عواقب وحشتناک تکان دادن نوزاد

 چنانچه والدین یا پرستار به علت گریه مداوم نوزاد پی‌نبرند، ممکن است به سرعت وارد عمل شوند و تکان دادن نوزاد را آغاز کنند که این امر سبب آسیب مغزی در نوزاد و در نتیجه باز ایستادن نوزاد از گریه می‌شود.
هرچند میزان آسیب مغزی به تکرار، شدت و استمرار تکان دادن نوزادان وابسته است اما آسیب‌های کوچکی چون زودرنجی، رخوت و بیحالی، تشنج، استفراغ یا بی‌اشتهایی و دیگر آسیب‌های جدی‌تر مانند آسیب چشمی یا شکستگی استخوان از عوارض تکان دادن نوزاد است.
بیشتر قربانیان این مشکلات شیرخواران زیر 2 سال هستند و آسیب‌پذیرترین آنها نیز شامل نوزادان نارس، نوزدان کم وزن، نوزدان مبتلا به کولیک مفرط، نوزدان معلول، دو قلوها و فرزندخوانده‌ها هستند که البته پدران بیش از مادران در بروز این آسیب‌ها نقش دارند.

علائم این سندرم چیست؟
آمارها نشان می دهد که ۵ تا۱۰% این کودکان کاملاً بهبود می یابند. میزان آسیب دیدگی مغز بستگی به مقدار و مدت تکان دادن و نیرویی که به کار برده می شود دارد بنابراین علائم از خفیف تا شدید متغیر است.

در مواردی که آسیب متوسط تا شدید باشد سه ضایعه عمده دیده می شود که عبارتند از
 1- هماتوم ساب دورال (جمع شدن لخته خون بین مغز و جمجمه)
2- ادم مغزی (ورم مغز)
3- خونریزی در شبکیه (خونریزی در پرده خلفی چشم)
 4- ادم کنترل نشده مغزی اغلب منجر به مرگ می شود.
 5- خونریزی ته چشم نیز در اکثر موارد باعث از دست دادن دید به طور کامل یا جزیی می گردد.
6- تجمع لخته خون بین مغز و استخوان سر نیاز به جراحی و تخلیه دارد.

علائم سندرم خفیف
1- تهوع و استفراغ
2- خواب آلودگی
3- تحریک پذیری
4- اختلالات بلع و تغذیه
5- از دست دادن جزئی دید
6- تغییرات شخصیتی و رفتاری
7- ناتوانی در یادگیری
8- اختلالات تشنجی
9- تاخیر در نمو کودک

علائم سندرم متوسط و شدید
1- تشنج/تکرار شونده
2- غییر سطح هوشیاری و نهایتاً اغماء
3- مشکلات تنفسی
4-خواب آلودگی شدید
5- فلج های مختلف
6- شکستگی های مختلف
7- مرگ

چه کسی و به چه علت کودک را تکان می دهد
اغلب مردان این عمل را مرتکب می شوند، این افراد در اوایل دهه سوم زندگی بوده و به عنوان پدر یا به عناوینی دیگر با کودک در تماس هستند. زنانی که این عمل را انجام می دهند معمولاً پرستار یا مراقب کودک می باشند. اما مهم است به خاطر داشته باشیم هر فردی که با یک کودک ناآرام مواجه شود چون کمبود خواب دارد و یا تحت عوامل استرس زای بیرونی است میتواند خطر آفرین باشد.
گریه تنها راهی است که کودک به وسیله آن می تواند به ما بگوید به چیزی مانند غذا، تعویض کهنه یا بغل کردن احتیاج دارد. گریه صدای ناخوشایندی است و باید هم باشد چرا که اگر خوشایند بود نادیده گرفته شده و به نیازهای کودک پاسخ داده نمی شد. یک مادر بی تجربه وقتی نتواند بر گریه مداوم کودک که گاهی ۳ تا ۴ ساعت طول می کشد تحمل کند، عصبانی شده و برای ساکت کردن وی اقدام به تکان دادن و حتی آزار رساندن به او می کند.

برای پیشگیری از ضایعات SBS چه کارهایی می توان انجام داد
 هرگز یک شیرخوار یا طفل کوچک را تکان ندهید.
همیشه از سر کودک به نحو مناسب حمایت کنید. به هر کسی که می خواهد از کودک مراقبت کند،آموزش دهید به خصوص به مراقب کودک بیاموزید چگونه از سر کودک هنگام نگه داشتن، بازی کردن و جابجا کردن وی حمایت کند.
مطمئن شوید افرادی که با کودک سرو کار دارند از خطرات تکان دادن کودک اطلاع داشته باشند. این افراد می توانند والدین، پدر بزرگ، مادر بزرگ، کودکان دیگر، دوستان و سایر خویشاوندان باشند.
پیش از به وجود آمدن این موقعیت به راه حلی برای غلبه بر عصبانیت خود بیندیشید.