بیش از 9 میلیون و 715 هزار بی سواد در گروه سنی بالای شش سال و سه میلیون و 456 هزار بی سواد در گروه سنی 10 تا 49 سال در کشور شناسایی شدند. استان های تهران، مازندران، سمنان و اصفهان کمترین بی سواد و استان های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، کردستان و کرمان بیشترین بی سواد را در کشور دارند.
اما توزیع جمعیت باسوادان و بی سوادان در سطح جهان چگونه است؟ در بین تمامی کشورهای جهان تقریبا 84.1 نفر باسواد وجود دارد یعنی چیزی حدود 15.9 در صد جمعیت جهان بی سوادند. در این میان مردان 11.4 درصد بی سوادی و زنان دارای 20.3 درصد بی سوادی هستند.
تصویر زیر پراکندگی باسوادی و بی سوادی را در سطح کشورهای جهان نشان می دهد؛
برای تصویر بزرگتر روی آن کلیک کنید
جدول زیر نشانگر کشورهایی با بیشترین در صد بی سوادی است؛
| ردیف | کشور | با سوادی کل | باسوادی مردان | با سوادی زنان |
| 1 | مالی | 27.7 | 36.1 | 19.8 |
| 2 | افغانستان | 28.1 | 43.1 | 12.6 |
| 3 | بورکینافاسو | 28.7 | 36.7 | 21.6 |
| 4 | چاد | 35.4 | 45.6 | 25.4 |
| 5 | سیرالئون | 37.1 | 46.9 | 24.4 |
| 6 | گینه | 41 | 52 | 30 |
| 7 | بوتان | 52.8 | 65 | 38.7 |
| 8 | پاکستان | 55 | 67 | 42 |
| 9 | موریتانی | 57 | 64.9 | 51.2 |
| 10 | بنگلادش | 57.7 | 62 | 53.4 |
در این کشورها در صد بی سوادی صفر است؛
| ردیف | کشور | باسوادی |
| 1 | نروژ | 100 |
| 2 | آندورا | 100 |
| 3 | کره جنوبی | 100 |
| 4 | گرین لند | 100 |
| 5 | فنلاند | 100 |
وضعیت کشورهای منطقه نیز به قرار زیر است؛
| ردیف | کشور | باسوادی کل | باسوادی مردان | باسوادی زنان |
| 1 | آذربایجان | 99.8 | 99.9 | 99.7 |
| 2 | قطر | 96.3 | 96.5 | 95.4 |
| 3 | ترکیه | 95.3 | 98.3 | 92.6 |
| 4 | عربستان | 86.6 | 90.4 | 81.3 |
| 5 | ایران | 85 | 89.2 | 80.7 |
| 6 | عراق | 78.2 | 86 | 70.6 |
| 7 | امارت | 77.9 | 76.1 | 81.7 |
محدودیت برای بی سوادان
در همین زمینه قرار است محدودیتهای برای بی سوادان اجرا شود. رئیس سازمان نهضت سوادآموزی کشور دراین باره به فارس گفت: استمرار امتیازات نظام به بی‌سوادان منوط به باسواد شدن افراد است و از ابتدای سال ۱۳۹۵ محدودیت‌ها اجرا می‌شود.
به گفته علی باقرزاده، چندی پیش شورای پشتیبانی سوادآموزی در حضور معاون اول رئیس‌جمهور تشکیل شد و آنجا تقریباٌ سازمان نهضت سوادآموزی را موظف کردند طرحی ارائه دهد که تمام جنبه‌های تشویقی و الزاماتی که در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی توجه شده است، مورد توجه قرار دهد.
او گفت: الزامات و محدودیت‌ها را در جاهایی می‌توانیم ایجاد کنیم که دولت امتیاز می‌دهد نه اینکه حق افراد را نگه داریم؛ مثلاً مسکن، بهداشت، شناسنامه و پاسپورت جزء حق افراد است و حق افراد را به خاطر بیسواد بودن آنها نمی‌توانیم ندهیم ولی برای آن دسته فعالیت‌هایی که امتیاز است مثلاٌ دولت تسهیلات، وام و مجوز فعالیت می‌دهد، می‌توانیم برنامه طراحی کنیم.
البته باید عنوان کرد که وضع محدودیت برحقوق شهروندی بر اساس میزان سواد تا کنون در هیچ کشور جهان به صورت سیتماتیک اعمال نشده است و این گفته رییس نهضت سواد آموزی به نظر می رسد بیشتر یک تذغیب جدی برای سوادآموزی بی سوادان باشد که روند افزایشی به خود گرفته است.
