مبارزه با پارکینسون به کمک یک مولکول

شفاآنلاین>سلامت> پیشرفت بیماری پارکینسون با کاهش توانایی مغز در تولید دوپامین که یک انتقال دهنده عصبی مسئول پیام رسانی است و حرکات بدن را کنترل می‌کند، مشخص می‌شود.

به گزارش شفاآنلاین، به همین منظور پژوهش‌های زیادی در این باره و برای توسعه روش‌های درمانی نوین در حال انجام است. اخیرا نیز دانشمندان فنلاندی از یک روش امیدوار کننده در قالب یک مولکول خبر داده‌اند که توسط آن موفق به تقویت سطح دوپامین در موش‌ها شده‌اند.

دوپامین (Dopamine) یک ترکیب آلی از خانواده کاتکولامین‌ها و فنتیل‌امین‌هاست که نقش حیاتی در بدن و مغز دارد. دوپامین از پیش‌سازهایش در مغز و کلیه سنتز می‌شود، دوپامین همچنین در بیشتر گیاهان و جانوران سنتز می‌شود. دوپامین در مغز نقش پیامرسان عصبی و در خون نقش هورمونی دارد، دوپامین به صورت عمده در وزیکول‌های نورون‌های دوپامینرژیک و همچنین در غدد آدرنال ذخیره می‌شود.

تمرکز اصلی دانشمندانی که بر روی روش درمانی مناسبی برای بیماری پارکینسون کار می‌کنند، تقویت توانایی مغز در تولید دوپامین و محافظت از سلول‌های مغزی سالم تولید کننده دوپامین، است. به طور کلی هنگامی که یک فرد به این بیماری مبتلا می‌شود حدود ۷۰ الی ۸۰ درصد این سلول‌ها از بین رفته‌اند و در حال حاضر نیز هیچ درمانی توسعه داده نشده که بتواند جلوی این روند تخریب کننده را بگیرد.

با این حال پژوهشگران پیشتر اظهار کرده‌ بودند که پروتئینی فاکتور رشدی به نام "فاکتور نوروتروفیک گرفته شده از سلول گلیال"(GDNF) می‌تواند این روند را کُند، کند. تحقیقات قبلی نشان داده است که استفاده از این پروتئین می‌تواند روشی برای معالجه یا حتی معکوس کردن تأثیرات پارکینسون ارائه دهد.

یکی از مشکلات این روش اندازه نسبتا بزرگ پروتئین فاکتور نوروتروفیک گرفته شده از سلول گلیال است. این بدان معناست که برای رسیدن به مغز به روش‌های پیچیده‌ای نیاز دارد اما پژوهشگران فنلاندی اخیرا اظهار کرده‌اند که مولکولی را کشف کرده‌اند که بسیار قابل کنترل‌تر از این پروتئین است. ملکولی که آنها کشف کرده‌اند "BT۱۳" نام دارد و این مولکول گیرنده‌های مشابه فاکتور نوروتروفیک گرفته شده از سلول گلیال را مورد هدف قرار می‌دهد، اما از نظر اندازه به مراتب کوچک‌تر از فاکتور نوروتروفیک گرفته شده از سلول گلیال است.

طی این مطالعه پژوهشگران اثر این مولکول در درمان موش‌های مبتلا به پارکینسون را مورد بررسی قرار دادند. دانشمندان دریافتند که این مولکول نه تنها به افزایش سطح دوپامین منجر می‌شود بلکه گیرنده‌ای را فعال می‌کند که از سلول‌های مغزی سالم که دوپامین تولید می‌کنند محافظت می‌کند. این تیم هم اکنون در تلاش است تا ویژگی‌های مبارزه با پارکینسون BT۱۳ را بهبود ببخشد و همچنین ترکیبات دیگری مانند آن را نیز  بررسی کند.

یافته‌های این مطالعه در مجله "Movement Disorders" منتشر شد.