در کشور ما ظاهرا افراد وقتی که اشتغالات دیگرشان کمتر می‌شود، فورا به اظهار نظر در حوزه پزشکی و طب مبادرت می‌کنند که این کار فقط موجب بروز مشکلات برای مردم می‌شود و می‌تواند پیامدهایی را برای مردم به دنبال داشته باشد
شفاآنلاین>سلامت> افراد شناخته شده همواره تلاش می‌کنند از جایگاه اجتماعی خود در راه اصلاح برخی آسیب‌های اجتماعی استفاده کنند. در ایران هم کم نیستند تعداد بازیگران و هنرمندانی که حساسیت خود را روی مسائل اجتماعی یا تخریب محیط زیست در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند و جالب اینجاست که سخنان این افراد که معمولا درباره موضوعی که در دست گرفته‌اند کم اطلاع هستند، به واسطه جایگاهی که نزد مردم دارند، بیشتر از یک جامعه‌شناس، مردم‌شناس یا متخصص آن موضوع شنیده می‌شود، اما همیشه نتیجه همکاری افراد شناخته شده منفی نیست و گاه می‌تواند برای پیمودن پله‌های نخست برای رسیدن به هدف موثر باشد. گاه هم سلبریتی‌ها بدون کمک مشاوران خود اظهار نظر می‌کنند و بار سنگین راهنمایی اشتباه مردم را به تنهایی به دوش می‌گیرند.
به گزارش شفاآنلاین، یکی از اظهارنظرهای نادرست مهناز افشار مبنی بر مصرف داروی نالوکسان برای جلوگیری از مرگ ناشی از سوءمصرف مواد مخدر است. سخنگوی سازمان غذا و دارو در این مورد گفت: سراسر این اظهارات اشتباه است و داروی نالوکسان دارویی است که حتما باید با تجویز پزشک تهیه شود.
کیانوش جهانپور با بیان اینکه اظهارات این بازیگر صحت ندارد و کسی غیر از صاحبان حرف پزشکی حق اظهار نظر در حوزه سلامت و درمان را ندارد، ادامه داد: در کشور ما ظاهرا افراد وقتی که اشتغالات دیگرشان کمتر می‌شود، فورا به اظهار نظر در حوزه پزشکی و طب مبادرت می‌کنند که این کار فقط موجب بروز مشکلات برای مردم می‌شود و می‌تواند پیامدهایی را برای مردم به دنبال داشته باشد.
این تنها نظر کارشناسی درباره مصرف نالوکسان نبود، نایب رئیس انجمن داروسازان(Pharmacists) ایران هم به موج ایجاد شده در فضای مجازی و معرفی یک آمپول توسط مهناز افشار برای جلوگیری از مرگ ناشی از سوء مصرف مواد واکنش نشان داد. سید علی فاطمی در این باره گفت: نوع تزریقی «نالوکسان»، یک داروی ضد مسمومیت با مواد مخدر است که از آن برای تشخیص اعتیاد هم می‌توان استفاده کرد. واقعیت این است که تجویز صحیح و به موقع این دارو می‌تواند جان یک فرد مسموم به مواد مخدر هم‌خانواده با تریاک نظیر مورفین، متادون، هروئین و فنتانیل را که قادر به تنفس نیست و در آستانه مرگ قرار گرفته را نجات دهد. به گزارش ایسنا، وی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که تزریق خودسرانه نالوکسان، می‌تواند بسیار خطرناک و عوارض متعددی به دنبال داشته باشد. ضمن اینکه این دارو تاثیری در رفع مسمومیت با داروهای خواب‌آور مانند کلونازپام و مواد محرک مانند کوکائین، اکستازی، شیشه و... ندارد و متاسفانه شاهد شیوع چنین حرف‌های بی‌پایه‌ای در میان مردم از سوی برخی چهره‌های غیرعلمی هستیم.
