شفاآنلاین>سلامت>نیروهای اورژانس را می‌توان در زمره اولین گروه‌های درمانی به حساب آورد که با بیماران مبتلا به کرونا در ارتباط هستند. بر اساس آمارهای رسمی، از زمان شیوع کرونا تاکنون تماس با اورژانس حدود چهار برابر افزایش یافته و شیفت‌های استراحت نیروهای اورژانس هم چهار برابر کمتر شده است. همه اینها یعنی اینکه کادر درمان فعال در اورژانس در سخت‌ترین شرایط کاری به سر می‌برند.
به گزارش شفاآنلاین:پیرحسین کولیوند، رئیس سازمان اورژانس کشور هم با اشاره به افزایش سختی کار نیروهای اورژانس در دوران کرونا، خاطرنشان می‌کند: «نیروهای اورژانس، ۷۵ درصد بیماران مبتلا به کرونا را منتقل می‌کنند و بقیه خودشان به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، اما ۱۰۰ درصد بیماران مبتلا به کرونا توسط تیم عملیات ویژه اورژانس ۱۱۵ منتقل می‌شوند. کار اصلی اورژانس، فوریت‌های پزشکی است و مردم برای این منظور با شماره تلفن ۱۱۵ تماس می‌گیرند. زمانی که کرونا شیوع پیدا کرد، تماس با تلفن‌های شماره ۱۱۵ چهار برابر شد و مجبور شدیم یک مرکز پاسخگویی جدایی را ایجاد کنیم تا پاسخگوی افراد باشیم.»
کولیوند با اشاره به فعالیت شبانه‌روزی تیم‌های عملیات ویژه اورژانس، خاطرنشان می‌کند: «هم‌اکنون حتی انتقال بین بیمارستانی بیماران مبتلا به کرونا را هم ما انجام می‌دهیم. تیم عملیات ویژه‌ای نیز برای زمان حوادث و بلایا داریم. این تیم، آمبولانس‌های مجزا و تخصصی دارند و این تیم برای خدمت رسانی به بیماران مبتلا به کرونا در حال انجام وظیفه است.»
او در ادامه به روزهای سخت نیروهای اورژانس در بحران کرونا، گریزی می‌زند و می‌گوید: «شیفت‌های کارکنان ما ۲۴ ساعت کار و ۴۸ ساعت استراحت بود که اکنون این عدد به ۲۴ ساعت کار و ۱۲ ساعت استراحت تبدیل شده است. چهار نفر از همکاران اورژانس در راه خدمات‌رسانی به بیماران مبتلا به کرونا و به علت ابتلا به بیماری کرونا به شهادت رسیدند و هزار و 900 نفر از نیروهای اورژانس هم به کرونا مبتلا شدند و بهبود یافتند که اکنون با روحیه جهادی در حال خدمت‌رسانی هستند.»
هم‌اکنون سامانه ۴۰۳۰ به پرسش‌های افراد درباره کرونا پاسخ می‌دهد، اما سامانه ۱۱۵ هم پاسخگوی سوالات مردم درباره بیماری کروناست. هر کسی که علائمی از کرونا دارد می‌تواند با سامانه 115 هم تماس بگیرد و به او خدمت‌رسانی خواهد شد.
کمبود نیرو و امکانات؛ پاشنه آشیل نیروهای اورژانس
با بالا رفتن آمار مبتلایان به کرونا، حجم کار نیروهای اورژانس هم چند برابر شده است. برخی از نیروهای اورژانس تاکید دارند که با توجه به افزایش چشمگیر ماموریت‌های اورژانس در دوران کرونا، نیاز داریم که بودجه و امکانات اورژانس هم بیشتر شود تا بتوان پاسخگوی نیاز روزافزون مردم بود. از سوی دیگر، کارشناسان بر این باورند که برای ارائه خدمات اورژانسی باکیفیت و استاندارد در بیمارستان‌ها، حداقل به حدود هفت هزار متخصص اورژانس نیاز داریم.
