلامت تاکید دارند که اورژانس‌ها بسیار فراتر از توان و ظرفیت خود در حال خدمت به بیماران است. درواقع اغلب مراکز اورژانس، بسیار بیشتر از ظرفیت بستری خود در حال پذیرش بیماران هستند. صاحبنظران سلامت هشدار می‌دهند که این شرایط نمی‌تواند به شکل بلندمدت ادامه داشته باشد، زیرا ظرفیت مراکز اورژانس و توان نیروی انسانی فعال در این بخش، محدود است و نمی‌تواند پاسخگوی سیل روزافزون مراجعات به مراکز اورژانس باشد.
خسرو صادق نیت، رئیس مجتمع بیمارستانی امام خمینی هم به اوضاع حاد مراکز اورژانس بیمارستان‌ها اشاره کرد و گفت: «در حال حاضر در اورژانس بیمارستان‌ها دو برابر ظرفیت، بیمار خوابیده و در اورژانس دومی هم که تاسیس کردیم و باید ۱۰ تخت داشته باشد بالای ۲۰ نفر بیمار در خود جای داده است. هنوز هم شاهد مراجعه مردم هستیم. بخش‌های بیمارستان هم همگی پر هستند. تعداد زیادی از بیماران هم منتظر ICU هستند.»
صادق نیت این حجم از مراجعان و بستری‌ها در سال‌های اخیر را بی‌سابقه عنوان کرد و افزود: «این در حالی است که بسیاری از بیماران را پس از تزریق دارو به منزل می‌فرستیم، در غیر این صورت بیمارستان امام خمینی نیازمند هزار و ۲۰۰ تخت اضافه بود. همچنین در شرایط کنونی، ترس از کرونا هم کمتر شده و این موضوع سبب شده تا بیماران غیرکرونایی به بیمارستان‌ها مراجعه کنند و پیگیر بیماری خود شوند.»
او تاکید کرد: «هر اقدامی که بتواند سبب کاهش انتشار ویروس شود می‌تواند در کاهش لزوم ارجاع مردم به بیمارستان‌ها موثر باشد. حتی اگر تعطیلی هم با هدف کاهش دورهمی و کاهش شیوع و انتقال کرونا صورت بپذیرد می‌تواند موثر باشد. طبق پیش‌بینی‌های قبلی و بر اساس شرایط کشور در دو هفته گذشته، می‌دانستیم که تعداد بیماران افزایش پیدا خواهد کرد، زیرا نیاز مردم به بیمارستان و بستری شدن بیشتر شده بود. با افزایش نیاز به بستری، نیاز به تخت ویژه و آی‌سی‌یو هم بیشتر خواهد شد.»
صادق نیت گفت: «از آنجا که جواب تست «پی‌سی‌آر»در ۳۰ تا ۴۰ درصد موارد منفی کاذب می‌شود، بنابراین اگر نتیجه تست ما مثبت باشد یعنی مبتلا هستیم. اگر هم منفی شود باز هم باید به علائم رجوع کنیم. این علائم هم باید بر اساس نظر پزشک معتمد هر اداره‌ای شناسایی و اعلام نظر شود. در حال حاضر دیگر سرماخوردگی و آنفلوانزا نداریم و هر چه هست کرونا است. پس اگر کسی علامتی داشت بهتر است با مشورت پزشک، خود را قرنطینه کند.»
در موج پنجم کرونا با افزایش چشمگیر آمار مراجعه به اورژانس‌ها مواجه هستیم. پزشک متخصص طب اورژانس باید این گروه از بیماران بدحال را به وضعیت باثبات برساند. در دوران کرونا، مسئولیت و حجم وظایف متخصصان طب اورژانس نیز چند برابر شد.
بهروز هاشمی، متخصص طب اورژانس، به گوشه‌ای از مشکلات متخصصان طب اورژانس در دوران کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: «فشار کاری در مراکز اورژانس در دوران کرونا، بسیار بالاست. تسهیلات و امتیاز خاصی هم برای متخصصان طب اورژانس که در دوران مقابله با کرونا فعال بوده‌اند، تعلق نگرفته است. یعنی با وجود مسئولیت خطیر متخصصان طب اورژانس در دوران کرونا، حمایت مشخصی از این نیروها صورت نگرفته است.»
