در قدیم مادربزرگ تابستانها تا وقتی آفتاب وسط آسمان بود، نمیگذاشت در حیاط بازی کنیم. میگفت اگر آفتاب زیاد روی سرت بتابد، خوندماغ میشوی و البته این را برای ترساندن ما نمیگفت
شفاآنلاین>سلامت> خونریزی بینی مشکلی است که میتواند فرد را ناراحت کرده و یا بترساند. حتما تاکنون افراد زیادی را دیدهاید که خوندماغ شدهاند شاید هم خودتان بارها دچار این مشکل شده باشید زیرا حداقل یک بار همه ما این بیماری را تجربه کرده ایم. عقاید متفاوتی در مورد خوندماغ وجود دارد.
به گزارش شفاآنلاین: در قدیم مادربزرگ تابستانها تا وقتی آفتاب وسط آسمان بود، نمیگذاشت در حیاط بازی کنیم. میگفت اگر آفتاب زیاد روی سرت بتابد، خوندماغ میشوی و البته این را برای ترساندن ما نمیگفت؛ به آن اعتقاد داشت. به طور کلی خون دماغ شدن میتواند دلایل گوناگونی داشته باشد لذا زمانی که خون به آرامی از بینی خارج میشود با شناخت علت آن باید درمان شود بنابراین افراد باید آگاهی خود را درباره این بیماری افزایش دهند لذا با توجه به اهمیت موضوع دراین باره با دکتر ابراهیم رزم پا، متخصص گوش، حلق و بینی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو هیئت مدیره جامعه جراحان گوش، حلق و بینی و سر و گردن ایران و دکتر ایرج خسرونیا، متخصص داخلی و رئیس انجمن متخصصان داخلی گفتگو کرده ایم.
درابتدا دکتر رزم پا دراینباره میگوید: برای خون دماغ علتهای بسیاری وجود دارد و به همین دلیل است که معمولا یافتن عامل خونریزی برای پزشک آسان نیست. خون دماغ شدن یکی از شایعترین موارد مراجعه اورژانسی افراد به پزشک متخصص گوش و حلق، بینی است. وی خاطرنشان کرد: به طور کلی، اگر بخواهیم خونریزی از بینی را تقسیمبندی کنیم به دو گروه عمده تقسیم میشود که عبارتند از خونریزیهایی که منشاء آنها از خود بینی است و خونریزیهایی که منشاء آنها غیر از بینی است. در این مواقع، خونریزی از بینی علامتی برای بیماری است و بیماری اصلی باید پیدا شود. این متخصص گوش، حلق و بینی اظهار کرد: با توجه به تقسیمبندی خون دماغ، میتوان به تشخیص درست و درمان رسید.
خونریزی ممکن است از بخشهای جلویی یا پشتی بینی باشد. خونریزیهایی که از قسمت پشتی بینی ایجاد میشوند، ممکن است کم به نظر برسند چون گاهی وارد حلق میشوند و بیمار آن را میبلعد و در صورت استفراغ فرد، موارد بالا آورده شده به خون آغشته است.وی بیان کرد: یکی از مشکلاتی که در بینی وجود دارند و باعث بروز خون دماغ در افراد میشود ممکن است تومور خونریزیدهنده در مجرای بینی باشد.
گاهی هم مخاط بینی خشک است.دکتر رزم پا توضیح داد که استفاده از اسپریهای کورتونی بینی که افراد معمولا برای درمان آلرژی استفاده میکنند باعث خشکی میشود. وی میگوید: این طور به نظر میرسد که خونریزی از بینی در تابستان و در اثر گرمای زیاد بیشتر است در حالی که خون دماغ مشکلی است که در فصل سرد سال شیوع بیشتری دارد چون در زمستان هوای اتاق به دلیل استفاده از سیستمهای گرمایشی خشک است و مخاط بینی هم در چنین هوایی شکننده میشود و احتمال پارگی مویرگها بیشتر خواهدشد. این عضو هیئت مدیره جامعه جراحان گوش، حلق و بینی و سر و گردن ایران میگوید: در برخی موارد بینی بعد از عمل جراحی دچار خونریزی میشود اما معمولا قبل از عمل جراحی طی آزمایشهایی وضعیت خونی بیمار مشخص میشود ولی بعضی از بیماریهای ناشناخته انعقادی وجود دارند که هنوز هم نمیتوان با آزمایش آنها را مشخص کرد. در این موارد بینی خونریزی میکند. به همین دلیل با وجود جواب آزمایش و بدون مشکل باز هم از بیمار درباره وضعیت بندآمدن خون هنگام جراحتهای قبلی سوال پرسیده میشود.
