یکی از چندین کلید این چراغ، گردشگری سلامت است. نوعی از گردشگری که از نظر کیفیت ارائه خدمات در کشورهای منطقه سرآمد است. افزون بر آن دسترسی به ایران به عنوان کشور مقصد گردشگری نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه آسان‌تر است و مشابهت فرهنگی زیادی با کشورهای همسایه دارد
شفاآنلاین>سلامت> در شرایط کنونی اقتصاد ایران گردشگری همچنان یکی از فرصت‌ها برای بهبود شرایط و انتقال ارز به ایران است. فرصتی که اگرچه به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی و حتی تحریم دوباره ایران با چالش روبه‌رو شده ولی همچنان تنها چراغی است که می‌تواند خانه تاریک اقتصاد را روشن نگه دارد.
به گزارش شفاآنلاین، یکی از چندین کلید این چراغ، گردشگری سلامت است. نوعی از گردشگری که از نظر کیفیت ارائه خدمات در کشورهای منطقه سرآمد است. افزون بر آن دسترسی به ایران به عنوان کشور مقصد گردشگری نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه آسان‌تر است و مشابهت فرهنگی زیادی با کشورهای همسایه دارد. با این حال این گردشگری، با ظرفیت ممتاز چند میلیون نفری در منطقه و جهان به حال خود رها شده و تشکیلات آن اکنون فقط با «یک نفر» اداره می‌شود.
گردشگری سلامت صنعتی جدید ولی با پیشنه‌ای قدیمی است. تقریبا هزاران سال پیش اولین مهاجران یونانی از سراسر سرزمین‌های مدیترانه‌ای به قلمرویی کوچک و مقدس در خلیج سارونیک به نام «اپیداوریا» سفر کردند. جایی که به عنوان سرزمین مقدس الهه درمان و شفا، آسکلپیوس، شناخته می‌شد. گاهی چشمه‌های آب معدنی مقصدی برای بیمارانی بود که بدون آنکه بدانند به کاری که می‌کنند چه می‌گویند، سر از آن در می‌آورند تا درمان شوند. در قرن هجدهم در انگلستان بیماران برای علاج بیماری‌هایی مانند نقرس، برنشیت و مرض کبد به چشمه‌های آب معدنی مراجعه می‌کردند. ایران نیز از گرچه امروزه نتوانسته در صنعت گردشگری سلامت جایگاه خود را بازیابد اما پیشینه قوی در این صنعت گردشگری دارد. از دیر باز ساکنین کشورهای همسایه، به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس برای برخورداری از خدمات پزشکی به ایران سفر می‌کردند. خدماتی که احتمالا بخشی از آن مربوط به چشمه‌های آبگرم بوده است.
با این حال امروزه در حالیکه توریسم درمانی(Healing) در بسیاری از کشورها نقش مهمی در ارز آوری دارد و هر ساله تا ۵۰ میلیارد دلار را از طریق توریسم درمانی عاید کشورهای اروپایی و آمریکایی میکند اما در ایران این صنعت جایگاه خود را باز نیافته و گام‌های نخستین را طی میکند. در حقیقت در سال ۸۲ برای اولین بار توریسم درمانی در گردشگری ایران از سوی وزارت بهداشت مورد توجه قرار گرفت. البته وزارت بهداشت بیشتر با هدف اشتغال زایی برای دانش آموختگان پزشکی به این مبحث پرداخت و نه رونق توریسم درمانی، اما کم کماز سال ۸۳ و درست پس از ادغام میراث فرهنگی و سازمان ایران گردی و جهان گردی توریسم درمانی به صورت مستقل در ایران ایجاد شد و دولت ایران براساس برنامه‌ریزی‌های خود باید تا پایان برنامه پنجم توسعه ۳۰ درصد از نیازهای درمانی و بهداشتی کشور را از طریق صدور کالا، خدمات پزشکی و توریسم درمانی فراهم کند. که با تحقق این امر و با توسعه صنعت توریسم سلامت، مزایای متعددی عاید کشور خواهد شد که از مهمترین آنها می‌توان به اشتغالزایی و رشد کیفی در بخش سلامت و توسعه اقتصادی و ارز آوری به خصوص در صنعت گردشگری اشاره کرد.