پیمان صابریان، رئیس اورژانس تهران هم به مشکل کمبود بودجه و امکانات برای مقابله با کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: «تعداد ماموریت‌های اورژانس تهران در حوزه کرونا بالاست و نیازمند بودجه بیشتری هستیم. با توجه به افزایش بیماران کرونا، در سطح شهر تهران ۵۰ دستگاه آمبولانس به بیماران مبتلا به کرونا خدمت رسانی می‌کنند و در صورت لزوم آنها را به بیمارستان می‌رسانند. همچنان تعداد ماموریت‌های اورژانس تهران در این زمینه خیلی بالاست. این ماموریت‌ها نیازمند لوازم اضافه است که باعث افزایش هزینه‌های اورژانس است و البته این هزینه‌ها در بودجه سال قبل دیده نشده است. نیروهای ما به صورت ۲۴ ساعته در خدمت‌رسانی هستند و ساعت کاری آنها بسیار بالا رفته است.»
رییس اورژانس تهران با اشاره به افزایش چشمگیر تعداد ماموریت‌های اورژانس تهران از ابتدای امسال تاکنون، یادآور می‌شود: «ما متوسط ماموریت روزانه‌مان بالای سه هزار و 700 ماموریت بوده است. با توجه به آنکه به بیماران قرنطینه خانگی هم خدمات می‌دهیم، این موضوع باعث شده تعداد خدمات بالاتر برود و نیازمند ناوگان بزرگتری باشیم. همچنین قبل از موضوع کرونا، دیسپچ مشاوره نداشتیم و برخی تماس‌ها غیراورژانسی بود. با توجه به موضوع کرونا، مردم سوالات زیادی داشتند و با توجه به این سوالات، دیسپچ مشاوره کرونا اختصاص یافت. همه تماس‌ها در مورد کرونا به این دیسپچ منتقل می‌شد و به سوالات پاسخ داده می‌شد. حتی پرستاران دیسپچ هم که کار پاسخگویی به تلفن‌ها را انجام می‌دادند هم در دوران کرونا استراحت زیادی نداشته‌اند و زمان استراحت آنها تا ۵۰ درصد کاهش یافت.»
او به مشکل کمبود بودجه جدی برای مهار کرونا در پایتخت نیز گریزی می‌زند و می‌گوید: «برای خرید تجهیزات مورد نیاز اورژانس، مبلغی از صندوق ذخیره ملی به ما ارائه نشده است. با توجه به کسری بودجه‌ای که امسال با آن مواجه هستیم، نیازمند همکاری و نگاه بهتری در بودجه‌ها هستیم تا بتوانیم امسال را بگذرانیم و کرونا نیز به تدریج کاهش یابد. در اورژانس تهران بین ۲۵ تا ۳۰ درصد کسری بودجه داریم و پولی که به ما ارائه می‌شود، کفاف حقوق و اضافه‌کار نیروها را هم نمی‌دهد.»
همچنین صابریان به مشکل کمبود نیروی اورژانس برای مهار بحران کرونا نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «مدت‌ها است که در بخش فوریت‌های پزشکی به خصوص در اورژانس تهران با مشکل کمبود نیروی انسانی مواجهیم.
الان با ۵۰ درصد نیرویی که طبق استاندارد باید داشته باشیم در حال خدمات هستیم. برخی پرسنل ما چندین هفته است که به منزل نرفته‌اند و ۲۴ ساعته در خدمت‌رسانی هستند. با این فداکاری نیروها سعی کرده‌ایم که کمبود نیرو را به نحوی جبران کنیم.»
در این بین، حتی هزینه ماموریت‌های اورژانس در دوران کرونا هم افزایش چشمگیری داشته است. صابریان یادآور می‌شود: «آمبولانس مخصوص بیماران مبتلا به کرونا در اورژانس تهران و کل کشور در نظر گرفته شد. پرسنل این آمبولانس‌ها به امکانات و تجهیزات خاصی نیاز داشتند. این موضوع باعث شد که هزینه ماموریت‌ها بالاتر برود. با توجه به استفاده از امکانات حفاظتی، حجم ریالی ماموریت‌ها برای کرونا افزایش یافت. هزینه‌های ماموریت‌های اورژانس تهران بین ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته است.»
