اگر طب سنتی موثر بود چرا در طول تاریخ نتوانست با وجود ادعای خود، بیماریهای بشرِ زمان خود را درمان کند.
شفاآنلاین>سلامت>مساله طب سنتی این روزها مجددا در جامعه ما مطرح شده است. متولیان این رشته ادعا میدارند که این روش در درمان بسیاری از بیماریها موثر است. واقعیت این است که تنها یک طب وجود دارد که باید بر اساس شواهد علمی و راستیآزماییهای بالینی باشد. روشهای مختلفی در درمان بیماریها وجود دارد همچون جراحی، داروهای شیمیایی و غیره. تمامی این روشها باید در مطالعات علمی اثرات خود را اثبات کنند تا به عنوان روش درمانی شناخته شوند. طب سنتی نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگر متولیان این رشته ادعا دارند که روش آنان در درمان بیماریها موثر است باید شواهد علمی آن را ارائه دهند. اما نگاه دیگر به مساله طب سنتی، نگاه تاریخی است. طب سنتی سابقه چندین قرن را در خود دارد. تا همین یک قرن گذشته، طول عمر بشر به زحمت به 40 سال میرسید. بیماریهای عفونی نظیر سل، ذاتالریه و یا اسهالهای عفونی از علل اصلی مرگومیر بشر بودند. اگر طب سنتی موثر بود چرا در طول تاریخ نتوانست با وجود ادعای خود، بیماریهای بشرِ زمان خود را درمان کند. طب نوین با استفاده از روشهای علمی بسیاری از بیماریهای عفونی را تحت درمان و کنترل قرار داده است، بهطوریکه امروزه طول عمر بشر به بیش از 70 سال رسیده است. بسیاری از بیماریهایی که در قدیم کشنده بودند، امروزه بهراحتی قابل درمان هستند. البته باید توجه داشت که طب نوین نیز با چالشهایی همراه بوده است. با وجود موفقیت طب نوین در درمان بسیاری از بیماریها ولی همچنان بیماریهایی وجود دارند که طب نوین در درمان آنها موفق نبوده است. به عنوان مثال، بسیاری از بیماریهای مزمن نظیر فشارخون و یا بیماری قند هنوز درمان قطعی ندارند و فقط میتوان با دارو آنها را کنترل کرد. مساله دیگر طب نوین، پرهزینه بودن آن است. از طرفی برای بسیاری از بیماریهای صعبالعلاج نظیر سرطانهای پیشرفته و آلزایمر نیز هنوز درمان قطعی وجود ندارد. بنابراین بسیاری از افراد مبتلا به چنین امراضی به روشهای سادهتر و ارزانتر روی خواهند آورد. طب سنتی، گزینه پرتوجهی در این زمینه است. بسیاری از کشورها سعی کردهاند با سرمایهگذاری در این زمینه، روشهای طب سنتی را مورد مطالعات علمی قرار دهند. تاثیر طب سنتی در درمان بیماریها باید ابتدا در مطالعات علمی و راستیآزماییهای بالینی ثابت شود تا بتوان آن را به بیماران تجویز کرد. باید توجه داشت ارائه هر روش درمانی به بیمار قبل از ثبات تاثیر آن در مطالعات علمی، از لحاظ اخلاق پزشکی مردود است. متولیان بهداشت و درمان باید با ارائه دستورالعملهای علمی، بیماران را در درمان خود یاری دهند. ارائه خدمات درمانی که بر اساس شواهد علمی نباشد، اعتماد بیماران را به نظام بهداشتی و درمانی مخدوش خواهد کرد. وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی بهداشت و درمان در کشور باید فضا را برای مطالعات علمی در زمینه درمان بیماری فراوان کند، خواه این روشها بر اساس طب سنتی باشد و یا هر روش دیگر. بر اساس این مطالعات باید دستورالعملهایی به پزشکان و بیماران ارائه شود که بر اساس شواهد علمی باشد. تنشهای اخیر در این وزارتخانه به اعتماد مردم به متولیان بهداشت و درمان آسیب جبرانناپذیری خواهد زد که نتیجه آن چیزی نیست جز آسیب جدی به سلامت جامعه. مردم باید اعتماد داشته باشند که روشهای ارائهشده برای درمان، بر اساس شواهد علمی است نه خرافات یا روشهای غیرعلمی؛ خواهاین روشها بر اساس طب سنتی باشد یا هر روش دیگر. جامعه پزشکی کشور بر اساس وظیفه اخلاقی و حرفهای خود باید در این زمینه بسیار مسئولیتپذیر باشد و با خدماتی که بر اساس شواهد علمی نیست، بهشدت مبارزه کند و در مورد سلامت جامعه هیچگونه اغماضی از خود نشان ندهد.
رضا سعیدیفیروزآبادی / جراح پیوند
https://www.4icu.org/reviews/17983.htm