چرا چاق هستیم؟

شفا آنلاین>سلامت> چاقی در زنان شایع تر از مردان است که معمولاً روند آن از دوران بلوغ آغاز شده وپس از ازدواج و بارداری افزایش می یابد .گاهی اوقات این نوع چاقی پس از یائسگی ایجاد می شود.

به گزارش شفا آنلاین:چنین به نظر می رسد که نقش هورمون های زنانهااستروژن و پروژسترون)در ایجاد چاقی خانم ها بیشتر از نوع پایین تنه (شکم ران ها وباسن)است اما بعد از یائسگی که سطح هورمون های زنانه کاهش می یابد چاقیبالا تنه بیشتر دیده می شود. شعارسال: جنسیت چاقی <Sex obesity>در زنان شایع تر از مردان است که معمولاً روند آن از دوران بلوغ آغاز شده وپس از ازدواج و بارداری افزایش می یابد .گاهی اوقات این نوع چاقی پس از یائسگی ایجاد می شود.

چنین به نظر می رسد که نقش هورمون های زنانهاستروژن و پروژسترون)در ایجاد چاقی خانم ها بیشتر از نوع پایین تنه (شکم ران ها وباسن)است اما بعد از یائسگی که سطح هورمون های زنانه کاهش می یابد چاقی بالا تنه بیشتر دیده می شود. اختلالات هورمونی اختلالات و بیماری های هورمونی نیز می توانند منجر به بروز چاقی شوند که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد: کم کاری تیروئید: در این بیماری به علت پایین بودن سطح هورمون های غده تیرویید متابولسیم بدن کاهش یافته و تمایل بدن به ذخیره انرژی و چاقی بیشتر می شود.

از طرف دیگر کمبود هورمون های تیروییدی منجر به حبس آب در بدن و ادم می شود و در نهایت به دنبال تجمع چربی و آب وزن بدن افزایش می یابد. اختلالات غده هیپوفیز: پاره ای از اختلالات غده هیپوفیز منجر به افزایش ترشح هورمون های استروییدی و چاقی می شود اختلال در عملکرد غده فوق کلیوی: اختلال در عملکرد غده فوق کلیوی موجب بروز سندرم کوشینگ و چاقی می شود.

بیماری سندرم کوشینگ:در این حالت میزان هورمون های استروییدی در خون افزایش می یابد.هورمون های استروییدی موجب تجمع و ذخیره چربی در ناحیه شکم ران ها باسن و چاقی مرکزی می شود. چاقی در این بیماری در حد متوسط می باشد. بیماری تخمدان پلی کیستیک: در این بیماری تخمدان دارای کیست های متعدد است.نیمی از این بیماران چاق هستند. انسولینوما:بیماری نادری است که با افزایش بیش از حد ترشح انسولین و چاقی همراه است. اختلالات هیپوتالاموس: گاهی اوقات در جریان التهاب، ضربه یا تومور ناحیه هیپوتالاموس اشتهای فرد زیاد شده و بدنبال آن پرخوری وچاقی بروز می کند.

مشکلات روحی – عصبی به طور کلی اضطراب و استرس و داشتن روحیه ای عصبی می تواند به افزایش وزن منجر شود.واضح است که در دنیای کنونی به دلایل مختلف استرس در افراد زیاد است و اکثر انسان ها از آرامش کافی برخوردار نیستند (لازم به ذکر است که اضطراب و استرس در افراد مستعد چاقی موجب چاقی می شود.)

اضطراب از طریق زیر می تواند منجر به افزایش وزن شود: ۱-ترشح اسید معده را افزایش داده و باعث احساس گرسنگی زود هنگام می شود .به این ترتیب شخص مضطرب زود به زود غذا می خورد.در نتیجه به مرور چاق می شود. ۲-بعضی افراد برای تخفیف استرس به غذا خوردن روی می آورند و حتی در مواقعی که گرسنه نیستند غذا می خورند یا خورده خواری می کنند.به نظر می رسد غذا خوردن موجب آرامش آنها می شود. توصیه می شود این افراد وقتی عصبی یا مضطرب می شوند قبل از اینکه چیزی بخورند آیا برای تخریب استرس حتماً باید چیزی بخورند؟!آیا کار دیگری نمی توانند انجام دهند؟!به عنوان مثال چرا در این مواقع تلویزیون نگاه نمی کنند موسیقی گوش نمی دهند مطالعه نمی کنند و یا هرکاری دیگری که می تواند به آنها آرامش بدهد مانند پیاده روی انجام نمی دهند؟!

