استفاده از واکسن های حاوی ویروس زنده و یا ویروس کشته شده فلج اطفال برای زنان باردار مناسب نبوده و توصیه نمی شود.
شفاآنلاین>سلامت>واکسیناسیون اقدام مهمی است که به وسیله آن می توان از انتقال بسیاری از بیماری ها به جنین اجتناب کرد البته باید توجه داشت که تزریق برخی واکسن ها در این دوران منع شده است. در این گزارش به بررسی بایدها و نبایدهای واکسیناسیون بارداری می پردازیم.
به گزارش شفاآنلاین: واکسیناسیون به معنای ایمن سازی بدن در برابر بیماری ها است که باهدف جلوگیری از ایجاد عفونت یا کاهش حالت طبیعی بیماری در فرد با تجویز آنتی بادی یا آنتی ژن صورت می گیرد. آنتی ژن که شامل میکروارگانیسم ضعیف شده، کشته شده یا اجزاء آن است، دستگاه ایمنی فرد دریافت کننده را تحریک و فعال می سازد تا آنتی بادی لازم را تولید کند. واکسن ها می توانند تزریق عضلانی یا وریدی و یا خوراکی باشند.
زنان ممکن است در دوران بارداری نیز نیازمند واکسیناسیون باشد. به همین جهت زنان باید از اثر مفید این واکسن ها بر بدن خود و جنینشان آگاهی داشته باشند. واکسیناسیون به موقع می تواند از بروز بسیاری از بیماری های عفونی قابل انتقال به جنین پیشگیری کند.
زنان باردار می توانند در این رابطه با پزشک متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنند. در این گزارش به بررسی انواع مختلف واکسن ها و ممنوعیت یا عدم اشکال در تزریق آن ها طی دوران بارداری می پردازیم.
تزریق چه واکسن هایی در دوران بارداری بی خطر است؟
واکسن کرونا: به گفته سازمان بهداشت جهانی ، در حالی که بارداری خطر بیشتری برای ابتلای شدید کرونا را به همراه دارد ، در حال حاضر اطلاعات کمی برای ارزیابی ایمنی واکسن در بارداری در دسترس است. هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد واکسیناسیون در دوران بارداری به مادر و کودک آسیب می رساند.
از سوی دیگر افراد باردار به احتمال زیاد در مقایسه با افراد غیر باردار با شدت بیشتری به کرونا مبتلا می شوند. سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند اگر باردار هستید ، می توانید واکسن کرونا را با نظر و مشورت پزشک معالجتان دریافت کنید. دریافت واکسن کووید ۱۹ در دوران بارداری می تواند شما را در برابر بیماری شدید ناشی از کرونا محافظت کند.
بر اساس نحوه کار انواع واکسن های کرونا در بدن ، کارشناسان معتقدند که بعید به نظر می رسد خطری برای افراد باردار وجود داشته باشد. به طور کلی در کشورهای مختلف آزمایش های بالینی که ایمنی واکسن های کووید ۱۹ و میزان عملکرد آنها در افراد باردار را بررسی می کند ، در حال انجام یا برنامه ریزی شده است. تولیدکنندگان واکسن همچنین در حال جمع آوری و بررسی اطلاعات افرادی هستند که در آزمایشات بالینی واکسن دریافت کرده و باردار شده اند.
سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند اگر باردار هستید ، می توانید واکسن کرونا را با نظر و مشورت پزشک معالجتان دریافت کنید. دریافت واکسن کووید ۱۹ در دوران بارداری می تواند شما را در برابر بیماری شدید ناشی از کرونا محافظت کند.
مطالعات انجام شده بر روی حیواناتی که واکسن های مدرنا، فایزر و جانسون را قبل یا حین بارداری دریافت کرده اند ، نشان می دهد هیچ گونه نگرانی در مورد ایمنی در مادر یا نوزادان آن ها وجود ندارد.
سیاه سرفه: مطالعات جدید پژوهشگران دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا نیز تائید می کند که استفاده از واکسن سیاه سرفه برای مادران باردار به محافظت از نوزادان آسیب پذیر کمک کرده و از ابتلای آن ها به بیماری سیاه سرفه جلوگیری می کند.
واکسن های کزاز و دیفتری: این ترکیب از واکسن ها به طور معمول برای زنان باردار توصیه می شود. زنان باید آگاه باشند که این واکسن ها ایمنی دائم ایجاد نکرده و باید دوز یاد آور هر ده سال یک بار تزریق شود. اگر پیش از ده سال این واکسن را تزریق کرده اند باید برای یادآوری پیش از بارداری یا در هفته ۲۸ بارداری آن را دریافت کنند. بیماری کزاز توسط باکتری کلستریدیوم تتانی از طریق آلودگی زخم های عمیق یا حتی بریدگی های جزئی پوست ایجاد می شود که در اثر آن عضله ناحیه فک و گردن به صورت غیر قابل کنترل سفت و سخت خواهد شد که قفل شدن دندان ها از عوارض آن محسوب می شود.
