واکسیناسیون در وضعیت قرمز

از زمانی که ادوارد جِنر، پزشک انگلیسی که در آغاز قرن 19 کاربرد واقعی واکسیناسیون را کشف کرد و او را پدر ایمن‌شناسی می‌نامند تا نخستین برنامه دولت در زمان صدارت میرزاتقی خان امیرکبیر که نخستین برنامه واکسیناسیون را برای آبله‌کوبی در ایران آغاز کرد، فاصله زمانی زیادی نیست. ایران در منطقه خاورمیانه پیشتاز در عمل واکسیناسیون است. انستیتو پاستور ایران در کوران جنگ جهانی اول به عنوان موسسه‌ای تحقیقاتی، تولیدی، خدماتی و آموزشی با هدف تامین بهداشت و سلامت جامعه تاسیس شد.

ایران پس از جنگ جهانی اول درگیر قحطی و گسترش بیماری‌های عمومی بود و معروف است که یک‌سوم جمعیت ایران؛ چیزی حدود 9 میلیون نفر از قحطی و وبا و دیگر بیماری‌های عفونی درگذشتند. موافقتنامه‌ای بین انستیتو پاستور پاریس که 32 سال از تاسیس آن در پاریس توسط لویی پاستور کاشف میکروب می‌گذشت، به عنوان دهمین شعبه انستیتو پاستور در جهان در ایران منعقد شد.

حق بزرگی انستیتو پاستور بر گردن مردم و تحقیقات علمی دارد. این انستیتو علاوه بر گسترش واکسیناسیون، پایه‌گذار حرکات علمی بزرگی در جامعه پزشکی ایران شده و انواع واکسن‌ها مانند هپاتیت، واکسن هاری و دیگر محصولات نوترکیب را تولید کرده است.

در ادامه موسسه واکسن و سرم‌سازی رازی به‌منظور تولید واکسن‌های دامی مستقل از فعالیت انستیتو پاستور که بتواند همه وقت خود را بر بیماری‌های انسانی متمرکز کند، تاسیس شد. ایران با این سابقه طولانی در امر تولید واکسن و واکسیناسیون حیف است که از نظر تولید واکسن ویروس کرونا از دیگر کشورها عقب باشد.

کافی است با مسئولان انستیتو پاستور تماس داشته باشید. جملگی بر این باور هستند که در شرایط موجود قادرند اگر حمایت همه‌جانبه صورت گیرد، واکسن مورد نیاز کشور را تامین و واکسیناسیون سراسری را مدت‌ها پیش شروع کرده و امروز در بین کشورهایی که واکسیناسیون عمومی دارند، پیشتاز باشیم. اینکه بیش از هفت نهاد و موسسه خود را درگیر تحقیقات تولید واکسن کرده‌اند، مثل این است که قصد دارند چرخ را دوباره اختراع کنند. حیف نیست مردم مثل برگ‌ خزان در استان‌های جنوبی کشور می‌ریزند، می‌میرند و یکی از حرفه‌های جدید کفن‌فروشی شده است که آمار تلفات با همین یک قلم شغل جدید پیداست که به شدت بالاست.

نمی‌دانم به کمک که می‌خواهیم تحقیقات واکسنی را ادامه بدهیم و به جای واکسیناسیون، هر نهاد و سازمانی با سلام و صلوات اعلان کند واکسن جدیدی تولید کرده است. حال اینکه همین واکسیناسیونی که تا‌کنون انجام داده‌ایم هم دارای بارکد جهانی نیست و نمی‌توانم به عنوان فردی که واکسن نوبت اول خود را زده و همچنین کسانی که نوبت دوم را هم زده‌اند به دیگر کشورها سفر کنیم.

چون اصلا واکسیناسیون نسبت به همین تعداد افرادی که نوبت اول یا دوم را زده‌اند مورد قبول جامعه جهانی نیست. علت را باید وزارت بهداشت پاسخ دهد. کافی است سری به مرزهای کشور بزنید و اتوبوس‌هایی حامل جمعیت عصبی و وحشت‌زده از کرونا را در مسیر ارمنستان و گرجستان مشاهده کنید. کافی است با آژانس‌های مسافرتی تماس گرفته  و ببینید چه میزان تور ارمنستان و گرجستان و امارات صرفا برای واکسیناسیون برقرار است. بلیت اتوبوس و هواپیما یا تور مسافرتی به شدت بالا رفته است. آیا باید در‌گیر‌و‌دار تحقیقات تکراری نهادهای مختلف باشیم که مدعی کشف واکسن کرونا هستند.

