کلسترول چیست؟/راههای درمان کلسترول

شفا آنلاین>سلامت> کلسترول عارضه رایجی است که باعث بروز مشکلات زیادی می شود، در ادامه به طور کامل به معرفی کلسترول و روش های درمان آن می پردازیم


به گزارش شفا آنلاین:کلسترولیک ماده مومی شکل است که در چربی ها یافت می شود. بدن شما برای ساخت سلول های سالم به کلسترول نیاز دارد، با این حال کلسترول بالا <High cholesterol>خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد.

زمانی که دچار کلسترول بالا می شوید، رسوب چربی در رگ های خونی شما افزایش می یابد. در نهایت این رسوب ها مانع گردش خون در رگ ها می شوند. در این شرایط خون حاوی اکسیژن به اندازه کافی به قلب نمی رسد و خطر حمله قلبی افزایش می یابد. کاهش جریان خون به مغز نیز منجر به بروز سکته مغزی می شود.

کلسترول بالا ممکن است ارثی باشد، اما اغلب در نتیجه سبک زندگی ناسالم و انتخاب های نادرست بروز می کند، بنابراین کلسترول بالا قابل پیشگیری و قابل درمان می باشد. یک رژیم غذایی سالم، ورزش کردن منظم و مصرف دارو می تواند به کاهش کلسترول منتهی شود.

 
نشانه های کلسترول بالا

کلسترول بالا دارای هیچ نشانه ای نیست. یک آزمایش خون تنها راه برای کشف کلسترول بالاست.


زمان مناسب برای مراجعه به پزشک

اگر لازم است مورد آزمایش کلسترول قرار گیرید با پزشک خود مشورت کنید. توصیه های مربوط به سن اولین غربالگری متفاوت است. آزمایش ها معمولا هر 5 سال یک بار تکرار می شوند.

اگر نتایج آزمایش شما در محدوده مورد نظر نباشند، پزشک توصیه خواهد کرد آزمایش ها با فواصل کمتری انجام شوند. به علاوه اگر در خانواده شما سابقه کلسترول بالا، بیماری قلبی یا دیگر عوامل خطر ساز مانند سیگار کشیدن، دیابت یا فشار خون بالا، وجود داشته باشد، توصیه می شود آزمایشات بیشتری انجام دهید.


علت کلسترول بالا

کلسترول در خون حمل شده و به پروتئین ها متصل می شود. این ترکیب کلسترول و پروتئین را لیپوپروتئین می نامند. احتمالا در مورد انواع مختلف کلسترول براساس نوع کلسترولی که لیپوپروتئین حمل می کند، شنیده اید. انواع مختلف کلسترول عبارتند از:

    لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL).کلسترول مضر یا LDL ذرات کلسترول را در بدن شما حمل می کند. LDL در دیواره های شریان ها ساخته می شود و باعث تنگ و باریک شدن آنها می شود.

    لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL). کلسترول مفید یا HDL کلسترول اضافه را گرفته و آن را به کبد باز می گرداند.

عوامل تحت کنترل شما – مانند عدم تحرک، چاقی یا رژیم غذایی ناسالم – با بالا بودن LDL و پایین بودن HDL در ارتباط می باشند. عوامل خارج از کنترل شما نیز در بالا یا پایین بودن سطح کلسترول ها نقش مهمی دارند. به عنوان مثال ساختار ژنتیکی شما ممکن است مانع حذف LDL توسط سلول ها از خون شود یا باعث شود کبد بیش از حد کلسترول تولید کند.


عوامل تشدید کننده کلسترول بالا

عواملی که خطر ابتلا به کلسترول بالا را افزایش می دهند، عبارتند از:

    رژیم غذایی نامناسب. خوردن چربی های اشباع شده که در محصولات حیوانی یافت می شود و روغن های ترانس وجود در برخی محصولات تجاری مانند کلوچه ها و بیسکویت ها سطح کلسترول را بالا می برد. غذاهایی که حاوی کلسترول بالا هستند، مانند کوش قرمز و محصولات لبنی پرچرب، باعث بالا رفتن سطح کلسترول می شوند.

    چاقی. بالا بودن شاخص توده بدن یا BMI، به میزان 30 یا بالاتر از آن، شما را در معرض ابتلا به کلسترول بالا قرار می دهد.

    بزرگ بودن دور کمر. مردانی که دارای دور کمر بیشتر از 102 سانتیمتر و زنانی که دارای دور کمر بیشتر از 89 سانتیمتر هستند، بیشتر در معرض ابتلا به کلسترول بالا می باشند.

