بحرانیترین موضوع در حوزه سلامت شیوع کرونا است و چون این بیماری ابعاد اقتصادی و امنیتی زیادی دارد، دولت در گام اول باید به سرعت برای رفع این بحران تدبیری بیندیشد
شفاآنلاین>سلامت> تاکید کارشناسان سلامت: دولت آینده باید برای کرونا به عنوان بزرگترین بحران کشور، تدبیر فوری بیندیشد
به گزارش شفاآنلاین: این روزها با موج سینوسی کرونا روبرو هستیم. هنوز موج چهارم کرونا در روند نزولی ثابت قرار ندارد. برخی روزها با افزایش آمار مبتلایان به کرونا روبرو هستیم و خطر بروز موج پنجم کرونا هم سلامت کشور را تهدید میکند. بسیاری از کارشناسان سلامت تاکید دارند که این روزها فارغ از همه مشکلات سیاسی و اقتصادی، بزرگترین بحران کشور، پاندمی کروناست که همه بخشهای جامعه را تحت تاثیر قرار داده است. اگر این بحران بزرگ حل شود، موتور همه بخشهای اقتصادی کشور نیز روشن خواهد شد.
امیرحسین قاضیزاده هاشمی، نماینده مردم در مجلس یازدهم هم بزرگترین بحران فعلی را پاندمی کرونا میداند و میگوید: «بحرانیترین موضوع در حوزه سلامت شیوع کرونا است و چون این بیماری ابعاد اقتصادی و امنیتی زیادی دارد، دولت در گام اول باید به سرعت برای رفع این بحران تدبیری بیندیشد.»
او در مورد تاثیر شیوع
کرونا بر اقتصاد هم یادآور شد: «60 درصد مشاغل کشور روزمزد هستند که برخی توانستهاند خود را با شرایط ناشی از شیوع کرونا تطبیق دهند و بسیاری هم نتوانستهاند خود را با این وضعیت وفق دهند. کما اینکه رستورانها و تالارهای پذیرایی با مشکلات جدی ناشی از شیوع این بیماری مواجه هستند.»
این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: «دولت کنونی یک هدفی را که در حوزه سلامت دنبال میکرد کاهش هزینههای مردم در حوزه سلامت بود . این موضوع از جمله وعدههای آقای رئیسی هم بوده که درصدد است ترتیبی را اتخاذ کند که پرداختی از جیب مردم کاهش پیدا کند.»
قاضیزاده هاشمی تاکید کرد: «البته بنده هم یک طرحی داشتم که بر اساس آن فرانشیزها کاهش داده شده و فرانشیز افراد بالای 70 سال هم رایگان میشد. هماکنون میزان هزینههای خدمات بهداشتی و درمانی فشار زیادی را بر مردم وارد میکند. بنابراین باید به گونهای اقدام شود که پرداختی از جیب مردم به طور جدی کاهش پیدا کند.»
توان محدود کادر درمان برای مقابله با بزرگترین بحران کشور
در موج چهارم کرونا شاهدیم که یک روز آمار مبتلایان بالا میرود و روز دیگر این آمار، کمتر میشود. همین روند سینوسی به بحرانی تازه برای کادر درمان تبدیل شده است. کارشناسان میگویند اگر کرونا به عنوان بزرگترین بحران کشور حل نشود، باید منتظر فرسودگی شدید کادر درمان و از دست رفتن این سرمایههای انسانی باشیم.
حسین امراللهی، متخصص پزشکی اجتماعی میگوید: «فشار کاری کادر درمان در موج چهارم کرونا حداقل دو برابر شده است. وقتی آمار بیماران بستری افزایش پیدا میکند، کادر درمان اعم از پزشکان، پرستاران و سایر نیروهای بهداشتی و درمانی مجبور میشوند که تحت فشار شدیدتری کار کنند تا کمبود نیروها جبران شود. هرچقدر آمار بیماران بستری افزایش پیدا کند، به همان نسبت هم میزان خستگی و فرسودگی کادر درمان، بالاتر میرود.»
او تاکید میکند: «اگرچه موج چهارم کرونا اندکی فروکش کرده است، اما همچنان با شرایط اسفندماه سال گذشته فاصله داریم. موج چهارم کرونا هنوز ادامه دارد و همچنان تلفات سنگین در موج چهارم کرونا داریم.»
امراللهی یادآور میشود: «تاوقتی که واکسیناسیون سراسری 70 درصد جامعه به نتیجه نرسد، هر بار این امکان وجود دارد که موج تازهای از بیماری کرونا در کشور اتفاق بیفتد. تاکنون سرعت واکسیناسیون سراسری، مطلوب نبوده است. بخش زیادی از مرگ و میرهای روزانه کرونا را سالمندان و افراد دارای بیماریهای مزمن تشکیل میدهند. باید قبل از بروز موج چهارم کرونا، بیشتر این افراد واکسینه میشدند تا این موج تازه، تلفات کمتری برجای میگذاشت. در هر حال باید واکسیناسیون این دو گروه هرچه سریعتر انجام شود. واکسیناسیون این گروههای در معرض خطر باید قبل از وقوع احتمالی موج بعدی کرونا باشد، نه اینکه وسط یک موج تازه بیماری، واکسیناسیون این افراد انجام شود. در آن صورت فقط نوشداروی پس از مرگ خواهد بود.»
