نگرانی هاي پيونداعضا

با توجه به جایگاه ویژه پیوند اعضاء در سالهای اخیر،گفتگويي با دکتر ایرج فاضل رئیس انجمن علمی پیوند اعضاء ایران ترتیب دادیم که می­خوانید.

دکتر ایرج فاضل رئیس انجمن علمی پیوند اعضاء ایران – رئیس جامعه جراحان ایران-وزیر اسبق بهداشت – وزیر اسبق آموزش عالی – رئیس پیشین فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران:

خوشبختانه پیوند اعضاء در ایران روند نسبتاً خوبی داشته است. در شرایط حاضر می­توان گفت که از نظر پیوند اعضاء خودکفا هستیم و تقریباً پیوند همه اعضایی که در دنیا انجام می­شود در مملکت ما نیز انجام می­شود و هیچ بیماری مجبور نیست برای این عمل جراحی به کشور دیگری برود. این وضعیت مایه سربلندی است اما بدان معنی نیست که مشکلی وجود ندارد.

متأسفانه مشکلاتی وجود دارد ولی پیوسته جامعه پزشکی و جراحان کشور با مجاهدت­ها و تلاش­های خود در حال رفع آن بوده­اند.

یکی از مسائل مهم عضوی است که باید پیوند شود و همیشه تقاضا خیلی بیشتر از عرضه است. بر این اساس بسیاری از بیماران نیازمند پیوند باید در لیست انتظار بمانند و گاهی در برخی موارد در این صف انتظار از بین می­روند.

بر اساس آمار، تخمین زده می­شود که حدود پنج هزار بیمار نیازمند پیوند کبد در کشور داریم. ظرفیت انجام پیوند تکاپوی این افراد را نمی­دهد در نتیجه تعدادی از این بیماران قبل از رسیدن به پیوند جان خود را از دست می­دهند که این مسأله نیازمند راه­اندازی مراکز بیشتر و یا گسترش امکانات پیوند اعضاء است.

در مورد عضو پیوندی مشکل مهم موجود در خصوص پیوند کلیه است. تأمین کلیه از دهنده غیرفامیل دغدغه مهمی محسوب می­شود. این که فردی به دلیل تنگدستی و فقر کلیه خود را در اختیار فرد دیگری قرار دهد مسأله­ای نپذیرفتنی در سراسر جهان و حتی ایران است.

راه حل این است که اهداء عضو و پیوند اعضاء از افراد مرگ مغزی را گسترش دهیم تا هموطنان به تهیه کلیه از افرادی که به خاطر پول کلیه خود را می­فروشند، نیازی پیدا نکنند.

چند سال قبل در کنفرانس استانبول، ایران نیز جزء اهداف کشورهای تعهدکننده بود که مقرر گردید این نوع پیوند را در کشور خود انجام ندهد.

گرفتن عضو از قربانیان مرگ مغزی راه چاره نهایی است. خوشبختانه به دلیل اعتقادات مذهبی روند اهداء عضو از افراد مرگ مغزی در حال گسترش است.

سوگوارانه باید بگوئیم افرادی که در اثر سوانح و حوادث دچار مرگ مغزی می­شوند به جای اینکه اعضاء قابل پیوند آنان پس از خاکسپاری فاسد، متلاشی و تجزیه شود، چه خوب است در بدن بیماران نیازمند عضو، قرار داده شود تا بدین ترتیب جان این افراد بیمار نجات یابد.

هر نفر قربانی مرگ مغزی می­تواند 6 تا 7 بیمار نیازمند عضو را از مرگ حتمی نجات دهد. این از نظر ارزش و بهای اجتماعی، معرفتی، معنوی و دینی قابل پاسخگویی و جبران نیست.

چندی پیش در یکی از نشریات در مورد این مسأله مطالبی نادرست نوشته شده بود و به نوعی مشکلی که در پیوند کلیه وجود دارد را به قربانیان مرگ مغزی تعمیم داده بودند (بحث خرید و فروش عضو).