صبح جمعه پس از بارش برف تیمهای کوهنوردی و افرادی که کوهستان را بخشی از زندگی خود میدانند، مانند روزهای دیگر کولهپشتیها را بر پشت اندخته و پوتینها و یخشکنانشان را به پا میکنند. آفتاب که میزند آنها ارتفاع زیادی را در نقاط مختلف بریدهاند و بالارفتهاند.
شفاآنلاین>سلامت>عصر پنجشنبه بود که هشدارهای هواشناسی خبر از بارش سنگین برف در برخی استانها و به ویژه ارتفاعات شمالی تهران میداد. صبح جمعه پس از بارش برف تیمهای کوهنوردی و افرادی که کوهستان را بخشی از زندگی خود میدانند، مانند روزهای دیگر کولهپشتیها را بر پشت اندخته و پوتینها و یخشکنانشان را به پا میکنند. آفتاب که میزند آنها ارتفاع زیادی را در نقاط مختلف بریدهاند و بالارفتهاند. کوهنوردان در چهار نقطه حضور دارند، کلکچال، توچال، آهار و دارآباد نقاطی هستند که این افراد با آشنایی قبلی به این مکانها رفتهاند. همه چیز مانند همیشه است تا اینکه ظهر میشود، ناگهان اخطاری به سازمان امداد و نجات هلال احمر میرسد که گویا شرایط نامساعدی در ارتفاعات شمالی تهران به وجود آمده است. هنوز کسی جز کوهنوردان حاضر نمیداند چه حادثهای رخ داده است. 16 تیم امدادی راهی کوهستان میشوند. در جایی هوای دلپذیر صبحگاه کوهستان چهره در هم کشیده و کولاک را به جان کوهنوردان انداخته است و در جایی دیگر بهمن را بر سر کوهنوردان آوار میکند. روز اول حادثه
به گزارش
شفاآنلاین: شاهین فتحی، مدیرعامل هلال احمر، غروب جمعه، پنج دیماه، حادثه را تایید کرده و از دو کشته، پنج مصدوم و یک نفر مفقودی تا آن ساعت خبر میدهد و میگوید: «در ارتفاعات کلکچال بر اثر برف و کولاک، ۲ نفر جان خود را از دست دادند و ۲ نفر نیز بهشدت مصدوم شدند که در حال انتقال به پایینِ کوه هستند. تیم واکنش سریع برای نجات چند نفر که در ارتفاعات دارآباد گرفتار شدند اعزام شده و در حال امدادرسانیاند. در حادثه سوم با سقوط بهمن در آهار (در منطقه رودبار قصران) یک تیم جستوجو و نجات از هلالاحمر شمیرانات نیز در کنار تیم آتشنشانی و کوهنوردان برای امدادرسانی اعزام شدهاند که بهگفته شاهدان صحنه، احتمال میرود یک نفر در بهمن گرفتار شده باشد و عملیات جستوجو نیز برای یافتن مفقود احتمالی ادامه دارد در عملیات چهارم نیز بر اثر برف و کولاک در ارتفاعات شیرپلا دو نفر مصدوم شدند که توسط نجاتگران هلالاحمر شمیرانات، به پایین کوه منتقل شدند و یکنفر بهدلیل ترومای سر، برای اقدامات درمانی تحویل اورژانس شد و یک نفر دیگر نیز با رضایت شخصی مرخص شد.»
روز دوم
از کولاک و سقوط بهمن، یک روز گذشته است. 16 خانواده با تلفن 112 هلال احمر تماس گرفتهاند و از سرنوشت 18 کوهنورد بیاطلاع هستند. عملیات جستوجو و نجات با تمام توان و اعزام بالگردها به محل وقوع بهمن در ارتفاعات شمال تهران صبح شنبه از سر گرفته میشود و تا ظهر 5 نفر را پیدا میکنند که دیگر جانی در بدن آنها نمانده است. آنها را شناسایی میکنند و به پایین کوه انتقال میدهند. همچنان عملیات جستوجو برای یافتن گمشدگان توسط نیروهای عملیاتی و بالگردهای امدادی در حال انجام است.
فتحی در این باره اظهار میکند: «16 خانواده با ما تماس گرفتهاند. ما شماره همراه این عزیزان را که احتمالا گرفتار برف و کولاک شدهاند دریافت کرده و برای ردیابی به مخابرات اعلام کردیم. احتمالا 5-6 نفر از آنها آخرین تماسهایشان را در منطقه ثبت کردهاند و تیمهای عملیاتی هم در همان منطقه در حال جست و جو هستند. این تنها عملیات امداد در منطقه کلکچال بوده است در حالی که در منطقه شیرپلا هم چندین مصدوم داشتهایم. در منطقه آهار نیز همزمان با همین حادثه، ریزش بهمن داشتیم و متاسفانه طبق گزارشهای دریافتی، یک نفر مفقودی هم در این منطقه داریم که تیمهای جمعیت و اهالی منطقه همچنین همنوردان این مفقود در منطقه حضور داشته و در حال جست و جو هستند. در منطقه دارآباد نیز روز گذشته در ساعت 14 گزارش بهمن داشتیم. گزارش اولیه حاکی از این است که 2 نفر در این منطقه مصدوم شدهاند. در حال حاضر تعداد زیادی از نجاتگران هلال احمر، تیمهای فدراسیون و تیمهای محلی در ارتفاعات تهران در حال عملیات جست و جو نجات هستند اما متاسفانه با توجه به برودت هوا، کار امدادرسانی با سختی همراه است.»
