زلزله های بزرگ ایران و نقاط مختلف جهان از نظر ترتیب وقوع و آهنگ رخداد، پیچیدگیهایی را نشان می دهند که تاکنون با استفاده از کاتالوگ دادهها (نمایانگر آمار داده های زلزله ) امکان درک و مدل سازی احتمال رخداد آنها وجود نداشت
شفا آنلاین>اجتماعی>پژوهشگران پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله با کمک میکرو و نانو زمین لرزه ها به مدلی برای پیش بینی احتمالی خطر زلزله<Earthquake hazard> برای بخشی از کشور مربوط به منطقه غرب زاگرس دست یافتند.
به گزارش شفا آنلاین:دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در این خصوص گفت: این تحقیق به منظور استفاده از میکرو و نانو زمین لرزه ها در ایران برای پیش یابی خطر زمین لرزه انجام شده و نتایج آن نیز در قالب چهار مقاله بین المللی طی سال های ٢٠١٨ و ٢٠١٩ در مجلات معتبر زلزله شناسی منتشر شده است.
این عضو وابسته فرهنگستان علوم افزود: در این پژوهش برای پیش بینی زلزله ( بر مبنای تشخیص الگوهای لرزه خیزی) و پیش یابی زلزله ( بر اساس مدل آماری لرزهخیزی) به نتایج جالب اولیه ای رسیدیم.
وی به اهمیت این موضوع پرداخت گفت: زلزله های بزرگ ایران و نقاط مختلف جهان از نظر ترتیب وقوع و آهنگ رخداد، پیچیدگیهایی را نشان می دهند که تاکنون با استفاده از کاتالوگ دادهها (نمایانگر آمار داده های زلزله ) امکان درک و مدل سازی احتمال رخداد آنها وجود نداشت.
به گفته این استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، بر پایه داده های ثبت شده این پژوهش به لحاظ ریاضی و بر اساس پایش زمین لرزه ها در منطقه غرب زاگرس، مدل رخداد ریز زمین لرزه ها به دست آمده و نتایج آن، احتمال رخدادهای بعدی را به خوبی پیشیابی کرده است.
این محقق حوزه زلزله تاکید کرد: با بهرهگیری از اطلاعات لرزه ای و با کاربرد اطلاعاتی که تاکنون مورد استفاده نبود و همچنین با توسعه فناوریهای مرتبط، می توانیم در زمینه پیشبینی احتمالی خطر زمین لرزه های بعدی اقدام کنیم.
وی ادامه داد: در این تحقیق مراحل مختلف شکست سنگ با مطالعه تغییرات در نحوه انتشار، محتوای فرکانسی و تعداد امواج انتشار یافته در واحد زمان، مورد بررسی قرار می گیرد. طی دهه اخیر نیز تغییرات دمایی سنگ های تحت تنش، توسط محققان به عنوان پیشنشانه گسیختگی سنگ و ایجاد زمین لرزه معرفی شده است.
زارع گفت: شکست سنگ ها در اعماق زمین به عنوان عامل وقوع زمین لرزه محسوب می شود بنابراین با رصد خرد زمین لرزه ها و نانو لرزه ها می توانیم مراحل تجمع انرژی و شکست سنگها را مدلسازی کنیم.
این استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله خاطرنشان کرد: ناهمگنی ساختاری چشمه زلزله، اصطکاک کنترل کننده لغزش گسل و بارگذاری تنش های زمین ساختی، سه عامل مهم در الگوهای فیزیکی و عددی شکست محسوب می شوند.
وی افزود: در این تحقیق بارگذاری مطالعات تنشهای زمین ساختی به وسیله مشاهدات ژئودزی و سنجش از دور نظیر (GPS و InSAR) و اندازهگیریهای تنش- کرنش انجام شده و ناهمگنی مناطق گسلی نیز با روشهای لرزه شناسی مطالعه شده است.
این عضو وابسته فرهنگستان علوم تصریح کرد: شناخت ناهمگنی های ساختاری در چشمه زلزله، ضمن محاسبه افت تنش از تحلیل رویداد زلزله های بزرگ، اساس فیزیکی پیش بینی زلزله را فراهم میآورد.
وی بیان کرد: الگوی لرزه خیزی و رخداد رویداد اصلی با شناخت قوانین اصطکاک و ناهمگنی چشمه زمین لرزه و بارگذاری تنشهای زمین ساختی، الگوسازی می شود.
این استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی خاطرنشان کرد: هم اکنون بر اساس اطلاعات به دست آمده از میکرو و نانو زمین لرزهها، برآوردهای پیش یابی – پیش بینی احتمالی – خطر زلزله امکان پذیر است.
وی در پایان گفت: اکنون تمامی این شواهد که با ابزارهای لرزهنگاری در زمین برداشت شده، توسط محققان پژوهشگاه زلزله و مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران ثبت شده است اما هنوز این برداشت دادهها به صورت شبکهای و سامانیافته برای کل کشور نیست.