از روزی که یادمان می‌آید همواره دیده‌ایم و شنیده‌ایم که استفاده مجدد از وسایل پزشکی، برای سلامت بیماران خطرناک و آسیب‌زا است. زیرا حساسیت در رعایت نکات بهداشتی، موضوعی نیست که بتوان بی‌اعتنا از کنار آن عبور کرد
شفاآنلاین>سلامت> از روزی که یادمان می‌آید همواره دیده‌ایم و شنیده‌ایم که استفاده مجدد از وسایل پزشکی، برای سلامت بیماران خطرناک و آسیب‌زا است. زیرا حساسیت در رعایت نکات بهداشتی، موضوعی نیست که بتوان بی‌اعتنا از کنار آن عبور کرد. شاید خوردن برخی مواد خوراکی و غذایی تاریخ مصرف گذشته به مسمومیت منجر شود و البته مرگ و میر را نمی‌توان نادیده گرفت، اما استفاده از وسایل و تجهیزاتی که قرار است به کار بیمار بیاید، خود به خود خطرناک و دلهره‌آور است.
به گزارش شفاآنلاین،شاید اولین تهدید برای استفاده از وسایل پزشکی دست دوم، از سوی دست‌اندرکاران آزمایشگاه‌های پزشکی مطرح شد. بروز مشکلات مالی در تامین هزینه‌های آزمایشگاه باعث شد تا صدای گلایه آزمایشگاهیان بلند شود و این موضوع را علنی کنند که امکان استفاده از تجهیزات پزشکی دست دوم در برخی آزمایشگاه‌ها، دور از انتظار نیست. در همین حال، مشکلات بیمارستان‌ها (hospitals)در تامین وسایل و تجهیزات پزشکی مورد نیاز بیماران باعث شده تا موضوع استفاده مجدد از برخی وسایل پزشکی در مراکز درمانی از سوی وزارت بهداشت ابلاغ شود. دستورالعملی که با واکنش‌های مختلفی همراه بوده است و برخی این ادعا را دارند که وزارت بهداشت برای مقابله با تحریم‌ها این فرصت را در اختیار بیمارستان‌ها قرار داده تا شاید کمی از بار کمبودها و مشکلات آنها کاسته شود، اما تیر 97، ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت ادعای ابلاغ این دستورالعمل در راستای مقابله با تحریم‌ها را نادرست دانسته و گفته است که دستورالعمل فرآوری مجدد و ایمن وسایل پزشکی موضوع جدیدی نیست و ربطی به تحریم‌ها ندارد. او در توضیح این دستورالعمل، عنوان داشته که هیچ اتفاق جدیدی در این زمینه رخ نداده و روال ۲۰ سال گذشته کشورهای غربی و سازنده تجهیزات پزشکی با قابلیت استفاده چندین باره، در ایران مشابه کشورهای پیشرفته کماکان با استاندارد علمی ادامه دارد.
سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه این بخشنامه در واقع جمع‌بندی بخشنامه‌های جداگانه ۲۰ سال اخیر بوده که آخرین آنها در دی ۹۶ بوده است، تصریح کرد: بخشنامه اخیر ربطی به موضوع تحریم‌ها ندارد.
حریرچی یادآور شد: انجمن‌های علمی پزشکی با ارسال نامه‌های رسمی، درخواست صدور مجوزهای جدید برای استفاده مجدد از این وسایل مطابق استاندارد علمی را داشته‌اند و بدون این بخشنامه‌ها هم جراحان و پزشکان برجسته ایرانی مطابق موازین علمی و درمانی و دستورالعمل‌های مربوط به کشورهای سازنده از این وسایل با ایمن‌سازی و استریل، استفاده مجدد می‌کردند.
سخنگوی وزارت بهداشت در عین حال تاکید کرد: با وجود این بخشنامه‌ها هنوز استفاده مجدد از وسایل پزشکی در کشور ما نسبت به کشورهای غربی کمتر است. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که احمد همتی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در واکنش به ابلاغ بخشنامه وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم پزشکی و بیمارستان‌ها مبنی بر استفاده مجدد از برخی وسایل مصرفی در اتاق عمل با اشاره به اینکه تاکنون چنین رویه‌ای در حوزه سلامت وجود نداشته است، گفت: نمی‌توان خارج از استانداردها در اتاق‌های عمل اقدام کرد و هیچ دلیلی برای آن قابل پذیرش نیست، به عبارتی مجوز برای استفاده مجدد از برخی وسایل یکبار مصرف جای تعجب داشته و قابلیت پیگیری دارد. او با بیان اینکه مستندات و صدور هرگونه مجوز برای استفاده از وسایل دارای قابلیت استفاده در اتاق عمل باید مورد بررسی قرار گیرد، تصریح کرد: هیچ دلیل و بهانه‌ای از جمله کمبود اعتبار یا مدیریت هزینه در حوزه سلامت در این مورد قابل پذیرش و منطقی نیست، در چنین شرایطی بهتر است که اتاق عمل تعطیل شود، اما نمی‌توان اقدام غیراستاندارد در بخش جراحی و اتاق عمل داشت. به گزارش مهر، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه در صورت اثبات این مساله و روشن شدن موضوع کمیسیون مساله را پیگیری می‌کند، گفت: گاهی مسائلی جزو موارد استانداردهای اتاق عمل نیست؛ اما موارد استانداردی در اتاق عمل باید رعایت شده و به دلیل کمبود اعتبارات نمی‌توان شرایط را با مشکل رو به رو کرد.