وی با بیان این نکته که " تغییر ارتفاع و فشار ناگهانی هوا نیز باعث صدمه به مخاط و خونریزی از بینی میشود"، توضیح داد: برخی بیماریهای زمینهای باعث خون دماغ میشوند مانند خونریزی از بینی در بیماریهایی مانند افزایش فشار خون (معمولا افزایش فشار خون ناگهانی باعث خونریزی از بینی میشود)، بیماریهای کبدی، اختلالات انعقاد خون مانند هموفیلی و بعضی از سرطانهای خون مشاهده میشود. دکتر رزم پا ادامه داد: به طور کلی، هر بیماریای که بتواند اختلالی در سیستم انعقادی خون و عوامل خونی ایجاد کند، میتواند باعث خونریزی از نقطهای از بدن یا بینی فرد شود.
این متخصص گوش، حلق و بینی عنوان کرد: در صورت مشاهده خون دماغ عوارض مصرف داروها نیز نباید فراموش شوند. داروهای ضدانعقاد مانند هپارین، وارفارین و آسپیرین میتوانند سیستم انعقادی را دچار اختلال کنند وی اضافه کرد: داروهایی مانند وارفارین و هپارین باید کاملا با نظر پزشک انجام شود و بیماران باید مدام پایش شوند. این نوع از خونریزی ها، طولانی و شدید هستند و تا زمانی که عامل برطرف نشود، ادامه خواهند یافت.دکتر رزم پا میگوید: افرادی که اختلال خونی دارند و یا بعضی از فاکتورهای خونی آنها دچار مشکل است مانند بیماران هموفیلی که دچار کمبود فاکتور انعقادی ۸ هستند و همچنین کسانی که پلاکت آنها کم است این بیماران به غیر از خونریزی بینی، ممکن است در دیگر نقاط بدن هم دچار خونریزیهای زیر پوستی شوند.
کمبود ویتامین D، A و K هم میتواند باعث خون دماغ شود
این عضو هیئت مدیره جامعه جراحان گوش، حلق و بینی و سر و گردن ایران با بیان این نکته که" کمبود ویتامین D، A و K هم میتواند باعث خون دماغ شود که علت آن خشک شدن مخاط نرم است"، بیان کرد: یکی از شایعترین علل خونریزی از بینی دستکاری بینی بخصوص در کودکان است زیرا هنگام تمیز کردن، مخاط ظریف بینی دستکاری میشود. اگر خشکی هم وجود داشته باشد، مخاط شکنندهتر خواهدشد. گاهی هم فرد با فین کردن دچار خونریزی میشودکه این موضوع نگرانکننده نیست. وی مطرح کرد: افرادی که عمل جراحی زیبایی بینی یا پولیپ و... انجام میدهند تا مدتی بعد از جراحی دچار خونریزی بعد از فین کردن میشوند. بعضی از بیماران هم انحراف تیغه بینی دارند و چون بخشی از انحراف بیشتر در معرض هوا است لذا بینی خشکتر میشود و مخاط خونریزی میکند و این افراد نیز تا انحراف بینی شان عمل نشود، خونریزی شان برطرف نخواهدشد.
خوشبختانه 80 الی 70 درصد خون دماغها بیخطر هستند
دکتر رزم پا تشریح کرد: خوشبختانه 80 الی 70 درصد خون دماغها بیخطر هستند و با اقدامات معمولی خانگی قطع میشوند. شستشوی بینی با آب سرد یا قرار دادن کیسه یخ کنار مجرای بینی به مدت 5 الی4 دقیقه در این مواقع توصیه میشود و سر باید به طوری نباشد که خون بلعیده شود چون خطر اینکه خون وارد مجاری تنفسی شود هم وجود دارد و هنگام خواب نیز فرد باید به حالت نیمه نشسته بخوابد تا فشار خون در قسمت فوقانی بدن کمتر باشد. این متخصص گوش، حلق و بینی متذکر شد:اگر خونریزی چند بار تکرار شود یا مقدارش زیاد باشد، حتما باید علت مشخص شود زیرا ممکن است فرد بیماری ناشناختهای داشته باشد.وی میگوید:یکی دیگر از علل خونریزی از بینی به دلیل تومورهای بینی و سینوس است؛ تومورهایی که میتوانند
خوش خیم و بدخیم باشند. یکی از تومورهای خوش خیمی که باعث خونریزی خیلی شدید میشود، آنژیوفیبروم نازوفارنکس است.