پس از این مرحله،سفتی و سختی، کل عضلات بدن را فرا خواهد گرفت و درنهایت به فلج عضلات تنفسی و مرگ بیمار ختم می شود. بیماری دیفتری عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است که معمولاً لوزه ها و حلق بیمار در آن گرفتار می شوند اما ممکن است حنجره و لایه مخاطی بینی نیز براثر دیفتری دچار آسیب شود. این بیماری در بیشتر بیماران عوارضی مانند التهاب رشته های عصبی و التهاب ماهیچه قلب را ایجاد می کند و ممکن است به مرگ بیمار منجر شود.
واکسن هپاتیت B: هپاتیت بی یک بیماری عفونی است که کبد را درگیر میکند و عامل این بیماری نیز یک ویروس است که از راه خون، تماس جنسی غیر امن و هم چنین در دوران بارداری از طریق مادر به جنین منتقل می شود. زنان بارداری که تست منفی هپاتیت دارند می توانند این واکسن را دریافت کنند یعنی در آزمایش آنتی بادی هپاتیت، اگر میزان آنتی بادی هپاتیت بالا و آنتی ژن منفی باشد، شما در برابر این بیماری مصونت دارید در غیر این صورت باید واکسن هپاتیت دریافت شود. از این واکسن برای محافظت مادر و جنین علیه عفونت استفاده می شود.
تزریق این واکسن سه مرحله ای بوده و می تواند پیش و پس از زایمان صورت گیرد. نوبت اول واکسن در اولین مراجعه ، نوبت دوم یک ماه پس از نوبت اول و نوبت سوم نیز شش ماه بعد از نوبت اول خواهد بود.
واکسن آنفلوانزا: جدید ترین تحقیقات پژوهشگران دانشگاه مک گیل کانادا نشان می دهد که واکسن آنفلوانزا با کاهش خطر تولد نوزادان مرده یا نارس در ارتباط بوده و برای مادران باردار و جنین مفید خواهد بود.
همه زنان بارداری که وارد سه ماهه دوم یا سوم بارداری می شوند، برای پیشگیری از بروز آنفلوانزای فصلی باید این واکسن را دریافت کنند. کارشناسان توصیه می کنند که در طول فصل ابتلا به آنفلوانزا تمام زنان باردار در سه ماهه دوم و سوم بارداری خود با واکسن آنفلوانزا غیرفعال واکسینه شوند. ویروس آنفلوانزا می تواند در تمام گروه های سنی باعث ایجاد بیماری شود اما شمار موارد بستری و مرگ ناشی از آن در افراد به بیماری های خاص که در معرض خطر ابتلا به عوارض آنفلوانزا قرار دارند، بیشتر است. زنان باردار در این گروه قرار می گیرند.
چه واکسن هایی را نمیتوان در دوران بارداری دریافت کرد؟
زنان نباید واکسن هایی که بیماری را به جنین انتقال میدهد و یا باعث زایمان زود رس، سقط جنین و نقایص مادر زادی می شوند را در دوران بارداری دریافت کنند. برخی از مهم ترین این موارد عبارت اند از:
واکسن هپاتیت A: پزشکان تا کنون نتوانسته اند بی ضرر بودن این واکسن را در دوران بارداری تائید کنند بنابراین تزریق آن برای زنان باردار توصیه نمی شود. زنان بارداری که در معرض ابتلا به این ویروس قرار دارند باید با پزشک متخصص خود مشورت کنند. واکسنهای MMR (سرخک، سرخجه، اوریون): تزریق این واکسن ها برای زن باردار خطرناک است و توصیه می شود تا زنان حداقل سه ماه بعد از تزریق این واکسن ها باردار نشوند.
واکسن آبله مرغان: این واکسن برای جلوگیری از ابتلا به آبله مرغان تجویز می شود و باید زمان تزریق آن حداقل سه ماه پیش از بارداری باشد.
واکسن پنوموکوک: بیخطر بودن این واکسن برای زنان باردار ناشناخته است بنا بر این باید از تزریق آن خودداری شود. البته در موارد خاص، زنان مبتلا به بیماری های مزمن با تجویز پزشک متخصص می توانند آن را دریافت کنند.
واکسن های فلج اطفال خوراکی و فلج اطفال تزریقی: استفاده از واکسن های حاوی ویروس زنده و یا ویروس کشته شده فلج اطفال برای زنان باردار مناسب نبوده و توصیه نمی شود.
باورهای غلط در مورد واکسیناسیون در طول بارداری
واکسن آنفلوانزا باعث ایجاد این بیماری می شود بنابراین تزریق آن برای زنان باردار خطرناک است: برخی از مردم تصور میکنند که واکسن خود عاملی برای ابتلا به بیماری است درحالیکه واکسن ویروس ضعیف شده یا غیرفعالی است که با ورود به بدن باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن شده و پس از آن مقابله بدن با این بیماری آغاز خواهد شد. به این ترتیب تزریق واکسن با نظر پزشک، نه تنها ضرر ندارد بلکه برای افراد خاص مانند زنان باردار یا بیماران خاص مثل ام اس و سرطان مفید نیز خواهد بود.
اگر یک بار واکسن آنفلوانزا را استفاده کردید، نیازی به تجدید آن نیست: این تصور غلط است چرا که واکسن آنفلوانزا تنها بدن را برای چند ماه در برابر ویروس های این بیماری ایمن می کنند بنابراین تجدید آن برای هرسال لازم است به ویژه زنان باردار و مبتلایان به بیماری های خاص باید از ویژگی های این واکسن آگاه باشند.
سینا پارس