وی ادامه میدهد: «با تلاش امدادگران، در عملیات روز گذشته 11 کوهنورد از مرگ حتمی نجات پیدا کردهاند. متاسفانه چند نفر هم جانشان را از دست داده و چندین نفر هم مفقود هستند که تیمهای امدادی در حال رصد و جست و جو هستند.»
وی در ادامه با اشاره به حضور تیمهای امدادی تا ساعت 9 شب گذشته در منطقه کلکچال و انجام عملیات جست و جوی مفقودان این حوادث میافزاید: «سرمای شدید شب گذشته و احتمال وقوع حادثه برای نجاتگران، اجازه پیشروی بیشتر به تیمهای ما نداد اما عملیات امدادی از صبح امروز با هماهنگی با تیمهای فدراسیون مجددا از سر گرفته شد و بالغ بر 40 نجاتگر متخصص همراه با تجهیزات لازم در ارتفاعات کلکچال حضور دارند که امیدواریم مصدومان احتمالی را بتوانیم پیدا کنیم.»
کشتهشدگان به هشت نفر میرسند
روشنی روز شنبه در حالی به پایان میرسد که هنوز سرنوشت تعدادی از کوهنوردان گرفتار در برف مشخص نیست. در همین حال مهدی ولیپور رئیس سازمان امداد و نجات از کشف هشت جسد خبر میدهد و به ایسنا میگوید: «دقایقی پیش اجساد دو تن دیگر از مفقودشدگان نیز در ارتفاعات شمال تهران کشف شد و در مجموع تا به این لحظه متاسفانه هشت تن جان خود را از دست دادهاند که اجسادشان نیز کشف شده است.»
وی با بیان اینکه ۱۴ نفر نیز نجات داده شده و سالم به پایین بازگردانده شدند، اظهار میکند: «تعدادی از این نجات یافتگان جزو ۱۸مورد مفقودی بودند که پیش از این به جمعیت هلال احمر گزارش شده بود. هم اکنون هفت مفقودی دیگر نیز بنا بر اعلام گزارش از سوی خانوادههایشان در این مناطق وجود دارد اما متاسفانه به دلیل شرایط بسیار بد جوی ادامه عملیات جستجو در این مناطق مقدور نیست و این عملیات با دستور فرمانده میدان تا فردا متوقف شده است. به محض مساعد شدن شرایط جوی و فراهم شدن امکان جستجو، عملیات جستجو برای یافتن هفت مفقودی دیگر نیز آغاز خواهد شد.»
جامعه پزشکی عزادار میشود
همان غروب روز حادثه بود که خبرها حاکی از مفقود شدن یکی از کوهنوردان باشگاه کوهنوردی تهران در ارتفاعات آهار منتشر میشود، روز در حالی به پایان میرسد که کسی نام و نشانی از این کوهنورد مفقود ندارد، اما صبح شنبه گروههای تلگرامی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی دانشگاه تهران خواهان ختم صلوات و دعا برای یافتن این عضو خود که در زیر بهمن گرفتار شده است میشوند.
او دکتر «سید مصطفی فاطمی»، دندانپزشک و متخصص پروتزهای دندانی است که پیش از این مدتی سردبیر ایسنای علوم پزشکی بوده است.
مسعود حبیبی رئیس جهاد علوم پزشکی تهران خبر از یافتن پیکر بیجان این دندانپزشک میدهد و میگوید: «دکتر فاطمی عضو پزشک یک تیم کوهنوردی بوده است که متاسفانه جان خود را از دست میدهد، ظاهرا ایشان تنها عضو پزشک این تیم بوده است که خود دورههای مربیگری و امداد و نجات کوهستان را طی کرده است.»
الزام به آموزش دورههای پزشکی کوهستان
حمید مساعدیان، رئیس انجمن پزشکی کوهستان نیز با اشاره به جانباختن این دندانپزشک در رابطه با دورههای سلامت ویژه کوهستان به پزشکان، میگوید: «تمامی آموزشهای که از سوی فداراسیون کوهنوردی و انجمن پزشکی کوهستان به همه افراد داده میشود شامل پزشک و غیر پزشک میشود و این افراد موظف هستند از این آموزشها استفاده کنند.»
وی میافزاید: «30 دوره برگزار میشود که اینها یکسری آموزشهای عمومی است و شامل هواشناسی، پزشکی کوهستان حفظ جان در برابر بهمن و کولاک میشود که هرکسی بخواهد به این ورزش بپردازد باید این آموزشها را دیده و مسائل حفظ سلامت خود را به کار بگیرد.»