دکتر رزم پا افزود: این تومور بیشتر مربوط به جنس مذکر به خصوص پسرهایی که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند، مشاهده میشود. این تومورها گاهی باعث خونریزی خیلی شدید میشود به همین دلیل برای درمان آن تومور را جراحی میکنیم.این متخصص افزود: اگر بیماری با این مشکل خونریزی از بینی به پزشک مراجعه کند، پنبهای را به قطره لیدوکائین آغشته میکنیم و داخل مجرا قرار میدهیم. بعد از چند دقیقه عروق منقبض میشوند و خون بند خواهدآمد، ولی گاهی رگ بزرگ و مشخصی وجود دارد که خونریزی میکند و با این اقدامات نمیتوان خون را متوقف کرد. وی ادامه داد: برای متوقف کردن این خونریزی از کوتر برقی استفاده میشود البته در مواقعی که خونریزی وسیع است، کوتر کردن به خصوص اگر در تیغه بینی و دو طرف باشد، صلاح نیست زیرا ممکن است باعث سوراخ شدن تیغه شود لذا میتوان با آندوسکوپی بینی و سینوس ها، رگ خونریزیدهنده را پیداکرد.دکتر رزم پا گفت: گاهی اوقات خونریزی از بینی میتواند نشان از بیماری سرطان خون داشته باشد، در بعضی از مواقع اولین علائم سرطان خون، خونریزی از بینی است به همین دلیل خونریزی بینی باید بسیار جدی گرفته شود.
بالا بودن فشار خون باعث بروز مشکلاتی از جمله بروز خونریزیها میشود
در ادامه نیز دکتر خسرونیا اظهار کرد: خون دماغ یک مشکل رایج است که در اغلب موارد مهمترین علت بروز آن مشکل در مخاط بینی، بالا بودن فشارخون،بروز ناراحتی قلبی بخصوص داشتن بیماری تنگی دریچه میترال قلب و... باعث بروز بیماری خون دماغ در افراد میشود.وی عنوان کرد: بالا بودن فشار خون باعث بروز مشکلات بسیاری از جمله بروز خونریزی ها، مشکلات قلبی و مغزی میشود.رئیس انجمن متخصصان داخلی میگوید: اگر خون دماغ به دفعات زیاد ایجاد شود باید به پزشک متخصص مراجعه کرد تا دلیل آن مشخص شود و اقدامات درمانی لازم انجام شود.دکتر خسرونیا عنوان کرد: در صورت مراجعه فرد به پزشک به دلیل بروز خون دماغهای مکرر ابتدا فشارخون و داشتن بیماری قلبی و کبدی فرد بررسی میشود و سپس با انجام آزمایشهای مختلف مشکل انعقاد خون در فرد مورد بررسی میگیرد. وی توضیح داد: داروهای خاص رقیقکننده (برای مثال, آسپیرین)و اختلالات خونریزی یا مشکلات پزشکی که ممکن است باعث کمبود پلاکت شود, که به لخته شدن خون منجر میشود (برای مثال, لوسمی) از جمله علل دیگر ابتلابه خونریزی هستند.دکتر خسرونیا در پایان گفت: در ابتدا درمان با خون دماغ شدن قدامی مثل هم هستند. پزشک شما ممکن است بینی را با گاز پانسمان کند (سعی نکنید خودتان اینکار را کنید) و یا یک بالون بادی بادکنکی را در صورتی که خونریزی متوقف نشود، میبندد.ممکن است سوزاندن رگهای خونی نیز مورد نیاز باشد. این کار توسط یک دستگاه الکتریکی و یا داغ انجام میشود تا رگ پاره را بسوزانند تا خونریزی متوقف شود. پزشک از یک بیحسی موضعی قبل از اینکه عمل را شروع کند، استفاده میکند.