    ورزش نکردن. ورزش کردن میزان HDL یا کلسترول مفید بدن را تقویت می کند و همچنین اندازه ذرات LDL یا کلسترول بد را افزایش می دهد و میزان ضرر آنها کاهش می یابد.

    سیگار کشیدن. سیگار کشیدن باعث آسیب دیدن دیواره رگ های خونی می شود و در نتیجه میزان رسوب ذرات چرب افزایش می یابد. به علاوه سیگار کشیدن باعث کاهش HDL یا سطح کلسترول مفید می شود.

    دیابت. قند خون بالا نیز دیواره داخلی عروق را آسیب می زند.


عوارض کلسترول بالا

کلسترول بالا باعث تصلب شرایین، تجمع خطرناک کلسترول و دیگر رسوبات در دیواره شریان ها می شود. این رسوبات باعث کاهش جریان خون در رگ ها می شوند که پیامدهای مختلفی در پی خواهد داشت، از جمله:

    درد قفسه سینه. اگر عروقی که خون قلب را تامین می کنند (عروق کرونر) تحت تاثیر قرار بگیرند، دچار درد قفسه سینه (آنژین) و سایر علائم بیماری عروق کرونر خواهید شد.

    حمله قلبی. اگر پلاک ها سوراخ یا پاره شوند، ممکن است یک لخته خونی در محل پارگی پلاک تشکیل شود – در این صورت جریان خون را مسدود کرده یا آزادانه حرکت می کند و جریان خون را در یک شریان مسدود می کند. اگر جریان خون به بخشی از قلب مسدود شود، دچار حمله قلبی خواهید شد.

    سکته مغزی. مانند حمله قلبی، اگر جریان خون به بخشی از مغز مسدود شود، سکته مغزی رخ خواهد داد.


تشخیص بیماری کلسترول

یک آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول – که پنل های چربی یا چربی خون نامیده می شود – معمولا موارد زیر را گزارش می دهد:

    کلسترول کلی بدن
    کلسترول LDL
    کلسترول HDL
    تری گلیسیرید – نوعی چربی در خون

برای اندازه گیری دقیق، 9 تا 12 ساعت قبل از انجام آزمایش از خوردن و آشامیدن اجتناب کنید (تنها آب می توانید بنوشید).


کلسترول در کودکان

سازمان ملی قلب، ریه و خون برای اکثر کودکان، یک آزمایش کلسترول در سنین بین 9 تا 11 سالگی و یک آزمایش کلسترول در سنین بین 17 تا 21 سالگی را پیشنهاد می کند. آزمایش کلسترول معمولا در سنین 12 تا 16 سالگی انجام نمی شود، زیرا احتمال ارائه نتایج منفی و اشتباه در این گروه سنی بسیار زیاد است.

اگر در خانواده سابقه بیماری قلبی در سن پایین وجود دارد یا کودک شما سابقه چاقی و دیابت دارد، پزشک توصیه خواهد کرد آزمایشات مربوط به کلسترول در سن پایین تر و با فاصله کمتری انجام شود.


درمان کلسترول

سبک زندگی، مانند ورزش کردن و انتخاب رژیم غذایی سالم عوامل کلیدی هستند که از شما در مقابل کلسترول بالا دفاع می کنند. اما اگر این تغییرات اساسی را در زندگی خود به وجود آورده اید و همچنان سطح کلسترول خون شما بالاست، پزشک دارو تجویز خواهد کرد.

انتخاب خاص داروها یا ترکیب آنها به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله عوامل خطر ساز شخصی، سن فرد، سلامت جسمی حال حاضر وی و عوارض جانبی دارو. انتخاب های رایج عبارتند از:

    استاتین ها. استاتین ماده مورد نیاز برای ساخت کلسترول در کبد را مسدود می کند. این باعث می شود کبد کلسترول را از خون حذف کند. به علاوه استاتین ها به بدن کمک می کنند تا کلسترول ساخته شده بر دیواره رگ ها را دوباره جذب کند و به طور بالقوه بیماری عروق کرونر قلبی را بهبود می بخشد. انتخاب ها عبارتند از آتورواستاتین (Lipitor)، فلووستاتین (Lescol)، لووستاتین (Altoprev)، پیتاواستاتین (Livalo)، پراواستاتین  (Pravachol)، روزوواستاتین (Crestor) و سیمواستاتین (Zocor).