حداقل بهتر است در این شرایط از مواد سالم و مفید استفاده شود مانند آب میوه های طبیعی و میوه جات. ۳-دیده شده است که اضطراب حتی اگر با پرخوری و خرده خواری همراه نباشد با ایجاد تغییراتی در نظم هورمونی بدن استعداد و تمایل به چاقی را افزایش می دهد.بدین ترتیب که هیجانات و اضطراب موجب افزایش ترشح انسولین می شود.

انسولین به دو طریق وزن بدن را افزایش می دهد: الف-موجب حبس آب و نمک در بدن و ادم می شود (بدن پف می کند.) ب-موجب افزایش ذخیره چربی در بدن می شود .(چاقیعارض می شود.)افسردگی نیز در پاره ای موارد باعث پرخوری و کم تحرکی شخص افسرده شده و ایجاد چاقی می کند.بعضی از این موارد عارضه پرخوری عصبی است که به نظر می رسد شخص مبتلا در خوردن وسواس دارد و به هیچ عنوان نمی تواند غذا خوردن خود را کنترل کند.

سؤال :آیا کسی که از اختلالات هورمونی و یا مشکلات روحی-روانی رنج می برد می تواند با رژیم غذایی لاغر شود؟ -پاسخ مثبت است اما لازم است برای بهتر لاغر شدن علاوه بر داشتن رژیم غذایی ،بیماری فرد نیز درمان شود تا نتیجه بهتری حاصل شود.به علاوه این بیماری ها علاوه بر چاقیمشکلات دیگری نیز برای فرد بیمار ایجاد می کنند نیاز به رسیدگی و درمان دارد.برای درمان اختلالات هورمونیمراجعه به متخصص بیماری های غدد و برای درمان مشکلات عصبی-روحی مراجعه به مشاور خانواده و روانشناس لازم است.

داروها: مصرف بعضی داروها به صورت خوراکی و تزریقی در ایجادچاقی موثر است.این داروها عبارتند از: الف-برخی داروهای اعصاب ب-داروهای هورمونی نظیر کورتونی و…وهورمون های جنسی زنانه(ترکیبات حاوی استروژن و پروژسترون داروهای ضدبارداری و…) ج-داروهای مسکن د-سایر داروها نظیر انسولین و بعضی از ویتامین ها آیا کسی که دچار چاقی شده است باید مصرف دارو را قطع کند؟ -پاسخ منفی است.از آنجا که این داروها برای بیماری خاصی تجویز شده اند قطع مصرف داروها ممکن است اشتباه و حتی خطرناک باشد.در اینگونه موارد لازم است بیمار با پزشک معالج خود مشورت کند و چنانچه پزشک صلاح بداند دارو را قطع یا تعویض کرده و یا مصرف آن را کاهش دهد. بیماری ها و مشکلات ناشی از چاقی و اضافه وزن چاقی و اضافه وزن خطرات جدی برای سلامت بدن ایجاد می کنند.

چاقی موجب بروز بعضی بیماری ها شده وشیوع برخی بیماری ها را افزایش می دهد و در کل عمر انسان را کاهش می دهد.به طوری که به طور متوسط به ازای هر دو کیلوگرم اضافه وزن یک ساعت از طول عمر فرد کاسته می شود(کسی که بیست کیلوگرم اضافه وزن دارد حدود ده سال کمتر از حد طبیعی عمر می کند). بعضی از مشکلات و بیماری های ناشی از چاقی و اضافه وزن عبارتند از: الف-بیماری ها و مشکلات ظاهری –خستگی زودرس و تنگی نفس -افزایش بروز آرتروز کمردرد و بیماری های ستون مهره(فتق دیسک مهره ای و بیماری سیاتیک و…) هرچه وزن وزن بیشتر شود خطر بروز آرتروز بیشتر می شود به طوری که با ده کیلوگرم افزایش وزن احتمال بروز آرتروز دو برابر و با بیست کیلوگرم اضافه وزن سه برابر می شود و… –مشکلات پوستی نظیر ترک خوردن پوست و… -رشد موهای زاید و پر موشدن بدن بخصوص در خانم های چاق -عدم تناسب اندام و بد حالت بدن و چهره و…. ب-بیماری ها ومشکلات داخلی -افزایش ابتلا به بیماری های قلب و عروق حملات قلبی در افراد دارای اضافه وزن دو برابرو در افراد چاق سه برابر بیشتر از افراد نرمال است و چاقی شدید منجر به نارسایی قلبی می شود. -افزایش ابتلا به سرطان های مختلف ابتلا به سرطان کیسه صفرا، پستان ،رحم و تخمدان ها وکلیه ها در خانم های چاق و ابتلا به سرطان پروستات وروده بزرگ در مردان چاق بیش از سایرین است.

