به گزارش شفاآنلاین:دکتر مرضیه بیگم سیاهپوش اظهار کرد: کتاب «قانون» یک کتاب سخت و به زبان عربی است و چند دانشمند بر این کتاب شرح نوشتند و شرح آن مفصل و بسیار بیشتر از خود کتاب است.
وی ادامه داد: اینکه امروزه چرا از کتاب «قانون» بوعلی استفاده نمیشود دلایل متعددی دارد، «قانون» یک کتاب فوقالعاده است که تا قرنها در دنیا بهعنوان منبع پزشکی تدریس میشد و در تمدن اسلامی و همچنین در اروپا جزو مهمترین منابع پزشکی بوده است، در تاریخ اینگونه نوشتهشده است که ۶۶ چاپ مختلف از ترجمههای لاتین «قانون» انجام گرفته، چون کتاب با ارزشی بوده است.
این متخصص طب سنتی بیان کرد: در مدارس طبی ایران نیز تا ۹۰ سال پیش این کتاب تدریس میشده است. عوامل مختلفی باعث میشود کتاب «قانون» آهستهآهسته از تدریس در دانشکدههای پزشکی کنار رود، هرچند در کشورمان باید ببینیم عوامل متعدد چه بوده و صرفاً پیشرفت دانش میکروسکوپیک علت حذف «قانون» آن نبوده است.
وی عنوان کرد: وقتی که میکروسکوپ ساخته و جنبههای سلولی و مولکولی خیلی از بیماریها مشخص میشود، بر همین اساس مبانی فکری اخلاط کنار میرود نه اینکه «قانون» کنار برود؛ عملاً «قانون» کنار نرفته است بلکه مبانی فکری عوض شده است یعنی بعدازاینکه پزشکی بهصورت سلولی و مولکولی پیش رفت دیدگاه اخلاطی یا همان خلطهای چهارگانه و دیدگاه مزاجشناسی کمرنگ شد.
سیاهپوش اضافه کرد: برای مثال در طب گذشته عامل یک بیماری را خلط بلغم میدانستند ولی به مدد پیشرفت دانش مشخص شد که عامل آن افزایش چربی خون است، یعنی توسعه علم و بهویژه ابزار در حیطه پزشکی باعث شد مبنای فکری عوض شود نه اینکه یک کتاب کنار رود.
بوعلی سینا پیشگام سرمدرمانی
وی عنوان کرد: باید متذکر شویم که مبانی فکری بوعلی سینا فراتر از دیدگاه اخلاطی بوده است. در «قانون» و در رسالههای بوعلی میبینیم که وی به عوامل میکروبی رسیده بوده است ولی چون میکروسکوپ و آزمایشگاه نبوده نتوانسته ثابت کند، حتی میتوانیم وی را از پیشگامان «سرمدرمانی» بدانیم.
این متخصص طب سنتی اظهار کرد: جالب است بدانید که مبنای بوعلی و «قانون» در ایران راحت کنار زده شد و فقط پزشکی اروپایی در دانشکدههای پزشکی تدریس شد و این در حالی است که در همان بازه زمانی این کتاب در دانشکدههای پزشکی اروپا تدریس میشد.
وی ادامه داد: جفایی که ما ایرانیها خودمان به ابنسینا کردیم در هیچجا انجام نشده است چون تا قرن نوزدهم میلادی وی جایگاه خود را در دنیا و دانشکدههای پزشکی داشته است.
سیاهپوش بیان کرد: به نظر میرسد بعد از تأسیس دارالفنون «مدرسه طب قدیم» در کنار «مدرسه طب جدید» مشغول فعالیت بوده و در «مدرسه طب قدیم» کتاب قانون تدریس میشده است، ولی به بهانه اینکه کسی استاد این رشته نیست «مدرسه طب قدیم» تعطیل میشود و تنها «مدرسه طب جدید» یا همان طب اروپایی به فعالیت خود ادامه میدهد.
وی یادآور شد: پس از سالها تعطیل بودن «مدرسه طب قدیم» فردی به نام «صحةالدوله» میگوید که میتواند این کتاب را تدریس کند و با سختی مدرسه راهاندازی میکند ولی با فوت وی این مدرسه تعطیل میشود تا اینکه دانشکدههای طب سنتی در سال ۸۶ راهاندازی میشوند.
این متخصص طب سنتی گفت: وقتی از زمان قاجار درب مدرسه طب قدیم بسته شد دیگر بازگشایی صورت نگرفت و عملاً دانشجویان پزشکی و نسل بعدازآن نمیدانستند که چنین منبعی وجود دارد چون منابع همان منابع پزشکی اروپایی بود؛ برای ما جالب است که تا قرن ۱۹ «قانون» در مدارس طب اروپا تدریس میشد ولی ما زودتر این کتاب را حذف کردیم؛ دانشجویان پزشکی هنگام ورود به دانشگاه نمیدانستند که «قانون» چه کتابی است درحالیکه «قانون» یک کتاب فوقالعاده است و وقتی میخوانیم میبینیم که بوعلیسینا چه طبقهبندی فکری و نگرش عمیقی به علم طب داشته است.