مساعدیان ادامه میدهد: «متاسفانه گروههایی که در روز پنجشنبه گرفتار کولاک و سقوط بهمن شدهاند مسائل ابتدایی را رعایت نکردهاند. متاسفانه پوشاک و تجهیزات این افراد اصلا مناسب نبوده، ضمن اینکه کاملا به هشدارهای سازمان هواشناسی و فدراسیون کوهنوردی بیتوجه بودهاند.»
وی یاداور میشود: «این حادثه در ارتفاعات تهران طی 50 سال اخیر منحصر به فرد است، تنها سال 51 حادثهای در توچال رخ میدهد که آن زمان امکانات ارتباطی وجود نداشته تا این افراد در مورد هشدارها اطلاع داشته باشند.»
مساعدیان با بیان اینکه 50 پزشک عضو انجمن پزشکی کوهستان هستند، گفت: «این افراد که از تمامی رشتههای پزشکی هستند و دورههای مختلف امداد و نجات و دورههای درمانی کوهستان را طی میکنند. البته مرحوم دکتر فاطمی عضو یک باشگاه آزاد بودند که متاسفانه دچار این حادثه شدهاند.»
فتحی نیز با اشاره به بیتوجهی گروهها و کوهنوردان به هشدارهای پیشگیری از حوادث کوهستان اظهار میکند: «تجهیزات امدادی مختص حوادث کوهستان همچنین پایگاههای امدادی هلال احمر، آتش نشانی و فدراسیون کوهنوردی است اما مشکل اینجاست که وقتی از یک منبع رسمی اعلام هشدار میشود که مردم به ارتفاعات نروند، باز هم شاهد این حوادث تلخ هستیم. مردم و بهخصوص تیمهای حرفهای، هشدارها را میبینند. روز گذشته وضعیت برای صعود به ارتفاعات تهران اصلا مناسب نبوده اما تعداد کسانی که از ارتفاعات استفاده کردند، زیاد بود.»
وی میافزاید: «نکته اساسی این است که ارتفاعات تهران ضمن اینکه زیبایی خاص خود را دارد مشکلات بسیار عدیدهای نیز برای صعود افراد چه حرفهای و نیمه حرفهای و چه افراد مبتدی دارد و هرکدام از این افراد ممکن است به دلیل عدم توجه به هشدارها و عدم رعایت موارد ایمنی در کوهستان تهران دچار مشکل شوند.»
فتحی یادآور میشود: «از شب گذشته جلساتی برای هماهنگی تیم های عملیاتی در مدیریت بحران منطقه شمیرانات برگزار شده است. تیمهای هلال احمر برای نجات مفقودان این حادثه تمام تلاش خود را میکنند اما جان نجاتگران هم برای ما بسیار مهم است. بنابراین از هموطنان درخواست میکنیم در شرایط فعلی به ارتفاعات تهران صعود نکنند.»
وی با بیان اینکه هر سال با فرارسیدن فصل زمستان و بارندگیها، شاهد حوادث گوناگونی در ارتفاعات کشور از جمله در ارتفاعات تهران هستیم، میگوید: «مردم تهران شاید کمتر اطلاع داشته باشند که چه حوادثی در ارتفاعات شمالی مشرف به تهران، آنها را تهدید میکند و برخی از آنها بدون اطلاع، صعودهایی دارند که هم برای خودشان و هم برای تیمهای امدادی حاضر در منطقه، مشکلاتی به وجود میآورد.»
فتحی با اشاره به اینکه سه دسته از کوهنوردان در ارتفاعات حضور پیدا میکنند، کوهنوردان حرفهای، نیمه حرفهای و افراد مبتدی که برای تفریح به این مناطق میآیند، تاکید میکند: «از روز پنجشنبه هشدارهای لازم هواشناسی در خصوص احتمال برودت هوا و برف و کولاک و بهمن در ارتفاعات تهران داده شده بود و فدراسیون کوهنوردی هم به مردم تهران هشداری مبنی بر اینکه ارتفاعات تهران احتمالا با بهمن همراه باشد، داده و توصیه کرده بود که به ارتفاعات تهران صعود نکنید اما متاسفانه روز گذشته حوادث تلخی را در کوهستان شاهد بودیم، چند نفر از هموطنان را هم در این حوادث از دست دادهایم و تا همین لحظه هم تیمهای عملیاتی ما در حال انجام عملیات امدادی و جست و جوی مفقودان احتمالی در ارتفاعات تهران هستند.»
مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان تهران با بیان اینکه وضعیت کوهستان و خواست مردم برای صعود به این ارتفاعات بخصوص در روزهای تعطیل، قابل کنترل نیست، تاکید کرد: «در تعطیلات آخر هفته گذشته، توصیههای تخصصی به تمام گروههای کوهنوردی حرفهای، نیمه حرفهای و مبتدی این بوده که از ارتفاعات استفاده نکنند. اما این هشدارها جدی گرفته نشده و شاهد حوادثی در ارتفاعات بالا بودیم که احتمال دارد در منطقه کلکچال، هنوز مصدومانی داشته باشیم اما هنوز آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد.»سپید