پرستاران بزرگترین گروه حرفهای ارائه دهنده خدمات سلامت در کشور هستد، در عین حال کمبود نیروی پرستار یکی از چالشهای سیستمهای مراقبتی – بهداشتی است که نباید از آن غافل شد
شفاآنلاین>سلامت> گزارشهای رسیده از بیمارستانها و بسیاری مراکز درمانی نشان میدهد که در این حوزه با کمبود نیروی کادر پرستاری مواجه هستیم، تا جایی که در برخی شیفتها به دلیل نبود نیروی لازم از پذیرش برخی بیماران ممانعت به عمل میآید؛ این در حالی است که مشاور معاون پرستاری وزیر بهداشت در امور دانشگاههای علوم پزشکی کشور و رئیس خانه پرستاری در خصوص کمبود نیرو متفق القول هستند اما در زمینه تعداد فارغ التحصیلان بیکار این رشته اختلاف نظرهای اساسی دارند.
به گزارش شفاآنلاین، مشاور معاون پرستاری وزیر بهداشت در امور دانشگاههای علوم پزشکی کشور با اشاره به این که در همه کشورهای دنیا بحث مراقبت به بحث درمان ارجحیت دارد، میگوید: پرستاران(nurses) بزرگترین گروه حرفهای ارائه دهنده خدمات سلامت در کشور هستد، در عین حال کمبود نیروی پرستار یکی از چالشهای سیستمهای مراقبتی – بهداشتی است که نباید از آن غافل شد.
رامین عوضپور میافزاید: پرستاران به دو گروه نیروهای حرفهای و غیرحرفهای تقسیم میشوند. کادر حرفهای پرستاری مجموع پرستار، اتاق عمل و نیروهای هوش بری است، نیروهای غیرحرفهای هم شامل بهیاران و کمک پرستاران هستند.
به گفته او در حال حاضر آمار کل کادر پرستاری ثبت شده در وزارت بهداشت 122 هزار و 828 نفر است که علاوه بر این آمارنیروهایی هم مشغول به کار هستند که هنوز در سامانه ثبت نام نشدهاند، گفتنی است، 51 درصد از کادر پرستاری مشغول به کار در مراکز درمانی، رسمی و پیمانی هستند، 24 درصد نیروهای طرحی و مابقی نیروهای شرکتی و قرارداد تبصرهای هستند.
سالانه حداقل 20 هزار پرستار باید جذب شود
ضریب کادر پرستاری به تخت 1.1 درصد است که به گفته عوضپور بر اساس استانداردها باید به 2.5 برسد، ضریب پرستار به تخت نیز 8 دهم است که بر اساس استانداردها باید به 1.8 برسد، با این تفاسیر طبق افق 1404 باید هر سال حدود 20 هزار تا 30 هزار پرستار جذب کنیم.
وی با تأکید بر این که برای جذب این تعداد نیرو باید همه نهادها با یکدیگر همکاری داشته باشند، میگوید: تاکنون سه جلسه از جلسات کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به بحث نیروی انسانی اختصاص داده شده، این جلسات با حضور نماینده وزارت بهداشت، نماینده سازمان برنامه و بودجه کشور، نماینده سازمان نظام پرستاری و نماینده سازمان استخدامی کشور برگزار شد و در نهایت همه به این نتیجه رسیدند که باید برای کمبود نیروی پرستاری در کشور نزدیک به 20 هزار نیرو جذب شود، البته در این خصوص با سازمان برنامه و بودجه و سازمان استخدامی کشور هم جلساتی در حال برگزاری است تا بتوانیم در نزدیکترین زمان جذب نیرو داشته باشیم.
مشاور معاون پرستاری وزیر بهداشت در امور دانشگاههای علوم پزشکی کشور با تأکید بر این که آمار ارائه شده از پرستاران بیکار در کشور 30 هزار نفر نیست، توضیح میدهد: آمار دقیق ثبت شده در وزارت بهداشت نزدیک به 5 هزار نفر است که از این تعداد برخی خود راغب به کار کردن در محلی که وزارت بهداشت به آنها پیشنهاد کرده، نیستند و به نوعی به اختیار خود در لیست انتظار باقی ماندهاند. در مناطق مختلف کشور بنا به نیاز آن منطقه ممکن است نیروی انسانی طرحی بسیار زود مشغول به کار شود و در برخی مناطق کشور ممکن است فارغ التحصیل پرستاری زیاد بوده و افراد بیشتری در لیست انتظار قرار بگیرند.