وی تصریح کرد: وقتی یک پزشک در طول تحصیل هیچوقت از «قانون» نشنیده است چه چیزی را میخواهد بر اساس قانون اجرا کند؟! متأسفانه آن باور دیگر وجود نداشت چون آنقدر ابزار و فنّاوری در طب پیشرفته شده بود که همه اذهان به سمت فنّاوری در طب بود بنابراین از سال ۸۶ با دردسرهای بسیار این رشته تصویب و دانشکدههای طب سنتی پایهگذاری شد.
سیاهپوش عنوان کرد: برای برخی از دانشجویان و پزشکان خواندن «قانون» بهنوعی برگشت به عقب حساب میشد که همچنان مخالفانی وجود دارد، میگویند الآن پزشکی هستهای کار میکنیم و در ایمنیشناسی و ویروسشناسی پیشرفتهای بسیاری حاصلشده است. در نگاه اول فکر میکنند که وقتی اینها وجود دارد چرا باید به چهار خلط فکر کنند اما واقعیت این است که اینها را نباید با هم مخلوط کرد.
وی تشریح کرد: پزشک باید از هر ۲ دیدگاه بیماری را ببیند، یک زمان دیدگاه سلولی مولکولی جواب میدهد مثل بیماریهای عفونی وقتی کشت حلق برمیداریم اینجا جفای به بیمار است که بگوییم پونه دم کند بلکه باید پنیسیلین بزند، پزشک باید تشخیص دهد که با کدام دیدگاه میتواند بیمار خود را درمان کند. متأسفانه به خاطر مسائلی که بسیاری از آنها در هالهای از ابهام است نمیدانند دیدگاه ابنسینا چه هست تا بخواهند بر آن اساس عمل کنند.
این متخصص طب سنتی ادامه داد: مثلاً بیماری گریدهای پایین کبد چرب را دارد که بیماران با طب سنتی خیلی خوب درمان میشوند پس پزشک اگر ۲ نگرش را بلد باشد میتواند فکر کند که با کدام دیدگاه درمان بهتری را خواهد داشت.
پزشکان برگشت به کتاب «قانون» را برگشت به عقب میدانند
وی اشاره کرد: یکی از عواملی که پزشکان از کتاب «قانون» استفاده نمیکنند این است که هیچوقت با این کتاب آشنا نشدند. برخی هم به همین دلیل نسبت به ابزار موجود و دیدگاه سلولی مولکولی تعصب پیدا کردند، باید در پاسخ بگوییم این دیدگاه خوب است ولی قطعاً دیدگاه کاملی نیست یعنی عملاً به نظر میرسد اغلب همکاران ما روی این موضوع و دیدگاه پزشکی سلولی تعصب دارند و برگشت به کتاب «قانون» را برگشت به عقب میدانند.
شفاآنلاین را در اینستاگرام هم دنبال کنید
سیاهپوش بیان کرد: واقعیت این است که دیدگاه بوعلی برگشت به عقب و ارتجاع معنی نمیدهد؛ چنین عواملی است که موجب میشود پزشکان بهراحتی از «قانون» استفاده نکنند. استفاده بهجا از قانون مستلزم آموزش صحیح است؛ در حال حاضر دانشکدههای طب سنتی متخصص طب سنتی تربیتکردهاند و علاوه بر آن دورههای بازآموزی برای پزشکان دارند؛ در چند سال اخیر نگرش و عملکرد و همکاری پزشکان متخصص نسبت به ۱۰ سال گذشته بهتر شده است چون در دورههای بازآموزی همکاران ما شرکت کرده و میبینند نگاه ابنسینا دارای نوآوری است و مبانی وی بازگشت به عقب نیست.
وی گفت: اگر گروههای غیرعلمی و با نگاه اقتصادی بگذارند که کار فقط به شیوه علمی پیش برود پزشکان آنقدر تعصب و دید منفی به طب سنتی نخواهند داشت.
این متخصص طب سنتی در پایان متذکر شد: برخی از افرادی که پزشک نیستند بهعنوان طبیب فعالیت دارند ولی در فعالیت آنها چیزی از مبانی اصیل طب سنتی مشاهده نمیکنیم و ظاهراً این افراد بر اساس تجربه فعالیت دارند و وقتی مبنع گزارش میدهند چنین مواردی را در «قانون» نمییابیم.
ایسنا