نالوکسان برای ترک اعتیاد نیست
یک متخصص مغز و اعصاب درباره چگونگی تاثیر نالوکسان بر گیرنده‌های مغز انسان می‌گوید: ما در سیستم اعصاب مرکزی و مغز، رسپتورهای (گیرنده‌ها) مورفینی داریم؛ که معروف به گیرنده‌های «مو» و حساس به مشتقات مورفین و داروهای شبیه آن است. اثر ضددردی و آرامبخشی که یک ماده مخدر در اعصاب دارد به واسطه اعمال اثر اینگونه رسپتورها است. دارو (medicine)روی این گیرنده می‌نشیند، گیرنده را تحریک می‌کند و اثرات سرخوشی و تنفسی و تغییرات در چشم و مردمک دارد. ترکیبات مخدر، مورفین و شبه مورفین (مانند تریاک) از طریق اعمال اثر روی گیرنده‌های مورفینی است.سرمد قباد با بیان اینکه داروی نالوکسان یا نالتورکسان، آنتوگونیسم این گیرنده‌ها هستند، توضیح می‌دهد: یعنی به نحوی این گیرنده‌ها را مهار می‌کنند که داروی‌های شبه مخدر، مورفین و مشتقات تریاک نتوانند روی گیرنده اثر کنند و با تاثیر مهاری که دارند مانع چسبیدن دارو به گیرنده‌های مورفینی می‌شوند. این متخصص مغز و اعصاب هشدار داد که این دارو بسیار دقیق و حساس است و وقتی ما با مسمومیت مواد مخدر افیونی و تریاک و مشتقات آن مواجه هستیم از آن استفاده می‌کنیم، او ادامه داد: پس این دارو برای هر نوع مسمومیت با مواد مخدری کاربرد ندارد و فقط برای مواردی که ما مصرف و تزریق بیش از حد مورفین و مشتقات تریاک را داریم، می‌توانیم از این دارو استفاده کنیم. چون سوءمصرف مواد مخدر انواع مختلف دارد و این دارو ارتباطی با مصرف شیشه یا آمفتامین ندارد.
نالوکسان برای ترک اعتیاد نیست
یک متخصص مغز و اعصاب درباره چگونگی تاثیر نالوکسان بر گیرنده‌های مغز انسان می‌گوید: ما در سیستم اعصاب مرکزی و مغز، رسپتورهای (گیرنده‌ها) مورفینی داریم؛ که معروف به گیرنده‌های «مو» و حساس به مشتقات مورفین و داروهای شبیه آن است. اثر ضددردی و آرامبخشی که یک ماده مخدر در اعصاب دارد به واسطه اعمال اثر اینگونه رسپتورها است. دارو (medicine)روی این گیرنده می‌نشیند، گیرنده را تحریک می‌کند و اثرات سرخوشی و تنفسی و تغییرات در چشم و مردمک دارد. ترکیبات مخدر، مورفین و شبه مورفین (مانند تریاک) از طریق اعمال اثر روی گیرنده‌های مورفینی است.سرمد قباد با بیان اینکه داروی نالوکسان یا نالتورکسان، آنتوگونیسم این گیرنده‌ها هستند، توضیح می‌دهد: یعنی به نحوی این گیرنده‌ها را مهار می‌کنند که داروی‌های شبه مخدر، مورفین و مشتقات تریاک نتوانند روی گیرنده اثر کنند و با تاثیر مهاری که دارند مانع چسبیدن دارو به گیرنده‌های مورفینی می‌شوند. این متخصص مغز و اعصاب هشدار داد که این دارو بسیار دقیق و حساس است و وقتی ما با مسمومیت مواد مخدر افیونی و تریاک و مشتقات آن مواجه هستیم از آن استفاده می‌کنیم، او ادامه داد: پس این دارو برای هر نوع مسمومیت با مواد مخدری کاربرد ندارد و فقط برای مواردی که ما مصرف و تزریق بیش از حد مورفین و مشتقات تریاک را داریم، می‌توانیم از این دارو استفاده کنیم. چون سوءمصرف مواد مخدر انواع مختلف دارد و این دارو ارتباطی با مصرف شیشه یا آمفتامین ندارد.
قباد با اشاره به این نکته که داروی نالوکسان در سطح سلولی روی گیرنده‌های مورفینی تاثیر می‌کند، بیان می‌کند: این دارو باید در بیمارستان و زیر نظر پزشک و شرایط آی.سی.یو و کنترل ضربان قلب استفاده شود و اینطور نیست که هرکس در هر جایی بتواند از آن استفاده کند. نکته دوم این است که این دارو برای ترک استفاده نمی‌شود. وقتی می‌خواهیم روش ترک برای یک بیمار معتاد پیش بگیریم، راه خاص خود را دارد و داروی نالوکسان فقط برای موارد مسمومیت و مصرف بیش از حد است و وقتی که فرد دچار اختلال تنفسی و اختلال در ضربان قلب و در خطر مرگ است، تزریق می‌شود.
