دكتر محمد اسماعيل اكبري اظهار داشت: سالانه حدود 90هزار مبتلا به سرطان در كشور داريم كه 33هزار نفر نيز در سال به‌خاطر سرطان مي‌ميرند.در اين مقاله به عوامل اصلي رشد سرطان در ايران و راهكار‌هاي مقابله با اين معضل اشاره شده است كه در ادامه مي‌خوانيد:
قبل از هر چيز بايد گفت كه جاي مركزي ملي، براي تحقيقات سرطان در كشور خالي است. خوشبختانه در سال‌هاي گذشته سنگ بناي اين مركز همراه با تاسيس مؤسسه ملي سلامت ايران نهاده شده است. ارائه اينگونه آمارها از سوي چنين مراكزي پس از تاسيس در آينده، به‌طور رسمي‌تر مي‌تواند بيانگر ميزان بروز سرطان در كشور باشد اگرچه سخنان رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علوم‌پزشكي شهيد بهشتي به‌عنوان يكي از معتبرترين و بزرگ‌ترين دانشگاه‌هاي كشور جاي تامل جدي دارد.
بنزين يكي از مواد مورد استفاده در جوامع صنعتي است كه در مورد كاهش خطرات آن در جهان تحقيقات فراواني صورت گرفته است. شكي در اين نيست كه توزيع بنزين با كيفيت بالا جامعه را از خطر احتمالي اين مواد كه سالانه ميلياردها ليتر از آن در كشور استفاده مي‌گردد، دور نگه خواهد داشت.
مسئله ديگر كه در سال‌هاي اخير نگراني‌هاي فراواني را ايجاد كرده است، ميزان آزبست موجود در لنت‌هاي ترمز داخلي و وارداتي است. شركت كنترل ترافيك شهر تهران ميزان آزبست 11نوع لنت ترمز را مورد ارزيابي قرار داده كه نتيجه همه اين آزمايش‌ها مثبت بوده است. در گزارش شركت مذكور همچنين ميزان آزبست هواي تهران 60برابر شهرهاي آمريكا و اروپا اعلام شده است. آزبست يا پنبه نسوز (كوهي) يكي از موادي است كه از قديم در صنايع مختلف از آن استفاده مي‌شده است و در دهه‌هاي اخير اثر سرطان‌زايي اين مواد به‌طور مشخص در جهان ثابت شده و مصرف آن در كشورهايش صنعتي به سرعت كاهش يافته و قدغن شده است. دولت بايد هر چه سريع‌تر براي قدغن كردن و حذف اين ماده خطرناك به‌خصوص در لنت‌هاي ترمز اقدامات عملي سريع انجام دهد.
نقش امواج الكترومغناطيسي روي سلامت انسان ازجمله مباحث مورد مناقشه سال‌هاي اخير در ايران بوده است. بنابر مقاله جامعي كه در سايت رسمي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي منتشر شده‌است: بايد مراكز ارسال امواج الكترومغناطيسي از مقررات و استانداردهاي بين‌المللي تبعيت كنند. دكل‌هاي فرستنده و تجهيزات مخابراتي بي‌سيم و دكل‌هاي اينترنتي بي‌سيم و بي‌تي‌اس موبايل‌ها بايد با رعايت فواصل استاندارد به خارج از محيط‌هاي مسكوني منتقل شوند. در غيراين‌صورت آثار زيانبار اين پديده خطرات جدي به وجود مي‌آورد. دولت بايد نهايت تلاش خود را در عملي ساختن ضوابط مذكور بنمايد. در طول سال‌هاي گذشته شركت‌هاي مخابراتي، اينترنتي و تلفن‌هاي همراه با پيشنهادهاي ده‌ها ميليون توماني به ساختمان‌هاي متعدد، اقدام به نصب دكل‌هاي فراوان در مناطق مسكوني كرده بودند. بدون شك بسياري از اين دكل‌ها سلامت تعداد كثيري از شهروندان ساكنين شهرهاي بزرگ را تهديد مي‌كند.
شايد بتوان از سيگار به‌عنوان يكي از معضلات سلامت در جهان و ازجمله كشورمان نام برد. نيكوتين ماده شيميايي روانگردان موجود در سيگار است كه بسيار اعتياد آور است. سيگار بزرگ‌ترين عامل منفرد قابل پيشگيري مرگ‌ومير در سطح جهان است. نيكوتين به‌وسيله سيگار كشيدن به درون ريه‌ها وارد مي‌شود و در عرض مدت 6ثانيه به مغز مي‌رسد. سيگار كشيدن بيشتر از همه منجر به بيماري‌هاي قلبي، كبدي و ريوي مي‌شود و مصرف سيگار ريسك بيماري‌هاي مزمن انسدادي ريه، سكته مغزي و سكته قلبي را بالا برده، بزرگ‌ترين عامل خطرساز براي بيماري‌هايي چون سرطان ريه، سرطان حنجره و سرطان پانكراس است. افزايش ماليات مربوط به توليد و واردات سيگار، مقابله با ورود قاچاق آن و افزايش آموزش و تبليغات هشدار‌دهنده نسبت به عوارض بد سيگار مي‌تواند ازجمله راه‌هاي مقابله با اين معضل سلامت باشد.
ريزگردها بدون شك يكي از بزرگ‌ترين معضلات طبيعي براي سلامتي ساكنين بعضي از شهرهاي ايران بوده است. تحقيقات نشان داده است كه ريزگردها ميزان مرگ‌ومير را در افرادي كه بيماري زمينه‌اي ريوي و قلبي عروقي دارند، افزايش مي‌دهد. ريزگردها در افراد سالم مي‌تواند موجب تنگي نفس، سرفه، ترشحات خلطي، گرفتگي صدا و حتي سينوزيت شود و در افرادي كه بيماري‌هاي زمينه‌اي مانند آسم دارند، باعث تشديد بيماري شده و در مواردي منجر به بستري شخص مي‌شود. در قسمت‌هاي غربي ايران سرچشمه اصلي ريزگردها بادهايي است كه گردوغبارهاي بيابان‌هاي عراق و سوريه را به كشورمان سرازير مي‌كند. متأسفانه بي‌توجهي به محيط‌زيست و بيابان‌زدايي در عراق باعث خشك‌شدن بسياري از باتلاق‌ها و ايجاد نواحي غبارساز در عراق گرديده است. دولت و سازمان محيط‌زيست بايد راهي براي معضل مذكور در نواحي غربي كشور و همچنين در نواحي‌اي مانند سيستان و بلوچستان پيدا كنند. بدون شك ريزگردها يكي از معضلات زيست‌محيطي براي سلامتي مردم كشورمان هستند.
يكي از شعارهاي سازمان بهداشت جهاني اين است: جهاني فكر كنيم، منطقه‌اي عمل كنيم . گازهاي گلخانه‌اي و ميزان انتشار دي‌اكسيدكربن يكي از بزرگ‌ترين معضلات زيست‌محيطي جهان به‌حساب مي‌آيد. در حال حاضر 2كشور چين و آمريكا به تنهايي بيش از 50درصد توليد گازهاي گلخانه‌اي جهان را بر عهده دارند. دولت ايران به‌عنوان يكي از كشورهاي تأثيرگذار و در حال پيشرفت نيز بايد سعي و تلاش خود را در كاهش اثرات مخرب اين گازها و ساير خطرات بالقوه براي كره زمين انجام دهد.
دکتر بابک قرائی مقدم:
