بیماری کرونا مهمان طولانی مدت ما شده است که تامین فرآورده‌های خونی را دچار مشکل می‌کند.
شفاآنلاین>سلامت> در شرایطی که اهدای پلاسمای خون از سوی بهبودیافتگان کرونا می‌تواند تاثیر زیادی در فرآیند درمان کووید 19 داشته باشد، اما آمارهای رسمی می‌گوید فقط دو درصد از بهبودیافتگان کرونا به اهدای پلاسمای خون اقدام کرده‌اند.
به گزارش شفاآنلاین: محمدرضا مهدی زاده، مدیرکل انتقال خون استان تهران هم با اشاره به همین موضوع، خبر داده است: «در حال حاضر تنها دو درصد از بهبود یافتگان بیماری کرونا پلاسمای خود را اهدا کرده‌اند. از اردیبهشت ماه سال جاری تا به امروز در کل کشور ۱۴۷۰۰ واحد پلاسما و در تهران حدود ۲۲۱۵ واحد پلاسما جمع آوری شده است. در سال آینده با هدف افزایش رضایتمندی اهداکنندگان، باشگاه اهدا کنندگان خون راه‌اندازی خواهد شد. اهدا کنندگان باید خودشان در بحث اهدای خون مشارکت بیشتری داشته باشند و برای این امر خیر در بین اطرافیانشان تبلیغ کنند.»
او با اشاره به لزوم افزایش مشارکت مردم در زمینه اهدای خون گفت: «در حال حاضر میزان مشارکت مردم جهت اهدای خون با شیوع بیماری کرونا و فصل سرما کاهش پیدا کرده است. اگر میزان مراجعه همین طور ادامه پیدا کند در زمینه تامین خون مورد نیاز بیش از ۱۶۷ بیمارستان تهران دچار مشکل خواهیم شد. در حال حاضر ۱۲ مرکز انتقال خون در سطح استان تهران آماده پذیرش داوطلبان اهدای خون هستند و امیدواریم مردم مشارکت بیشتری در این امر خیر داشته باشند. نیاز بیماران به خون و فرآورده‌های خونی دائمی است و با شروع فصل سرما این نیاز همچنان باقی می‌ماند. سازمان انتقال خون سال بسیار سختی را گذرانده است و ما متولی تامین فرآورده‌های خونی هستیم. دیر رسیدن یک فرآورده خونی باعث مرگ فرد بیمار می‌شود که بسیار دردناک است. در طول سال دغدغه‌های زیادی مبنی بر تامین خون مورد نیاز بیمارستان‌ها داریم. سرمای هوا و شیوع بیماری کرونا در اهدای خون تاثیر منفی گذاشته است.»
مدیرکل انتقال خون استان تهران ادامه داد: «بیماری کرونا مهمان طولانی مدت ما شده است که تامین فرآورده‌های خونی را دچار مشکل می‌کند. در حال حاضر ما تیم‌های سیار را با هدف کاهش تجمع و ازدحام هنگام اهدای خون در برخی مکان‌ها مستقر کرده‌ایم. تعداد مراکز فعال انتقال خون را در روزهای تعطیل به پنج مرکز و تیم‌های سیار را به سه تا چهار تیم افزایش داده‌ایم. در حال حاضر در بدو ورود به مراکز انتقال خون دمای بدن اهدا کنندگان مورد سنجش قرار گرفته و از ورود افراد مشکوک به سالن خون‌گیری جلوگیری به عمل می‌آید. مراکز انتقال خون به طور مستمر ضدعفونی می‌شوند.»
مهدی‌زاده گفت: «در ماه‌های گذشته شاهد کاهش میزان مراجعه به مراکز انتقال خون بودیم. برای کاهش زمان حضور مردم در مراکز انتقال خون سامانه نوبت‌دهی طراحی و فعال شده است. ما از بیمارستان‌های تهران درخواست کردیم تا عمل‌های جراحی غیر اورژانسی را به عقب بیندازند. در شش ماه دوم سال شاهد انجام عمل‌های غیر اورژانسی بودیم که نیاز به خون و فرآورده‌های خونی را دو برابر افزایش داده است. برخی از افراد مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی و مصدومان حوادث ترافیکی نیازمند خون و فرآورده‌های خونی به طور دائم هستند و ما از مردم در خواست داریم به طور مستمر اقدام به اهدای خون کنند. در حال حاضر میزان مراجعه و اهدای خون نسبت به مدت مشابه سال گذشته در حدود هشت درصد کاهش پیدا کرده است. در برخی از کشور‌های پیشرفته میزان اهدای خون به اندازه ۵۰ درصد کاهش داشته است. ما خون اورژانسی و مورد نیاز بیمارستان‌ها را به طور کامل تامین کرده‌ایم. در همه‌گیری کرونا، خون مورد نیاز بیماران تالاسمی تامین شده است و این افتخار بزرگی محسوب می‌شود.»