او یادآور می‌شود: «نظام تعرفه‌گذاری برای خدمات طب اورژانس نیز ناعادلانه است. مثلا تعرفه خدمات طب اورژانس با این حجم از اضطراب و فشار کار با تعرفه پزشکی که کار اورژانسی انجام نمی‌دهد و اضطراب کاری چندانی ندارد، کاملا یکسان است. مساله دیگر این است که مشاوره طب اورژانس با تعرفه ویزیت این خدمات نیز یکسان دیده می‌شود. یعنی اگر مثلا به من زنگ بزنند و تحت عنوان مشاور طب اورژانس به بالین بیمار بروم، اوضاع تعرفه به گونه‌ای است که متخصص طب اورژانس باید مبلغی هم روی آن بگذارد تا هزینه رفت‌و‌آمدش را پرداخت کند.»
او ادامه می‌دهد: «یعنی اگر متخصص طب اورژانس به عنوان مشاور به بالین بیمار اورژانسی برود، باید مبلغی هم از جیبش پرداخت کند. به همین دلیل نیز خیلی اوقات، متخصصان طب اورژانس این مشاوره‌ها را نمی‌پذیرند. نتیجه این اتفاق هم این می‌شود که آمار مرگ و میر در بخش اورژانس بالا می‌رود.» هاشمی تصریح می‌کند: «اتفاق بسیار تلخی که افتاده این است که برخی از دستیاران طب اورژانس در نیمه راه، تحصیل را رها می‌کنند، زیرا می‌بینند که سختی کار آنها با درآمدی که کسب می‌کنند، تطابق ندارد. نبود آینده شغلی روشن باعث شده است که خیلی از پزشکان به فکر مهاجرت باشند. حتی دانشجویان پزشکی که در کلاس درس من حضور دارند و به آنها تدریس می‌کنم، خیلی از آنها در حال خواندن زبان آلمانی برای ادامه تحصیل در خارج از کشور هستند، زیرا به این نتیجه رسیده‌اند که آینده شغلی روشنی در انتظارشان نخواهد بود.»
همچنین بابک مهشیدفر، متخصص طب اورژانس هم نسبت به خطر کمبود متخصص طب اورژانس در آینده‌ای بسیار نزدیک هشدار می‌دهد و می‌گوید: «به دلیل اینکه آینده شغلی متخصصان طب اورژانس، مبهم و تاریک است، شاهد هستیم که روز به روز تعداد دستیاران طب اورژانس کمتر می‌شود. نبود استقبال نسبت به تحصیل در طب اورژانس، حتی در کیفیت آموزش هم تاثیر گذاشته است. مثلا اگر ببینیم که یک دانشجوی دستیاری طب اورژانس، صلاحیت علمی یا اخلاقی تحصیل در این رشته را ندارد، نمی‌توانیم براحتی او را اخراج کنیم، چون اگر بخواهیم سختگیرانه برخورد کنیم، دیگر دانشجوی دستیاری طب اورژانس باقی نمی‌ماند که بخواهد در کشور خدمت کند. به همین دلیل گاهی مجبوریم با مدارای بیشتری برخورد کنیم که با کمبود متخصص طب اورژانس مواجه نشویم.»
او تاکید می‌کند: «الان برخی افراد که وارد رشته طب اورژانس می‌شوند، صرفا به دلیل افزایش حقوق بازنشستگی به تحصیل در این رشته می‌پردازند. این رشته نیاز به نیروی جوان و باانگیزه دارد، اما به دلیل خالی بودن ظرفیت‌ها، گاهی یک پزشک با سن بالا که مثلا پنج سال به پایان بازنشستگی‌اش باقی مانده است، وارد رشته طب اورژانس می‌شود تا فقط حقوق بیشتری در دوران بازنشستگی دریافت کند.»
او بر این باور است که تداوم وضع فعلی، طب اورژانس را به قهقرا می‌برد و باعث می‌شود که جایگاه طب اورژانس در نظام سلامت، سال به سال افت کند. این استاد دانشگاه خاطرنشان می‌کند: «الان علاوه بر مهاجرت دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دوره پزشکی عمومی، برخی دستیاران طب اورژانس هم کار را رها کرده‌اند و به مهاجرت فکر می‌کنند. در همین چند سال اخیر، تعداد قابل توجهی از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها که به دستیاران طب اورژانس آموزش می‌دادند، از کشور رفتند. اینها دردهایی است که متاسفانه روز به روز در حال عمیق‌تر شدن است و اگر تدبیر درستی نشود، وضعیت طب اورژانس در کشور بسیار ناگوارتر خواهد شد.»
اوضاح حاد در مراکز اورژانس پیش‌بیمارستانی
موج پنجم کرونا فقط بخش‌های اورژانس بیمارستانی را به سمت بحران نکشانده، بلکه با تشدید موج پنجم کرونا، فشار کاری در مراکز اورژانس پیش‌بیمارستانی هم چند برابر شده است.
در پیک‌های گذشته کرونا، بسیاری از نیروهای اورژانس به کرونا مبتلا شدند و برخی از این نیروها نیز جان باختند. حال با توجه به شیوع موج پنجم کرونا در سراسر کشور، دوباره روزهای پرتنش و شلوغ در بخش فوریت‌های پزشکی آغاز شده است. این روزها افزایش چند برابری فشار کاری، کمبود نیروهای انسانی و افزایش تعداد ماموریت‌ها در دوران کرونا، موجب فرسودگی شدید نیروهای اورژانس شده است. بسیاری از فعالان بخش اورژانس پیش بیمارستانی و کارشناسان سلامت تاکید دارند که کمبود نیروی انسانی در اورژانس، آسیب‌های زیادی را به دنبال دارد. کمبود نیرو در این بخش حیاتی علاوه بر اینکه موجب تشدید فرسودگی کادر اورژانس می‌شود، می‌تواند کیفیت ارائه خدمات اورژانسی را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
صابریان تاکید کرد: «هم‌اکنون بیشترین مشکل اورژانس تهران کمبود نیروی انسانی است. در صورتی که تعداد نیروی انسانی افزایش پیدا کند، می‌توانیم مدت زمان رسیدن به بالین بیمار و مصدومان را کاهش دهیم. اگر تعداد نیروی انسانی اورژانس در سایر کشورها را در شهر های مشابه با جمعیت مشابه مقایسه کنیم، متوجه این کمبود نیرو می‌شویم. کمبود نیروی مرکز اورژانس تهران حدود ۵٠ درصد است.» همچنین او گفت: «هر روزی که شروع به فعالیت می‌کنیم امیدواریم که شاهد مصدومان و بیماران کمتری باشیم. علاوه بر این سعی اورژانس بر این است که مدت زمان رسیدن بر بالین افراد کاهش پیدا کند. امیدواریم هم خدمات بیشتری به شهروندان ارایه کنیم و هم زمان این اقدامات در مدت زمان کوتاه‌تری صورت گیرد. هم اکنون اولویت مرکز اورژانس تهران، افزایش خدمات و کاهش زمان است که برای تحقق این امر نیاز است هم تعداد پرسنل افزایش پیدا کند و هم تعداد پایگاه‌ها. در هر حال، باید در کنار پرسنل اورژانس حضور داشت تا کمی و کاستی‌های این شغل را دانست.»
صابریان تصریح کرد: «تعداد ماموریت‌های اورژانس در حوزه کرونا بالاست و نیازمند بودجه بیشتری هستیم. نیروهای ما به صورت ۲۴ ساعته در خدمت‌رسانی هستند و ساعت کاری آنها بسیار بالا رفته است. با توجه به آنکه به بیماران قرنطینه خانگی هم خدمات می‌دهیم، این موضوع باعث شده تعداد خدمات بالاتر برود و نیازمند ناوگان بزرگتری باشیم.» او یادآور شد: «مدت‌ها است که در بخش فوریت‌های پزشکی به‌خصوص در اورژانس تهران با مشکل کمبود نیروی انسانی مواجهیم. الان با ۵۰ درصد نیرویی که طبق استاندارد باید داشته باشیم در حال خدمات هستیم. ماموریت‌های اورژانس پیش بیمارستانی شامل سکته‌های قلبی و مغزی و تروماها و تصادف‌ها همچنان وجود دارد و با وجود کرونا، بار اضافه‌ای به اورژانس تحمیل شد. در نتیجه هم به آموزش بیشتر و هم به کار بیشتر در اورژانس نیاز داشتیم. انتقال بین بیمارستانی هم به اورژانس پیش بیمارستانی محول شد و این در حالی است که این کار قبلا توسط خود دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام می‌شد.»
با توجه به اینکه به گفته کارشناسان، پاندمی کرونا در کشور به این زودی‌ها تمام نخواهد شد، رفع مشکل کمبود نیرو در بخش‌های اورژانس، بسیار ضروری است. جذب نیرو در این بخش می‌تواند روند خستگی و فرسودگی مفرط در بین این گروه از کادر درمان را اندکی متوقف کند.
نظرشما
آخرین اخبار