حدود 153 میلیون نفر به آزمایشگاهها جهت انجام امور تشخیصی خود مراجعه میکنند و بار مراجعه به این مراکز چیزی حدود 1.8 درصداست و به طور متوسط هر شهروند در طول سال دو بار مراجعه به مراکز آزمایشگاهی دارد
شفاآنلاین>سلامت> همزمان با تصمیم ستاد ملی کرونا در رابطه با بر افزایش تستهای کرونا در کشور اخباری نیز مبنی بر پیشنهاد انجام تست کووید19 در کشور منتشر شد، این تصمیم اعتراض جامعه آزمایشگاهی کشور را در پی داشت.
به گزارش شفاآنلاین: بر همین اساس انجمن علمی دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران یک نشست خبری را برای بیان دلایل اعتراض خود برگزار کرد و نسبت به تبعات منفی آن هشدار داد.
آزمایشگاههای کشور با خطر
ورشکستگی روبهرو هستند
محمد صاحب الزمانی، عضو هیئت مدیره انجمن علمی دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران در نشست خبری روز شنبه 9 اسفندماه این انجمن با بیان اینکه سالانه بالغ بر سه میلیارد تست آزمایشگاهی در کشور انجام میشود، گفت: «حدود 153 میلیون نفر به آزمایشگاهها جهت انجام امور تشخیصی خود مراجعه میکنند و بار مراجعه به این مراکز چیزی حدود 1.8 درصداست و به طور متوسط هر شهروند در طول سال دو بار مراجعه به مراکز آزمایشگاهی دارد.»
وی افزود: «70 درصد بیماریها با روشهای تشخیص آزمایشگاهی کنترل میشوند بنابراین آزمایشگاه یک موسسه مهم تشخیصی و تخصصی در دنیا محسوب میشود.»
صاحبالزمانی در ادامه با اشاره به فعالیت 6 هزار آزمایشگاه تشخیص طبی در کشور یادآور شد: «از این تعداد آزمایشگاه 3 هزار و 500 آزمایشگاه مربوط به بخش خصوصی هستند و 80 درصد مراجعان سرپایی در آزمایشگاههای بخش خصوصی خدمات خود را دریافت میکنند. ضمن اینکه پرسنل هر دو بخش دولتی و خصوصی زحمات زیادی را در جهت ارائه سرویس مناسب به مراجعان خود متحمل میشوند.»
عضو هیئت مدیره انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران در ادامه این نشست به مشکلات جامعه آزمایشگاهی کشور پرداخت و گفت: «عدم تناسب بین هزینه و درآمد، این مراکز را با مشکل مواجه کرده و اگر شرایط به همین روال ادامه یابد، بسیاری از این مراکز با خطر ورشکستگی روبهرو میشوند.» صاحب الزمانی با بیان اینکه تعرفه، نبض آزمایشگاههای تشخیص طبی است، تصریح کرد: «تعرفههای آزمایشگاهی با میزان واقعی خود فاصله دارند چرا که سرانه سلامت شهروندی در کشور ما بسیار پایین است و متناسب با سبد خانوار تعیین نمیشود.»
وی ادامه داد: «آزمایشگاه وابسته به مواد و تجهیزات مصرفی است باید درتعیین تعرفههای آزمایشگاهی قیمت تمام شده خدمات لحاظ شود و در سال 1400 نیز شاهد رشد جزء فنی و حرفهای متناسب با تورم و افزایش حقوق و دستمزد باشیم.»
چالشهای اجرای نسخه الکترونیک برای آزمایشگاهها
نرگس سلاجقه، نایب رئیس انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران در ادامه این نشست به موضوع اجرای نسخه الکترونیک که از اول اسفندماه از سوی سازمان تامین اجتماعی آغاز شده است پرداخت و گفت: «نسخه الکترونیک از جمله کارهای مثبتی است که باید انجام میشد اما نیاز به زیرساختهای لازم دارد که این زیرساختها فراهم نیست و اجرای یکباره آن مشکلاتی را برای آزمایشگاهها ایجاد میکند.»
