هرچند پديده سالمندي از نتايج توسعه است، اما بيتوجهي به ابعاد مختلف آن و همچنين نيازهاي سالمندان ميتواند مانع جدي در برابر توسعه باشد، در حالي که ميتوانيم با افزايش کيفيت زندگي سالمندان اين تهديد را به فرصتي براي رشد جامعه تبديل کنيم.
شفاآنلاین>سلامت>بهبود شرايط اقتصادي و اجتماعي، ارتقاي وضعيت بهداشت و تغذيه، پيشرفت دانش و فناوريهاي پزشکي در کنار آنچه بهعنوان سياست کنترل مواليد، اجرايي شده منجر به افزايش جمعيت سالمندان در ايران و جهان شده است.
بر طبق آخرين آمار سال 1395 حدود 3/9 درصد جمعيت کشور بالاي 60 سال سن دارند. يعني 4/7 ميليون نفر سالمند در کشور وجود دارد و پيشبيني ميشود که اين ميزان تا 30 سال آينده به حدود 30 درصد افزايش يابد و سير صعودي افزايش جمعيت سالمندان بيش از پيش بيانگر نياز به توجه ويژه و برنامهريزي چندجانبه و بلندمدت براي تامين نيازهاي اين قشر از جامعه است.
در دوران سالمندي علاوه بر بيماريهايي که از دورههاي قبلي زندگي بر جاي ماندهاند، خطر ابتلا به افزايش فشارخون، کلسترول بالا، ديابت، آب مرواريد، آرتروز، افسردگي، سکتهمغزي، سرطانها، کمکاري تيروئيد، پوکياستخوان، مشکلات ادراري و تغذيهاي، اختلال خواب، کاهش تعادل و آلزايمر نيز مشاهده ميشود.
هرچند بنابر تعريف، افراد بالاتر از 60 سال بهعنوان سالمند معرفي ميشوند، اما مطالعات نشان ميدهد، سن تقويمي لزوما تعيينکننده سطح توانايي يا ناتواني افراد نيست و بسياري از افرادي که سن 60 سال و بالاتر دارند بهخوبي قادرند فعاليتهاي فيزيکي و شناختي موثري در جامعه داشته باشند.
همچنين افرادي که در گروههاي سني بالاتري از سالمندي قرار دارند، مانند افراد 75 ساله تا 85 ساله نيز بهرغم برخي محدوديتها ميتوانند در جامعه نقشآفرين باشند.بنابراين برنامهريزي مناسب براي استفاده از توان سالمندان در جامعه و پرهيز از ناديدهگرفتن تواناييهاي آنها هم از جهت سلامت سالمندان و هم از جهت برخورداري جامعه از تجربه و مشارکت آنها حائز اهميت است.
يک بيمار سالمند را نه تنها بايد از نظر ابتلا به اختلالات همه ارگانها و نيز مشکلات نورولوژيک همچون اختلالات حرکتي، افسردگي، عملکرد حافظه و اضطراب مورد بررسي قرار داد، بلکه بايد شرايط زندگي بيمار، ارتباطات خانوادگي و اجتماعي او و حتي مخاطراتي که در محيط فيزيکي منزل براي سلامت سالمند عامل تهديد محسوب ميشود را نيز مورد توجه قرار داد.
هرچند پديده سالمندي از نتايج توسعه است، اما بيتوجهي به ابعاد مختلف آن و همچنين نيازهاي سالمندان ميتواند مانع جدي در برابر توسعه باشد، در حالي که ميتوانيم با افزايش کيفيت زندگي سالمندان اين تهديد را به فرصتي براي رشد جامعه تبديل کنيم.آرمان ملی
دکتر محمدرضا عزیزی
مدیر آموزش سازمان نظام پزشکی