توضیح وزارت بهداشت
تیر 97، مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت با توضیح دستورالعمل اخیر وزارت بهداشت درباره استفاده مجدد از برخی وسایل پزشکی گفت: موضوع استفاده مجدد از وسایل یکبار مصرف نیست، بلکه منظورمان استفاده از وسایلی است که نوع چندبار مصرف‌شان وجود دارد.
بهزاد کلانتری در توضیح دستورالعمل اخیر وزارت بهداشت درباره استفاده از وسایل چندبار مصرف پزشکی، ادامه داد: برخی می‌گویند وزارت بهداشت بخشنامه‌ای داده مبنی بر اینکه وسایل یکبار مصرف را دوباره استریل کرده و مجددا استفاده کنید، اما باید پرسید کجای این بخشنامه چنین موضوعی گفته شده است؟ او با بیان اینکه بسیاری از وسایل بیمارستان‌ها قابلیت استفاده مجدد دارند، افزود: برای مصرف آنها باید براساس توضیحاتی که روی خود محصول است و کارخانه سازنده ارائه داده است، آنها را استریل کنیم و در این صورت این وسایل قابلیت استفاده مجدد دارند. بنابرای برخی وسایل چندبار مصرف پزشکی یکسری اصول برای استریل کردن دارند و اگر این اصول رعایت شود، وسیله مورد نظر می‌تواند مجددا استفاده شود.
کلانتری ادامه داد: بنابراین دستورالعمل ما در واقع دستورالعمل استفاده مجدد از وسایل قابل استفاده مجدد مانند ست‌های اتاق عمل است، نه وسایل یکبار مصرف. ست اتاق عمل که شامل وسایلی چون پنس، قیچی و... است، بعد از عمل شسته و استریل می‌شوند و مجددا مورد استفاده قرار می‌گیرند. در هیچ کجای دنیا اینطور نیست که این ست‌ها را دور بیندازند و بگویند که بعد از یکبار استفاده از آنها، ست جدیدی را استفاده می‌کنیم.
بنابراین این وسایل یک روش شست‌وشو و دستورالعمل استریل دارند که اگر این فرآیند به درستی انجام شود در راستای ایمنی بیمار است. او با بیان اینکه برخی از بیمارستان‌ها به ویژه در بخش خصوصی این موضوع را رعایت نمی‌کردند و به جای استفاده از وسایل چندبار مصرف از وسایل یکبار مصرف استفاده می‌کردند، اظهار کرد: این دستورالعمل می‌گوید در راستای مدیریت منابع از وسایل چندبار مصرف استفاده کنید تا خرج کمتری داشته باشد و وسایل یکبار مصرفی که گران هستند و مشابه چند بار مصرف‌شان وجود دارد، استفاده نشوند. وقتی می‌شود از برخی وسایل چند بار مصرف با روش درست استریل استفاده کرد، چرا پول اضافه دهیم.
کلانتری همچنین بیان کرد: البته ممکن است یک بیمارستان سیستم استریل قوی نداشته باشد و سیستمش نیازمند بازسازی باشد، در این صورت این بیمارستان تا زمان بازسازی سیستمش از وسایل یکبار مصرف یکبار مصرف استفاده می‌کند.
غیرقانونی بودن استفاده مجدد از وسایل یکبارمصرف
مرداد 97، عضو کمیسیون بهداشت(Health) مجلس با بیان اینکه استفاده مجدد از وسایل یکبار مصرف در اتاق عمل در هر شرایطی خلاف قانون است، تاکید کرد: با خاطیان برخورد جدی می‌شود. یعقوب شیویاری در واکنش به اظهارنظر معاون سازمان نظام پزشکی مبنی بر اینکه مخالف استفاده مجدد از وسایل یکبار مصرف در بیمارستان‌ها و اتاق عمل‌های کشور هستیم، گفت: بی تردید استفاده مجدد از این وسایل در اتاق عمل خلاف قانون است، چراکه قطعا این اقدام باعث عفونت‌های بعد از عمل و بروز سایر عوارض ناشی از آن خواهد شد.
بنابراین در هر شرایطی نباید به هیچ وجه به این امر مبادرت ورزید. نماینده مردم میانه در مجلس ادامه داد: اگر در هر بیمارستانی به هر دلیلی از وسایل یکبار مصرف در اتاق عمل مجدد استفاده شد، باید موارد به مبادی قانونی گزارش داده شود تا با خاطیان به طور جدی برخورد شود، ضمن اینکه کمیسیون بهداشت نیز هر گونه گزارشی را که در این مورد ارائه شود، پیگیری خواهد کرد. او خاطرنشان کرد: البته برخی وسایل پزشکی را می‌توان بنابر ضرورت و شناخت واحدی که از آنها استفاده می‌کند، چندبار هم استفاده کرد، اما تجهیزات پزشکی یکبار مصرف همچون سرنگ پس از چند بار مصرف ماهیت خود را از دست می‌دهد و چنانچه یکی از مراکز درمانی به این امر مبادرت ورزد باید از سوی مسئولان حوزه سلامت از ادامه فعالیت در حوزه درمانی محروم شود.
این نماینده مردم در مجلس دهم در مورد تاثیر وضعیت بازار دارو تحت تاثیر تحریم‌ها بر ایجاد مشکلاتی که باعث کمبود تجهیزات پزشکی مورد نیاز در بیمارستان‌ها شده است، تصریح کرد: ما در این شرایط تنها ناگزیر به اطلاع‌رسانی در رابطه با نحوه صحیح استفاده از دارو و تجهیزات پزشکی هستیم.
نظرشما
آخرین اخبار