دانشگاه‌ها تعطیل است، مدارس تعطیل است، بیمارستان‌ها پر از بیمار است و قبرستان‌ها آمادگی دفن ندارند. مثلا در زرند کرمان، راه‌های ورودی به بهشت زهرای شهر در پنجشنبه و جمعه بسته شد. ما مسلمانیم، باور داریم میت را باید به سرعت دفن کرد. اینکه ساعت‌ها در سردخانه قبرستان‌های کشور مرده را به لحاظ جمعیت زیاد نگه بداریم، خلاف شرع است. آمار کرونا هر روز بالا و بالاتر می‌رود. مگر جمعیت انگلستان چند برابر جمعیت ایران است؟ جمعیتی مساوی با جمعیت ایران دارد و اتفاقا واکسیناسیون در این کشور توسعه‌یافته عمری به اندازه واکسیناسیون در ایران دارد. آنان تمام مجامع را باز کرده‌اند.

ورزشگاه‌ها پر از تماشاچی است و مسابقات فوتبال و دیگر تجمعات را برگزار می‌کنند اما از امروز به مدت نامحدود بازار تهران تعطیل شده است. همین امروز چندین تلفن از دوستان و کاسب‌هایی داشتم که دیگر قادر به پرداخت چک‌ها و هزینه‌های زندگی و اجاره بهای خود نیستند، زیرا دوباره شهر تعطیل شد. آمارها روزی 100 نفر قربانی را نشان می‌دهد که اگر درست باشد ظرف 10 روز به هزاران نفر می‌رسد. آیا این افراد عدد هستند؟ این افراد عضو خانواده هستند؛ پدر، مادر، برادر، خواهر، زن، شوهر، همسر. چرا جامعه را به تعطیلی می‌کشانید؟ مردم را ناامید می‌کنید و خانواده‌ها را عزادار؟ ما قبول داریم تحقیقات شما را، کشورهای پیشرفته یک یا دو شرکت سازنده واکسن دارند. چرا باید کشور هر روز از یک واکسن رونمایی کند که مورد قبول جامعه جهانی هم نیست.

همه را متمرکز در همین انستیتوپاستور کنید. شما را به خدا واکسن وارد کنید. مردمی که حاضرند تا آن سوی مرزها برای واکسینه شدن هزینه کنند، آیا حاضر نیستند در داخل کشور وجهی بابت واکسیناسیون بپردازند؟ برای ملتی قدیمی و کهنسال با سابقه ایران آیا پذیرفتنی است مردمش برای واکسن به کشورهای تازه استقلال‌یافته ارمنستان و گرجستان و امارت بروند که عمری کمتر از فرد متقاضی واکسن دارند. اندکی به فکر باشید.

اینکه هر روز و هر شب از یک نوع واکسن که نمی‌دانم مورد قبول کدام مجمع علمی دانشگاهی است، پرده‌برداری و به اسم یکی از مفاخر آن را نام‌گذاری می‌کنید، روح آن فرد آزرده می‌شود. وقتی هزینه و وقت را صرف کاری می‌کنید که می‌شود به‌گونه‌ای دیگر عمل کرد، اقتصاد مملکت را ویرانه‌تر نکرد، دانشگاه‌ها را به تعطیلی نکشاند، مدارس را بازگشایی نکرد. از امروز بازار تعطیل است، می‌دانید یعنی چی؟ هر روز تعطیلی بازار جدای از هزینه‌هایی‌که بر اقتصاد کلان کشور بار می‌کند، بر گسترش اعتراضات چه بالقوه، چه بالفعل می‌افزاید. مگر صدای قابلمه‌های خالی را نمی‌شنوید؟ ضرباهنگ قاشق ته‌دیگ خورده خانواده‌ها باید همه را آزار بدهد.

باید به فکر چاره بود. این هنر نیست که شاهد هر روزه مُردن افراد باشیم. باید به کمک آنان بیاییم. مگر کشور کهنسال ایران از این کشورهای موزاییکی تازه استقلال‌یافته کمتر است؟ جایگاه ایران را نگه دارید. این کشور خاک مقدسی دارد. از طلوع تاریخ تا هم‌اکنون یکتاپرست بوده است.

بدانید خدای کشور سرنوشتی غیر از این برای مردم مظلوم ایران می‌خواهد. زمانی که فریادواره جامعه گوشه گوشه قبرستان‌ها بلند می‌شود، باید گوش‌شنوایی برای شنیدن این فریادها باشد.نعمت احمدی حقوقدان/ روزنامه آرمان ملی