چند روز پیش سالگرد قتل «بیژن جزنی» بود. رژیم شاهنشاهی در سال 1354 با قتل بیژن جزنی و هشت زندانی سیاسی دیگر كه همه محاكمه شده و محكومیتهای مشخصی داشتند، یك اقدام غیرقانونی و ضد حقوق بشری آشكار را به نام خود رقم زد
شفاآنلاین>سلامت> چند روز پیش سالگرد قتل «بیژن جزنی» بود. رژیم شاهنشاهی در سال 1354 با قتل بیژن جزنی و هشت زندانی سیاسی دیگر كه همه محاكمه شده و محكومیتهای مشخصی داشتند، یك اقدام غیرقانونی و ضد حقوق بشری آشكار را به نام خود رقم زد. اقدامی كه به تنهایی تا همین امروز و الا ابد میتواند باعث پیگرد قانونی رژیم از پایین تا بالای آن شود، یكی از اقداماتی كه به هیچرو امكان توجیه آن وجود ندارد.
در این رابطه اما به چند نكته میتوان اشاره كرد؛
- هیچ دلیل سیاسی به نفع رژیم برای این قتلها وجود نداشت، تشكیل گروه اشتراكی مسلحانه، قانوناً جرم بود، زندانیان محاكمه شده بودند و اگرچه زندانهای سنگین به نسبت اقداماتشان گرفته بودند اما رژیم میتوانست استدلال كند كه با رفتار مناسب حكمها را تقلیل خواهد داد. در واقع چنین قتلهای(Murders) آشكاری حتی در زندانهای رضا شاه هم رخ نداده بود.
- رژیم هیچ تحلیلی از بحثهای درون سازمانی گروههای مخالف خود نداشت، بیژن جزنی نماینده طرز تفكری ملایمتر و غیرمسلحانه در آن سازمان بود. ( بلافاصله بعد از انقلاب این جریان مشی چریكی را كنار گذاشت.) درك این موضوع میتوانست برای بقای رژیم مفید باشد. حتی با بالاگرفتن امواج انقلاب یاری بیژن جزنی در مصالحهای به نفع آرامش دور از انتظار نبود.
در یاد داشته باشیم كه «اخرانا» پلیس امنیتی تزار تحلیلهای گروههای مخالف را رصد میكرد و بههمین دلیل بود كه گروههای ماركسیستی كوچك نظیر گروه لنین را بهتر از گروه نارودنیكها كه هرروز یك مقام را ترور میكردند تحمل مینمود.
سازمان بیژن جزنی تنها به اجبار شرایط مشی چریكی و تمایل به شوروی را پذیرفته بود، این سازمان در آن دوران خفقان، تنها سازمانِ رادیكال طبقه متوسط مدرن وتحصیلكرده بود و كاملاً محتمل بود كه بدون رفتارهایی این چنینی و با نوعی دموكراسی هدایتشده در سالهای بعد از پروستریكا هم مشی چریكی را كنار بگذارد و رو به مبارزه پارلمانی بیاورد و هم تمایل به شوروی در او زایل شود. بهعلاوه كاملاً قابل پیشبینی بود كه این قتلهای ناجوانمردانه باعث خشم(Anger) طبقه متوسط تا حد انفجار خواهد شد. بهعلاوه این هم باز هم نشانهای بود از اینكه در نظامهای اطلاعاتی شاه كوچكترین نشانه یا احتمالی از وقایع گستردهای كه تنها بعد از شش سال از سقوط خود او در اردوگاه شوروی و تمام جهان رخ داد وجود نداشت.
- نقاشی آهوان بیژن جزنی تصورات انسانی عاشق زیبایی و زندگی است نه چریكی كلت در دست با سیانور زیر زبان!دکتر بابک زمانی/ متخصص بیماری های مغز و اعصاب