اگرچه میزان اهدای پلاسمای خون چندان چشمگیر نیست، اما آمارها نشان می‌دهد که بحث تزریق پلاسمای خون در بسیاری از استان‌ها رواج پیدا کرده است.
مدیرکل انتقال خون استان تهران هم با اشاره به همین موضوع یادآور شد: «در دو مرکز درمانی بقیه الله و مسیح دانشوری بحث اهدای پلاسمای بهبود یافتگان مطرح شد. در مرحله اول کار آزمایی بالینی بیماری کرونا نتایج خوبی از تزریق پلاسمای بهبود یافتگان به بیماران کرونایی بستری در مراکز درمانی به دست آمد. این کار در ابتدا در استان های تهران و قم شروع شد و امروزه در ۲۷ استان انجام می‌شود.»
همچنین مهدی زاده تاکید کرد: ««بانوان در زمینه های مختلف افتخار آفرینی می‌کنند و امیدوارم حضورشان در زمینه اهدای خون نیز پررنگ باشد. از مادران تقاضا داریم اعضای خانواده خود را به امر خیر اهدای خون تشویق کنند. در مراکز انتقال خون، سلامتی پرسنل و اهداکنندگان را باید تامین کنیم و مراکز انتقال خون به طور مستمر ضد عفونی می‌شوند. در ایام تعطیلات عید نوروز بین پنج تا شش مرکز فعال خواهند بود.»
وی افزود: «در سال آینده با هدف افزایش رضایتمندی اهداکنندگان، باشگاه اهدا کنندگان خون راه‌اندازی خواهد شد. اهدا کنندگان باید خودشان در بحث اهدای خون مشارکت بیشتری داشته باشند و برای این امر خیر در بین اطرافیانشان تبلیغ کنند، در استان تهران تنها شش شهرستان دارای مرکز انتقال خون هستند و تنها مرکز وصال کار فرآوری خون را برعهده دارد. مسئله مهم این است که چرا شهرستان‌های پرجمعیت مثل اسلامشهر و قرچک دارای یک مرکز انتقال خون ثابت نیستند. شاخص اهدای خون در تهران ۲۰ نفر به ازای هر یک هزار نفر جمعیت است. در صورتی که این عدد در کشور به طور میانگین در حدود ۲۷ است و ما باید در تهران به شاخص متوسط کشوری برسیم تا خود استان تهران خون مورد نیاز مراکز درمانی‌اش را تامین کند.»
مدیرکل انتقال خون استان تهران گفت: «از فرمانداران و شوراهای شهر درخواست داریم جهت راه‌اندازی مراکز انتقال خون در شهرستان‌های مختلف استان تهران اقدامات بهتری انجام دهند. در حال حاضر ۲۳۳.۹۳۷ گلبول قرمز، ۲۱۰.۹۸۸ پلاکت خون و ۱۲۹.۱۵۲ واحد پلاسما در بین بیمارستان‌های تهران توزیع شده است. همچنین پویش هدیه سرخ با هدف مشارکت بیشتر مردم در امر اهدای خون نیز در سال آینده برگزار می‌شود.»
همچنین سالک مقدم، معاون فنی و فناوری نوین سازمان انتقال خون تهران هم تاکید کرد: «با شیوع بیماری کرونا خیلی از کشور‌ها استاندارد‌های خودشان را برای اهدای خون کاهش داده‌اند تا میزان مراجعه کنندگان کم نشود، اما ایران استاندارد‌های سختگیرانه خودش را حفظ کرده است. کشورمان در منطقه مدیترانه شرقی در زمینه اهدای خون بسیار درخشان عمل کرده است. در کشور‌های پیشرفته بانوان مشارکت حدود ۵۲ درصدی دارند، در صورتی که این آمار در ایران بسیار پایین و حدود پنج درصد است.»