-بروز سنگ کلیه کیسه صفرا تا ۷ برابر میزان طبیعی. -افزایش میزان کلسترول و تری گلیسرید خون که خطربیماری های قلبی را افزایش می دهد. -افزایش بروز سکته مغزی و فشار خون بالا تا۳ برابر افراد عادی. افزایش ابتلا به دیابت تا ۴ برابر میزان طبیعی. نکته: وقتی انسان چاق می شود به همان صورت که چربی در ناحیه شکم و ران ها توجه می کند.به عنوان مثال لایه ای از چربی قلب را پوشانده و درون رگ های قلب نیز پلاک های چربی به وجود می آید و آنها را تنگ و مسدود می کند.در این حالت کار قلب دشوار و تغذیه آن با مشکل مواجه می شود.این مساله می تواند به نارسایی و سکته قلبی و سرانجام مرگ منجر می شود. -افزایش بروز بیماری های زنان نظیر اختلال در سیکل ماهیانه و افزایش احتمال نازایی -افزایش مشکلات بارداری و زایمان برای مادر و نوزاد نظیرفشار خون و مسمومیت حاملگی سزارین های اضطراری مرگ های مادر زادی نوزادان و افزایش خطر مرگ مادر و جنین.متخصصان بیماری های زنان همواره اصرار دارند خانم ها قبل از بارداری وزن اضافه خود را کاهش دهند.چاقی برای خانم های حامله خطرناک است و می تواند یک بارداری آسان را به یک فاجعه تبدیل کند. –مشکلات تنفسی نظیر خرخر شبانه و وقفه تنفس هنگامخواب که می تواند سبب بی نظمی ضربان قلب شود.

-افزایش ابتلا به بیماری نقرس و واریس و… ج-پیامدهای روحی – عصبی سرانجام در نتیجه عدم تناسب اندام و مشکلات ظاهری و یا ابتلا به بیماری های مختلف روحیه و اعتماد به نفس انسان کاهش یافته و این مساله می تواند به اضطراب و افسردگی منجر شود و موجب انزوا و گوشه گیری فرد چاق شود.این مشکل به خصوص در کودکان و سنین مدرسه دیده می شود و اثر نامطلوبی بر رشد روحی – روانی کودک می گذارد. نکته امید بخش آن است که وقتی با دریافت رژیم غذایی صحیح و فعالیت بدنی مناسب وزن کاهش یافته و چاقیاصلاح می شود این بیماری ها یا از بین رفته یا بهبود چشمگیری پیدا می کنند.به اعتقاد متخصصان کاهش وزنخطرات ناشی چاقی را به میزان زیادی کاهش می دهد.روش ها موقت و نا کارآمد درمان چاقی دانستیم کهچاقی مشکلات بسیاری برای سلامت روحی و جسمی انسان ایجاد می کند و لازم است برای درمان این بیماری ها دست یابی به تندرستی و تناسب و طول عمر چاقی را درمان نمود.

گرچه امروزه اغلب افراد می دانند که درمان منطقی و اصولی چاقی تنها با رژیم غذایی صحیح و فعالیت بدنی مناسب امکان پذیر است اما روش های دیگری نیز برای درمان چاقی پیشنهاد می شود که درواقع غیر علمی سودجویانه کم اثر و گاه خطرناک است.قبل از آنکه به بررسی این روشها و مشکلات و عوارض ناشی از آنها بپردازیم لازم است تعریفی از لاغری و کاهش وزن ارایه دهیم.آیا کاهش وزنهمان لاغری است ؟هرچند در وهله اول به نظر می رسد این دو دارای معنی یکسانی باشند اما همیشه این طور نیست