لزوم استفاده هنرمندان از نظر متخصصان
کسی نمی‌تواند کمک و تاثیر مثبت افراد مشهور را در زمان‌های حساس نادیده بگیرد، آنها بارها نیت خوب خود را با جمع‌آوری کمک هزینه مدارس، کمک به آزاد شدن زندانیان و رسیدن به سفره عید و کارهای دیگر نشان داده اند. یک دانشیار دانشگاه علوم بهزیستی وتوانبخشی با بیان اینکه به طور کلی با اینکه هنرمند مشهوری درباره درمان صحبت کند، مخالفت ندارد،می‌گوید: هرچند این کار شرایطی دارد، باید توجه داشت که در مواردی موضوع تخصصی است و هنرمند مشهور چنین تخصصی ندارد، باید قبل از اظهار نظر با متخصصان صحبت کند و دانش خود را افزایش دهد. در همه نقاط دنیا چنین است که چهره‌های مشهور به سلامت مردم کمک می‌کنند و چنین اظهارنظرهایی می‌تواند بخشی از آن کمک باشد.
لزوم استفاده هنرمندان از نظر متخصصان
کسی نمی‌تواند کمک و تاثیر مثبت افراد مشهور را در زمان‌های حساس نادیده بگیرد، آنها بارها نیت خوب خود را با جمع‌آوری کمک هزینه مدارس، کمک به آزاد شدن زندانیان و رسیدن به سفره عید و کارهای دیگر نشان داده اند. یک دانشیار دانشگاه علوم بهزیستی وتوانبخشی با بیان اینکه به طور کلی با اینکه هنرمند مشهوری درباره درمان صحبت کند، مخالفت ندارد،می‌گوید: هرچند این کار شرایطی دارد، باید توجه داشت که در مواردی موضوع تخصصی است و هنرمند مشهور چنین تخصصی ندارد، باید قبل از اظهار نظر با متخصصان صحبت کند و دانش خود را افزایش دهد. در همه نقاط دنیا چنین است که چهره‌های مشهور به سلامت مردم کمک می‌کنند و چنین اظهارنظرهایی می‌تواند بخشی از آن کمک باشد.
حسن رفیعی با اشاره به تصور اشتباه مردم در مصرف داروهای تجویزی روانپزشکان توضیح می‌دهد: فرض کنید باور نادرستی بین مردم باشد مثل آنچه در میان مردم ایران وجود دارد و همه فکر می‌کنند داروهایی که روانپزشکان تجویز می‌کنند مناسب نیستند و باید مصرف آنها را قطع کرد. باید هرچه زودتر این چنین فکرهایی را تغییر داد و هنرمند مشهور می‌تواند در این زمینه کمک کند تا فکر درست میان مردم ترویج پیدا کند. گاهی مردم خیلی ساده‌تر به صحبت‌های یک هنرمند یا افراد شناخته شده نسبت به فردی متخصص اعتماد می‌کنند. رفیعی درباره این ویژگی در رفتار اجتماعی توضیح می‌دهد: در منابع مربوط به آگاهی‌سازی صحبت از استفاده از متخصصان است و بهتر است خیلی از پیام‌ها را متخصصان به مردم دهند و البته مردم متخصصان را اندازه فرد مشهور نمی‌شناسند و اگر تخصص او را کنار بگذاریم، ممکن است مردم به او اعتماد نداشته باشند؛ در حالی که فرد مشهور بعد از سال‌ها کار این ویژگی را میان مردم پیدا کرده و خوب است که از این سرمایه استفاده کند.
در هر صورت هنرمندان و افراد شناخته شده در جامعه هستند که در مواقع حساس می‌توانند خیلی سریع و مفید برای کمک به مردم در صحنه حاضر شوند، با اینکه بارها شاهد راهنمایی اشتباه این قشر جامعه بودیم ولی هنوز هم در میان مردم ایران جایگاه خاصی دارند. این روانشناس با تاکید بر این نکته که هنرمندان مشهور باید قدر این سرمایه خود را بدانند، بیان می‌کند: هنرمندان باید در راه خوب از این ویژگی استفاده کنند چون نیت خوبی پشت این کار است و می‌خواهند به سلامت و رفاه مردم کمک کنند، بنابر این دانش کافی را بدست آوردند و از سرمایه خود با دانش کافی استفاده کنند.آرمان
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار