زنگ خطری برای صنعت پخش دارو

ابوذر پرهیزکاری ادامه داد: در صنعت دارو، سیستم پخش دارای یک جایگاه قانونی است؛ یعنی قانون به تولیدکننده اجازه نمی‌دهد کالای خود را مستقیما به داروخانه‌ها عرضه کند و باید محصول در سیستم پخش توزیع شود. در کنار این جایگاه قانونی، باید الزاماتی هم توسط شرکت‌های پخش رعایت شود که یکی از این الزامات نحوه صحیح نگهداری دارو است. دما و رطوبت مناسب و ذخیره مناسب محصول از موضوعات مهمی هستند که اصول آنها باید رعایت شود و ضروری است کالایی که با کیفیت مناسب توسط تولیدکننده یا واردکننده به بازار عرضه می‌شود، با همان کیفیت مناسب توسط شرکت‌های پخش به دست مصرف‌کننده نهایی برسد؛ زیرا اگر دارو با کیفیت خوب تولید شود، اما در کانالی غیراستاندارد توزیع شود، طبعا کیفیت دارو ممکن است از بین برود و حتی کالا در کانال‌های غیررسمی عرضه شود.

وی در ادامه صحبت‌های خود به استانداردهای توزیع دارو در ایران اشاره ‌کرده و معتقد است این استانداردها به رده‌بندی‌های جهانی نزدیک است و قوانین، آیین‌نامه‌ها و... بر اساس الزامات سازمان جهانی بهداشت طراحی و اجرا می‌شوند و انبارها، کنترل‌کننده‌های دما و رطوبت، سیستم‌های توزیع‌کننده و... همگی از استاندارد بالایی برخوردار هستند.

به گفته مشاور اجرایی و مدیر آموزش و تعالی سازمانی شرکت بهستان پخش خوشبختانه از منظر نرم‌افزاری نیز کشور در شرایط خوبی است؛ ولی در گیر و دار بستر نرم‌افزار یعنی اینترنت و شبکه‌های مرتبط است که هرچند در مقایسه با گذشته بهتر شده، اما هنوز تناسب لازم را با کشورهای پیشرفته دنیا ندارد. به عقیده وی امروزه در همه استان‌های کشور شاهد رشد سیستم‌های ارتباطی هستیم و نرم‌افزارهای پخش، همگی تحت وب اجرا می‌شوند و همه فعالیت‌ها به صورت آنلاین و در لحظه انجام می‌شود. نکته دیگر اینکه تمام نرم‌افزارهای موجود یکپارچه هستند و از فروش، انبار و مالی همگی به هم پیوسته‌اند که این مورد جزو الزامات پخش محسوب می‌شود.

به گفته وی، یک نکته مهم این است که در صنعت پخش باید به سمت کاهش قیمت تمام شده و حفظ کیفیت در حد بالای خود حرکت کنیم. ما نمی‌توانیم از کیفیت محصول کم کنیم تا هزینه‌های خود را کاهش دهیم و باید به سمت کاهش هزینه‌ها به عنوان مثال در حوزه مصرف انرژی- به عنوان یکی از عوامل مهم هزینه تمام‌شده- حرکت کنیم. برای این منظور، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های جدید در حوزه حمل‌ونقل هستیم.

حال باید به این مسائل، حجم سنگین مطالبات شرکت‌های پخش از دولت که حدود ۵هزار میلیارد تومان است نیز اضافه شود. نکته جالب توجه این است که اگر بازار کل دارویی کشور ۳۰هزار میلیارد تومان باشد، یک‌ششم آن در حال حاضر در دست دولت بلوکه شده است.

به گفته وی اگرچه نرخ تورم، سرمایه‌گذاری در همه صنایع را از خود متاثر می‌سازد، اما صنعت پخش که با حاشیه سود فوق‌العاده کمی روبه‌رو است، بیش از هر صنعتی در فهرست خروج سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. برخی از سرمایه‌گذاران این صنعت، در بخش‌های مختلف دیگر نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ در نتیجه مقایسه این وضعیت باعث می‌شود سرمایه‌گذار اولا سرمایه خود را از بازار سلامت خارج کند و اگر به هر دلیلی در این حوزه باقی بماند، پروژه توسعه‌ای خود را متوقف کند.

به گفته وی در سال‌های اخیر که ارز دارو ارزان نگه داشته شده است، رشد سرمایه‌گذاری در صنعت پخش نیز به حداقل خود رسیده که بعدها کشور را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد؛ زیرا صنعت دارو صنعتی پویا است و به سرعت با تغییر و تحولاتی روبه‌رو می‌شود که این تحولات نیازمند توسعه صنعتی و جذب سرمایه هستند و توجیه‌ناپذیر بودن سرمایه‌گذاری در این صنعت، کشور را از دانش روز عقب نگه می‌دارد.

به عقیده وی مشکلات حوزه دارو و به خصوص صنعت پخش ایران در شرایطی سرمایه‌گذاری در این صنعت را با چالش روبه‌رو کرده است که اصرارها به دولت برای اصلاح روش‌های قیمت‌گذاری و تعیین حاشیه‌های سود به هیچ‌جایی ختم نمی‌شود. پرهیزکاری ادامه داد: دولت با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به ظاهر یارانه‌ای را در اختیار تولید دارو قرار می‌دهد، اما رانت زیادی ایجاد می‌کند که یکی از نتایج آن قاچاق معکوس است. کشور ما امروز تامین‌کننده بخش زیادی از داروی موردنیاز کشورهای منطقه است که با قیمت‌های نازل آن را تهیه می‌کنند؛ درحالی که اگر قیمت ارز آزاد بود، هم از مصرف بی‌رویه دارو جلوگیری می‌شد و هم جلوی قاچاق دارو گرفته می‌شد.

مشاور اجرایی و مدیر آموزش و تعالی سازمانی شرکت بهستان پخش می‌گوید: بهستان پخش سهمی حدود ۴ تا ۶ درصد از کل بازار دارویی کشور را در اختیار دارد و دارای بیش از ۵۵میلیارد تومان سرمایه ثبتی با احتساب افزایش سرمایه اخیر است.روزنامه دنیای اقتصاد