    بایل اسید اتصال رزین. کبد با استفاده از کلسترول، بایل اسید تولید می کند. بایل اسید ماده ای است که به هضم کمک می کند. داروی هایی مانند کلستیرامین ها، کلسولام و کلستیپول با متصل شدن به بایل اسید کلسترول را به طور غیر مستقیم کاهش می دهد. این امر باعث می شود کبد کلسترول بیشتری استفاده کند تا اسید بایل بیشتری تولید کند و سطح کلسترول خون کاهش می دهد.

    مهار کننده های جذب کلسترول. روده کوچک کلسترول را از رژیم غذایی شما جذب کرده و آن را وارد جریان خون می کند. داروی ازتیمایب (Zetia) با کم کردن جذب کلسترول از رژیم غذایی به کاهش کلسترول کمک می کند. ازتیمایب در ترکیب با داروی استاتین استفاده می شود.

    داروهای قابل تزریق. گروه جدیدی از داروها به کبد در جذب بیشتر کلسترول LDL کمک می کنند – که میزان کلسترول موجود در خون را کاهش می دهد. Alirocumab و evolocumab ممکن است برای افرادی اسفاده شود که دارای شرایط ژنتیکی هستند که باعث بالا رفتن LDL می شود و یا برای افراد دارای سابقه بیماری عروق کرونر مفید می باشد.


داروهایی برای تری گلیسیرید بالا

اگر به تری گلیسیرید بالا مبتلا هستید، پزشک ممکن است هر یک از داروهای زیر را تجویز کند:

    فیبرات ها. داروهای فنوفیبرات و ژمفیبروزیل با کاهش تولید لیپوپروتئین کم چگالی (VLDL) در کبد و بالا بردن سرعت حذف تری گلیسیرید از خون باعث کاهش سطح تری گلیسیرید خون می شوند. کلسترول VLDL عمدتا حاوی تری گلیسیرید می باشد.

    نیاسین. این دارو با محدود کردن توانایی کبد برای تولید LDL و VLDL سطح تری گلیسیرید را کاهش می دهد. اما مصرف نیاسین به تنهایی در مقایسه با استاتین ها هیچ مزایای دیگری ندارد. همچنین نیاسین با آسیب کبدی و سکته مغزی در ارتباط است، به طوریکه پزشک ها این دارو را فقط برای افرادی توصیه می کنند که نمی توانند از داروهای استاتین استفاده کنند.

    مکمل های اسید چرب امگا 3. این مکمل ها به کاهش سطح تری گلیسیرید کمک می کنند. مکمل های اسید چرب امگا 3با نسخه یا بدون نسخه پزشک در اختیار بیماران قرار می گیرند. اگر تصمیم دارید از این مکمل ها استفاده کنید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. مکمل های اسید چرب امگا 3 بر روی دیگر داروهای مصرفی شما تاثیر می گذارند.


تفاوت مقاومت در برابر داروهای کلسترول

مقاومت نسبت به داروها در افراد مختلف یکسان نیست. عوارض جانبی شایع عبارتند از دردهای عضلانی، درد معده، یبوست، تهوع و اسهال. اگر تصمیم دارید از داروهای کلسترول استفاده کنید، پزشک آزمایشی برای بررسی عملکرد کبد توصیه خواهد کرد تا به این ترتیب تاثیر دارو بر کبد را کنترل کند.


درمان کلسترول در کودکان

رژیم غذایی و ورزش کردن بهترین روش های درمانی برای کودکان 2 سال به بالاست که مبتلا به کلسترول بالا هستند یا دچار چاقی شده اند. برای کودکان بالای 10 سال ممکن است داروهای کاهنده کلسترول مانند استاتین ها تجویز شود.


داروهای جایگزین برای کلسترول

ثابت شده است که برخی محصولات طبیعی به کاهش کلسترول کمک می کنند، اما برخی از آنها ممکن است مفید باشند. با تایید پزشک می توانید از این مکمل ها و محصولات کاهنده کلسترول استفاده کنید:

    جو
    بتا سیتوسترول
    پسیلیوم بلاند (موجود در پوسته دانه ها و محصولاتی مانند Metamucil)
    سبوس جو دوسر
    سیتوستانول (موجود در مکمل های خوراکی و برخی مارگارین ها مانند Benecol)


اگر تصمیم به مصرف مکمل های کاهش دهنده کلسترول گرفتید، به یاد داشته باشید که سبک زندگی سالم نیز بسیار مهم است. اگر پزشک داروهایی برای کاهش کلسترول تجویز کرد، طبق دستورات پزشک از این داروها استفاده کنید. حتما مکمل هایی را که مصرف می کنید به پزشک اطلاع دهید. سیمرغ