او یادآور می‌شود: «ماموریت‌های اورژانس پیش بیمارستانی شامل سکته‌های قلبی و مغزی و تروماها و تصادف‌ها همچنان وجود دارد و با وجود کرونا، بار اضافه‌ای به اورژانس تحمیل شد. در نتیجه هم به آموزش بیشتر و هم به کار بیشتر در اورژانس نیاز داشتیم. انتقال بین بیمارستانی هم به اورژانس پیش بیمارستانی محول شد و این در حالی است که این کار قبلا توسط خود دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام می‌شد. تاکنون در کشور سابقه نداشت که تمام بیماران از یک بیمارستان به بیمارستان دیگری منتقل شوند، اما این اتفاق افتاد و گاهی روزانه تا ۱۲۰ انتقال بیمار بین بیمارستان‌ها انجام می‌شد.»
همچنین رضا معتمدی، معاون فنی و عملیاتی مرکز اورژانس تهران هم با ارائه آمار و ارقام از افزایش قشار کاری پرسنل اورژانس سخن می‌گوید و یادآور می‌شود: «روزانه بیش از ۵۰ هزار تماس از سوی شهروندان با مرکز اورژانس تهران برقرار می‌شود که محور بیشتر این تماس‌ها کروناست. در شرایط عادی روزانه ۱۲ تا ۱۵ هزار تماس با مرکز اورژانس تهران گرفته می‌شد، اما در شرایط کرونایی این میزان از مرز ۵۰ هزار تماس گذشته و به یک رکورد عجیبی تبدیل شده است. با این افزایش تماس‌ها، ظرفیت مرکز اطلاع‌رسانی اورژانس را افزایش دادیم و همچنین به صورت تخصصی واحدی را برای پاسخگویی به سوالات مرتبط با کرونا ایجاد کردیم.»
معاون فنی و عملیاتی مرکز اورژانس تهران تاکید می‌کند: «به طور متوسط و در شرایط عادی از هر ۱۰ تا ۱۵ هزار تماس حدود دو هزار بیمار توسط تکنسین‌های اورژانس به مراکز درمانی منتقل می‌شد، اما در این شرایط بیش از ۵۰ درصد تماس‌ها به انجام ماموریت و انتقال بیمار به مراکز درمانی منجر می‌شود. همچنین با توجه به حجم این تماس‌ها و درخواست خدمات درمانی از سوی شهروندان، زمان استراحت کارشناسان در داخل مرکز اطلاع‌رسانی را نیز کاهش دادیم. همچنین شیفت کاری تکنسین‌ها نیز از ۲۴ ساعت کار و ۴۸ ساعت استراحت به ۲۴ ساعت کار و ۲۴ ساعت استراحت تغییر یافت.»
به گفته وی «ماموریت‌های اورژانس پیش‌بیمارستانی شامل سکته‌های قلبی و مغزی و تروماها و تصادفات همچنان وجود دارد. با وجود کرونا نیز میزان خدمات‌رسانی تکنسین‌های اورژانس چند برابر شد. در حال حاضر نیز ۲۵۰ آمبولانس و ۲۰۰ موتورلانس در پایتخت فعال بوده و زمان رسیدن بر بالین بیمار بین ۱۴ تا ۱۶ دقیقه در ساعت‌های مختلف روز است.»
همچنین مهرداد بابایی، رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان البرز هم با اشاره به چالش‌های پرشمار نیروهای اورژانس در دوران کرونا، یادآور می‌شود: «نیروهای اورژانس در طی چهار ماهی که از شیوع کرونا می‌گذرد، در خط مقدم مقابله با این ویروس فعالیت دارند. با توجه به اینکه نیروهای اورژانس وظیفه جابه‌جایی افراد مشکوک به کرونا و مدیریت تخت‌های بیماران مبتلا شده را به عهده دارند، بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به این ویروس قرار دارند.»
شفاآنلاین را در اینستاگرام هم دنبال کنید
کولیوند، رئیس سازمان اورژانس کشور هم با اشاره به کمبود نیرو و ضرورت تربیت بیشتر متخصصان طب اورژانس، خاطرنشان می‌کند: «طب اورژانس بسیار نوپا بوده و لازم است در زمینه تربیت متخصصان این حوزه تلاش بیشتری صورت گیرد. تربیت نیروهای انسانی در قالب طب اورژانس، فرصتی برای سازمان اورژانس و اورژانس پیش‌بیمارستانی است. این متخصصان به عنوان مکمل عمل می‌کنند و می‌توانند در بهبود بیماران و مصدومان نقش موثری ایفا کنند. این متخصصان به صورت مستقیم و غیرمستقیم در زمینه بهبود و درمان بیماران عمل می‌کنند و خوشبختانه اکنون هماهنگی بسیار خوبی بین متخصصان طب اورژانس و پرسنل درمانی وجود دارد.»