برخی از فعالان جامعه پزشکی در مراکز انتقال خون فعالیت می کنند. بسیاری از آنها با مشکلات متعددی در محیط کاری خود، دست و پنجه نرم می کنند که این مشکلات در دوران کرونا، مضاعف شده است.
فرهود زعفرانی، مدیرکل فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری سازمان انتقال خون کشور هم یادآور می‌شود: «با روشنگری و آموزش‌هایی که از سوی سازمان انتقال خون انجام شد، خیلی از مردم متوجه شدند که با اهدای خون در دوران کرونا، مشکلی برای سلامت آنها ایجاد نمی‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «در سال 92 موافقت کردند حدود 140 میلیارد تومان تحت نظر شورای عالی بیمه و وزارت بهداشت به سازمان انتقال خون پرداخت شود. درواقع موافقت شد که برای جبران کسری بودجه این سازمان، برخی از خدمات انتقال خون نیز تعرفه‌گذاری شود، اما نه همان موقع و نه الان، هرگز قرار نبوده و نیست که این هزینه‌ها از جیب مردم تامین شود. بیمه‌ها متولی اصلی پرداخت هزینه‌های انتقال خون هستند. در نهایت با مصوبه هیات وزیران، 14 خدمت سازمان انتقال خون تحت پوشش بیمه قرار گرفت. بر این اساس، 94 درصد هزینه‌های فرآوری خون برای بیماران را بیمه پرداخت می‌کند و شش درصد هم سهم بیماران می‌شود. تعرفه‌هایی نیز که هم‌اکنون در بخش انتقال خون وجود دارد، به هیچ وجه نمی‌تواند کفاف هزینه‌های این بخش را بدهد. دولت سالانه در بخش انتقال خون حدود 500 میلیارد تومان پرداخت می‌کند، اما در نظر بگیرید که هزینه انتقال خون حدود 750 میلیارد تومان است. در این بین، فقط حدود 100 میلیارد تومان از این مابه‌التفاوت از طریق همین تعرفه‌ها تامین می‌شود.»
او در ادامه به بخش دیگری از چالش‌های کارکنان حوزه انتقال خون در مواجهه با کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: «در نظر بگیرید که همین الان، برخی از همکاران ما با بیماران بهبودیافته کرونا کار می‌کنند. در این شرایط اگر فردی که برای اهدای خون و پلاسما مراجعه می‌کند، ناقل کرونا باشد، سلامت کادر انتقال خون را هم تهدید خواهد کرد. حتی چند مورد هم از این اتفاقات تلخ نیز داشته‌ایم.همین بهبودیافتگان کرونا که از آنها پلاسما گرفته می‌شود، خانواده آنها نیز ممکن است به کرونا مبتلا شده باشند که این موضوع هم کار ما را سخت‌تر می‌کند. از سوی دیگر، کارکنان بخش انتقال خون از برخی تسهیلات وزارت بهداشت که به بیمارستان‌ها تعلق می‌گیرد نیز محروم هستند.»
زعفرانی خاطرنشان می‌کند: «کارکنان سازمان انتقال خون، چه در زمان جنگ تحمیلی و چه در زمان جنگ، همواره در صف اول ارائه خدمات بوده‌اند. آنها عاشقانه به مردم خدمت می‌کنند و همین عشق به خدمت است که آنها را در این سازمان نگه داشته است، وگرنه خیلی از آنها می‌توانند خارج از سازمان انتقال خون، درآمد بهتری داشته باشند. همچنین در حالی که خیلی از سازمان‌ها به راه‌اندازی استراحتگاه‌ها و اقامتگاه‌های سواحل کشور برای کارکنان خود اقدام کرده‌اند، اما سازمان انتقال خون از اینگونه تسهیلات، سهمی ندارد. حتی هم‌اکنون نیز خیلی از ساختمان‌های انتقال خون هم اجاره‌ای است. به همین دلایل است که معتقدم کارکنان بخش انتقال خون در سراسر کشور، عاشقانه و بدون در اولویت قرار دادن مسائل مالی و رفاهی در این بخش حساس و حیاتی، مشغول به کار هستند.»
نظرشما
آخرین اخبار