وی افزود: «آزمایشگاهها از قدیم الایام مجهز به سیستمهای کامپیوتری برای پذیرش بیمار بودند لذا آنها آمادگی استفاده از نسخ الکترونیک را دارند اما آزمایشگاه خود نمیتواند بیمار پذیرش کند بلکه بیمار از سوی پزشک معالج به این مراکز ارجاع میشود و ایراداتی به آن وارد است.»
سلاجقه بیان کرد: «بسیاری از همکاران پزشک در سنین بالا بوده که یا ارتباطی با سازمان تامین اجتماعی نداشته و یا آشنایی با سیستمهای کامپیوتری ندارند و تا زمانی که پزشک درخواست آزمایش را به مراکز آزمایشگاهی ارجاع ندهد، اخلال در پذیرش خواهیم داشت.»
سلاجقه با بیان اینکه 300 کد آزمایشگاهی وجود دارد که ورود آن به سیستم الکترونیکی مشکلات زیادی ایجاد میکند، گفت: «پزشک نمیتواند همه این کدها را حفظ کند لذا معطلی برای وارد کردن تستها طبق این کدها، یکی دیگر از پیامدهای نسخه الکترونیک بدون توجه به زیرساختها است. بسیاری از این کدها دارای عدد یکسان بوده در حالی که باید نوع تست کاملا مشخص شود و اینکار سردرگمی بیمار را به همراه خواهد داشت.»
نایب رئیس انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران یادآور شد: «ایجاد پرونده سلامت و ارسال نسخه و تغییرات حاصله هزینهبر بوده و باید مشخص شود که این هزینهها از سوی چه کسی یا چه کسانی تامین میشود؟ بر همین اساس باید هزینهها مشخص و زیرساختها آماده میشد تا مراکز پاراکلینیکی در اجرای این طرح متحمل ضرر نشوند.»
تبعات منفی تست کرونا در مطبها
علی شیرین، دیگر عضو هیئت مدیره انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران نیز در این نشست با اشاره به اهمیت آزمایشگاهها در تشخیص و ارائه راهکارهای درمانی اظهار کرد: «شنیدهها حاکی از آن است که تست کرونا در مطبها و دندانپزشکیها انجام خواهد شد و اگر صحت داشته باشد باید به تبعات چنین اقدامی اندیشید، چون برای انجام نمونهگیری و آزمایش، باید همه امکانات و تجهیزات لازم فراهم باشد.»
وی با بیان اینکه مطبها از پشتوانه لازم برای انجام تست و نمونهگیری برخوردار نیستند، افزود: «مهارت در نمونهگیری، فضای ایمن، توانایی بی خطرسازی پسماند عفونی، صلاحیت قانونی انجام آزمایش، کنترل کیفی، تجمع مراجعین در فضای محدود، نظارت فنی دانشگاههای علوم پزشکی بر فرآیند انجام آزمایش، بهرهبرداری کلان از نتایج انجام آزمایش برای کنترل بیماری کووید 19 و زمان انتظار برای انجام تست و پاسخگویی از جمله مواردی است که در انجام آزمایش سریع کرونا در مطبها و مراکز دندانپزشکی باید مورد توجه قرار گیرد.»
وی با بیان اینکه سی تی اسکن روش تشخیصی نیست و فقط شدت حمله به ریه را مشخص میکند، گفت: «آنچه مسلم است، آزمایشگاههای تشخیص طبی کشور مهارت نمونهگیری و انجام تستهای میکروبی را دارند. اما، سوال من از مسئولان وزارت بهداشت این است که چه مطبی تا کنون تست را بر اساس ویژگیهای مذکور انجام داده است؟»
شیرین با تاکید بر اینکه باید از ظرفیت بخش خصوصی در افزایش تستها بهره برد، تصریح کرد: «وقتی ما سیستم ارجاع داریم، چرا نباید از پتانسیل آزمایشگاهها به نحو مطلوب استفاده کرد؟ بیش از 5 هزار آزمایشگاه تشخیص طبی در کشور داریم که 2 هزار و 600 آزمایشگاه مربوط به بخش خصوصی است. اینکه چرا تا کنون فقط ۳۶۰ آزمایشگاه کشور درگیر تشخیص تست کرونا شدهاند جای سوال دارد.»