فشار کاری سهمگین کادر درمان در اورژانس بیمارستانی
در دوران بحران کرونا، علاوه بر نیروهای اورژانس پیش‌بیمارستانی، نیروهای اورژانس بیمارستانی هم با فشار کار انبوهی مواجه شدند. سالانه به طور میانگین حدود 30 میلیون نفر به اورژانس بیمارستان‌های کشور مراجعه می‌کنند که با شیوع کرونا، آمار مراجعان از این تعداد هم فراتر رفت.
بهروز هاشمی، متخصص طب اورژانس به گوشه‌ای از مشکلات شغلی متخصصان طب اورژانس در دوران کرونا اشاره می‌کند و می‌گوید: «اغلب همکاران ما در ایام عید به طور کامل در شیفت ارائه خدمت حضور داشتند و به درمان بیماران مبتلا به کرونا می‌پرداختند. در سایر ایام تعطیلات هم این رویه ادامه داشته است. متاسفانه در برخی بیمارستان‌های کشور، لوازم و تجهیزات حفاظتی لازم در اختیار متخصصان طب اورژانس قرار نگرفته است و برخی بیمارستان‌ها اعلام کرده‌اند که به دلیل کمبود منابع مالی نمی‌توانند تجهیزات ایمنی کافی را خریداری کنند. اگرچه در برخی بیمارستان‌ها می‌بینیم که ماسک و دستکش‌های تولید داخل را به عنوان تجهیزات چند بار مصرف عرضه می‌کنند، اما واقعا هیچ تحقیقی صورت نگرفته است که ببینیم آیا واقعا این تجهیزات چند بار مصرف می‌تواند در مقابل بیماری کرونا، کارساز باشد یا خیر.»
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی تاکید می‌کند: «تاکنون هیچ تسهیلات و امتیازی برای متخصصان طب اورژانس که در دوران مقابله با کرونا فعال بوده‌اند، تعلق نگرفته است. حتی از آنجا که بسیاری از بیماران ترومایی به دلیل ترس از ابتلا به کرونا به اورژانس مراجعه نمی‌کنند، کارانه متخصصان طب اورژانس نسبت به دوران قبل از کرونا کمتر شده است. در این بین، تعرفه‌های اعلام شده برای خدمات طب اورژانس نیز فاجعه‌آمیز است. در نظر بگیرید که متخصص طب اورژانس در یک شرایط حاد و اضطراری مثل کرونا که بیمارش در وضعیت اورژانسی خطرناکی قرار دارد، برای ویزیت این بیمار اورژانسی، مبلغی حدود 49 هزار تومان می‌گیرد که در حد یک شوخی تلخ است، در حالی که تعرفه خدمات در خیلی از مشاغل غیرپزشکی، بسیار بالاتر از طب اورژانس است.»
او انتقاد می‌کند: «تعرفه خدمات طب اورژانس با این حجم از اضطراب و فشار کار در دوران کرونا با تعرفه پزشکی که کار اورژانسی انجام نمی‌دهد و اضطراب کاری چندانی ندارد، کاملا یکسان است. این موضوع اصلا عادلانه نیست.» هاشمی هشدار می‌دهد: «اتفاق بسیار تلخ دیگری که افتاده این است که برخی از دستیاران طب اورژانس در نیمه راه، تحصیل را رها می‌کنند، زیرا می‌بینند که سختی کار آنها با درآمدی که کسب می‌کنند، تطابق ندارد.»
با توجه به افزایش چند برابری فشار کاری نیروهای اورژانس بیمارستانی و پیش‌بیمارستانی، ضرورت دارد که حمایت بیشتری از این گروه‌های فعال در جامعه پزشکی به عمل بیاید تا در دوران سخت کرونا، کمبود نیرو و تجهیزات به دردی مضاعف در مسیر خدمت‌رسانی به بیماران تبدیل نشود.