او با بیان اینکه میتوانستیم از وقوع موج چهارم کرونا جلوگیری کنیم، تصریح میکند: «دورهمیهای عیدانه، خریدهای قبل از عید، سفرهای نوروزی و بازگذاشتن جادهها، موج چهارم کرونا را ایجاد کرد، در حالی که میتوانستیم مانع از شکل گیری این موج بیماری شویم. اگر نظارت جدی تری برای رعایت پروتکلهای بهداشتی اتفاق میافتاد و تصمیمات درستتری در سطح کلان برای مهار کرونا اتخاذ میشد، قطعا شاهد این حجم از تلفات موج چهارم کرونا نبودیم.»
همچنین محمدصادق میرزابابایی، فیزیوتراپیست به تشدید مشکلات اقتصادی با بروز موجهای کرونا اشاره میکند و میگوید: «با تشدید کرونا و ادامهدار شدن این بیماری، ضربات اقتصادی سنگینی به بخش خصوصی وارد شده است. هر بار با یک موج تازه بیماری و افزایش آمار مبتلایان به کرونا، مشکلات فعالان بخش خصوصی هم بیشتر میشود. مثلا در نظر بگیرید که آمار مراجعه به مراکز فیزیوتراپی به دلیل بروز کرونا بسیار کاهش یافته است. حتی آمار ویزیتها در منزل نیز کاهش یافته است، زیرا باوجود رعایت بالای پروتکلهای بهداشتی از سوی فیزیوتراپیستها، باز هم شاهد هستیم که برخی از بیماران مسن یا افرادی با بیماری زمینهای از این واهمه دارند که مبادا همان فیزیوتراپیستی که برای درمان به منزل آنها میآید، خودش ناقل بیماری کرونا باشد.»
میرزابابایی تصریح میکند: «قیمت دستگاه لیزری که استفاده میکنیم، در عرض چند ماه، بیش از شش برابر افزایش یافته است. در نظر بگیرید فیزیوتراپیستی که میخواهد یک مطب شخصی راهاندازی کند، باید چندین برابر گذشته هزینه کند که در نتیجه خارج از توان مالی بسیاری از فیزیوتراپیستها است. تعرفه خدمات فیزیوتراپی نیز در برابر هزینه دستگاههایی که خریداری میشود، بسیار ناچیز است. یعنی خیلی طول میکشد که سرمایه اولیه بازگردد.»
چطور میتوانیم از بزرگترین بحران کشور، خارج شویم؟
هر بار با شیوع موج تازهای از کرونا، اوضاع اقتصادی در بسیاری از مراکز بهداشتی و درمانی وخیم میشود. معلق شدن جراحیهای الکتیو که بخش عمدهای از درآمد بخش خصوصی را تشکیل میدهد و همچنین کاهش مراجعات بیماران و افزایش هزینههای نگهداری از مراکز، موجب میشود که هر بار با شیوع موج تازهای از کرونا، برخی از مراکز خصوصی به ورطه ورشکستگی، سوق داده شوند.
همچنین در موج چهارم پاندمی که با شیوع کرونای جهش یافته همزمان شد، شاهد شکسته شدن رکورد ابتلای روزانه کرونا بودیم. این وضعیت باعث شد که ورودی بیمارستانها افزایش پیدا کند و پیدا کردن تخت خالی برای مداوای بیماران مبتلا به کرونا نیز با مشقت زیادی همراه باشد. ثبت آمار حدود 25 هزار مبتلا به کرونا در یک روز، رکورد تازهای است که در موج چهارم کرونا ثبت شد. باید در نظر داشت که اینها آمارهای رسمی است. قطعا آمار غیررسمی مبتلایان به کرونا که تست از آنها گرفته نشده، بسیار بیشتر از این ارقام است.
حالا اگرچه موج چهارم کرونا در مسیر نزولی قرار گرفته است، اما کارشناسان هشدار میدهند که تداوم این روند کاهشی، مشروط به این است که پروتکلهای بهداشتی رعایت شود.
کارشناسان میگویند میزان پایبندی مردم و نظارت دولت، دو فاکتور مهم در اثربخشی پروتکلهای محدودکننده است. در این صورت شاهد کاهش آمار بیماران بستری در مراکز درمان کرونا خواهیم بود. همچنین در آن صورت، کادر درمان نیز بعد از 16 ماه فعالیت طاقتفرسا میتوانند با فشار کاری کمتری به ارائه خدمت به بیماران بپردازند.