معوقات 8 ماهه کارانه پرستاران
بحث دریافتیهای پائین و کارانههای دیر به دیر در نظام پرستاری بحث تازهای نیست، در سطح جامعه مردم تصور میکنند که به دلیل نارضایی از حقوق و دریافتی، پرستاران در برخی بیمارستانها و مراکز درمانی خدمات بسیار پائین و ضعیفی ارائه میدهند، گروهی نیز به دلیل مشکلات اقتصادی ممکن است تمایل به مهاجرت داشته باشند، کما این که این روزها خبرهایی از اعزام پرستار به خارج از کشور مطر ح شده است.
عوضپور در این باره توضیح میدهد: در همه رشتههای کشور آمار (statistics)مهاجرت وجود دارد و رشته پرستاری هم از این امر مستثنا نیست، با این وجود درصدد هستیم جاذبههای مورد نیاز پرستاران از جمله افزایش دریافتی و افزایش رفاه را مدنظر قرار دهیم تا از میل به مهاجرت این قشر کاسته شود.
مشاور معاون پرستاری وزیر بهداشت در امور دانشگاههای علوم پزشکی کشور با تایید این مطلب که در زمینه دریافتیها و معوقات پرستاران نیز حدود 8 ماه معوقه کارانه وجود دارد، میگوید: در شرایط کنونی مشکلات مالی به کل نظام سلامت بر میگردد و پرستاری هم یکی از این گروهها است، با وجود این در صددیم که با تأمین بودجه توسط معاونت توسعه وزارت بهداشت در سریعترین زمان معوقات پرستاران را بپردازیم.
جذب قطره چکانی پرستار
در کشورهای توسعه یافته مانند نروژ و دانمارک به ازای هر یک هزار نفر جمعیت در کشور 10 نفر نیروی پرستار وجو دارد، در کشورهای منطقه مانند گرجستان و ارمنستان این رقم به 6 پرستار میرسد این در حالی است که در کشور ما به گفته رئیس خانه پرستاری این رقم بسیار پایینتر است، یعنی به ازای هر یک هزار نفر معادل 1.6 کادر پرستاری داریم که به نوعی میتوان گفت در رنکینگ جهانی در حد کشورهای عقب افتاده هستیم.
محمد شریفی مقدم با اشاره به این که در طی 40 سال گذشته تناسب رقم پرستار به تخت همچنان ثابت مانده، میگوید: با توجه به 30 هزار پرستار فارغ التحصیل بیکار در کشور، چنانچه به همین تعداد مجوز در اختیار ما قرار دهند بلافاصله نیرو جذب خواهیم کرد.
وی میگوید: سالانه حدود 10 هزار پرستار طرحی از دانشگاهها فارغ التحصیل میشوند با وجود این متأسفانه در سال گذشته و سالجاری به صورت قطره چکانی نیروی پرستار جذب کار شده است و با این که در کشور بشدت با کمبود نیروی پرستار مواجه هستیم، نیروهای شاغل هم در حال تعدیل شدن هستند، در مقابل جذب نیرو بسیار رقم پایینی دارد و نیروهای شرکتی و قراردادی هم جذب نمیشوند، دلیل این اتفاق هم مشکلات اقتصادی وزارت بهداشت است.
رئیس خانه پرستاری در زمینه رقم کارانههای پرستاران میافزاید: رقم کارانه پرستاران معمولاً بین 200 تا 800 هزار تومان است که متأسفانه ماهها از آخرین دریافتی کارانه پرستاران میگذرد، به عنوان مثال در یکی از شهرستانها در حال حاضر کارانه ماههای شهریور و مهر سال 96 در حال پرداخت است یعنی چیزی در حدود یک سال معوقه کارانه وجود دارد.البته سیاست پزشک محور وزارت بهداشت باید تغییر کند و اختلاف چند ده برابری رقم کارانه پزشکان با پرستاران باید مورد بازبینی قرار گیرد.ایران