شیرین با اشاره به این که در کنار هر مطب حتماً یک آزمایشگاه وجود دارد، گفت: «چرا نمیخواهیم از ظرفیت آزمایشگاهها بیشتر استفاده کنیم؟ تست سریع آنتی ژن در مطب شدنی نیست و نباید اجازه چنین کاری در مطبها و دندانپزشکیها را بدهیم، تجمع بیماران در مطبها برای انجام تست، میتواند خطرناک باشد و باعث شیوع بیماری و انتقال ویروس شود.»
وی یادآور شد: «یکی از مسائل مهم در رعایت نکات ایمنی و بهداشتی، استفاده از اتوکلاو در بیخطرسازی وسایل مصرفی است که این کار در آزمایشگاهها و مراکز درمانی کشور امکان پذیر است. اما مطبها چنین شرایطی ندارند. برای انجام تست میبایست فضای ایمن نمونهگیری فراهم باشد. چگونه میخواهیم در مطبها از مردم تست بگیریم؟»
نمونهگیری در شرایط نامناسب سلامت جامعه را تهدید میکند
سید قاسم مصطفوی دبیر انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران نیز در این نشست خبری با بیان اینکه جامعه آزمایشگاهی کشور به نمونهگیری در جاهایی که شرایط مناسب را نداشته باشند، معترض است، گفت: «انجام نمونهگیری و آزمایش کرونا دستورالعمل خاص خود را داشته و با مخاطراتی همراه است که سلامت جامعه را تهدید می کند.»
وی با تاکید بر اینکه سلامت مردم در انجام تستها و آزمایشها باید در اولویت نخست قرار داشته باشد، گفت: «در آزمایشگاهها شرایط لازم برای این کار فراهم است زیرا پرسنل فنی از تخصص و آموزشهای لازم در این زمینه برخوردارند.»
وی همچنین به شرایط نامناسب استارتاپها برای انجام فرایندهای آزمایشگاهی پرداخت و گفت: «نمونهگیری باید در شرایط آزمایشگاهی و با رعایت اصول ایمنی و در زمان لازم انجام شود که این شرایط برای استارتاپها فراهم نبوده و نمونهگیری توسط افراد فاقد صلاحیت انجام میشود.»
مصطفوی در ادامه با اشاره به جهش قیمت تجهیزات و اقلام آزمایشگاهی اظهار کرد: «در مقابل، تعرفهها با این شرایط همخوانی نداشته و آزمایشگاهها را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است و در واقع هزینهها بسیار بیشتر از درآمد آزمایشگاهها شده است.»
مشکلات عدم تخصیص ارز دولتی به آزمایشگاهها
کمالالدین باقری، عضو دیگر هیئت مدیره انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران نیز با اشاره به قیمت بالای مواد مصرفی و تجهیزات آزمایشگاهی و متاثر بودن آنها از نوسات ارزی گفت: «بسیاری از تولیدکنندهها به دلیل قیمت بالای ارز و عدم تخصیص ارز دولتی یا تعطیل شده و یا با ظرفیت 50 درصد فعالیت میکنند.»
وی افزود: «عملا هر 6ماه یکبار ارز به شرکتهای تولید کننده تعلق میگیرد و با توجه به این که آزمایشگاهها برای ادامه حیات خود نیاز به مواد مصرفی و تجهیزات پیشرفته دارند، لازم است وزارت بهداشت با هماهنگی بانک مرکزی و وزارت صمت تمهیداتی را در این زمینه اندیشیده و زمینه گردش اقتصادی را برای آزمایشگاهها فراهم کند.»روزنامه سپید