باید در نظر داشت که در صورت فقدان نظارتهای موثر، میل به تخطی از پروتکلها وجود دارد. به همین دلیل نیز فقط زمانی محدودیتهای کرونایی جواب میدهد که ضمانت اجرایی قوی برای اعمال محدودیتها وجود داشته باشد.
همچنین اگر میخواهیم محدودیتها موثر واقع شود و روند کاهشی کرونا تداوم پیدا کند، نیاز داریم که تستهای تشخیص سریع کرونا نیز بیشتر در اختیار مردم قرار بگیرد تا بیماریابی بیشتری صورت بگیرد. هرچقدر بیماریابی گسترش یابد، به همان نسبت هم کنترل بحران کرونا موفقتر خواهد بود. جدای از افزایش دسترسی به تستهای تشخیصی کرونا باید قرنطینه و ردیابی بیمار و اطرافیان بیمار هم با جدیت بیشتری دنبال شود. در صورت تحقق این شروط، محدودیتهای کرونایی در شهرها میتواند به تداوم روند کاهشی کرونا کمک کند.
از سوی دیگر، تسریع واکسیناسیون سراسری نیز میتواند تکمیل کننده رعایت پروتکلهای بهداشتی باشد. اگر فرآیند واکسیناسیون مردم با سرعت بیشتری انجام شود، در آن صورت دچار موجهای بعدی کرونا نخواهیم شد و مسیر حفظ نیروهای درمانی نیز هموارتر خواهد شد.
فرسایش زیرساختهای نظام سلامت در صورت تداوم بحران
در موج چهارم کرونا، ظرفیت پذیرش بیماران در مراکز درمان کرونا تکمیل شد. این وضعیت به وضوح به این معنی است که کادر درمان نیز در بالاترین سطح فشار کاری قرار گرفتند. کارشناسان میگویند تداوم این شرایط و حل نشدن بحران کرونا میتواند زیرساخت های نظام سلامت را به سمت فرسایش سریع، سوق بدهد.
هومن ضروری، کارشناس اقتصاد سلامت با اشاره به تبعات حل نشدن بزرگترین بحران کشور، تاکید میکند: «بسیاری از فعالان کادر درمان نگران هستند که در صورت تداوم افزایش آمار بستریها و تداوم وضعیت مالی نامساعد مراکز درمانی، وضعیت فرسودگی کادر درمان نیز تشدید شود. واقعیت این است که آستانه تحمل و فداکاری کادر درمان نیز نامحدود نیست. نمیتوان انتظار داشت که کادر درمان بتواند فشار شدید کاری و مالی در دوران کرونا را به شکل بلندمدت دوام بیاورد. حمایت عاجل از جامعه پزشکی و تقویت بنیه مالی بیمارستانها میتواند امیدها برای کنترل کرونا را زنده نگه دارد.»
ضروری تصریح میکند: «آمارهای رسمی میگوید هر بیمار مبتلا به کرونا، حدود 19 میلیون تومان خرج روی دست بیمارستانها میگذارد. البته این رقم مربوط به زمانی است که بیمار به بخش مراقبتهای ویژه نرفته باشد. عمده این هزینهها را نیز بیمارستان تقبل میکند. حال هرچقدر تعداد بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستانها بیشتر باشد، به همان نسبت هم بار مالی بیشتری به بیمارستانها تحمیل میشود. وقتی بیمارستان به عنوان یک مجموعه هزینه-درآمدزا به طور مداوم از درآمدش کم شود و به هزینههایش اضافه شود، اولین تاثیر این شرایط به نیروهای انسانی آن مجموعه تحمیل خواهد شد. این تاثیرات مالی معمولا خودش را به شکل افزایش فشار کاری کادر درمان و تاخیر در پرداختها نشان خواهد داد.»
همچنین او یادآور میشود: «بحران کرونا به خوبی نشان داد که ساختار بیمههای درمانی در ایران تا چه حد ضعیف و شکننده است. البته قبل از کرونا نیز منابع و مصارف بیمهها تناسبی با یکدیگر نداشت، اما در دوران کرونا، این تناسب کاملا به هم ریخت. یکی از عمده مشکلات بیمههای درمانی در ایران، اتکای شدید آنها به منابع عمومیاست. به همین دلیل وقتی منابع عمومی با تاخیر برسد یا اصلا نرسد، بیمهها نیز کارایی همیشگی خود را از دست میدهند. در بسیاری از کشورها، منابع بیمهها تا این حد به جیب دولت وابسته نیست و استقلال بیشتری دارند. به همین دلیل در بحرانهایی مثل کرونا میتوانند کمک حال دولت و سیستم سلامت باشند، اما از آنجا که بیمههای ما اغلب به شکل شبه دولتی هستند، در زمان شیوع بحران میبینیم که حتی برخی از بیمههای درمانی به سربار دولت تبدیل میشوند. نبود یک ساختار بیمهای قدرتمند در ایران موجب شده است که هم بیمارستانها، هم کادر درمان و هم بیماران، آسیب ببینند.»روزنامه سپید