با این حال اما این صنعت نوپا این روزها با چالش‌های بسیاری روبه‌رو شده است. بخشی از آن به قیمت بالای ارز خارجی در ایران و کمبود آن باز می‌گردد و بخش دیگر آن به تحریم‌ها. محمد جهانگیری، رئیس انجمن گردشگری سلامت درباره تاثیر تحریم‌ها بر گردشگری سلامت گفته است: « این موضوع روی هر فرآیندی در حوزه بین‌المللی تاثیر می‌گذارد، اما مکلف هستیم راهکارهای آن را پیدا کنیم. سلامت در این زمینه بسیار موفق عمل کرده و می‌توان آن را الگو قرار داد؛ بیش از دو یا سه دهه است که از همه جهات تحریم هستیم، اما حوزه سلامت به اتکای جامعه پزشکی توانسته در سطح اول دنیا بدرخشد. کشورهای اطراف ما تحریم نبودند، اما سطح پزشکی در آنها به اندازه ایران نیست. می‌توانیم این الگو را به سایر صنایع نیز معرفی کنیم.» اما نوسانات نرخ ارز و تحریم‌ها تنها مشکل این صنعت نیست.
محمدرضا پوینده درباره وضعیت(Condition) بحرانی فعلی گردشگری درمانی کشور گفته است: هم گردشگری درمانی و هم گردشگری سلامت که روزگاری نه چندان دور، صاحب دبیرخانه و کارگروه تخصصی بوده اکنون در کل کشور به یک نفر کارشناس تقلیل پیدا کرده است. وی اظهار کرد: وقتی در این شرایط سخت اقتصادی صدها هزار نفر در داخل و خارج کشور، مشتری گردشگری درمان ایران هستند که می‌تواند درآمد ارزی بی‌نظیری برای مردم ما به همراه داشته باشد و تعداد زیادی متخصص برای هماهنگی بین بخشی این امور لازم است، چطور می‌شود فقط با یک نفر دفتر توافق‌های ملی گردشگری کشور، همه این امور را اداره کند. مدیرعامل و رئیس هیات مدیره سابق صندوق احیا تاکید کرد: رئیس کنسولگری ایران در نجف عراق به من گفت «اطلاع رسانی و بازاریابی ما از ظرفیت‌های بیمارستانی درمانی ایران در نجف در حد صفر است؛
درحالیکه نیمی از مردم نجف به خدمات درمانی ایران به شدت احتیاج دارند و به خاطر ضعف تاسف‌بار ما نصیب هندوستان می‌شوند.» پوینده ادامه داده است: چرا این فرصت طلایی برای ما با قرابت دینی، مذهبی و همسایگی و فرهنگی با عراقی‌ها باید از بین برود در حالی که اولویت آنها ایران است.
پوینده ضمن اطلاع دادن از برگزار نشدن جلسات شورای راهبری گردشگری سلامت کشور در چند ماه گذشته و صدمات حیاتی ناشی از آن، اختلاف معاون گردشگری کشور با معاون وزارت بهداشت را علت این موضوع دانست.
وی با بیان اینکه اکنون هیچ آماری در گردشگری سلامت ما وجود ندارد که براساس آن سیاستگذاری یا برنامه‌ریزی شود، تصریح کرد: اصلا مشخص نیست که از کدام کشور، چه تعداد گردشگر سلامت داریم تا بتوانیم بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم و در این شرایط، حرف از توسعه بی‌نتیجه است. به باور پوینده، شرایط فعلی گردشگری درمانی فقط راه را برای دلال‌ها باز میکند و خوشایند آنهاست.
وی یادآور شد: وزیر گردشگری عمان که اخیرا به ایران آمده بود در ملاقات با من گفت بازاریابی شما در عمان که متقاضیان زیادی دارد، صفر است و عمانی ها در همسایگی شما به هیچ وجه نمی‌دانند شما چه ظرفیت‌های عالی گردشگری درمانی دارید.
پوینده با گلایه از حذف دبیری گردشگری سلامت و جلسات کارشناسی عنوان کرد: این فقدان سبب شده تا وضعیت پایش بیمارستان‌ها، آژانس‌های مسافرتی، مرزهای ما با کشورهای همسایه و تبلیغات و بازاریابی در زمینه گردشگری درمانی و همچنین سلامت صورت نگیرد و با وجود ظرفیت درمانی بالا متضرر شویم.
حال با تمام چالش‌هایی که پیش روی این گردشگری وجود دارد اما باز هم این نوع از گردشگری می‌تواند در مجموع فرصتی برای آرام کردن اقتصاد متلاطم ایران باشد. نوسانات ارز در همه ابعاد به ویژه در تمامی بخش‌های گردشگری تاثیرات منفی زیادی داشته، اما می‌توان از نقطه‌ای که این نوسانات اثر مثبتی گذاشته، بهره‌برداری کرد. خدمات فنی بهترین نوع صادرات است؛ چرا که کمترین میزان منابع را صادر میکند و از طرف دیگر بیشترین میزان ارز را به اقتصاد کشور وارد میکند. صنعت گردشگری به ویژه گردشگری سلامت که ایران سرآمد در منطقه است می‌تواند این نقش را به خوبی ایفا کند، اگر چالش‌های داخلی از مقابل پای آن برداشته شود.ابتکار
نظرشما
آخرین اخبار